کد خبر: ۳۶۷۰۱
تاریخ انتشار: ۲۲ دی ۱۳۹۴ - ۱۷:۰۰

لزوم انتقال سياست خارجي از خيابان به وزارت خارجه


یک دیپلمات پیشین کشورمان گفت: سیاست خارجی باید از خیابان به وزارت امور خارجه منتقل شود

شمارش معکوس برای اجرای برجام آغاز شده است و برجام با همه حرف و حدیث‌ها و اماها و اگرها تا هفته دیگر به اجرا در خواهد آمد. ایران بسیاری از اقدامات و تعهدات خود بر اساس برجام در آمده و طرف مقابل نیز اینک باید نسبت به رفع و لغو تحریم‌های بین‌المللی هسته‌ای علیه اقدام کند و به آنها خاتمه ببخشد. از دیگر‏ سو‏، هم ایران و هم جامعه جهانی خود را برای آغاز فصل جدیدی از همکاری‌های مشترک با یکدیگر آماده می‌‌کنند. در رابطه با اجرای برجام و فرصت‌ها و تهدید‌های آن با فریدون مجلسی، تحلیل‌گر مسائل سیاست خارجی گفت‌وگویی داشته‌ایم که مشروح آن در ادامه می‌آید.

برجام درمان و دارویی است که آثار آن تدریجاً آشکار خواهد شد

در آستانه روز اجرای برجام هستیم. مهمترین فرصت‌هایی که با اجرای برجام نصیب ایران خواهد شد، چه چیزهایی هستند؟

تحریم بیماری فروکاهنده توان ایمنی اقتصاد ملی بود. برجام درمان و دارویی است که آثار آن تدریجاً آشکار خواهد شد. ایران کشوری است که جمعیت آن در یک قرن پیش 10 میلیون نفر بود که با وسعت و تنوع جغرافیایی می‌توانست حداقل از لحاظ عذایی خودکفا باشد. خشکسالی فقط می‌توانست آثار منطقه‌ای برجای بگذارد که دیگر مناطق  می‌توانستند آن را جبران کنند. مشکل در حمل و نقل و ارتباطات و مدیریت بود که منجر به قحطی ناشی از خشک‌ سالی از گوشه‌ای از کشور می‌شد. امروز جمعیت کشور هشتاد میلیون است و منابع آب که سرانه آن به نسبت جمعیت به یک هشتم کاهش یافته است، از لحاظ حجمی نیز به دلیل استفاده بالادستی همسایگان به شدت کاهش یافته است. رودخانه هیرمند و دریاچه هامون خشک شده و سیستان که زمانی انبار غله ایران بود خشکیده است. در آن زمان ما صادرکننده غلات بودیم. اکنون نیازمند به واردات برنج و گندم و روغن نباتی و حتی شکر هستیم. در تمام مدت تحریم هم تحت عناوین انساندوستانه صادرات این مواد را به ایران که برای‌شان مقرون به صرفه بود ادامه دادند. اما صادرات ایران مشمول تحریم بود. ایران برای واردات غذایی و صنعتی خود نیازمند به صادرات است. مقاومت اقتصادی فقط در تلاش برای تولید بیشتر نهفته نیست. شما هر قدر بکوشید بدون آب نمی‌توانید گندم بیشتری تولید کنید اما مثلاً در پتروشیمی می‌توانید تولیدات قابل رقابتی داشته باشید به شرط آنکه صدور آن آزاد و مطابق عرف بین‌المللی عملی باشد. بزرگترین فرصتی که آغاز برجام نصیب ایران خواهد کرد رفع تحریم بانکی، آزادی گشایش اعتبار بازرگانی برای صدور فراورده‌ها و کالاهاست. مشکل این است که در مدت تحریم ایرانیان عادات و شناخت‌های صادراتی را از دست داده‌اند، و بازیابی خریداران بالقوه نیز نیاز به زمانی برای شناسایی آنان  و جلب اعتمادشان دارد. در کوتاه‌مدت معجزه‌ای رخ نخواهد داد، اما این شناخت متقابل نیاز به حمایت دولتی دارد. حضور تولیدکنندگان در نمایشگاه‌های بین‌المللی خصوصاً در بازارهای قابل رقابت منطقه باید تسهیل شود، حتی موقتاً مراکزی با غرفه‌های فروش در اختیار تولیدکنندگان واجد شرایط داخلی قرار گیرد تا جانی بگیرند و بتوانند وارد بازار رقابت شوند.

 خطر اصلی از جانب افراطیون داخلی است

فکر می‌کنید در این مقطع چه خطراتی اجرای برجام را مورد تهدید قرار می‌دهند؟

به نظر من خطر اصلی از جانب افراطیون داخلی است که ظاهراً از تحریم‌ها سود می‌برده‌اند. اینان نه سواد و تخصصی دارند، نه جز دلالی تجربه‌ای دارند، به بهانه‌های عوام‌فریبانه با نمایش‌های افراطی و ظاهراً قهرمانانه خود بهانه کافی درباره خطرناک بودن ایران به دست رقیبان و از جمله افراطیون آمریکایی می‌دهند تا خواهان شدت عمل علیه ایران باشند. افراطیون آمریکایی تا زمانی خطر هستند که بهانه در دست داشته باشند.

عرب‌ها به ایران که خود را قربانی دفاع از منافع آنان کرده است از پشت خنجر زده‌اند. اما ایران نمی‌تواند متقابلاً از حمایت از حقوق فلسطین دست بردارد، اما در این مسیر می‌تواند به جای پرچمدار پشتیبان تصمیمات و اقدامات اتحادیه عرب باشد، تا قربانی نشود و از هر دو طرف آسیب نبیند. یعنی به سنگر پشتی و تدارکاتی آنان اکتفا کند. آنها در جنگ صدام جملگی همراه او بودند.

افراطیون آمریکا سیراب از دلارهای عربستان و نفوذ اسرائیل در برابر برجام مقاومت خواهند کرد

هم‌اینک صحبت‌هایی از اعمال تحریم‌های جدید در رابطه با مسائل موشکی ایران می‌شود. آیا اعمال این تحریم‌ها می‌تواند اجرای برجام را متوقف سازد؟

ایران آسیب‌دیده از جنگ و آسیب‌دیده از موشک‌هایی است که خود اینها به صدام فروخته بودند! ایران به این نتیجه رسیده است که باید خود را مجهز به این سلاح بازدارنده و تدافعی کند تا بار دیگر نتوانند آسیبی به ما برسانند. افراطیون آمریکا سیراب از دلارهای عربستان و نفوذ اسرائیل در برابر برجام مقاومت خواهند کرد. اما اصولاً باید دید شدت عمل نسبت به ایران از آغاز برای چه بود؟ بهانه علیه ایران  شعار نابودی اسرائیل بود.

از نظر آنان اسرائیل عضوی از اعضای سازمان ملل متحد و ضمناً نزدیکترین دوست و متحد آمریکا است و این بهانه را می‌آورند که تهدید علیه موجودیت یک کشور یا برنامه‌ریزی برای نابودسازی آن تهدیدی بر صلح و امنیت بین‌المللی تلقی می‌شود. همین بهانه بود که موجب تحریم ایران در قضیه انرژی هسته‌ای شد. در واقع برجام واکسن تحریم نیست که ما را در هر اقدام دیگری رویین‌تن کند.

پاسخ صریح این است که ما باید سیاست خود را به پشتیبانی از حقوق فلسطینیان را طبق تصمیمات اتحادیه عرب به خودشان واگذار و از آن حمایت کنیم وگرنه احتمال بازگشت تحریم یک جانبه یا چند جانبه وجود دارد. اگرچه شانس تحریم با قطعنامه شورای امنیت به دلیل احتمال وتوی روسیه و احتمالاً چین اندک است اما می‌بینیم که در سوریه و یمن و عراق بدون قطعنامه هم دخالت می‌کنند.

اینکه برقراری مجدد تحریم از سوی آمریکا بتواند رنگ بین‌المللی بیابد یا خیر بستگی به شرایط جهانی و موضع و رفتار ایران دارد. اما عدم تحمل آن از سوی ایران یعنی مثلاً برچیدن ابزارهای پایش و اعلام ختم برجام، به معنی آغاز درگیری و تشدید محاصره و افزودن به دامنه آتشی است که اکنون خاورمیانه را در برگرفته است.

چرا نمایندگان کنگره در این شرایط و روزهای حساس مسئله تحریم‌ها را مطرح کرده‌اند؟

زیرا نتانیاهو و عربستان می‌خواهند به هر قیمتی شده از بازگشت ایران به عرصه روابط بین‌الملل جلوگیری کنند. اکنون حساس‌ترین زمان است. با این تحریکات می‌کوشند ایران را از ادامه برجام بازدارند و هم در انتخابات بعدی پیروز شوند و هم تسویه حساب کنند.

سیاست خارجی باید از خیابان به وزارت امور خارجه منتقل شود

با اجرای برجام، فکر می‌کنید فضای بین‌المللی برای کنشگری ایران چه میزان مساعد خواهد شد؟ 

منظور از کنشگری ایرانی روشن نیست. کنشگری به معنی اقتصادی زمینه بسیار مناسبی خواهد یافت خصوصاً در زمانی که پتروشیمی ایران پشتوانه خوبی یافته است و صنایع زیردستی هم فرصتی برای خودنمایی خواهند داشت. در تولید انرژی بر مانند برق و فولاد و فلزات رنگین و کاشی و سرامیک که زمینه‌ها هم موجود است ایران جهشی خواهد داشت.

ایران باید بکوشد در منطقه آرامش برقرار شود تا از مزایای بازرگانی و اقتصادی بازار منطقی منطقه‌ای برخوردار شود. در این بخش ترکیه هم مانند ایران است، به همین دلیل باید میان این دو کشور اصلی همکاری شود. اما شعارهای باد هوا و دشنام و تحریکات و تحرکات‌ستیزه برانگیز در هر حال و در همه جا جنگ‌افروزانه است و با توسعه اقتصادی و اجتماعی و رفاه مغایرت دارد. سیاست خارجی نیز باید از خیابان به وزارت امور خارجه منتقل شود و فقط از مجرایی قانونی و حرفه‌ای اعمال شود وگرنه حرکت اقتصادی بر ریل عقلانیت و اعتدال و حرکت سیاسی بر ریل افراط و احساس امکان‌پذیر نیست.
نظر شما
قابل توجه کاربران و همراهان عزیز: لطفا برای سرعت در انتشار نظرات، از به کار بردن کلمات و تعابیر توهین آمیز پرهیز کنید.
* کد کپچا:
captcha

آقای اژه‌ای! این چه وضعی است که یکی برای سر ترامپ جایزه تعیین می‌کند دیگری با ریزپرنده ناف او را نشانه می‌رود!؟ / کار نماینده ایران در سازمان ملل شده‌ تکذیب چهره های تلویزیون‌

رونمایی رسمی از جدیدترین خرید استقلال (عکس)

راه اندازی کسب و کار جدید و راهکارهای رشد آن

چین: دروغ است! به ایران موشک‌ ندادیم

لیست خرید هاشمیان برای پرسپولیس لو رفت

جدایی یاغی پرسپولیس در آرامشی باورنکردنی

فروش محصولات سایپا ویژه تیرماه ۱۴۰۴ اعلام شد

بازنشستگان تامین اجتماعی در انتظار تعیین زمان واریز معوقات

کاترین شکدم برای‌مان عبرت نشد

قیمت دلار و ارز در بازار آزاد امروز چهارشنبه ۱۸ تیر ۱۴۰۴ +جدول

گام بزرگ استقلال برای جذب حسین‌نژاد و سحرخیزان

اخراج مهاجران غیر قانونی آری؛ افغان ستیزی خیر!

در کردستان عراق چه خبر است؟ خورشید هرکی کیست؟

بازتاب بین‌المللی جنگ ایران و اسرائیل در رسانه‌های فارسی

جدیدترین قیمت طلا، سکه و طلای ۱۸ عیار امروز چهارشنبه ۱۸ تیر ۱۴۰۴ (+ جدول)

استایل و چهره بهنوش طباطبایی در یک رویداد هنری (عکس)

با چند منطقه فرازمینی در کشور آشنا شوید (+تصاویر)

آهنگ جدید محسن چاوشی به نام ساعت دیواری (ویدئو)

ساخت ساختمان ۱۰ طبقه در ۲۸ ساعت در چین (ویدئو)

حضور چکامه چمن ماه در اکران «عزیز» پس از بازگشت از ترکیه و شبکه جم (ویدئو)

فراخوان گادپوری تهرانپارس را قفل کرد ! (ویدئو)

خلاصه بازی دورتموند 2 - 3 بارسلونا: با گزارش عادل فردوسی پور (ویدئو)

خلاصه بازی آتالانتا 2 - 3 رئال مادرید (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 2 - ملوان 1 : جذاب و سرنوشت ساز! (ویدئو)

خلاصه بازی فولاد 0 - استقلال 2 ؛ سوپرگل جدید از آبی پوشان! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 0 - 1 نساجی؛ شکست در نزدیکی صدر! (ویدئو)

تغییر چهره شگفت انگیز آزاده مهدی زاده ، ژوزفین قهوه تلخ در کنار جواد عزتی (عکس)

خلاصه بازی آرسنال 2 - 0 منچستر یونایتد (ویدئو)

خلاصه بازی نیوکاسل 3 - 3 لیورپول؛ پرگل و دیدنی! (ویدئو)

نوحه دشنه بر لب تشنه - حسین فخری ؛ خنجر بر تار حنجر / مداحی ماندگار (ویدئو)

خلاصه بازی دورتموند 1-1 بایرن مونیخ با گزارش عادل فردوسی پور (فیلم)

خلاصه بازی لاس پالماس 2 - 1 بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 3 - 2 بودا (فیلم)

نماهنگ نحن حزب الله (فیلم)

کنایه احسان علیخانی به نعیمه نظام دوست سوژه شد (ویدئو)

هنرنمایی گلوریا هاردی با ترومپت‌ در «جوکر ۲»! (فیلم)

خلاصه بازی الریان 1 - پرسپولیس 1 (فیلم)

خلاصه بازی النصر 3 - 1 الغرافه: رونالدو دبل کرد (فیلم)

خلاصه بازی ساوتهمپتون ۲ - ۳ لیورپول ؛ یکه و تنها در صدر جدول! (ویدئو)

خلاصه بازی زیبای سلتاویگو 2 - 2 بارسلونا (فیلم)

خلاصه بازی منچستر سیتی 0 - 4 تاتنهام؛ جذاب! (فیلم)

خلاصه بازی اینتر میلان 5 - هلاس ورونا 0 ؛ تورام دبل کرد (فیلم)

تغییر چهره بازیگر «عشق ممنوع» و «فاطماگل» 14 سال بعد 14 سال در 40 سالگی (عکس)

فیلمی عجیب از گربه ماهیِ رزه دار درحالِ صحرانوردی در جستجوی آب! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 3 - مس سونگون 0 (فیلم) - 1 آذر

آهنگ نگرانتم ، میثم ابراهیمی (موزیک ویدئو) + متن شعر ترانه

خلاصه بازی ایران 3 - قرقیزستان 2 ؛ گل های طارمی، حردانی و آزمون (فیلم)

گوسفند عاشق نوشیدن چای را ببینید! (ویدئو)

ماهی روز قیامت برای دومین بار دیده شد (عکس)

آهنگ ای دریغا - محسن چاوشی (موزیک ویدئو)

خاطره خنده دار مونا کرمی در شام ایرانی از تبلیغات ماهواره‌ای (ویدئو)

حمله یک قلاده خرس به خودروها در جاده چالوس (ویدئو)

مداحی دهه فاطمیه عبدالرضا هلالی؛ ناحلة الجسم یعنی؟! (ویدئو)

خلاصه بازی رئال سوسیداد ۱-۰ بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی چلسی 1- 1 آرسنال (ویدئو)

خلاصه بازی و گلهای رئال مادرید 4 - 0 اوساسونا (ویدئو)

مسابقه امیر علی اکبری، فایتر ایرانی مقابل مارکوس آلمِیدا، اسطوره برزیلی در MMA (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 2 - 0 پائوک (ویدئو)

خلاصه بازی و گل های بارسلونا ۵ - ستاره سرخ بلگراد ۲ (ویدئو)

تصویری از شیخ نعیم قاسم، دبیرکل جدید حزب الله لبنان در حرم امام رضا (عکس)

خلاصه بازی رئال مادرید ۰ - بارسلونا ۴ (ویدئو) / طوفان در لالیگا

تیپ پائیزی و چهره شاد شبنم قربانی در 35 سالگی (عکس)

تصاویر پربازدید از بازیگر زن ترک و حجابش در ایران (عکس)

استقبال دختران روس از پزشکیان (عکس)

تصویر شگفت انگیز از فرود هواپیما در بیروت در میانه آتش حملات اسرائیل (عکس)

تغییر چهره آناهیتا درگاهی پس از جدایی (عکس)

حزب الله با پهپاد خانه نتانیاهو را هدف قرار داد (+عکس و ویدئو)

دوقلوهای جدید جایگزین سارا و نیکا در پایتخت شدند (عکس)

بنر اعتراضی جالب هواداران استقلال جلوی درب دفتر هلدینگ (عکس)

قاب بامزه و خوش آب و رنگ از بهنوش طباطبایی (عکس)

تغییر چهره قابل توجه پریناز ایزدیار در 38 سالگی (عکس)

تصویر پربیننده از زنان آتش نشان در تهران (عکس)

تیپ جالب المیرا دهقانی در پشت صحنه یک نمایش (عکس)

استایل و آرایش متفاوت هدی زین العابدین وایرال شد (عکس)

چهره جذاب بهنوش طباطبایی در ۴۳ سالگی (عکس)

واکنش پسر ناصرملک مطیعی به حمله کیهان؛ «دل تاریکتان پر از کینه است» (عکس)

فیگورهای زیبای انفرادی هادی چوپان در فینال مسترالمپیا ۲۰۲۴ (گزارش تصویری)

عینک عجیب و ۲۱۰ میلیون تومانی علی صادقی در جوکر سوژه شد (عکس)

لوگوی عجیب روی لباس پیشکسوت جنجالی؛ هم استقلال هم پرسپولیس ! (عکس)

تصاویر مسابقه مقدماتی هادی چوپان در مستر المپیا ۲۰۲۴ و نتیجه آن (عکس)

تصویر جذاب سحر دولتشاهی در روز تولدش (عکس)

رونمایی شهرزاد کمال‌زاده از استایل جذاب و جدیدش (عکس)

شوک به استقلال: ستاره با هواداران خداحافظی کرد (تصویر)

حذف تصویر رئیسی از اتاق وزیر خبرساز شد (عکس)

عاشقانه حدیثه تهرانی برای همسرش (عکس)

استایل متفاوت لیلا بلوکات در پشت صحنه تئاتر (عکس)

تیپ و چهره تازه ندا قاسمی، «شیرین سریال نون خ» (عکس)

سلفی بدون آرایش نجمه جودکی، مجری سابق صداوسیما (عکس)

تیپ و چهره متفاوت المیرا دهقانی روی صحنه تئاتر (تصاویر)

تیپ و چهره پاییزی نازنین بیاتی در ۳۴ سالگی (عکس)

پرطرفدارترین

واکنش ظریف به نامزد شدن ترامپ برای جایزه صلح نوبل از سوی نتانیاهو

کمپین بحران‌ساز و ضدمردمیِ جدید تندروها

مهاجم کامرونی پیشنهادی سیدورف برای استقلال فردا به تهران می آید

آیا روسوفیل های داخلی از همراهی نکردن روسیه با ایران در جریان حمله اسرائیل عبرت گرفتند؟/ چرا چین کمکی نکرد؟

آذر منصوری: محدود کردن نفوذ به اتباع بیگانه، پاک کردن صورت مسئله نفوذ در ایران است