تلاش «حبیب» برای مجوز آلبوم و کنسرت

روزنامه آفتاب یزد نوشت: اوایل سال 1389 بود که رضا رشیدپور مجری با سابقه صداوسیما از بازگشت «حبیب محبیان» خواننده مشهور ترانه «من مرد تنهای شبم» خبر داد. وی که قبل از تحویل سال به ایران بازگشته بود، پس از مدتی دوباره به آمریکا برگشت.

شاید در آن زمان هیچکس فکر نمی‌کرد که وی دوباره به ایران بازگردد اما رضا رشیدپور از بازگشت «حبیب» خبر داد و اینکه اولاً وی تنها نیست و خانواده خود را به همراه آورده است و ثانیاً «محمد» پسر حبیب - که وی نیز خواننده است - به همراه پدر بازگشته و ثالثاً اینکه حبیب اولین آلبوم خود را بعد از انقلاب در تهران ضبط می‌کند و اکنون نیز در استودیو برای کارهای ضبط به سر می‌برد.

این خبر در میان اهالی طرفدار موسیقی موجی به همراه داشت. این موج از آنان از این جهت بود که بازگشت حبیب به ایران می‌توانست این نوید را به هوادارانش بدهد که او علاوه بر تهیه آلبوم می‌تواند در تهران یا یکی از شهرهای دیگر ایران کنسرت نیز برگزار کند. حبیب نیز از همان موقع که به ایران آمد عزم خود را جزم کرد که به فعالیت‌های موسیقایی خود ادامه دهد؛ به همین دلیل هنوز مدت کوتاهی از ورودش به ایران نگذشته بود که درخواست خود برای دریافت مجوز انتشار آلبوم را ارائه کرد و حتی اعلام کرد که می‌خواهد در ورزشگاه آزادی تهران کنسرت برگزار کند و ادعا کرد که این کنسرت اگر 10 شب هم برگزار شود، ورزشگاه 100 هزار نفری آزادی خالی نمی‌شود.

همان زمان اسفندیار رحیم مشایی (رئیس دفتر محمود احمدی‌نژاد) در واکنش به حضور حبیب در ایران گفت: «اینکه یک ایرانی بخواهد فعالیتی در داخل و خارج از کشور داشته باشد، مطابق چارچوب و قوانین آزاد است و مشکلی ندارد. فعالیت هنری در همه بخش‌ها از جمله موسیقی برای همه هنرمندان در داخل و خارج از کشور آزاد است و برگشت به ایران برای کسی مشکلی ندارد.»

کنسرت «حبیب» در ورزشگاه آزادی؟

مدت‌ها گذشت اما انگار قرار نبود فعالیت‌های موسیقی حبیب محبیان در ایران قانونی شود، چراکه با وجود خواست و اعلام قبلی حبیب، «محمد میرزمانی» مدیرکل وقت دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هرگونه اعطای مجوز به این خواننده را رد کرد.

وی در بهمن 1391 در این‌باره گفت: «ما به آلبوم حبیب محبیان نه مجوز داده‌ایم و نه کارهای ایشان مجوز گرفته است، با مجوز ما هم، کاری از ایشان منتشر نشده است.»

اما پیش‌تر در سال 89 یعنی زمانی که میرزمانی به سمت مدیرکلی دفتر موسیقی منصوب نشده بود، علی ترابی، سرپرست وقت این دفتر در مورد اعطای مجوز به آلبوم این خواننده گفته بود: «حبیب محبیان درخواست انتشار آلبوم دارد، نه برگزاری کنسرت. حبیب محبیان درخواست خود برای دریافت مجوز انتشار آلبوم را ارائه کرده است. مدتی قبل ایشان برای انتشار یک آلبوم موسیقی در داخل کشور؛ درخواستی برای دفتر موسیقی ارشاد نوشته‌اند، اما صحبتی از برگزاری کنسرت در داخل کشور نبوده است. برای اعطای مجوز به این آلبوم نیز همچون آلبوم‌های دیگر و براساس برنامه اداری؛ مطابق ضوابط عمل خواهیم کرد و درخواست ایشان در حال بررسی است.»

وی در پاسخ به این پرسش که "علاوه بر ضوابط معمول اعطای مجوز، در این بررسی چه موارد دیگری مورد توجه دفتر موسیقی برای اعطای مجوز است؟" عنوان کرده بود: «دفتر موسیقی در زمان اعطای مجوزبه آلبوم‌ها مشخصاً موسیقی و شعر آثار را بررسی می‌کند؛ البته درخصوص صلاحیت‌ افراد نیز از مراجع ذی‌صلاح استعلام خواهد کرد. بررسی این آلبوم نیز در چارچوب‌های قانونی دفتر موسیقی انجام می‌شود و روال متفاوتی نخواهد داشت. حال باید دید آیا مراجع ذی‌صلاح صلاحیت این خواننده را تایید خواهند کرد یا نه.»

شاه‌آبادی: خواننده لس‌آنجلسی مجوز ندارد

بهمن سال 91، ماه پرخبری برای حبیب بود، چراکه همان زمان معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز درباره صدور مجوز برای آلبوم خواننده لس‌آنجلسی اظهارنظر کرد. حمید شاه‌آبادی در این زمینه گفت: هیچ مجوزی برای خواننده‌ای که مدتی است به ایران بازگشته ندادیم و بنایی هم برای صدور چنین مجوزی نداریم.

وی ادامه داد: راهبرد و سبک معاونت هنری و پیرو آن دفتر موسیقی همواره برای حمایت از موسیقی اصیل ایرانی مشخص بوده است و هر فعالیت موسیقی که از این فضا خارج باشد و بخواهد فضای دیگری در موسیقی کشور تداعی کند، هیچگاه مجوزی از وزارت ارشاد اخذ نمی‌کند. بنابراین آنچه گفته و شنیده شده، شایعه است. برای خود من هم توجه برخی از سایت‌ها به این موضوع جای تعجب دارد.

وی افزود: شایعات برخی سایت‌ها برای رسیدن به اهداف دیگری است وگرنه وزارت ارشاد از مدت‌ها پیش با چنین درخواستی روبه رو بوده و تا کنون با آن موافقت نکرده است.

حبیب: انتشار آلبومم در ایران کاملا جدی است

سه هفته پیش ازآنکه مدیرکل وقت دفتر موسیقی وزارت ارشاد نسبت به اعطای مجوز به حبیب واکنش نشان دهد یک قطعه دوصدایی با صدای حبیب و «سمیر زند» (خواننده جوان داخلی) منتشر شد که موجب شد گمانه‌زنی‌ها برای انتشار رسمی آلبوم حبیب در ایران بیشتر و بیشتر شود؛ موضوعی که درفاصله کمتر از یک ماه موجبات واکنش میرزمانی را فراهم آورد.

همان زمان یکی از خبرگزاری‌ها برای روشن شدن وضعیت آلبوم و همچنین کنسرت حبیب در ایران به سراغ این خواننده رفت و این اولین گفت‌وگوی رسمی این خواننده با یک رسانه معتبر در ایران بود. در آن گفت‌وگو این پرسش مطرح شد که «موضوع انتشار آلبوم شما در داخل کشور چقدر صحت دارد؟ صحبت‌ها و حرف و حدیث‌های فراوانی در این یکی - دو ساله مطرح شده است. خودتان خیلی واضح در این‌باره صحبت می‌کنید؟ واقعا مذاکره‌ای با مقامات مسئول در این راستا صورت گرفته است؟» که حبیب پاسخ داد: «انتشار آلبومم در ایران کاملاً جدی است. شاید کمی زمانش طولانی شده باشد اما مذاکرات صورت گرفته و جلسات فراوانی برگزار شده است. مقامات ارشد، موافقت خود را حتی به صورت مکتوب به من اعلام کرده‌اند و از آن لحاظ هیچ مشکلی وجود ندارد. این مدارک همه مستند و موجود است و مشکلی نیست.»

وی در ادامه سخنانش در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه «پس این همه تاخیر در انتشار اثر، چه دلیل خاصی می‌تواند داشته باشد؟» اظهار کرد: «به خاطر وجود برخی افراد شخصی و غیر دولتی که انگیزه‌های مالی عجیب و غریبی را سعی داشتند با من محقق کنند، کار کمی عقب افتاده؛ انتشار آلبوم منظورم است. در حال حاضر هم نسخه نهایی آلبوم در حال میکس و مسترینگ است و منتظر یک اتفاق یا موقعیت خوب هستیم که بعد از انجام مراحل مجوز، آلبوم را در داخل کشور منتشر کنیم.»

حبیب در بخش دیگری از سخنانش در پاسخ به این پرسش که «عده‌ای در اوایل حضور شما سعی کردند بازگشتتان را به نام خودشان ثبت کنند. آیا شما با میل خودتان به ایران برگشتید یا در این بین پای فرد خاصی از مقامات دولتی یا غیر دولتی در میان بوده است؟» نیز گفت: «من فقط به خاطر عشقم به ایران و مردم ایران به کشورم برگشته‌ام و هیچ مقام و فرد خاصی در این تصمیم دخیل نبوده است. من زندگی کردن در کنار هموطنانم را انتخاب کردم و فعالیت هنری برای هموطنانم حس خوبی را به سمت من متصاعد می‌کرد که همین باعث شد، تصمیم به بازگشت بگیرم. علاقه و خواست خانواده‌ام هم برای بازگشت به ایران در این تصمیم من بی‌تأثیر نبوده است.»

صدور مجوز ترانه‌های «حبیب»

اواخر فروردین سال 93 بود که اولین مجوز برای حبیب صادر شد؛ اما نه برای آلبوم و برگزاری کنسرت، بلکه این مجوز برای انتشار مجموعه ترانه‌های «حبیب محبیان» در قالب یک کتاب در ایران صادر شد؛ کتابی که برگزیده‌ای از آثار و ترانه‌های «حبیب» در همه سال‌های فعالیتش را تشکیل داده بود و با عنوان «مرد تنهای شب» همه مجوزهای لازم برای انتشار را اخذ کرد و اردیبهشت آن سال در نمایشگاه کتاب ارائه شد.

ماجرای دستگیری و آزادی حبیب

پس از گفت‌وگو و اظهارنظر حبیب درباره مصر بودن وی برای ادامه فعالیت‌های هنری و موسیقایی، تنها اتفاق خوبی که افتاد، صدور مجوز کتاب وی بود. در طول این مدت موضوع صدور مجوز آلبوم و کنسرت حبیب به سکوت کامل خبری رفت و به جز فعالیت‌ها و نوشته‌های فیسبوکی کسی از حبیب خبری نداشت. این سکوت خبری تا تیرماه سال 93 به طول انجامید. در آن روزها ناگهان خبر رسید که در حین ضبط یک ویدئو کلیپ در جاده ماسوله دستگیر شده است. ماجرا از این قرار بود که این خواننده در جاده ماسوله و شهرک تاریخی ماسوله در حال تولید یک ویدئو کلیپ بوده که بازداشت شده و به واسطه همراه نداشتن مجوزهای مربوطه برای ضبط فیلم، در نهایت این خواننده با تودیع قرار وثیقه متناسب آزاد شد.

توضیح سخنگوی وزارت ارشاد درباره مجوز آلبوم حبیب

چهار ماه پس از تیر سال 93 حبیب محبیان یکبار دیگر آفتابی شد و آن زمانی بود مرتضی پاشایی درگذشت. هنگامی که خواننده جوان و پرطرفدار موسیقی پاپ از دنیا رفت در تاریخ 27 آبان ماه حبیب محبیان خواننده مشهور ایرانی به منزل او رفت و با دیدار از پدر و مادر وی به آنها تسلیت گفته و آنها را دلداری داده و این اتفاق تلخ را به جامعه هنر و ملت ایران تسلیت گفت. گرچه مرگ مرتضی پاشایی حادثه‌ای غم‌انگیز بود اما موجب شد که موضوع حبیب دوباره بر سر زبان‌ها بیفتد؛ چراکه چند ماه بعد یعنی در بهمن 93 موضوع مجوز آلبوم موسیقی حبیب در نشست خبری سخنگوی وزارت ارشاد مطرح شد و حسین نوش‌آبادی درمورد این موضوع توضیحاتی ارائه کرد.

نوش‌آبادی در آن نشست در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران درباره‌ دلایل مجوز ندادن به آلبوم حبیب محبیان (خواننده) و اینکه آیا علت این مسأله را می‌توان در دوره رئیس‌جمهور سابق جستجو کرد؟ گفت: ارائه‌ آثار و آلبوم‌های هنری ربطی به اینکه در چه دولتی اثر تصویب شده باشد ندارد، بلکه آنچه که ملاک است ارائه اثر در شرایط حاضر و قوانین جاری است. طبیعی است که رسیدگی و صدور مجوز به آلبوم‌های موسیقی، در چارچوبی که قوانین به ما اجازه می‌دهد، خواهد بود؛ بنابراین آلبومی که بدون اشکال و در راستای فرهنگ بومی و هنری کشور و قابل عرضه است، حتما درخصوص صدور مجوز آن اقدام خواهد شد.

«حبیب» در مراسم ختم بازیگر جوان

در این تشتت آرا درباره صدور مجوز و عدم صدور مجوز برای انتشار آلبوم حبیب به قول ترانه اش در«مرد تنهای شب» واقعا تنها مانده بود وتکلیفش را نمی دانست، بنابراین باز هم سکوت اختیار کرد. آخرین باری که حبیب محبیان دوباره آفتابی شد بعدازظهر روز جمعه گذشته 13 شهریور در مراسم ختم مرحوم علی طباطبایی بازیگر سینما بود. او این‌بار نیز برای حضور در یک مراسم غم‌انگیز به عرصه آمد و با حضور خود نشان داد که چقدر مشتاق به هنر و اهالی هنر و هنرمندان است.

حبیب در طول چند سالی که به ایران آمد نشان داد که مردی هنردوست است؛ مردی که حتی حاضر است چند سال برای صدور یک مجوز صبر کند و منتطر بماند. انگار پس از چند سال ما هم باید منتظر بمانیم و ببینیم که آیا بالاخره مرد تنهای شب می‌تواند پس از سال‌ها حضور در ایران مجوز تهیه آلبوم و برقراری کنسرت را بدست آورد؟ موضوعی که تحققش با اتفاقات اخیری که در زمینه لغو کنسرت‌ها رخ داده است نه بعید بلکه بسیار سخت به نظر می‌رسد.