رازهاي هسته اي هاشمي

مي خواستم عبدالقديرخان را ببينم اما نشد پس از جنگ اولين غني سازي در اميرآباد با همان چيزهايي كه از پاكستان گرفته بوديم انجام شد پاكستاني ها ٤ هزار سانتريفيوژ دست دوم نسل اول را با مقداري نقشه به ما دادند در مسير دماوند كارگاهي ساختيم كه نخستين آزمايش هاي هسته اي ما در آنجا انجام شد قرار بود در الموت قزوين آب سنگين را بسازيم ،تونل هم بزنيم و زيركوه بسازيم كه محفوظ باشد امادولت من تمام شد در زمان جنگ، مخصوصا وقتي عراق به بمباران مراكز توليد برق در ايران روي آورد، ما هم تصميم گرفتيم براي تامين برق در آينده جهت توليد آن در نيروگاه هسته اي اقدام كنيم عراق به نزديكي هاي غني سازي رسيده بود كه اسراييل همه آنها را منهدم كرد پيش از اسراييل در مهر ٥٩، نيروي هوايي ما تاسيسات اتمي «اوسيراك» عراق را نابود كرده بود ١٤ شهريور ١٣٦١ يك جلسه مشورتي با حضور رييس جمهور و نخست وزير وقت داشتيم كه يك واحد نيروگاه بوشهر راه بيفتد در زمان شاه كيك زرد را از آفريقاي جنوبي خريده و يك مقدارش را آورده بودند كه من ٢٠٠ تن به خريدمان اضافه كردم و چيزي حدود ٧٠٠ تن را آورديم ما اورانيوم نداشتيم، رفتيم سراغ كشف معدن اورانيوم در ساغند كه البته معدن كم ظرفيتي بود چيني ها براي ما در ساغند، چاه هاي بسيار عميقي زدند تا به اورانيوم برسيم علي لاريجاني داشت در مذاكرات نتيجه مي گرفت كه عوض شد.

    مي گفتيم حالاكه اين كار نيمه كاره است و هزينه هاي زيادي هم شده، با آلماني ها كه خرج هاي زيادي در آنجا كردند و براي اين كار آمادگي دارند، ادامه بدهيم. بعضي ها هم به آنجا رفته و حرف هايي زده بودند و گويا آلماني ها هم دليلي پيدا كرده بودند كه نيايند. مثلامي گفتند دو قسط ارزي و ريالي سررسيد شده پرداخته نشد و رييس كارگاه آلماني ها از ناامني گلايه داشت. يعني عملامي گفتند كه از طرف شما لغو شده و نمي خواستند خودشان را مقصر جلوه بدهند. ما از آقاي امراللهي كه در آنجا مسووليت هم داشت، پيگيري كرديم و خواستيم كه ادامه بدهند. با اينكه بعضي ها، مخصوصا جوان هاي تحصيلكرده هسته اي، مخالف بودند و نمي خواستند كارها شروع شود، بنا شد كه سايت فعال شود. ما هم رفتيم و بازديد كرديم. بعدا وقتي جنگ شروع و آنجا ناامن شد، همان مقدار فعاليت هم متوقف شد. طبعا طبيعت جنگ به گونه اي بود كه نمي شد در آنجا كار كرد. انجام كار هسته اي در جايي كه در تيررس دشمن بود، معنايي نداشت. عراقي ها هم در جاهايي داخل كشور آمده بودند. لذا آن طرح ها ماندند. بعدا اين بحث ها شروع شد و هنوز در حال جنگ بوديم كه بنا شد در دو فاز پيگيري كنيم. يكي اينكه با آلماني ها صحبت كنيم كه بيايند. براي اينكه تكليف شان بود و آنها مي گفتند كه خودتان فسخ كرديد و ما قبول نداشتيم. بحث ما همين طور ماند. يك بحث هم كارهاي داخلي بود. در اميرآباد هم چيزهاي زيادي فعال بود كه اينجا را هم تقويت مي كرديم و دنبالش بوديم. بعد به مراحلي رسيديم كه از آلماني ها مايوس شديم و به فكرهاي ديگري افتاديم. با پاكستاني ها صحبت هايي شد. يك دانشمند هسته اي به نام آقاي عبدالقديرخان در پاكستان بود. هاشمي در ادامه صحبت هايش به اين اشاره مي كند كه در سفرهايي كه به پاكستان داشت هرگز نتوانست با عبدالقديرخان ديداري داشته باشد و مي گويد: در سفري كه به پاكستان رفته بودم، خواستم ايشان را ببينم. اما به من نشان ندادند. آيت الله خامنه اي هم ايشان را نديد. ولي هر دوي ما در دوران جنگ پيگيري مي كرديم كه بايد كارهاي مان را شروع كنيم. گويا خود آقاي عبدالقديرخان اعتقاد داشت كه دنياي اسلام بايد بمب هسته اي داشته باشد و به اين كار عقيده داشت و بمب هسته اي پاكستان را هم او ساخت. هر چند طول كشيده بود تا بمب را بسازند. وي ادامه داد: به هر حال حاضر شدند تا يك مقدار به ما كمك كنند، در حدي كه مثلادست دوم نسل اول سانتريفيوژهايي را كه غني سازي مي كنند، با نقشه مقداري به ما دادند. نقشه اي كه بعدا خودمان بتوانيم بسازيم. كم كم شروع كرديم و بوشهر را ادامه داديم. يعني كارهايي را كه امكان داشت، انجام داديم. چون آنجا نيروگاه بود. در يك قسمت كارهاي نيروگاه را مي كرديم و يك قسمت هم كار قطعه سازي مربوط به غني سازي بود. آيت الله هاشمي با اشاره به دوران روي كار آمدن دولت سازندگي مي گويد: در همان شرايط دولت من شروع به كار كرد كه جنگ تمام شده بود. نيروگاه با موشك عراقي ها آسيب ديده و گنبد آن سوراخ شده بود و امنيت نداشت. بايد كارهايي را انجام مي داديم كه كار نيروگاه را جدي گرفتيم. در اين مقطع يك نفر از نيروهاي فني و اجرايي هسته اي خيلي همكاري و به آقاي امراللهي كمك كرد و بنا شد غني سازي را شروع كنيم. براي اولين غني سازي در جايي كه در اميرآباد درست كردند، از همان چيزهايي كه از پاكستان گرفته بوديم، كنار هم چيدند كه ما هم براي بازديد رفتيم. كارگاهي هم در كنار سالن براي قطعه سازي درست كرديم كه خودمان بسازيم. قطعات، مواد و فلزات خاصي را كه لازم بود، تامين كرديم و كار در دو جهت شروع شد. رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام در پاسخ به اين سوال كه آيا در آن مقطع كساني در ايران بودند كه به شما توصيه كنند كه مثلامي شود به سمت سلاح هسته اي هم رفت، مي گويد: اولاهمه كساني كه با روحيات ايران دوستي مشغول فعاليت هاي هسته اي بودند براي استفاده از مواهب غيرنظامي آن كار مي كردند و با اخلاقيات اسلامي، مخالف حركت در مسير ساخت بمب هسته اي بودند كه مي دانستيم جز كشتار جمعي، نتيجه اي ندارد: ثانيا مسوولان آژانس بين المللي هسته اي مي آمدند و بازرسي مي كردند.

    در بخش ديگري از اين گفت وگو آيت الله هاشمي با اشاره به دولت اصلاحات و قرارداد سعدآباد مي گويد: قبل از اينكه دولت آقاي خاتمي تمام شود، مذاكرات بود و چون آقاي روحاني دبير شوراي امنيت بود، نقش مذاكره كننده را داشت. آن موقع تهديدها و خطر شروع شده بود و به جايي رسيده بود كه ما داوطلبانه كارها را تعليق كنيم و فقط كارهاي محدودي را كه مشخص شده بود، انجام بدهيم. ولي غني سازي و اين كارها را تعطيل كنيم و تحقيقات را ادامه بدهيم كه ماجراي آن مفصل است. وقتي آقاي احمدي نژاد آمد،تصميم گرفتند كه تعليق را بشكنيم. هنوز كار آقاي احمدي نژاد شروع نشده بود كه به آقاي خاتمي پيشنهاد كردند كه ايشان تعليق را بشكند. در آن دوره گاهي جلسه اي خدمت رهبري بود كه جمع زيادي شركت مي كردند. در آن جمع وزير خارجه، رييس جمهور، روساي قوا، من، نظامي ها مثل آقاي شمخاني و ديگران بودند و براي قدم به قدم كارها مشورت مي شد. تصميمات رهبري با مشورت بود كه نتيجه آن جلسه را مي پذيرفتند. وقتي احمدي نژاد آمد و گفت كه تعليق را بشكنيم، آقاي خاتمي گفت: من نمي شكنم، براي اينكه يك پرونده سنگين تهديد براي دولت بعد باقي مي ماند و من نمي خواهم دولت بعد از من وارث اين مشكل شود. بعدها نمي دانم چگونه آقاي خاتمي را قانع كردند كه ايشان تعليق را باز كرد. از آن به بعد دعواها شدت گرفت و بقيه مسائل كه تا الان ادامه دارد. آقاي روحاني، آقاي ظريف و آقاي صالحي- كه اواخر جزو دولت آقاي احمدي نژاد شده بود در اين مايه ها نبودند. وقتي آقاي روحاني آمد، اين جزو اهدافش بود و مساله را براي حل در دستور قرار داد. آقاي ظريف هم وزير خارجه شد و بعد چند نفر آمدند و رفتند كه آقاي صالحي آمد و سازمان را به عهده گرفت و كارشان را شروع كردند.

    

    لاريجاني خوب پيش مي رفت و هياهويي نداشت

    وي همچنين در پاسخ به اين سوال كه نقش ظريف و صالحي را در روند مذاكرات چگونه ديده است، مي گويد: اينها كاملابه صورت فني مذاكره مي كردند. آقاي صالحي از لحاظ كارهاي آژانس و آقاي ظريف اصل مسائل و مذاكرات را پيگيري مي كردند. آقاي صالحي بيشتر با آژانس و آقاي ظريف بيشتر با ١+٥ سروكار داشت. قبل از اينها، آقاي جليلي مذاكره مي كرد. يك دوره هم آقاي لاريجاني مذاكره مي كرد. آقاي لاريجاني خوب پيش مي رفت و هياهويي نداشت و منطقي صحبت مي كرد و داشت نتيجه مي گرفت كه عوض شد. وقتي موضوعي مثل پرونده هسته اي، سياسي و فني شد، اعضاي تيم مذاكره كننده هم بايد تركيبي از شخصيت هاي آگاه به مسائل سياسي و فني باشد. در اين گونه مسائل حرف هاي شعاري و صدور بيانيه هاي تند جواب نمي دهد. در تمام سال هايي كه پرونده هسته اي ايران باز شد، حرف ما اين بود كه غرب دارد بهانه گيري مي كند، در چنين فضايي نبايد بهانه به دست آنها بدهيم. ولي تيم جديد خيلي خوب عمل كرد. هاشمي در پاسخ به اين سوال كه مقام معظم رهبري توصيه كردند كه روال و روند قانوني برجام در مجلس طي شود، ولي اين ماجرا نبايد باعث دودستگي و شكاف شود براي اينكه دولت حقوق همين مخالفان حتي اندك را هم رعايت كند، شما چه توصيه اي داريد كه روند اعتدالي پيش برود و حقوق مخالفان تامين شود، مي گويد: ما از چند بعد دستاورد داريم. اينكه اينها چه كار كنند؟

    بايد گفت كه مخالف حق دارد و اگر در مجلس مطرح شد، نظرش را بگويد و نهايتا راي گيري شود، چنين شد و شوراي نگهبان هم نظر شما را داده است. البته چون دولت قانونا لازم نمي دانست، خودش نداد و اينها آمدند طرح دادند. دولت هم مخالفت نكرد و دولتي ها هم آمدند و دفاع كردند. يعني قهر نكردند. ولي خودشان براي اين كار اقدام نكردند. دليلش هم اين بود كه به عقيده آقاي روحاني، اينها چنين حقي ندارند و لزومي ندارد كه مجلس ببيند و نظر دهد. چون رهبري هم صريح نگفتند كه لازم است مجلس ببيند. اما از لحاظ سياسي خوب نيست مجلس بركنار باشد. اگر مجلس تاييد كند، يك پشتوانه است و قوي تر مي شود. همين اتفاقي كه در مجلس افتاد و ايشان هم مي دانستند. چون قبلاآقاي لاريجاني به آقاي روحاني گفته بود كه در مجلس رد نمي شود. چون اينها فراكسيون بزرگي دارند و صد و هفتاد، هشتاد نفر هستند و مي دانست كه راي مي دهند. اين جاي نگراني نداشت. اما بداخلاقي هاي برخي واقعا بداخلاقي بود. يعني دلواپس ها نه تنها در مجلس، بلكه عده اي از انسان هاي بي اطلاع را تحريك مي كردند كه حرف هاي بدي بزنند. صدا و سيما به آنها ميدان مي داد كه در آنجا تحليل هاي سطحي كنند. البته تمام اين كارها و مزاحمت هايي كه مي كردند، به ضررشان تمام شد. چون ما مي دانيم و آنها هم مي دانند كه ٨٠ تا ٩٠ درصد مردم با اين روند توافق موافق هستند و مي خواهند كه راحت شوند و انرژي هسته اي صلح آميز را داشته باشند. مردم اين را مي خواهند. آنها خودشان را بدنام كردند. جلسه ديروز پريروز (قبل از راي گيري مجلس) براي آنها خيلي سنگين تمام شد و در جامعه مقدار زيادي براي خودشان مساله درست كردند. چون اينها خودشان را به گونه اي به رهبري منتسب مي كنند كه مثلاما نظر ايشان را بيان مي كنيم. ايشان خودشان زبان دارند و بيشتر از همه هم مي توانند بگويند و مي توانستند جلوي آن را بگيرند. نياز به دعوا و حاشيه سازي نبود. خيلي بد بود كه در مجلس اين كار را كردند. البته شيوه رهبري همين است كه ميدان مي دهد تا ديگران حرف هاي شان را بزنند. اگر با اخلاق و براساس منافع ملي رفتار مي كردند، بد نبود. چون وقتي بحث مي شود، مردم هم مسائل را مي فهمند. اما اين گونه نشد.

    

    آغاز تعامل با دنيا مهم ترين دستاورد برجام

    آيت الله هاشمي در اين گفت وگو مهم ترين دستاورد برجام را آغاز تعامل ايران با كشورهاي مهم و پيشرفته دنيا دانست و اضافه كرد: وقتي تحريم ها برداشته شود، مي فهميم كه چقدر مشكل داشتيم. هنوز كسي نمي خواهد ابعاد خسارت هايي را كه ديديم، بگويد. چون هنوز تمام نشده و موقع گفتن نيست. به هر حال تحريم هاي ظالمانه متوقف و تا حدودي هم جبران مي شود. بعد هم با رونق پيش خواهيم رفت و كارهاي ما بهتر مي شود. ثانيا موقعيت بين المللي ما در دنيا بهتر مي شود. موقعيت ما در دنيا بد شده بود. تا همين حد هم ايراني ها عزتي در دنيا پيدا كردند. البته جنگي ها فكر مي كنند كه عزت ما اين است كه تندروي هاي دنيا از ما خوش شان بيايد كه اين كار، هميشه آسان است. يعني هر وقت مي توان اين كار را كرد. ما كشور بزرگي هستيم و بايد در دنيا حرف بزنيم و كار كنيم و بايد در مسائل جهاني شركت داشته باشيم. ايران مي تواند وزنه سنگيني در دنيا داشته باشد. مهم ترين دستاوردي كه داشتيم، اين است كه رسما به عنوان كشوري كه عضو باشگاه هسته اي است، شناخته شديم. تا به حال قبول نكرده بودند. اما الان قبول كردند كه هستيم. قبول كردند غني سازي كنيم. نيروگاه داشته باشيم و به صورت صلح آميز از هرچه مي خواهيم، استفاده كنيم. در مساله هسته اي در دنيا بعضي ها جلوتر و بعضي ها عقب تر هستند. مثلاژاپن هم مثل ما است. حدود ٣٠، ٤٠ كشور هستند كه مثل ما اجازه غني سازي صلح آميز دارند و درعين حال حق ندارند كار نظامي بكنند و ما هم مثل آنها مي شويم.

    

    ديگر جملات مهم و كليدي آيت الله هاشمي رفسنجاني به شرح زير است: عبدالقديرخان اعتقاد داشت كه دنياي اسلام بايد بمب هسته اي داشته باشد و به اين كار عقيده داشت و بمب هسته اي پاكستان را هم او ساخت

    پاكستاني ها چهار هزار سانتريفيوژ دسته دوم نسل اول را با نقشه مقداري به ما دادند

    در مسير دماوند يك كارگاهي ساختيم كه نخستين آزمايش هاي هسته اي ما شد

    در الموت قزوين تاسيساتي ساختيم تا در حصار كوه ها باشد و با ضدهوايي محافظت مي شد

    بنا شد در الموت آب سنگين را بسازيم و فرض هم بر اين بود كه تونل بزنيم و زيركوه بسازيم كه محفوظ باشد تا نتوانند آن را بزنند

    با تمام فعاليتي كه پس از جنگ در دولت من شد، نتوانستيم به غني سازي برسيم

    عراق به نزديكي هاي غني سازي رسيده بود كه اسراييل همه آنها را منهدم كرد

    پيش از اسراييل در مهر ٥٩، نيروي هوايي ما تاسيسات اتمي «اوسيراك» عراق را نابود كرده بود

    ١٤ شهريور ١٣٦١ با حضور رييس جمهور و نخست وزير وقت تصميم گرفتيم نيروگاه بوشهر راه بيفتد

    در زمان انجام كارهاي مقدماتي هسته اي، آژانس به ما كمكي نكرد اما هيچ وقت مزاحم ما هم نشد

    ما اورانيوم نداشتيم، رفتيم سراغ كشف معدن اورانيوم در ساغند كه البته معدن كم ظرفيتي بود

    چيني ها براي ما در ساغند، چاه هاي بسيار عميقي زدند تا به اورانيوم برسيم

    در هرمزگان يك معدن آسان نزديك زمين پيدا كرديم

    همه جور مراجعه اي از بازار سياه داشتيم: برخي مي گفتند اورانيوم ٩٠ درصد غني شده مي دهند، برخي ١٠٠درصد، برخي مي گفتند تكنولوژي مي دهند.

    پيشنهادهاي فروش بمب به ايران، بيشتر كار جاسوس ها بود تا ببينند نيت اصلي ما چيست

    ماموران درباره پيشنهادهاي خريد هسته اي مقداري پيش مي رفتند اما هيچ وقت عملي نشد

    تاسيسات uCf اصفهان را با چيني ها شروع كرديم، نقشه اش هم آنها دادند

    ٦٠ ميليون دلار براي اصفهان به چيني ها داديم اما كار را نيمه كاره رها كردند

    برنامه گداخت هسته اي ايران از زمان شاه آغاز شد كه در همان زمان شاه به نتيجه رسيد

    گداخت هسته اي، اصفهان، پروژه غني سازي و uf٦ همه در زمان من پيگيري شد

    آنقدر به پيشرفت هسته اي علاقه مند بودند كه با خط خودم ٢٥ ميليون دلار براي تاسيسات آب سنگين در روزهاي آخر دولتم بودجه نوشتم

    بن بست مساله هسته اي، جنگ است

    غربي ها نشان دادند كه اگر نتوانند موضوعي را حل كنند، گزينه نهايي شان جنگ است

    چند جنگ اخير نشان داده كه غربي ها و امريكايي ها سربازان خود را داخل كشور در حال جنگ نمي آورند، از راه دور مي جنگند و كارشان نابود كردن زيرساخت هاست، ما هيچ مايل نيستيم كه وارد چنين جنگي شويم

    فكر مي كنم در توافق هسته اي ما چيزي را از دست نمي دهيم و اگر آنها زماني تخلف كنند و اجرا نكنند، ما آسان تر مي توانيم اجرا نكنيم

    اورانيوم هاي غني شده ٢٠ درصد به درد ما نمي خورد، ما مي خواستيم آنها را براي چه نگه داريم؟

    ما پلوتونيوم نمي خواهيم، چون به درد كار نظامي مي خورد

    مذاكره كنندگان ما اجازه نداشتند وارد بحث موشكي با طرف مقابل شوند

    بداخلاقي ها در مجلس واقعا بداخلاقي بود

    دلواپس ها نه تنها در مجلس، بلكه عده اي از انسان هاي بي اطلاع را تحريك مي كردند كه حرف هاي بدي بزنند

    تمام اين كارها و مزاحمت هايي كه مي كردند، به ضررشان تمام شد

    اينها خودشان را به گونه اي به رهبري منتسب مي كنند كه مثلاما نظر ايشان را بيان مي كنيم اما ايشان خودشان زبان دارند و بيشتر از همه هم مي توانند بگويند و مي توانستند جلوي آن را بگيرند

منبع :اعتماد