«دروغ بزرگ» در واشنگتن

توماس فريدمن*

چرا مردم دنيا براي آمدن به آمريکا صف مي کشند؟ چرا مردم دنيا از کارتن هاي شير قايق مي سازند تا به اينجا بيايند؟ چرا آنها به ديپلمات ها و سربازان ما اطمينان دارند، در حالي که به ديگر کشورها اين اطمينان را ندارند. براي اينکه ما فانوس دريايي آزادي و فرصت هستيم و آن خارجي ها تا مغز استخوان خود اين موضوع را درک کرده اند که ما نسبت به ساير قدرت هاي بزرگ دنيا متفاوت عمل مي کنيم.

يکي از کارهايي که ما کرديم اين بود که پس از سال 2001، يکي از ما که از قضا سياهپوست و جد پدري اش نيز مسلمان است به عنوان رئيس جمهوري آمريکا انتخاب مي شود. يکي از کارهايي که ما در روز سه شنبه انجام داديم اين بود که گزارشي را در مورد مظنونان تروريستي سال 2001، منتشر کرديم که از شکنجه کردن اين افراد پرده برداشته است. بسيار خوشحالم که ما اين گزارش را منتشر کرديم. هر چند که انتشار اين گزارش مي تواند بعدها جان آمريکايي هايي را که دستگير مي شوند به مخاطره بيندازد. با اين وجود اين کار کمي نبوده که صورت گرفته است. انجام چنين کاري براي خودآزمايي نبوده است تا کل جامعه را در سلامت نگه دارد، انجام چنين کارهايي باعث مي شود که ما را به عنوان الگو در سطح جهان نگه دارد تا ديگران از جمله شرکاي آمريکا به رقابت با آن بپردازند.

ما پيش از اين در چنين جايي بوده ايم. در زمان جنگ، آزادي هاي مدني اغلب مورد سوءاستفاده قرار گرفته و باز هم در جاي خود مستقر شده است. در زمان لينکلن، در جنگ برخي از حقوق زندانيان به حالت تعليق درآمد. در جنگ جهاني دوم ما بيش از 127 هزار شهروند آمريکايي را زنداني کرديم زيرا اصل و نسب آنها ژاپني بوده است. ترس باعث انجام چنين کارهايي مي شود.

ترس 11 سپتامبر سال 2001 برابر با تباهي بوده است. من هم با کساني که متهم شدند در پاسداري از امنيت ملي کوتاهي کرده اند و موجبات اين حمله را فراهم کرده اند، ابراز همدردي مي کنم. محال بود که کسي بداند بعدا قرار است چه اتفاقي بيفتد اما اين دردناک است که از گزارش «سنا» متوجه شويم اتخاذ اين تاکتيک ها به دليل جلوگيري از حملات بعدي به آمريکا بوده است. باز هم همان ترس تاريخي موجب انجام چنين کارهايي شده است. اين در حالي است که راه و روش هايي که براي زمان هاي اورژانسي در نظر گرفته شده است شامل شکنجه کردن نمي شود. اگر درخصوص چنين مواردي بررسي جامعي صورت نگيرد يا موضوعاتي از اين دست تجزيه و تحليل نشود، جامعه ما به اندازه يک حمله تروريستي آسيب مي بيند.

در عين حال، پوشش اين گزارش باعث شد که همگان شگفت زده شوند. در يکي از پست هايي که سايت واشنگتن پست در اين باره ارسال کرده بود، به موارد متعددي از شکنجه هاي صورت گرفته اشاره شده بود. اين پست مي گفت که براي به دست آوردن اطلاعات بيشتر کليک کنيد. سپس ليستي از شکنجه هاي غيرقابل توصيف را برايم فرستاد که پيامدهاي شکنجه در آنها ذکر شده بود. در اين سايت همچنين عنوان هاي ديگري هم ذکر شده بود از جمله: «ادعاهاي نادرست سيا درخصوص تاثيرات شکنجه ها»، «تکرار نامربوط بودن اطلاعات»، «آگاهانه اطلاعات را در اختيار کنگره قرار ندادن»، «ممانعت از نظارت موثر کاخ سفيد»، «بازجويي هاي قهري که هنوز درستي نتايج آن اثبات نشده است»، «استفاده از تکنيک هاي بازجويي که مورد تاييد قرار نگرفته است»، «انتقادها و اعتراض ها»، «موقعيت آمريکا در جهان آسيب ديد»، «فرار از نظارت کنگره بر روند بازجويي ها.»

اگر کمي بيشتر به اين سايت سرک بکشيد در آنجا باز هم به موارد بيشتري برخورد مي کنيد. فهرست مورد اشاره مي گفت که ترس هاي ما براي حملات احتمالي پس از 11 سپتامبر سال 2001، باعث شد که برخي از بيراهه ها، دغل بازي ها و رفتارهاي غيرقانوني را ناديده بگيريم. براي اينکه ناديده گرفتن دروغ هاي بزرگ باعث شد که دروغ هاي کوچک را هم نبينيم و در نهايت باعث شد به صداقت و درستکاري در اين ميان آسيب وارد شود و نهادهاي ما را به فرسايش بکشاند. ما کارهايي از اين دست را به کرات در آمريکا مشاهده کرده ايم و در اين خصوص نيز بارها بحث کرده ايم که آيا بايد به اين شيوه ها متوسل شويم يا نه؟ اينکه آيا ما بايد ملتي قانونمند باشيم يا اينکه پليس هاي وحشي و خشن باشيم، من هنوز توجيه نشده ام. اينکه تروريست ها آن بيرون هستند تا از فضاي باز جامعه مان استفاده کنند تا به آن ضربه بزنند و آن را نابود کنند قابل قبول نيست. اگر هم قرار بود که 11 سپتامبر ديگري پس از 11 سپتامبر نخست اتفاق مي افتاد، در اين صورت بسياري از آمريکايي ها به سيا مي گفتند که هر کاري دوست دارد انجام دهد و لعنت به هر چه آزادي مدني است؛ اما مدافعاني که امنيت ما را حفظ کرده اند، مراقب آزادي هاي مدني مان نيز هستند. ما مي خواهيم که سرويس هاي امنيتي مان جذابيت خود را به دليل حس وظيفه شناسي و هوشياري حفظ کنند. ما بايد به آنها اجازه بدهيم که بدانند مردم آمريکا چالش هاي آنها را درک مي کنند و گاهي گريز از قانون را مي فهميم اما زماني که بمب ساعتي در حال تيک تاک کردن است، بايد به اين روش ها متوسل شوند. اين را متوجه مي شويم که اتخاذ چنين روش هايي براي حفاظت از ما است اما فقط به درد مواردي نادر مي خورد. در مقابل آنها نيز بايد بدانند اعتمادي را که ما به آنها ارزاني داشته ايم نبايد باعث شود که آنها به بي قانوني عادت کنند. نبايد آنها به تنبلي، راحتي، دروغ گويي يا تئوري هاي گمراه کننده که به کشور آسيب مي رساند، عادت کنند.

اين گزارش نشان مي دهد که چگونه آنها از اعتماد ما سوءاستفاده کرده اند. اما انتشار آن گامي مهم براي اصلاح و بازسازي ساختار اين سازمان است. من احترام خاصي براي سناتور جان مک کين قائل هستم، آنجا که مي گويد: «من دلايلي را که حکومت به آن متوسل شد تا در مورد اين گونه بازجويي ها حکم تاييد صادر کند مي فهمم... همچنين مي دانم کساني که اين روش ها را تاييد کردند و اجازه دادند که اين روش ها پياده شود براي قربانيان يازدهم سپتامبر و حفظ جان آمريکايي ها بوده است، اما بحث اصلي من اين است و از صميم قلب مي گويم که اين روش ها نه به سود امنيت و عدالت تمام شد، نه براي قربانيان ما سودمند واقع شد. حتي در بدترين زمان ها هم ما آمريکايي بوده ايم، متفاوت، قوي تر و بهتر از کساني که قصد داشتند ما را نابود کنند.»

* ستون نويس واشنگتن پست

□ روزنامه دنياي اقتصاد

گزارش خطا