در حاشیه سخنان رئیس جمهور درباره تخلیه تهران به دلیل بی‌آبی: شهردارانی که تهران را بی‌رویه توسعه دادند، احضار و محاکمه کنید

نواندیش - محمد امیری: مسعود پزشکیان، رئیس جمهور روز گذشته در استان کردستان باتوجه به  بحران خشکسالی و بی‌آبی گفت: اگر در این ماه باران نیاید باید آب را در تهران جیره بندی کنیم و اگر باز هم باران نیاید باید تهران را تخلیه کنیم.

کاری به درستی یا غلط بودن این حرف نداریم. کاری هم به حرف های قبلی ایشان درخصوص مساله انتقال پایتخت و امکان پذیر بودن آن بلحاط مالی، سیاسی، اجتماعی و حتی امنیتی نداریم. چون موضوع بحث چیز دیگری است. منظور از هر دو بحث رئیس جمهور این است که تهران ظرفیت این جمعیت را ندارد و در حال حاضر هم مساله «آب» مهمترین نماد برای اثبات این موضوعست. حتی اگر بارندگی به اندازه کافی بود تغییرات اقلیمی در جهان، منطقه و ایران باز تهران را با جمعیتی حدود ده میلیونی دیر یا زود به این سرنوشت دچار می کرد.

اما نکته اصلی این است که چرا تهران فراتر از ظرفیت های واقعی خود توسعه پیدا کرده است؟ به وضعیت هوا و آلودگی آن، ترافیک و معابر شهری، حمل و نقل عمومی، امکانات آموزشی، ورزشی و فرهنگی متناسب با جمعیت و... نگاه کنید. وضعیت برق و گاز و... را هم ببینید. کدام یک ناتراز نیستند که فقط آب در تهران دچار ناترازی شده باشد؟

در واقع مدیریت و اداره شهر تهران در حدود دو دهه اخیر به شدت با مساله فروش تراکم یا اعطای تراکم به جای بدهی های شهرداری تهران پیوند پیدا کرده است. اگرچه در دوره برخی شهرداران به صورت مقطعی فروش تراکم مدیریت شد، اما برای اداره تهران تراکم فروختند و بر مشکلات و ناترازی های این شهر افزودند.

شرق و غرب تهران با برج های بی حساب و کتاب و بدون توجه به مساله آمایش و توسعه توسعه پیدا کرد. هم ناترازی ها افزایش یافت هم مسیر تنفس تهران مسدود شد. مسکن مهر دولت احمدی نژاد هم پیرامون تهران بدون زیرساخت های لازم فقط ناترازی ها را اضافه کرد. 

حالا با شهری مواجه ایم که هم مشکل برق دارد و هم مشکل گاز. آب هم ندارد. تا چه زمان قرار است مدیریت های ناکارآمد از بار مسئولیت های خود شانه خالی کنند؟ جریان اصولگرایی و انقلابی مگر مبدع موضوع ترک فعل و مانند اینها نبود؟ قوه قضائیه به میدان بیاید و بررسی کند کدام شهرداران شهر را بی رویه و بدون توجه به ظرفیت ها و امکانات توسعه دادند یا هنوزبا تراکم فروشی بی حساب و کتاب در حال توسعه آن هستند؟ مشخص کند مسئولیت هر کدام از آنها چقدر بوده است؟ اگرچه در دو دهه اخیر فقط چهار سال در اختیار شهرداران اصلاح طلب بوده و الباقی تحت مدیریت شهردارای جهادی و انقلابی؛ اما در این رسیدگی مشخص کنند که کدام سیاست ها و ایده ها و اقدامات تهران را به مرحله ای رسانده که ترامپ و نتانیاهو در دوره جنگ 12 روزه نتوانستند به تخلیه اش بپردازند و مردم جانانه و قهرمانانه در تهران ماندند و در دفاع میهنی ایفای نقش کردند؟ شهرداران چه جهادی، چه اصلاح طلب و چه انقلابی را به میز پاسخگویی بکشانید.

باعث تاسف است که یک شهردار سابق اکنون در قامت مقامی عالیرتبه در هر سخنرانی از بی کفایتی های مدیریتی و سوءمدیریت ها می گوید گویی که او از آسمان نازل و بر این پست نشسته و در دوران مسئولیت های گذشته خود هیچ اشتباه یا خطایی نداشته است. یا شهرداری که هنوز از امکان رساندن آب به تهران از منابع نامعلوم می گوید و هر چه می گذرد بر درصد سوءمدیریت ها به نسبت آثار تحریم بر مشکلات کشور و تهران می افزاید. 

اشتباه نکنید. پیشنهاد بررسی قوه قضائیه و محاکمه شهرداران برای مجازات و احیانا محروم شدن مردم از خدمات و مدیریت توانمند و علمی ایشان نیست. هدف نگارنده از پیشنهاد این است که واقعا مشخص شود چرا با وجود برنامه های توسعه و آمایش سرزمین اینگونه شهری را که مرکز اداره کشور است و باید نمادی از موفقیت ایران در مدیریت شهری در منطقه باشد به جایی رسانده ایم که باید «تخلیه» آن یک سناریو برای مواجهه با اولین ناترازی جدی یعنی «آب» باشد.