آیا هاشمی می تواند تهران و ریاض را به هم نزدیک کند؟

نواندیش: آن گونه که نزدیکان آیت الله هاشمی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام خبر داده اند اخیرا پادشاه عربستان نامه ای به هاشمی ارسال کرده و از او رسما دعوت کرده است به عنوان میهمان ویژه پادشاه عربستان در مراسم حج امسال به این کشور سفر کند.

البته دعوت از سران ، شخصیت ها و چهره های ماندگار کشورهای اسلامی رسم همه ساله پادشاه عربستان است اما بسیاری از سران کشورها که دعوت نامه حضور در مراسم حج همه ساله برای آنها ارسال می شود این دعوت را همیشه نمی پذیرند و گاه بنا به تشخیص خود و اگر مناسب بدانند این دعوت را می پذیرند.

اما ماجرای دعوت از آیت الله هاشمی به مراسم حج امسال می تواند حاوی پیام ها و نشانه های مهمی باشد که در صورت پذیرش این دعوت از سوی آیت الله هاشمی، این شخصیت برجسته نظام می تواند در برهه کنونی سفیر خوبی برای احیای روابط ایران و عربستان در منطقه باشد.

آن گونه که نزدیکان هاشمی روایت می کنند این چندمین دعوت از آیت الله هاشمی در سال های گذشته به ویژه در 8 سال گذشته است، اما ظاهرا و بر مبنای حدس نگارنده با توجه به اینکه آیت الله هاشمی با سیاست های خارجی و منطقه ای دولت های نهم و دهم چندان هماهنگ نبود عملا نمی خواسته با پذیرش دعوت پادشاه عربستان راهی سفری شود که دستاوردی دیپلماتیک و قابل توجه برای کشور نداشته باشد.

هاشمی تنها یک بار در دوره احمدی نژاد دعوت پادشاه عربستان را پذیرفت و به این کشور سفر کرد اما با برخی کارشکنی های داخلی عملا زمینه توافق از بین رفت.از زبان خود هاشمی در مصاحبه با دیپلماسی ایرانی بخوانید : "چند سال پیش من در سفر به عربستان و دیدار با ملک عبدالله از برخورد بد مسئولان عربستانی با حجاج ایرانی در فرودگاه‌ها و به خصوص در قبرستان بقیع گله کردم و ایشان هم پذیرفت که این مسئله به نفع ما و آنها نیست و دستور رفع آن برخوردها را داد که حضور آزادانه زنان در بقیع یکی از آثار آن بود و به خواست شورای عالی امنیت و مسئولان حج با بحث‌های زیاد، ساختاری برای همکاری دو کشور در مسائل فیمابین عراق و افغانستان و لبنان و فلسطین تنظیم شد که مسئولان ذیربط نخواستند عملی کنند."

اما شرایط کنونی تغییر زیادی با گذشته کرده است و امکان این مساله می رود که بدون نیاز به  حضور دکتر حسن روحانی، آیت الله هاشمی به عنوان یکی از برجسته ترین سران کشور که نظرگاه های بسیار نزدیکی با دولت تدبیر و امید در مورد ضرورت احیای روابط با ایران با کشورهای منطقه دارد، این دعوت را بپذیرد و به عنوان نماینده غیر رسمی جمهوری اسلامی ایران از نزدیک با سران عربستان رایزنی و تبادل نظر کند تا زمینه مساعدی برای رفع اختلافات تهران - ریاض در مورد موضوعات مختلف منطقه ای شکل بگیرد.

وانگهی اهمیت این سفر در شرایط کنونی که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر تندرو اسراییل از کشورهای مختلف عربی منطقه خواسته تا در برابر ایران جبهه ای واحد تشکیل دهند، دو چندان می شود.

آیت الله هاشمی به عنوان چهره ای شناخته شده و یکی از استوانه های نظام که روابط خوبی با سران منطقه از جمله عربستان دارد،می تواند در شرایط کنونی با پذیرش دعوت عبدالله بن عبدالعزیز پادشاه عربستان که ظاهرا در نامه دعوت خود از هاشمی با عنوان " برادر" یاد کرده، احیا گر رابطه ایران و عربستان در شرایط کنونی خاورمیانه باشد.

ایران و عربستان دو کشور مهم منطقه اند که در صورت همکاری با یکدیگر می توانند در بسیاری حوزه ها از وقوع بحران های منطقه ای جلوگیری کرده و ثبات و صلح را به منطقه بازگردانند و در این صورت هزینه های زیادی که به دلیل اختلافات و رقابت منطقه ای ایران و عربستان صرف می شود، می تواند صرف توسعه و بهبود زیر ساخت های اقتصادی ملت های منطقه شود.

پیشنهاد تشکیل یک شورای مشترک همکاری خلیج فارس با حضور ایران و عراق می تواند نقطه آغاز خوبی برای احیای روابط ایران و عربستان باشد؛ روابطی که در سال های گذشته گاه در حوزه هایی از حالت رقابت خارج و به یک ستیز آشکار در منطقه در آمده بود.