«نشست امنیتی منامه»؛ آغاز پایان سیاست «انزوای ایران» / اظهارات بی‌سابقه وزیر خارجه عمان

اظهارات کم‌سابقه وزیر خارجه عمان در نشست امنیتی منامه، نه تنها مملو از انتقاد و هشدار به رژیم اسرائیل، بلکه تلاشی برای بازتعریف «امنیت منطقه» با تاکید بر جایگزینی تعامل با ایران به جای مهار و انزوای ایران بود.

به گزارش ایسنا: «بدر البوسعیدی» وزیر امور خارجه عمان، روز شنبه هفته جاری در سخنانی در «نشست  گفت‌وگوی منامه»، اسرائیل را منبع اصلی بی‌ثباتی در منطقه توصیف و کشورهای خلیج فارس را به تعامل با تهران به جای منزوی کردن آن تشویق کرد.

البوسعیدی گفت که پنج دور مذاکرات غیرمستقیم هسته‌ای ایالات متحده و ایران با میانجیگری کشورش، پیش از آنکه مورد خرابکاری اسرائیل قرار بگیرد، پیشرفت قابل توجهی داشته است. سه روز قبل از اینکه قرار بود دور ششم مذاکرات در ماه ژوئن برگزار شود، اسرائیل «بمب‌ها و موشک‌های خود را در یک اقدام خرابکارانه غیرقانونی و مرگبار رها کرد. این شرم‌آور بود، اما متاسفانه تعجب‌آور نبود. ما مدت‌هاست می‌دانیم که اسرائیل، نه ایران، منبع اصلی ناامنی در منطقه است.»

او با اشاره به واکنش محتاطانه ایران در قبال حملات اسرائیل گفت: تلاش‌های عمدی اسرائیل برای طولانی کردن تنش‌ها، در این مورد، صدها غیرنظامی ایرانی را کشته است. اما ایران با احتیاط قابل توجهی پاسخ داد، همانطور که وقتی اسرائیل کنسولگری ایران را در سوریه بمباران کرد، سفیر ایران در لبنان را زخمی کرد و یک رهبر برجسته فلسطینی (اسماعیل هنیه) را در تهران ترور کرد.
 

اظهارات البوسعیدی؛ یکی از صریح‌ترین و کم‌ سابقه‌ترین مواضع ضد اسرائیلی یک مقام عرب

این اظهارات یکی از صریح‌ترین و کم‌ سابقه‌ترین مواضع ضد اسرائیلی یک مقام عرب در حوزه خلیج فارس در سال‌های اخیر است.

البوسعیدی در سخنانش عملا اسرائیل را منبع اصلی بی‌ثباتی در منطقه عنوان می‌کند نه ایران و معتقد است در حالی که مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با میانجی‌گری عمان پیشرفت داشته است با خرابکاری اسرائیل و حمله به ایران بی‌نتیجه باقی ماند. از سویی اسرائیل را به انجام اقدامات خرابکارانه غیرقانونی و بین‌المللی متهم می‌کند و ایران را به خاطر واکنش‌های «محتاطانه» در قبال تحولات و رویدادهای امنیتی ماه‌های اخیر تحسین می‌کند و مهم‌تر اینکه کشورهای منطقه را به همکاری و تعامل با ایران به جای انزوا فرا می‌خواند.

یکی از بخش‌های مهم اظهارات وزیر خارجه عمان تاکید وی بر «تعامل» با ایران و نه «مهار» آن است که با ایده کشورش و نیز برخی کشورهای منطقه از جمله قطر در سال‌های اخیر مبنی بر لزوم شکل‌گیری امنیت فراگیر منطقه‌ای به جای امنیت ائتلافی همسویی دارد. هم‌چنین پیام روشنی است به اسرائیل و حامیانش در منطقه و فرامنطقه که از نگاه کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، اسرائیل دیگر یک خطر محسوب می‌شود که هر لحظه می‌تواند خاک این کشورها را با توجه به حمایت آمریکا مورد حمله قرار دهد. سخنان وزیر خارجه عمان مقدمه‌ای برای بازسازی «روایت امنیت منطقه‌ای بدون اسراییل» است موضوعی که در دهه‌های اخیر به طور کلی به حاشیه رفته بود و بیان آن یک تابو بود.

سخنان البوسعیدی هم‌چنین فرصتی دیپلماتیک برای ایران فراهم می‌کند و زمینه را برای احیای گفت‌وگوهای تهران ـ واشنگتن از مسیر مسقط و اهمیت توجه به دیپلماسی به جای فشار و تهدید نظامی باز می‌کند و به نوعی نسبت به تهدیدات احتمالی آتی از سوی اسرائیل علیه ایران و منطقه هشدار می‌دهد.

 مقدمه‌ بازتعریف تئوری «امنیت منطقه‌ای بدون اسرائیل»

سخنان این مقام عمانی مقدمه‌ای برای بازتعریف تئوری «امنیت منطقه‌ای بدون اسراییل» است، موضوعی که در دهه‌های اخیر به کل به حاشیه رفته بود. پس از حمله رژیم اسرائیل به قطر و از سویی حمله به ایران در میانه مذاکرات هسته‌ای نه تنها وجهه بین‌المللی و منطقه‌ای تل‌آویو در جهان و منطقه خلیج فارس نزد کشورهای عرب تضعیف شد، بلکه کشورهایی از جمله عمان و قطر امروز به دیگر کشورهای عرب منطقه نسبت به همراهی و تعامل دیپلماتیک با اسرائیل هشدار می‌دهند. از این رو باید گفت که اجماع منطقه‌ای برای به رسمیت شناختن اسرائیل دیگر کار آسانی نخواهد بود. 

مخاطب اظهارات البوسعیدی بحرین، امارات و عربستان هستند که در سال‌های اخیر با اسرائیل به دنبال همکاری امنیتی بودند. روند عادی‌سازی روابط کشورهای عرب منطقه با اسرائیل به خودی خود تحت تاثیر جنگ غزه بسیار پیچیده و دشوار شده بود، اما با حمله یکجانبه این رژیم به خاک قطر، نه تنها پرونده عادی‌سازی روابط با اسرائیل به کنار گذاشته شد؛ بلکه موضوع تهدید بودن اسرائیل برای کشورهای حوزه خلیج فارس مورد توجه قرار گرفته است.
 

دیدار هیات‌های ایران و عمان همزمان با مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در مسقط

تامین امنیت خلیج فارس؛ نه با مهار ایران، بلکه با پایان دادن به رفتارهای تجاوزکارانه اسرائیل 

آمریکا و اسرائیل به دنبال آن بودند که با خروج از برجام و بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت با اسنپ بک دوباره اجماع جهانی علیه ایران را شکل دهند، اما تحت‌الشعاع تحولات اخیر در منطقه و حمله اسرائیل به ایران و قطر، این اسرائیل است که موضوع تهدید صلح و امنیت منطقه تبدیل می‌شود. وزیر خارجه عمان، حمله اسرائیل به قطر را زنگ خطری برای همه می‌داند و معتقد است اگر تل‌آویو توانست خاک یکی از اعضای شورای همکاری خلیج فارس را هدف بگیرد، دیگر هیچ کس مصون نیست.

البوسعیدی با اظهارات خود در منامه می‌خواهد بگوید که رفتار و واکنش‌های ایران در تحولات اخیر از یک طرف و رفتار زورمدارانه و خارج از تعهدات بین‌المللی اسرائیل در منطقه نشان می‌دهد که امنیت خلیج فارس نه با مهار ایران، بلکه با پایان دادن به رفتارهای تجاوزکارانه اسرائیل و بازگشت به دیپلماسی منطقه‌ای تامین می‌شود.  

به گزارش ایسنا، کنفرانس سالانه «گفت‌وگوی منامه ۲۰۲۵» توسط موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک (IISS) در بحرین برگزار شد.

این نشست با حضور گسترده مقام‌های عالی‌رتبه، وزرا، مسئولان امنیتی و کارشناسان برجسته مسائل بین‌المللی روز جمعه در منامه آغاز به کار کرد و به مدت ۲ روز ادامه داشت.