مطالبات فرهنگيان مطالبه كل جامعه است

مصطفي تحسين*

مدت هاست بحثي به عنوان مطالبات فرهنگيان مطرح است كه تصور درست و كاملي از آن وجود ندارد و هركس به قدر وسع خود آن را تفسير مي كند.

ضروري است برآيند اين تفسير ها را به صورت كوتاه و گذرا جمع بندي كرد. با اين جمع بندي به اين نتيجه رسيدم كه خواسته معلمان مطالبات كل جامعه است ولي چون از زبان معلمان بيان مي شود به حساب مطالبات معلمان نوشته مي شود البته اين به حساب گذاشتن زياد هم نادرست نيست زيرا جامعه آموزش و پرورش ايران تنها با احتساب خانوارهاي فرهنگي و جمعيت دانش آموزي به مرز ٤٠ ميليون نفر مي رسد، يعني نصف جامعه. تصور نادرستي از منابع مختلف به اذهان عمومي القا مي شود كه گويا مطالبات معلمان تنها حقوق حقه پرداخت نشده سنوات گذشته است، سنتي كه دولت ها همواره پيروان راستين آن بوده اند.

بايد بگويم كه اين نوع ارايه از اساس غلط است زيرا جامعه معلمان حتي در اين شرايط بحران اقتصادي از اين شهامت برخوردار بوده و هستند كه معوقات را ببخشند به شرط اينكه در آينده تبعيضي نباشد. مطالبات معلمان در مرحله اول رفع تبعيض پرداخت مزايا به كاركنان دولت است. همه يك حكم داشته باشند و تمام دريافتي ها محدود به همان حكم باشد. زيرا زيادند كساني كه يك حكم دارند و چند دريافتي. حالامعلمان خواهان شفافيتي هستند كه كل جامعه خواهان آن است. معلمان به عنوان جامعه تحصيلكرده و متخصص كشور خلاها را تشخيص داده اند كه اصلاح آنها ضروري مي نمايد. امروز كمتر خانواده ايراني را مي توان سراغ داشت كه يك فارغ التحصيل بيكار نداشته باشد. اگر پاي سخن كارشناسان نشسته باشيم به خوبي قابل درك است كه بيكاري ناشي از عدم مهارت هاي لازم فارغ التحصيلان و بي برنامگي درهدايت تحصيلي است. كمتر كسي است كه در بطن جامعه بوده و اين جمله را نشنيده باشد كه امروز: درس خواندن ديگر ارزش ندارد. خواسته معلمان اصلاح اين موارد است.

اگر فارغ التحصيلان از جايگاهي كه تحصيلات براي شان ايجاد كرده خرسند باشند جايگاه معلمي خود به خود ارتقا مي يابد. البته زماني فارغ التحصيل خرسند وجود خواهد داشت كه موارد زير از مطالبات جامعه كه معلمان بيان كننده آن هستند، برآورد شوند:

١- تدوين محتواي آموزشي مناسب براي منابع درسي.

٢- ارزيابي واقعي آموخته هاي فراگير به جاي ارايه كارنامه تحصيلي فاقد هرگونه پشتوانه يادگيري.

٣- تدوين آيين نامه انضباطي مدارس با راهكاري اجرايي و ضمانت اجرا.

٤- تعيين رشته براي فراگيران براساس سند آمايش سرزمين، علايق و توانايي هاي فراگيران.

٥- تهيه امكانات مناسب مورد نياز برنامه درسي.

٦- خارج شدن از بحث صرفا كمي و آماري در اجراي برنامه هاي آموزشي و توجه به كيفيت اين كميت ها زيرا اگر هيچ كس نداند خود معلمان از صحت و سقم اين آمارها و كميت ها آگاهند.

٧- انتصاب و انتخاب مديران كارآمد فارغ از هم عقيده و هم جهت بودن. از مدير مدرسه گرفته تا وزير.

٨- تعيين شاخص هاي مشهود موفقيت نظام آموزشي بر مبناي اسناد بالادستي.

٩- عدالت آموزشي.

١٠- گزينش مناسب معلمان.

١١- فعاليت تشكل ها و كانون هاي صنفي با آزادي و استقلال كامل برمبناي منافع ملي.

خلاصه اينكه هيچ يك از موارد فوق بدون وجود معلم علاقه مند و كارا محقق نخواهد شد. صدالبته كه صرف حضورفردي به نام و در مقام معلم در كلاس كافي نيست بلكه بايد معلم داراي صلاحيت بوده و دل و دماغ كاركردن داشته باشد.

معلم چند شغله بدهكار با ذهن آشفته بحران زده و تخريب شده مطمئنا نيروي انساني موفق و كارآمدي تربيت نخواهد كرد تا دستيابي به سند چشم انداز ١٤٠٤ براي مان متصور باشد. وضع موجود جامعه نتيجه عملكرد نامناسب معلمان نبوده زيرا معلمان تا به حال سر سوزني از وظايف خود قصور نكرده اند. اگر هم قصوري بوده نتيجه عمل گزينشگران بوده كه افراد فاقد صلاحيت معلمي را به آموزش و پرورش راه داده اند. معلمان كاملابه اين عملكرد نامناسب واقف بوده و بارها به نمايندگي از جامعه خواهان توقف اين عمل شده اند.

گره تمام موارد فوق و تمام كاستي موجود جامعه كه بزرگ و كوچك از آن نالان هستند فقط به دست آموزش و پرورش پويا باز خواهد شد. ركن اصلي و اساسي آموزش و پرورش هم معلم است. گفتني است، معلمي عشق است شغل نيست. بله درست است كه معلم بايد عاشق كارش باشد ولي كار هم بايد جذبه اي براي عشق ورزيدن داشته باشد مهم ترين جذبه كار به اعتقاد عموم تامين نيازهاي مادي و معنوي است.

آموزش و پرورش اگر پويا بود نتيجه تحقيق ها چنين نمي شد كه از ١٢٠ نفر دانش آموز فارغ التحصيل هنرستان فقط ١٥ نفر توانستند در رشته تحصيلي خود طرح توجيهي شغلي تدوين كنند و ١٠٥ نفر ديگر به دلايل:

١- عدم شناخت و علاقه به رشته انتخابي

٢- عدم مهارت شغلي كافي به دليل نبود امكانات لازم در كارگاه هاي هنرستان

٣- عدم دانش كارآفريني و مديريت كسب و كار

٤- نبود محتواي آموزشي مناسب، فقط برگه اي به عنوان ديپلم دريافت كرده اند.

ما معلمان عضوي از اين جامعه هستيم و درد اين مشكلات براي ما مضاعف است. براي يك معلم خيلي دردناك است كه بشنود كه درس خواندن ديگر ارزش ندارد. استنباط شخصي من ازاين جمله اين است كه علمي كه آموخته ام ديگر كاربرد ندارد و تا به امروز زندگي ام دور باطل بوده است. ولي وقتي با عينك علم و تجربه نگاه مي كنم، مي بينم كه پشت اين جمله به تفكري گرم است كه مي گويد در جايي كه همه فارغ التحصيل مي شوند، براي استخدام، سفارش مهم تر از سواد است. اين است خواسته حقيقي معلمان: اين وضع بايد اصلاح شود ما معلمان سخنگوي فضول جامعه شديم ودايه مهربان تر از جامعه. آن وقت مي گويند مطالبات معلمان چندرغاز حقوق پرداخت نشده به ديون واصل شده ارزش گذشته است. رسانه نبايد خوش قلبي و زيباكلامي صرف مدنظرش باشد و بايد از دردهاي عميق گزارش دهد. از حقوق كودك خوش زبان و حرافي بنويسد كه جمع ٢و ٣ را بعد سه سال نشستن پشت صندلي هاي سخت و غيراستاندارد نمي دانست. زيرا در كلاسي با جمعيت ٢٠ نفري چه چيز را مي شود ياد گرفت، آن هم با پدر و مادري كه سواد ندارند. رسانه آزاديخواه بايد بافت واقعي و زيرپوستي جامعه را گزارش دهد.

فوق ليسانس زبان شناسي و معلم شاغل در شهرستان مريوان*

□ روزنامه اعتماد

گزارش خطا