يادگار امام: راه جلوگیری از تکرار اشتباهات نسل های قبل، اعتماد بین نسلی است

نوانديش: یادگار گرامی امام گفت: راه جلوگیری از تکرار اشتباهات نسل های قبل وجود اعتماد بین نسلی است.

حجت الاسلام و المسلمین سید حسن خمینی در دیدار با جمعی از اعضای دبیرخانه دانشجویی توسعه پایدار و مدیریت شهری با اشاره به وجود فرضیه گسست نسلی در جامعه ایران، ضمن تأکید بر توجه به مفهوم، ریشه ها و راه درمان این مشکل، اظهار داشت: تعبیر گسست نسلی را اینگونه تعریف می کنم که اگر نسل جدیدی که روی کار می آید نسبت به نسل قبل از خود نه به دلیل اشتباه کاری، بلکه به این دلیل که آنان را بی عُرضه و دارای عزم ناکافی بداند، بی اعتماد باشد و متهم به پیگیری نیّات و اهداف شخصی کند، گسست نسلی پدید می آید.

وی افزود: ایراد و اشکال بی اعتمادی، تجدید تجربه اموری است که قبلا گذرانده شده است و جامعه در فرایند تکرار مکررات می افتد؛ فرض کنیم ساختمانی ساخته می شود و فرو می ریزد و ما می خواهیم آن را دوباره بنا کنیم؛ اگر سازندگان قبلی را به داشتن تدبیر ناکافی، توان کم یا همت ناقص متهم کنیم، ممکن است دوباره ساختمانی بسازیم که فرو بریزد، اما اگر بپذیریم نیت و عزم آنها نیز واقعا در جهت ساخته شدن آن بنا بوده است عوامل دیگر را بررسی می کنیم و ممکن است پی ببریم که اساسا خاک محل ساختمان مناسب نیست.

 سید حسن خمینی با تأکید بر اینکه آزمون و خطا شرط حیات انسانی است، ادامه داد: اگر ما بر سر یک ده راهی رسیدیم و 9 نفر راه اشتباه رفتند اما من راه صحیح را رفتم، نتیجه عملکرد آن 9 نفر در کار من تأثیرگذار بوده است، در حالی که اگر قرار بود بگویم من هم راه همان قبلی ها را بروم به نتیجه نمی رسیدم؛ از سوی دیگر اگر آنها جای من بودند موفق می شدند، زیرا من فقط از نظر زمانی متأخر بوده ام و از تجربه نفرات قبل استفاده کرده ام.

وی گفت: اینکه نسل جدید بگوید کارهای غلط نسل قبلی را نباید تکرار کنم گسست نسلی نیست و این شرط پیشرفت است؛ بلکه گسست نسلی آنجاست که نسل جدید شکست نسل های قبل را ببیند و بدون بررسی و ریشه یابی بخواهد آنها را تکرار کند و اگر بپرسیم چرا می خواهید راه قبلی ها را بروید، بگوید آنها بی عرضه، ناتوان و دارای طمع های شخصی بودند! گرچه بی عرضگی امری ممکن است و اگر در بررسی ها به اثبات رسید که نسل قبل ناتوان بوده است، آن کار باید تکرار شود؛ اما برخی کارها هستند که اساسا جنس آنها نشدنی است؛ اگر شما با سر به دیوار زدید و دیوار نشکست، بدانید که دیوار با ابزار قوی تری می شکند و راه شما صحیح نیست.

یادگار امام تصریح کرد: گسست در اجتماعات خانوادگی و محلی محدود هم وجود دارد و جامعه در این مسیر باید هزینه سنگینی را صرف تجدید اشتباهات خود کند؛ اما بدانیم که اگر کاری ناممکن بود و دفعه بعد آن را تکرار نکردیم، این گسست نسلی نیست، بلکه پا گذاشتن روی تجربیات گذشتگان است. انسان از اشتباهات نسل قبل باید بیش از کارهای درست آنان درس بگیرد زیرا کارهای درست یک نتیجه دارد و تکرار اشتباهات ممکن است دهها مشکل ایجاد کند.

سید حسن خمینی راه جلوگیری از تکرار اشتباهات نسل قبل را وجود اعتماد بین نسلی دانست و افزود: هم جوانان به پیشکسوتان و پا به سن گذشته ها باید اعتماد کنند و هم پا به سن گذاشته ها به آنها. این جمله که گفته می شود «پیر آن را در خشت خام می بیند که جوان در آینه هم نمی بیند» نکته صحیحی است؛ جوانی سرمایه بسیار بزرگی است اما کسانی که این مسیر را طی کرده اند فوت کوزه گری را آموخته اند. پس به بزرگان اعتماد کنیم و وقتی می گویند یک کار نشدنی است پشت گوش نیندازیم و حداقل آن را بررسی کنیم؛ اگر می گویند از فلان طریق زودتر به نتیجه می رسید به آنها اعتماد کنید. نسل پا به سن گذاشته هم باید به جوانان اعتماد کنند و یک اعتماد متقابل در جامعه لازم است. لذا عدم اعتماد جوان به پا به سن گذاشته ها گسست نسلی پدید می آورد و عدم اعتماد نسل قبل به نسل جوان هم یک سرمایه بزرگ را از جامعه می گیرد.

وی با اشاره اینکه در جریان انقلاب اسلامی ایران بدست جوانان کارهای بزرگی صورت گرفت، یادآور شد: اکثر فرماندهان جنگ ما حدود 24 سال داشتند، مقام معظم رهبری هنگام بر عهده گرفتن ریاست جمهوری 42 سال داشتند، نخست وزیر آقای مهندس موسوی 40 سال داشتند و آقای هاشمی نیز که از دید ما در آن هنگام مسن بودند حدود 45 سال داشتند؛ آیت الله منتظری و آیت الله طالقانی هم حدود 57 سال داشتند و ما فکر می کردیم سن بسیار بالایی دارند؛ در آن زمان یک رابطه اعتماد میان پا به سن گذاشته ها و جوانان وجود داشت. گرچه الزاما جوانان نمی توانند همه توفیقات را بدست آوردند اما یک جامعه بدون آنان نیز نمی تواند موفق باشد؛ پس نیاز به یک پیوند میان دو نسل وجود دارد و در این صورت کارها پیش می رود.

یادگار امام با توصیه به جوانان مبنی بر اینکه مراقب باشید گرفتار بی اعتمادی به نسل قبل نشوید، ادامه داد: تجربه مقوله خیلی بزرگی است؛ گرچه ممکن است در این سن و سال متوجه عمق این مطلب نباشید: «آتش بگیر تا بدانی چه می کشم/احساس سوختن به تماشا نمی شود». از سوی دیگر جامعه بدون اتکاء به نیروی جوان که توان تغییر دارد نمی تواند پیش برود. زیرا افراد وقتی پیر می شوند محافظه کار می شوند و کسانی که دارای این ویژگی هستند در وضع موجود تغییر بنیادین نمی دهند.

سید حسن خمینی گفت: اقدام به تغییر ناشی از نشاط جوانی است، گرچه هر تغییری هم مثبت نیست و برخی امور را نباید تغییر داد که در تشخیص مصادیق آن، فوت کوزه گری و تجربیات نسل ها باید کمک کند.

در ابتدای این دیدار آقای روحانی مسئول دبیرخانه دانشجویی توسعه پایدار و مدیریت شهری که با مشارکت سازمان زیباسازی شهرداری تهران فعالیت می کند گزارشی را از فعالیت های این مجموعه ارائه کرد.

همچنین شماری از دانشجویان حاضر در جلسه که دانش آموخته های رشته های مختلف علوم انسانی، هنر، فنی و مهندسی و... بودند در سخنانی بر لزوم توجه به فعالیت های مدنی در جامعه، اعتماد به نسل جدید و... تأکید کردند.