کد خبر: ۳۰۵۵۲
تاریخ انتشار: ۱۲ مرداد ۱۳۹۴ - ۰۸:۳۷
تعداد نظرات: ۱ نظر

تماشای ابتذال در ٤ ساعت

«وقتی از سرکار به خانه می‌آیم، بهترین تفریح من و همسرم دیدن سریال‌های ترکیه‌ای است. سریال «فاطماگل» و «روزی روزگاری» را دنبال می‌کنم. دیدن زنان زیبا و خانه‌های قشنگ آرامم می‌کند. انگار وارد دنیای جادویی می‌شوم. دیگر مشکلات زندگی از یادم می‌رود. به‌نظرم خیلی مسخره است که بعضی از آدم‌ها در مقابل دیدن این سریال‌ها گارد می‌گیرند. خب اگر این سریال‌ها را نبینیم چه کنیم؟ من به موقعش تئاتر می‌روم. همیشه هم که نمی‌شود کار جدی و روشنفکری انجام داد».
«برت: به‌نظر تو، «نگاه» از چه زمانی فرو پاشید و از دست رفت؟
ادگار: بعد از اینکه تلویزیون مهار همه‌چیز را در دست گرفت.
برت: دقیقا تلویزیون بر چه چیز غلبه کرد؟
ادگار: بر زندگی. تلویزیون باعث شد که زندگی ما به برنامه تحت‌کنترل تبدیل شود».
فیلم در ستایش عشق ژان لوک گدار
«وقتی از سرکار به خانه می‌آیم، بهترین تفریح من و همسرم دیدن سریال‌های ترکیه‌ای است. سریال «فاطماگل» و «روزی روزگاری» را دنبال می‌کنم. دیدن زنان زیبا و خانه‌های قشنگ آرامم می‌کند. انگار وارد دنیای جادویی می‌شوم. دیگر مشکلات زندگی از یادم می‌رود. به‌نظرم خیلی مسخره است که بعضی از آدم‌ها در مقابل دیدن این سریال‌ها گارد می‌گیرند. خب اگر این سریال‌ها را نبینیم چه کنیم؟ من به موقعش تئاتر می‌روم. همیشه هم که نمی‌شود کار جدی و روشنفکری انجام داد».

شرق با این مقدمه در ادامه نوشت: این گفته‌ها برای شما آشنا نیست؟ با اینکه آمار مشخصی وجود ندارد، درحال‌حاضر، بیشتر کسانی که در ایران از ماهواره استفاده می‌کنند، بیننده سریال‌های ترکیه‌ای هستند. آنها تنها مخاطبان عام نیستند، بلکه بسیاری از آنها تحصیلات لیسانس به بالا دارند. این مخاطبان مهم‌ترین دلیل دیدن این سریال‌ها را نداشتن تفریح دیگری در زندگی خود عنوان می‌کنند. هنگامی که می‌خواستم پایان‌نامه‌ام «تحلیل دریافت زنان تهرانی از سریال‌های فارسی‌وان»، را به‌عنوان کارشناس‌ارشد مطالعات فرهنگی و رسانه ارائه دهم، دریافتم زنان تهرانی بیش از چهار ساعت از وقت خود را به دیدن سریال‌های شبکه‌های خارجی اختصاص می‌دهند. اگر مرداد سال ٨٨ چشم ایرانی‌ها به سریال‌های فارسی‌وان (آمریکای‌لاتین و کره‌ای) روشن شد، حالا بعد از گذشت شش سال افراد بیشترین زمان دورهم‌بودن در کنار خانواده را به دیدن سریال‌های ترکیه‌ای اختصاص می‌دهند. شاید اکنون زمان آن رسیده باشد که تأثیرات این سریال‌ها روی زندگی‌ها به‌وضوح دیده شود. آخرین خبرها حاکی از آن است که در ایران از هر سه ازدواج یکی به طلاق می‌انجامد. بسیاری از جامعه‌شناسان بر این باورند که یکی از دلایل فروپاشی خانواده‌ها می‌تواند تأثیر همین سریال‌ها باشد. هرچند که در ایران بروز چنین شرایط تلخ اجتماعی را نباید تنها به گردن سریال‌های دنباله‌دار انداخت. اما بدترین اتفاق را فعالان زنان نیز پیش‌بینی می‌کنند، تصویر زنی که در این سریال‌ها ارائه می‌شود، زنی توخالی است که تنها دغدغه‌اش در زندگی داشتن و تملک یک مرد است و این به‌تدریج اثرات منفی در دیدگاه‌های زنان می‌گذارد و آنها فاصله معناداری از یک زن مستقل و آزادی‌خواه پیدا می‌کنند. هر چند بارها در نکوهش این سریال‌ها و اهداف تولیدکنندگان آن نوشته شده اما تاکنون به دلایل اصلی گرایش مخاطبان به این سریال‌ها پرداخته نشده است. سؤال اساسی اینجاست که چرا زنان ایرانی، سریال‌ها را می‌بینند؟

نه تفریح دارم نه سرگرمی

«ما که هیچ سرگرمی‌ای نداریم. دیدن سریال‌ تنها تفریح و سرگرمی ماست که خود را با آن مشغول‌ می‌کنیم». این را نه‌تنها اکرم، ٢٧ساله، لیسانس، مجرد با شغل آزاد می‌گوید که این نظر بیش از ٤٠ زن ایرانی است. شاید اگر تفریح دیگری وجود داشت، دیگر این سریال‌ها این‌همه مخاطب نداشت: «این سریال‌ها هیچ جنبه خوبی ندارد و چون ما هیچ تفریحی نداریم، این سریال‌ها را نگاه می‌کنیم». این را هم شیرین می‌گوید، او ٣٦ سال دارد و متأهل است. جالب اینجاست که دیدن این سریال‌ها حتی باعث می‌شود که تعداد بسیاری از مخاطبان شبکه‌های بی‌بی‌سی و وی ‌او ای که سیاسی بودند، به‌شدت کاهش پیدا کند، به‌نظر می‌آید که مخاطبان تلویزیونی این روزها تنها به‌دنبال مفری برای رهایی از خبرزدگی و سیاست‌زدگی هستند.

عاشقانه‌ها را که در ایران نمی‌بینیم

موضوعات جذاب و ارائه مسائل عشقی و عاطفی و خانوادگی را هم نباید از یاد برد و موضوعاتی که همواره از مهم‌ترین دلایل دیدن سریال‌های عامه‌پسند در تمام کشورهای دنیاست. اصلا داستان‌های عامه‌پسند به دلیل داشتن موضوعاتی این‌چنینی محبوب خانواده‌ها بوده‌اند. همین عامل باعث شده سریال‌های عامه‌پسند از دهه ١٩٣٠ تا دهه ١٩٦٠ باوجود اینکه موردریشخند منتقدان و مفسران اجتماعی قرار گرفته‌اند، از مؤثرترین و پایدارترین وسیله‌های تبلیغاتی رادیو و تلویزیون باشند. شهربانو، ٥٢ساله، متأهل، دیپلم و خانه‌‌دار تعریف می‌کند: «داستان‌های بسیارجالبی دارند. مثلا در سریال‌ ققنوس با اینکه اعضای خانواده وضعیت مالی خوبی داشتند اما ناگهان به خاک سیاه نشستند. برخورد و رفتارهای افراد در واکنش به این اتفاق برایم خیلی‌جالب بود. مرتب بی‌قرار بودم که ببینم سرانجام داستان چه می‌شود». یکی دیگر از مخاطبان این سریال‌ها می‌گوید: «مرتب دوست داشتم بدانم داستان فاطماگل چه می‌شود، تم فیلم شبیه زندگی مردم در ایران است. این موضوعات برایم بسیارهیجان‌انگیز است. به‌ویژه ارتباطات روزمره‌ای که میان زنان و مردان است و همواره در سریال‌های ایرانی از نشان‌دادن آن پرهیز می‌شود».

شادی ندارم

کیفیت تصاویر، زیبایی ظاهری شخصیت‌ها، نوع دکور خانه‌ها و مبلمان، هماهنگی و نظم فضا و رنگ‌های به‌کارگرفته در سریال‌ها هم نقش مهمی در دیدن آنها از سوی مخاطبان دارد. ناهید، ٤٤ساله، لیسانس، مجرد و با شغل‌ آزاد می‌گوید: «بازیگر سریال‌ها قیافه‌های خیلی‌خوبی دارند. لباس‌های زیبایی می‌پوشند. زندگی شادی دارند. خانه‌های فوق‌العاده؛ همه‌چیز در این سریال‌ها قشنگ، شیک و باحال است».

شادی و شادبودن یکی دیگر از دلایل دیدن این سریال‌هاست؛ تعدادی از مصاحبه‌شوندگان در مقام مقایسه با سریال‌های ایرانی برآمده و می‌گفتند: «این سریال‌ها همه رنگ دارند، جذاب هستند و مثل سریال‌های ایرانی مرده و غم‌انگیز و بدون جذابیت نیستند». به‌نظر می‌رسد که بسترهای جامعه کنونی ایران اکنون بدون‌رنگ، آشفته و غم‌انگیز است که مصاحبه‌شوندگان تشنه کوچک‌ترین عامل شادی هستند و آن را در سریال‌های فارسی‌وان جست‌وجو می‌کنند.

نگاهی به وضعیت جامعه براساس آمارهای ارائه‌شده، به ما کمک می‌کند که تا حدودی به دلایل این گرایش‌ها پی ببریم. به گزارش «ایسنا»، مشاور ارشد سازمان بهداشت جهانی با بیان اینکه در سرتاسر دنیا میزان بروز افسردگی در زنان بیش از مردان است، گفته است: آمارهای به‌دست‌آمده از پژوهش‌های ایرانی حاکی از آن است که این رقم بیش از ٢٢‌ درصد (حدود ٢٥‌ درصد) است. رقم بالای افسردگی در زنان، یعنی سه تا چهار برابر افسردگی در زنان جهان، نشان از فشارهای روحی و روانی بسیار و شرایط اجتماعی سخت است.

احساس می‌کنم فاطماگلم!

«آشنایی با سبک زندگی سایر کشورها» را نباید فراموش کرد اما مسئله، زمانی مهم می‌شود که خیلی از اعضای خانواده برای اینکه حرفی برای گفتن با هم ندارند، این سریال‌ها را می‌ببیند و درواقع می‌توان گفت که دیدن این سریال‌ها در خانواده، یک نوع دورهمی برای اعضای خانواده است تا بیشتر همدیگر را ببینند و بتوانند در مورد مسائلی همچون شخصیت‌های سریال‌ها حرف بزنند و در قالب آن مسائل و مشکلات خود را هم عنوان کنند. گویی که اعضای خانواده حرف‌زدن با هم را از یاد برده‌اند.
همذات‌پنداری یکی از مهم‌ترین مواردی به‌شمار می‌رود که می‌توان با آن میزان نزدیکی مخاطبان به شخصیت‌های سریال‌های عامه‌پسند را دریافت. همذات‌پنداری یعنی خود را در شرایط و موقعیت فرد دیگری قراردادن. درواقع همذات‌پنداری با شخصیت‌های سریال‌ها به این مفهوم است که مخاطب به دلایل روان‌شناختی و چگونگی زندگی شخصی با یکی از شخصیت‌ها که ماجراهای زندگی مشابهی را گذرانده یا دوست داشته بگذراند، احساس نزدیکی می‌کند. چند نمونه از مواردی که مصاحبه‌شوندگان احساس نزدیکی و همذات‌پنداری با شخصیت‌های سریال‌های فارسی‌وان می‌کنند از این قرار است: «احساس می‌کنم که زندگی‌ام شبیه فاطماگل است. وقتی زندگی‌اش را می‌دیدم دردهای خودم از یاد می‌رفت و احساس خوبی داشتم».

زنان فاسد یا آزادی‌خواه؟

سؤال اساسی اما اینجاست که زنان سریال‌های ترکیه‌ای فاسد هستند یا آزادی‌خواه؟ زنانی که سریال‌ها را می‌بینند گاهی نوعی پیوند و دوستی با آنها برقرار می‌کنند، گاهی خود را به آنها نزدیک و گاهی بسیاردور می‌بینند. نظرات بسیارمتنوع و پیچیده است. حتی مصاحبه‌شوندگانی که به‌شدت خود را مخالف شخصیت زنان سریال‌های فارسی‌وان می‌بینند، در لابه‌لای سایر بحث‌های خود به‌نوعی این زنان را الگوی خود در زندگی قرار می‌دهند. تناقض‌های بسیاری در عبارات این زنان وجود دارد. به‌عنوان مثال یکی از مصاحبه‌شوندگان در جایی از صحبت‌هایش می‌گوید که به‌هیچ‌عنوان از زنان این سریال‌ها ‌خوشش نمی‌آید و این زنان فاسد و بی‌بندوبار هستند ولی در جایی دیگر می‌گوید: این سریال‌ها کلاس درس زندگی من هستند و باید با دقت و در آرامش آنها را ببینم!

تحقیقات پایان‌نامه تحلیل دریافت زنان از سریال‌ها نشان می‌دهد زنانی که تحصیلات لیسانس به بالا دارند، معتقدند که این زنان مستقل، قوی، آزاد، دارای حق و حقوق قانونی هستند و زنانی که دیپلم و زیر دیپلم دارند، می‌گویند که اصلا این زنان مستقل نیستند، بلکه خائن، دروغ‌گو، بی‌بندو‌بار و فاسد هستند. با‌این‌حال گروه میانه‌رویی هم وجود دارد: شخصیت و نقش زنان براساس داستان‌ سریال‌ها تعریف می‌شود که گاهی می‌توانند، خوب باشند و گاهی بد.

با توجه به این دریافت‌های متفاوت به‌نظر می‌رسد که خیلی‌قطعی نمی‌توان گفت که این سریال‌ها می‌توانند همه نگاه‌ها را فرو پاشند و بسترهای اجتماعی و فرهنگی تأثیر مهمی در دریافت این سریال‌ها دارند، با این حال نباید از یاد برد که تلویزیون باعث شد که زندگی ما به برنامه تحت‌کنترل تبدیل شود.
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۰
غیر قابل انتشار: ۰
ناشناس
|
Iran, Islamic Republic of
|
۱۲:۰۹ - ۱۳۹۴/۰۵/۱۳
0
0
لایک
نظر شما
قابل توجه کاربران و همراهان عزیز: لطفا برای سرعت در انتشار نظرات، از به کار بردن کلمات و تعابیر توهین آمیز پرهیز کنید.
* کد کپچا:
captcha

برنامه‌ریزی آمریکا برای مذاکره با ایران

تصویر واضح از موشکی که به تجریش اصابت کرد + مشخصات (عکس)

همدستی دوباره اردوغان و علی‌اف علیه ایران

هم سرمربی پرسپولیس مشخص شد هم اولین خرید مدنظر او!

پروزه بازگشت ستاره محبوب هواداران استقلال کلید خورد

شب و روز نهم ماه محرم متعلق به کیست و چرا؟

موضع تازه ایران برای از سرگیری مذاکرات

با خوردن این میوه افسرده نمی‌شوید

عهدنامه مودت میان ایران و آمریکا از انعقاد تا لغو آن: دوستیِ که دشمن شد!

عراقچی: ایران همچنان به معاهده عدم اشاعه و توافقنامه پادمان پایبند است

عضو مجلس خبرگان: دولت و رئیس‌جمهور آمریکا، به عنوان کافر حربی تعریف می‌شوند و مال و جان آن‌ها برای ما مباح است

چگونه تعریق در تابستان را کاهش دهیم؟ راهکارهای تغذیه‌ای و کاربردی مؤثر

دیدار سه جانبه تاج، درویش و زنوزی برای بخشش محرومیت 4 ماهه بیرانوند؛ شرط پرسپولیس بازگشت این ستاره است!

اعلام تحریم های جدید آمریکا علیه ایران

خرید جنجالی پرسپولیس از تراکتور: این بازیکن از کجا آمد!؟

استایل و چهره بهنوش طباطبایی در یک رویداد هنری (عکس)

با چند منطقه فرازمینی در کشور آشنا شوید (+تصاویر)

آهنگ جدید محسن چاوشی به نام ساعت دیواری (ویدئو)

ساخت ساختمان ۱۰ طبقه در ۲۸ ساعت در چین (ویدئو)

حضور چکامه چمن ماه در اکران «عزیز» پس از بازگشت از ترکیه و شبکه جم (ویدئو)

فراخوان گادپوری تهرانپارس را قفل کرد ! (ویدئو)

خلاصه بازی دورتموند 2 - 3 بارسلونا: با گزارش عادل فردوسی پور (ویدئو)

خلاصه بازی آتالانتا 2 - 3 رئال مادرید (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 2 - ملوان 1 : جذاب و سرنوشت ساز! (ویدئو)

خلاصه بازی فولاد 0 - استقلال 2 ؛ سوپرگل جدید از آبی پوشان! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 0 - 1 نساجی؛ شکست در نزدیکی صدر! (ویدئو)

تغییر چهره شگفت انگیز آزاده مهدی زاده ، ژوزفین قهوه تلخ در کنار جواد عزتی (عکس)

خلاصه بازی آرسنال 2 - 0 منچستر یونایتد (ویدئو)

خلاصه بازی نیوکاسل 3 - 3 لیورپول؛ پرگل و دیدنی! (ویدئو)

نوحه دشنه بر لب تشنه - حسین فخری ؛ خنجر بر تار حنجر / مداحی ماندگار (ویدئو)

خلاصه بازی دورتموند 1-1 بایرن مونیخ با گزارش عادل فردوسی پور (فیلم)

خلاصه بازی لاس پالماس 2 - 1 بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 3 - 2 بودا (فیلم)

نماهنگ نحن حزب الله (فیلم)

کنایه احسان علیخانی به نعیمه نظام دوست سوژه شد (ویدئو)

هنرنمایی گلوریا هاردی با ترومپت‌ در «جوکر ۲»! (فیلم)

خلاصه بازی الریان 1 - پرسپولیس 1 (فیلم)

خلاصه بازی النصر 3 - 1 الغرافه: رونالدو دبل کرد (فیلم)

خلاصه بازی ساوتهمپتون ۲ - ۳ لیورپول ؛ یکه و تنها در صدر جدول! (ویدئو)

خلاصه بازی زیبای سلتاویگو 2 - 2 بارسلونا (فیلم)

خلاصه بازی منچستر سیتی 0 - 4 تاتنهام؛ جذاب! (فیلم)

خلاصه بازی اینتر میلان 5 - هلاس ورونا 0 ؛ تورام دبل کرد (فیلم)

تغییر چهره بازیگر «عشق ممنوع» و «فاطماگل» 14 سال بعد 14 سال در 40 سالگی (عکس)

فیلمی عجیب از گربه ماهیِ رزه دار درحالِ صحرانوردی در جستجوی آب! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 3 - مس سونگون 0 (فیلم) - 1 آذر

آهنگ نگرانتم ، میثم ابراهیمی (موزیک ویدئو) + متن شعر ترانه

خلاصه بازی ایران 3 - قرقیزستان 2 ؛ گل های طارمی، حردانی و آزمون (فیلم)

گوسفند عاشق نوشیدن چای را ببینید! (ویدئو)

ماهی روز قیامت برای دومین بار دیده شد (عکس)

آهنگ ای دریغا - محسن چاوشی (موزیک ویدئو)

خاطره خنده دار مونا کرمی در شام ایرانی از تبلیغات ماهواره‌ای (ویدئو)

حمله یک قلاده خرس به خودروها در جاده چالوس (ویدئو)

مداحی دهه فاطمیه عبدالرضا هلالی؛ ناحلة الجسم یعنی؟! (ویدئو)

خلاصه بازی رئال سوسیداد ۱-۰ بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی چلسی 1- 1 آرسنال (ویدئو)

خلاصه بازی و گلهای رئال مادرید 4 - 0 اوساسونا (ویدئو)

مسابقه امیر علی اکبری، فایتر ایرانی مقابل مارکوس آلمِیدا، اسطوره برزیلی در MMA (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 2 - 0 پائوک (ویدئو)

خلاصه بازی و گل های بارسلونا ۵ - ستاره سرخ بلگراد ۲ (ویدئو)

تصویری از شیخ نعیم قاسم، دبیرکل جدید حزب الله لبنان در حرم امام رضا (عکس)

خلاصه بازی رئال مادرید ۰ - بارسلونا ۴ (ویدئو) / طوفان در لالیگا

تیپ پائیزی و چهره شاد شبنم قربانی در 35 سالگی (عکس)

تصاویر پربازدید از بازیگر زن ترک و حجابش در ایران (عکس)

استقبال دختران روس از پزشکیان (عکس)

تصویر شگفت انگیز از فرود هواپیما در بیروت در میانه آتش حملات اسرائیل (عکس)

تغییر چهره آناهیتا درگاهی پس از جدایی (عکس)

حزب الله با پهپاد خانه نتانیاهو را هدف قرار داد (+عکس و ویدئو)

دوقلوهای جدید جایگزین سارا و نیکا در پایتخت شدند (عکس)

بنر اعتراضی جالب هواداران استقلال جلوی درب دفتر هلدینگ (عکس)

قاب بامزه و خوش آب و رنگ از بهنوش طباطبایی (عکس)

تغییر چهره قابل توجه پریناز ایزدیار در 38 سالگی (عکس)

تصویر پربیننده از زنان آتش نشان در تهران (عکس)

تیپ جالب المیرا دهقانی در پشت صحنه یک نمایش (عکس)

استایل و آرایش متفاوت هدی زین العابدین وایرال شد (عکس)

چهره جذاب بهنوش طباطبایی در ۴۳ سالگی (عکس)

واکنش پسر ناصرملک مطیعی به حمله کیهان؛ «دل تاریکتان پر از کینه است» (عکس)

فیگورهای زیبای انفرادی هادی چوپان در فینال مسترالمپیا ۲۰۲۴ (گزارش تصویری)

عینک عجیب و ۲۱۰ میلیون تومانی علی صادقی در جوکر سوژه شد (عکس)

لوگوی عجیب روی لباس پیشکسوت جنجالی؛ هم استقلال هم پرسپولیس ! (عکس)

تصاویر مسابقه مقدماتی هادی چوپان در مستر المپیا ۲۰۲۴ و نتیجه آن (عکس)

تصویر جذاب سحر دولتشاهی در روز تولدش (عکس)

رونمایی شهرزاد کمال‌زاده از استایل جذاب و جدیدش (عکس)

شوک به استقلال: ستاره با هواداران خداحافظی کرد (تصویر)

حذف تصویر رئیسی از اتاق وزیر خبرساز شد (عکس)

عاشقانه حدیثه تهرانی برای همسرش (عکس)

استایل متفاوت لیلا بلوکات در پشت صحنه تئاتر (عکس)

تیپ و چهره تازه ندا قاسمی، «شیرین سریال نون خ» (عکس)

سلفی بدون آرایش نجمه جودکی، مجری سابق صداوسیما (عکس)

تیپ و چهره متفاوت المیرا دهقانی روی صحنه تئاتر (تصاویر)

تیپ و چهره پاییزی نازنین بیاتی در ۳۴ سالگی (عکس)

پرطرفدارترین