کد خبر: ۳۷۳۰۰
تاریخ انتشار: ۰۸ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۱:۵۷

بازداشت ملوانان امريكايي در خليج فارس در پرتو حقوق بين الملل

حجت مقوم*
دو شناور جنگي متعلق به نيروي دريايي ايالات متحده امريكا با سرنشيني ١٠ ملوان نيروي دريايي اين كشور در تاريخ ٢٢/١٠/٩٤ هنگام تردد بين بحرين و كويت پس از عبور غيرقانوني از آب هاي سرزميني جمهوري اسلامي ايران در محدوده آب هاي جزيره فارسي در خليج فارس توسط نيروي دريايي سپاه پاسداران جمهوري اسلامي ايران بازداشت شدند. به دنبال بررسي هاي انجام شده و پس از احراز اين موضوع كه عبور از آب هاي سرزميني كشورمان توسط شناورهاي امريكايي سهوا و به دنبال اختلال در سيستم ناوبري اين شناورها صورت گرفته است، اين شناورها و سرنشينان آن به محدوده خارج از آب هاي سرزميني كشورمان هدايت و آزاد شدند.

     بر اساس قوانين و مقررات حقوق بين الملل درياها منبعث از كنوانسيون ١٩٨٢ حقوق درياها و عرف بين المللي كشورهاي ساحلي بر محدوده ١٢ مايل از سواحل و جزاير خود حاكميت دارند و اين محدوده در حكم قلمرو سرزميني كشورهاي ساحلي محسوب مي شود. اما يك استثنا بر اين حاكميت وارد شده و حقوقي براي ديگر كشورها در اين محدوده مورد شناسايي قرارگرفته است. بر اساس اين حقوق كشتي هاي متعلق به ديگر كشورها مي توانند از اين محدوده با رعايت شرايطي عبور كنند كه به آن عبور بي ضرر اطلاق مي شود. در چارچوب شرايط عبور بي ضرر، كشتي هاي متعلق به ديگر كشورها هنگام عبور از درياي سرزميني يك كشور ساحلي بايد با سرعت متعارف و به صورت پيوسته عبور كنند و از هر اقدامي كه به هر نحو امنيت كشورهاي ساحلي را مختل مي سازد، خودداري كنند. براي عبور بي ضرر شرايط متعددي نيز وضع شده كه از جمله مي توان به ممنوعيت جمع آوري هرگونه اطلاعات به زيان امنيت ملي ، امور دفاعي يا منافع اقتصادي كشور ساحلي، ممنوعيت اقدام به تمرين يا مانور با هر نوع سلاح ، ممنوعيت ايجاد هر گونه آلودگي محيط زيست دريايي برخلاف مقررات كشور ساحلي، ممنوعيت انجام هر گونه پژوهش علمي ، نقشه برداري ، لرزه نگاري و نمونه برداري ، ممنوعيت پرواز و فرود و انتقال هر نوع هواپيما و هليكوپتر و ادوات نظامي و نيرو به واحدهاي شناور ديگر و ساحل و برخي محدوديت هاي ديگر اشاره كرد.

     كليه محدوديت هاي ذكر شده براي عبور بي ضرر يك شناور بيگانه از درياي سرزميني كشورهاي ساحلي در چارچوب قوانين و مقررات حقوق درياها با هدف تامين امنيت كشور ساحلي تنظيم و بدين ترتيب در اين مقررات تلاش شده تا به هر نحو عبور يك شناور بيگانه از درياي سرزميني يك كشور ساحلي مخل امنيت اين كشور نشود. اين وضعيت در خصوص تردد شناورها و كشتي هاي نظامي اهميت دو چندان مي يابد چرا كه يك كشتي نظامي بيگانه خود عامل تهديد و ناامني در آب هاي سرزميني يك كشور ساحلي است. بر اين اساس كشورهاي ساحلي خصوصا كشورهايي كه داراي سواحل طولاني در مناطق حساس و استراتژيك هستند طبعا نسبت به عبور شناورهاي جنگي بيگانه از آب هاي سرزميني خود حساسيت هاي زيادي به خرج خواهند داد و حق اين كشورها در وضع قوانين و مقررات سختگيرانه براي تردد شناورهاي جنگي بيگانه در آب هاي سرزميني خود بر اساس قوانين و مقررات بين المللي محفوظ خواهد بود.

     اگرچه در قوانين و مقررات حقوق درياها برگرفته از كنوانسيون ١٩٨٢ در خصوص تردد كشتي هاي جنگي از آب هاي سرزميني كشورهاي ساحلي به دليل اختلاف نظر وسيع كشورها و اعمال نظر كشورهاي قدرتمند، مقررات سختگيرانه اي وضع نشده يا به عبارت ديگر سكوت اختيار شده است اما كشورهاي مختلف در اين خصوص تفاسير و مواضع گوناگوني را اعلام و رويه هاي متفاوتي را به وجود آورده اند. وضعيت عملكرد كشورهاي مختلف در اين رابطه به گونه اي است كه بر اساس نظر برخي از حقوقدانان مقررات كنوانسيون ١٩٨٢ حقوق درياها مربوط به تردد شناورهاي جنگي در آب هاي سرزميني هنوز جنبه عرفي به خود نگرفته است و علت اصلي اين موضوع اهميت و حساسيت تردد ناوگان نظامي كشورهاي بيگانه از آب هاي ساحلي كشورهاي ساحلي و تلاش براي تامين امنيت كامل كشورهاي ساحلي بوده است.
     جمهوري اسلامي ايران نيز از زمان تدوين كنوانسيون ١٩٨٢ حقوق درياها مواضع صريح خود مبني بر محدوديت عبور شناورهاي جنگي كشورهاي بيگانه از آب هاي سرزميني خود را اعلام و در همين چارچوب مقرراتي را وضع كرد. بر اساس قانون مناطق دريايي جمهوري اسلامي ايران در خليج فارس و درياي عمان مصوب ١٣٧٢ شرايط عبور شناورهاي جنگي بيگانه از آب هاي سرزميني كشورمان با محدوديت هاي اساسي همراه شده و هرگونه عبور از اين محدوده منوط به موافقت قبلي مقامات ذي صلاح جمهوري اسلامي ايران شده است. چنين محدوديتي از سوي برخي كشورهاي ديگر همانند پاكستان، چين، امارات و عمان نيز وضع شده است. شايان ذكر است برخي كشورها همانند هند، سوئد، مصر و فنلاند تردد شناورهاي جنگي از آب هاي سرزميني را صرفا منوط به اطلاع قبلي كرده اند.

     مواضع كشورمان در خصوص تردد شناورهاي جنگي بيگانه در آب هاي سرزميني كه در قانون مناطق دريايي كشورمان تبلور يافته است بلافاصله از سوي ايالات متحده امريكا مورد اعتراض قرار گرفت اما نيروهاي نظامي كشورمان در چارچوب قانون مذكور و بر اساس مواضع و تفسير كشورمان از قوانين و مقررات بين المللي حقوق درياها و بدون توجه به اين اعتراضات حاكميت كاملي را بر آب هاي سرزميني كشورمان در خليج فارس و درياي عمان در سال هاي گذشته اعمال كرده اند.

     حادثه بازداشت ملوانان امريكايي توسط نيروي نظامي كشورمان نشان دهنده اقتدار كامل جمهوري اسلامي ايران در منطقه خليج فارس است و عكس العمل مقامات رسمي ايالات متحده امريكا در پذيرش خطاي ملوانان نيروي دريايي اين كشور در عبور بدون مجوز از آب هاي سرزميني كشورمان نشان دهنده اعتراف به اين اقتدار است. اگرچه در گذشته امريكا نسبت به مواضع كشورمان در خصوص تردد شناورهاي جنگي بيگانه از آب هاي سرزميني ايران اعتراض كرده است اما عملكرد بعدي امريكا و به خصوص مواضع مقامات رسمي اين كشور نسبت به اين حادثه، نشان مي دهد كه ايالات متحده امريكا در عمل مواضع صريح كشورمان در رابطه با محدوديت تردد شناورهاي جنگي بيگانه از آب هاي سرزميني جمهوري اسلامي ايران در خليج فارس و اعمال حاكميت مقتدرانه نيروهاي نظامي كشورمان را پذيرفته است.
     حضور مقتدرانه نيروهاي نظامي جمهوري اسلامي ايران در آب هاي خليج فارس و درياي عمان و همچنين در فراتر از آب هاي جمهوري اسلامي ايران در سال هاي اخير در جهت حفظ امنيت و ثبات در منطقه و تامين امنيت و ايمني كشتيراني و دريانوردي بين المللي و در چارچوب قوانين و مقررات بين المللي بوده است. در اين راستا كشورهاي مختلف حضور و عملكرد نيروهاي نظامي كشورمان و آثار آن بر امنيت و ثبات در منطقه خليج فارس و فراتر آن را مورد شناسايي و تاييد قرار داده اند و حتي در اسناد سازمان ملل متحد نيز اين عملكرد خصوصا در جهت تامين ايمني كشتيراني و مقابله با دزدي دريايي موردتقدير قرار گرفته است.
اعتماد
نظر شما
قابل توجه کاربران و همراهان عزیز: لطفا برای سرعت در انتشار نظرات، از به کار بردن کلمات و تعابیر توهین آمیز پرهیز کنید.
* کد کپچا:
captcha

خلاصه بازی بارسلونا مقابل خیرونا (ویدئو)

واکنش نماینده سابق مجلس به دبیر ستاد امر به معروف: "دوباره احساس کردید یکم شرایط آروم شده، از تو غاراتون در اومدین؟!"

خلاصه بازی منچستر سیتی مقابل اورتون (ویدئو)

کارشناسی داوری بازی پرسپولیس - خیبر خرم آباد: گل آفساید بود و یک اخراج سوخت!؟

مخالفت رئیس‌جمهور لبنان با درخواست آمریکا و اسرائیل در مورد حزب الله

جدول آنلاین لیگ برتر با نتیجه بازی پرسپولیس - خیبر، شمس‌آذر- فجر، ذوب‌آهن - فولاد و...

واکنش حسین حسینی به احضار به کمیته انضباطی سپاهان (عکس)

زمان پخش سریال مرد ۳ هزار چهره مشخص شد

بازی پرسپولیس مقابل خیبر خرم آباد (ویدئو)

رایزنی‌های پنهانی واشنگتن؛ دیدار احتمالی ترامپ و کیم جونگ اون در ماه آینده میلادی

کرباسچی: آنها که به ناطق‌نوری می‌تازند نه در انقلاب کارنامه‌ دارند نه اهل مبارزه بودند

پیام و قاب زیبای منیر الحدادی خطاب به هواداران استقلال + عکس

درباره جی تی ای GTA 6

همه چیز درباره برنامه «انجمن اشباح»

پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت سردار علیرضا افشار

استایل و چهره بهنوش طباطبایی در یک رویداد هنری (عکس)

با چند منطقه فرازمینی در کشور آشنا شوید (+تصاویر)

آهنگ جدید محسن چاوشی به نام ساعت دیواری (ویدئو)

ساخت ساختمان ۱۰ طبقه در ۲۸ ساعت در چین (ویدئو)

حضور چکامه چمن ماه در اکران «عزیز» پس از بازگشت از ترکیه و شبکه جم (ویدئو)

فراخوان گادپوری تهرانپارس را قفل کرد ! (ویدئو)

خلاصه بازی دورتموند 2 - 3 بارسلونا: با گزارش عادل فردوسی پور (ویدئو)

خلاصه بازی آتالانتا 2 - 3 رئال مادرید (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 2 - ملوان 1 : جذاب و سرنوشت ساز! (ویدئو)

خلاصه بازی فولاد 0 - استقلال 2 ؛ سوپرگل جدید از آبی پوشان! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 0 - 1 نساجی؛ شکست در نزدیکی صدر! (ویدئو)

تغییر چهره شگفت انگیز آزاده مهدی زاده ، ژوزفین قهوه تلخ در کنار جواد عزتی (عکس)

خلاصه بازی آرسنال 2 - 0 منچستر یونایتد (ویدئو)

خلاصه بازی نیوکاسل 3 - 3 لیورپول؛ پرگل و دیدنی! (ویدئو)

نوحه دشنه بر لب تشنه - حسین فخری ؛ خنجر بر تار حنجر / مداحی ماندگار (ویدئو)

خلاصه بازی دورتموند 1-1 بایرن مونیخ با گزارش عادل فردوسی پور (فیلم)

خلاصه بازی لاس پالماس 2 - 1 بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 3 - 2 بودا (فیلم)

نماهنگ نحن حزب الله (فیلم)

کنایه احسان علیخانی به نعیمه نظام دوست سوژه شد (ویدئو)

هنرنمایی گلوریا هاردی با ترومپت‌ در «جوکر ۲»! (فیلم)

خلاصه بازی الریان 1 - پرسپولیس 1 (فیلم)

خلاصه بازی النصر 3 - 1 الغرافه: رونالدو دبل کرد (فیلم)

خلاصه بازی ساوتهمپتون ۲ - ۳ لیورپول ؛ یکه و تنها در صدر جدول! (ویدئو)

خلاصه بازی زیبای سلتاویگو 2 - 2 بارسلونا (فیلم)

خلاصه بازی منچستر سیتی 0 - 4 تاتنهام؛ جذاب! (فیلم)

خلاصه بازی اینتر میلان 5 - هلاس ورونا 0 ؛ تورام دبل کرد (فیلم)

تغییر چهره بازیگر «عشق ممنوع» و «فاطماگل» 14 سال بعد 14 سال در 40 سالگی (عکس)

فیلمی عجیب از گربه ماهیِ رزه دار درحالِ صحرانوردی در جستجوی آب! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 3 - مس سونگون 0 (فیلم) - 1 آذر

آهنگ نگرانتم ، میثم ابراهیمی (موزیک ویدئو) + متن شعر ترانه

خلاصه بازی ایران 3 - قرقیزستان 2 ؛ گل های طارمی، حردانی و آزمون (فیلم)

گوسفند عاشق نوشیدن چای را ببینید! (ویدئو)

ماهی روز قیامت برای دومین بار دیده شد (عکس)

آهنگ ای دریغا - محسن چاوشی (موزیک ویدئو)

خاطره خنده دار مونا کرمی در شام ایرانی از تبلیغات ماهواره‌ای (ویدئو)

حمله یک قلاده خرس به خودروها در جاده چالوس (ویدئو)

مداحی دهه فاطمیه عبدالرضا هلالی؛ ناحلة الجسم یعنی؟! (ویدئو)

خلاصه بازی رئال سوسیداد ۱-۰ بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی چلسی 1- 1 آرسنال (ویدئو)

خلاصه بازی و گلهای رئال مادرید 4 - 0 اوساسونا (ویدئو)

مسابقه امیر علی اکبری، فایتر ایرانی مقابل مارکوس آلمِیدا، اسطوره برزیلی در MMA (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 2 - 0 پائوک (ویدئو)

خلاصه بازی و گل های بارسلونا ۵ - ستاره سرخ بلگراد ۲ (ویدئو)

تصویری از شیخ نعیم قاسم، دبیرکل جدید حزب الله لبنان در حرم امام رضا (عکس)

خلاصه بازی رئال مادرید ۰ - بارسلونا ۴ (ویدئو) / طوفان در لالیگا

تیپ پائیزی و چهره شاد شبنم قربانی در 35 سالگی (عکس)

تصاویر پربازدید از بازیگر زن ترک و حجابش در ایران (عکس)

استقبال دختران روس از پزشکیان (عکس)

تصویر شگفت انگیز از فرود هواپیما در بیروت در میانه آتش حملات اسرائیل (عکس)

تغییر چهره آناهیتا درگاهی پس از جدایی (عکس)

حزب الله با پهپاد خانه نتانیاهو را هدف قرار داد (+عکس و ویدئو)

دوقلوهای جدید جایگزین سارا و نیکا در پایتخت شدند (عکس)

بنر اعتراضی جالب هواداران استقلال جلوی درب دفتر هلدینگ (عکس)

قاب بامزه و خوش آب و رنگ از بهنوش طباطبایی (عکس)

تغییر چهره قابل توجه پریناز ایزدیار در 38 سالگی (عکس)

تصویر پربیننده از زنان آتش نشان در تهران (عکس)

تیپ جالب المیرا دهقانی در پشت صحنه یک نمایش (عکس)

استایل و آرایش متفاوت هدی زین العابدین وایرال شد (عکس)

چهره جذاب بهنوش طباطبایی در ۴۳ سالگی (عکس)

واکنش پسر ناصرملک مطیعی به حمله کیهان؛ «دل تاریکتان پر از کینه است» (عکس)

فیگورهای زیبای انفرادی هادی چوپان در فینال مسترالمپیا ۲۰۲۴ (گزارش تصویری)

عینک عجیب و ۲۱۰ میلیون تومانی علی صادقی در جوکر سوژه شد (عکس)

لوگوی عجیب روی لباس پیشکسوت جنجالی؛ هم استقلال هم پرسپولیس ! (عکس)

تصاویر مسابقه مقدماتی هادی چوپان در مستر المپیا ۲۰۲۴ و نتیجه آن (عکس)

تصویر جذاب سحر دولتشاهی در روز تولدش (عکس)

رونمایی شهرزاد کمال‌زاده از استایل جذاب و جدیدش (عکس)

شوک به استقلال: ستاره با هواداران خداحافظی کرد (تصویر)

حذف تصویر رئیسی از اتاق وزیر خبرساز شد (عکس)

عاشقانه حدیثه تهرانی برای همسرش (عکس)

استایل متفاوت لیلا بلوکات در پشت صحنه تئاتر (عکس)

تیپ و چهره تازه ندا قاسمی، «شیرین سریال نون خ» (عکس)

سلفی بدون آرایش نجمه جودکی، مجری سابق صداوسیما (عکس)

تیپ و چهره متفاوت المیرا دهقانی روی صحنه تئاتر (تصاویر)

تیپ و چهره پاییزی نازنین بیاتی در ۳۴ سالگی (عکس)

پرطرفدارترین

آقای سرلشکر صفوی! دعا کن خدا لیاقت شهادت عطا کند حتي اگر «در استخر» باشد!

با لاوروف و روسیه چه کنیم!؟

واکنش رامین رضائیان به برد استقلال در روز نیمکت‌‍نشینی‌اش (تصویر)

واکنش زیدآبادی به اظهارات ظریف

آقای سالاری ! چرا معوقات بازنشستگان تامین اجتماعی پس از ۷ ماه انتظار قطره چکانی پرداخت می‌شود!؟

ساعت بازی پرسپولیس مقابل خیبر خرم‌آباد + ترکیب احتمالی