سهم واقعی بازنشستگان کشوری و فرهنگیان بازنشسته از سود هنگفت شرکت‌های صندوق بازنشستگی چقدر است!؟

علی امیری*، فعال بازنشستگان در فضای مجازی نوشت:

بازنشستگان این کشور، صاحبان واقعی صندوق‌هایی هستند که مالک صدها شرکت بزرگ اقتصادی، صنعتی و خدماتی‌اند. از پتروشیمی و فولاد تا بانک، بیمه، انرژی، گردشگری و ساختمان. شرکت‌هایی که با سرمایه‌ی همین بازنشستگان پا گرفته و امروز میلیاردها تومان سود تولید می‌کنند.

اما پرسش بنیادین این است: سهم واقعی بازنشستگان از این سود هنگفت چیست؟

در حالی که مدیران و کارکنان شاغل همین شرکت‌ها از بهترین بیمه‌ها، خدمات درمانی ممتاز، وام‌های کلان و تسهیلات رفاهی برخوردارند، بازنشستگانِ همان مجموعه‌ها با بیمه‌های کم‌ارزش و خدمات درمانی فرسوده، در تنگنای معیشتی به سر می‌برند.

این وضعیت نه تنها تبعیض‌آمیز و غیراخلاقی است، بلکه آشکارا با اصول عدالت اجتماعی، مواد ۳ و ۴۳ قانون اساسی، و حتی منشور حقوق شهروندی در تضاد است.

 بی‌شفافیتی؛ ریشه‌ی اصلی بی‌عدالتی

سال‌هاست که از مدیران صندوق‌ها و شرکت‌های وابسته خواسته می‌شود تا صورت‌های مالی و ترازنامه‌های خود را به‌صورت عمومی منتشر کنند، اما نتیجه چه بوده؟نه اطلاعاتی از سود خالص شرکت‌ها در دسترس است، نه از محل هزینه‌کرد آن‌ها، نه از دریافتی مدیران.

در چنین شرایطی، رانت، فساد و حیف‌ومیل منابع بازنشستگان رشد می‌کند و نظارت مردمی بی‌اثر می‌ماند.

وقتی بازنشسته، صاحب اصلی سرمایه، از سرنوشت دارایی خود بی‌خبر است، یعنی ساختار مدیریت صندوق‌ها به بی‌راهه رفته و به مأمن منافع گروهی محدود بدل شده است.

 زمان پاسخگویی فرا رسیده است

بازنشسته فقط مستمری ماهانه نمی‌خواهد؛ او عدالت در مدیریت دارایی‌هایش را مطالبه می‌کند.

او خواهان آن است که سود شرکت‌های وابسته به صندوق‌ها در قالب خدمات درمانی مؤثر، افزایش پایدار حقوق، و ارتقای سطح زندگی‌اش بازتاب یابد — نه آن‌که در حساب‌های خاص و حقوق‌های نجومی مدیران گم شود.

راهکارهای عملی و قابل اجرا

 الزام قانونی به انتشار عمومی صورت‌های مالی سالانه تمام شرکت‌های زیرمجموعه صندوق‌ها و ایجاد سامانه شفافیت تحت نظارت سازمان بورس و دیوان محاسبات.

 تعیین سقف برای حقوق، مزایا و پاداش مدیران با الگوگیری از قانون مدیریت خدمات کشوری و تطبیق آن با سقف پرداختی به بازنشستگان.

 اختصاص حداقل ۲۰٪ از سود خالص شرکت‌ها به بهبود معیشت و خدمات بیمه‌ای و درمانی بازنشستگان، با نظارت مستقیم دیوان محاسبات و نمایندگان بازنشستگان.

تشکیل شورای عالی نظارت مردمی صندوق‌ها متشکل از نمایندگان منتخب بازنشستگان در سراسر کشور با حق رأی در تصمیمات کلان مالی.

 تدوین برنامه‌ی بازنگری بیمه‌ای برای بازنشستگان با هدف همسان‌سازی خدمات بیمه‌ای با شاغلان همان صندوق‌ها.

 هشدار اجتماعی

تداوم این وضعیت، تنها به فرسودگی معیشتی بازنشستگان منجر نمی‌شود؛ بلکه به فرسایش اعتماد اجتماعی و شکاف بین نسلی نیز دامن می‌زند.

وقتی بازنشسته‌ای که سازنده‌ی این نظام اقتصادی است، خود از میوه‌اش محروم بماند، عدالت از معنا تهی می‌شود.

بازنشستگان امروزبرای بقا تلاش می کنند،نه برای رفاه !

بازنشستگان نه صدقه می‌خواهند، نه لطف؛

آن‌ها تنها حق طبیعی و قانونی خود را از سرمایه‌ای می‌طلبند که با دسترنج خویش ساخته‌اند.

*رئیس مجمع کانونهای بازنشستگان استان لرستان