چرا مشكل مسكن حل نمی‌شود؟

مهدی آیتی

دولت گذشته گمان می‌كرد كه با طرح‌ریزی و در پی آن تخصیص بودجه‌های کلان برای اجرای مسكن مهر در تیراژ بالا می‌تواند نهضت و انقلابی در بخش مسكن كشور بوجود آورد، غافل از آنكه با این روش نه تنها نتوانست تاثیری که مطابق میلش و انتظارش بود در نرخ گران مسكن بگذارد، بلكه الگویی غیرمهندسی و غیراقتصادی از مسكن‌سازی را هم بطور وسیع در كشور رایج کرد كه در سال‌های آینده شاهد مشکلات آن خواهیم بود.

در حال حاضر با وجود تیراژ میلیونی در تولید مسكن مهر و عدم تاثیرگذاری آن در نرخ گران مسكن، اولین سوالی كه به ذهن می‌رسد این است كه چرا با وجود تولید وسیع مسكن در طرح مسکن مهر هیچ گشایشی در قیمت مسكن اتفاق نمی‌افتد؟ و چرا بی‌مسكن‌ها همچنان بدون مسكن باقی مانده‌اند، در حالی كه واحدهای خالی، بی‌شمار است و نرخ زمین و مسكن كماكان بالا و معاملات همچنان راكد؟ تجربه كشورهای پیشرفته نشان می‌دهد كه اولا ساخت مسكن به خودی خود نه‌تنها تولید محسوب نمی‌شود، بلكه در پاره‌ای موارد گرچه اشتغال‌زاست ولی همزمان تورم‌زا نیز محسوب می‌شود؛ زیرا اصولا اصطلاح تولید مسكن از مقوله تولید نیست و تولید عبارت است از محصول سرمایه‌گذاری، در حالی كه در مسكن‌سازی اصل سرمایه‌گذاری حبس و راكد می‌شود.

تجربه دیگر كشورهای موفق آن است كه همه شهروندان باید بتوانند با اختصاص حدود 30درصد از درآمد خود به تدریج صاحب مسكن شوند(حال به صورت مسكن قسطی باشد یا اجاره به شرط تملیك) و حتی همین 30درصد در سبد خانوار مبلغ قابل توجهی است كه در طبقات پایینی جامعه به سختی قابل تامین است و نیاز به وام و تسهیلات بانكی دارد. بنابراین راه‌حل‌های ارزان كردن نرخ زمین و مسكن در سه مورد پیشنهاد می‌شود: 1- ساخت مسكن كیفی و كمی به دست مسكن سازان(مهندسان)، 2- ساخت مسكن در بافت‌های فرسوده كه دارای زیرساخت‌های موجود است و 3- ساخت مسكن از بودجه‌های مردمی و نه دولتی و واگذاری به شرط تملیك(مسكن قسطی).

*نماینده ادوار مجلس و كارشناس شهرسازی(منبع:روزنامه آرمان)

گزارش خطا