بازي مورد تصور اصولگرايان را بر هم مي زنيم

پس از اعلام نتايج اوليه هيات هاي نظارت مشخص شد كه جريان اصلاحات كمترين امكانات لازم براي حضور در جريان رقابت هاي انتخاباتي را دارد. جريان اصلاح طلبي كه از ابتدا اعلام كرده بود در هر صورت صحنه انتخابات را ترك نمي كند باري سنگين را به دوش مي كشد و اتخاذ راهبرد مناسب و كارآمد از سوي آنان در اين مرحله اهميت ويژه اي دارد. راهبردي كه در گام اول فكري براي تعيين ليست اصلاح طلبان كند و در گام دوم پايگاه اجتماعي خود را پاي صندوق راي بكشند. عبدالله ناصري، عضو شوراي عالي سياستگذاري و مشاور رييس دولت اصلاحات با اشاره به اينكه اصلاح طلبان با امكانات حداقلي مطالبه حداقلي خود را براي مجلس دهم دنبال مي كنند بيان مي كند كه به هيچ وجه اجازه نخواهند داد كه تندروها در مجلس آينده جايگاهي داشته باشند. اين فعال سياسي اصلاح طلب معتقد است كه افراد برجسته و راي آور جريان اصلاحات، راي آوري ليست كمتر شناخته شده اين جريان را تضمين خواهند كرد. او بيان مي كند كه اين راهبرد در هر منطقه با توجه به ويژگي هاي حوزه انتخابيه انجام خواهد شد.

     

    نتايج اوليه احراز صلاحيت ها براي انتخابات مجلس اعلام شد و بسياري از چهره هاي برجسته اصلاح طلب امكان شركت در انتخابات را ندارند و گفته مي شود كه اصلاح طلبان نمي خواهند صحنه انتخابات را ترك كنند. آيا با استفاده از نيروهاي خاكستري اصلاح طلب مي توان هويت اصلاح طلبانه ليست را تامين كرد؟ به هر حال اصلاح طلبان تاكنون تاكيد كرده اند كه هويت اصلاح طلبانه ليست از اهميت ويژه اي برخوردار است. چه سازوكاري براي تحقق اين امر در شرايط فعلي وجود دارد؟

     اصلاح طلبان از همان ابتدا اين اتفاق را محتمل مي دانستند و همواره بحث بر سر كف و سقف مطالبات اصلاح طلبان در اين دوره از انتخابات بود. سقف مطالبات اين بود كه مجلسي كاملااصلاح طلبانه، همسو با دولت و كمك كار آن شكل گيرد. كف مطالبات اين بود كه مجلس آينده حتما از جريان افراطي و تندرو خالي شود. بنده معتقد هستم در هر شرايطي كف مطالبه ممكن خواهد بود. به اين خاطر كه بخش هايي از حاكميت اصولگرايي و بخش هايي از حاكميت كلان نيز به اين نتيجه رسيده اند كه جريان افراطي منافع ملي را به خصوص در دو سال اخير دولت روحاني ناديده گرفته است. به عقيده من جلوگيري از حضور تندرو ها در مجلس دهم محقق خواهد شد. اصلاح طلبي تعريف و هويت مشخصي دارد كه تلاش مي كند آن را محفوظ نگه دارد چون بنا را بر اين اصل گذاشته شده كه صحنه كنشگري سياسي و اجتماعي را ترك نكند حتي اگر هزينه هاي سنگين پرداخت شود. كنار كشيدن اصلاح طلبان مطلوب جريان تندرو است. همچنين اصل بر اين است كه منافع ملي بر منافع جناحي ارجح باشد. نمونه بارز آن در گذشته اين بود كه يك اصولگراي عضو جامعه روحانيت مبارز كه گفتمان اصلاح طلبي را براي انتخابات پذيرفت به عنوان نامزد اصلاح طلبان حمايت شد. جريان اصلاحات نامزد اصلي خود را كنار گذاشت و از نامزدي با پيشينه اصولگرايي حمايت كرد. دولت آقاي روحاني نتيجه سياست ها و ابتكار عمل جريان اصلاحات بود. خوشبختانه آقاي روحاني با همين گفتمان در عرصه بين المللي و داخلي پيش رفته است و او را يك اصلاح طلب روشن و آشكار مي بينند. با حفظ اين مقدمات اصلاح طلبان در انتخابات پيش رو با وجود ردصلاحيت هاي گسترده شركت خواهند كرد و ليست خواهند داد. همچنان كه در انتخابات ٩٢ بخشي از اصولگرايان معتدل در كنار اصلاح طلبان قرار گرفتند و به دفاع از نامزد مورد توجه اصلاح طلبان آمدند، در انتخابات مجلس نيز اين اتفاق رخ خواهد داد. به عقيده من شرايط خطير كشور اقتضا مي كند كه اين مصلحت انديشي رخ دهد. بنابراين اصلاح طلبان با حفظ گفتمان ثبت شده و تاريخي خود كه بر همه روشن است در انتخابات شركت خواهند كرد. پيش بيني ما اين است كه جريان اصلاحات در حداكثر حوزه انتخابيه ليست خواهد داشت. البته اين ليست ايده آل اصلاح طلبان نخواهد بود بلكه ليستي با شرايط حداقلي خواهد بود.

     

    آيا پيش زمينه و ابزار لازم براي بستن ليست حداقلي وجود دارد؟

     فعلاآنچه مسلم است اين است كه ستادها و شوراي اصلاح طلبان در سراسر كشور در ايام ردصلاحيت ها تمام تلاش شان را براي شناسايي نيروها كرده اند. نيروهايي كه حتي بعضا مستقل بوده و بروز و ظهور اصلاح طلبي ندارند اما كفايت ها و تخصص هاي لازم براي حضور در پارلمان را دارند. اصلاح طلبان در اين دوره به جهت حساسيت خطير، شرايط بحراني و موقعيت كشور در پسا برجام با تمام قوا در انتخابات شركت مي كنند. خصوصا به دليل انتخابات خبرگان كه براي اصلاح طلبان و كل جامعه بسيار مهم است، تاكتيك ما بايد روشن و قوي باشد. اين دو انتخابات بر هم اثر خواهند گذاشت. اگر انتخابات خبرگاني در پيش نبود شايد اصلاح طلبان رويكرد ديگري متفاوت با آنچه هست در پيش مي گرفتند اما چون انتخابات خبرگان بسيار مهم است بنابراين شايد شرايط اقتضا كند كه اصلاح طلبان تعداد زيادي از نامزدهاي بدون شناسنامه بارز و آشكار اصلاح طلبي را در ليست هاي خود لحاظ كنند. حتي اگر برخي حوزه هاي انتخابيه لازم باشد از نمايندگان اصولگراي معتدل حمايت كنند: نه اينكه در ليست قرار دهند. اين حمايت به اين دليل خواهد بود كه كف مطالبات ممكن شود و مانع ورود نيروهاي تندرو در مجلس شويم.

     

    با اين تفاسير پس اصلاح طلبان به اهميت دو انتخابات پيش رو واقف هستند؟

     بله. انتخابات سال ٩٤ بسيار براي اصلاح طلبان حياتي است. دو انتخابات مهم پيش رو است. انتخابات مجلس مي تواند در انتخابات ٩٦ رياست جمهوري تاثيرگذار باشد. انتخابات خبرگان نيز براي بقا و دوام كشور اهميت دارد. اين دو باعث شده كه اصلاح طلبان رويكرد جدي تري را بر اساس مطالح و منافع عمومي اتخاذ كنند.

     

     شناسايي نيروهاي خاكستري در شرايط فعلي اهميت ويژه اي دارد: اين شناسايي بايد چه فاكتور هايي داشته باشد؟ از اين نظر كه اصلاح طلبان يك بار تجربه تلخ انتخابات شوراي شهر را داشته اند. چه بايد كرد تا آن اتفاق دوباره در مجلس شوراي اسلامي تكرار نشود؟

     اكنون تمام تلاش دوستان در سراسر كشور بر اين است كه چهره هاي آماده به كار و حافظ روابط و مصالح عمومي جامعه شناسايي شده و افرادي انتخاب شوند كه به شرايط عمومي كشور فكر مي كنند. به عقيده من با توجه به ميزان ثبت نامي كه شده بتوان چنين ليستي بست. با توجه به سفر ها و گزارش هايي كه انجام شده از مراجع كلان حاكميت، پيش بيني مي شود خيلي از ردصلاحيت گسترده در سطح كشور رضايت وجود نداشته است. همچنين پيش بيني مي شود تعدادي از نامزدهاي ردصلاحيت شده برگردند.

     

     اين مساله را بايد به عنوان يك واقعيت در نظر گرفت كه وقتي ردصلاحيت ها اعلام شد بخشي از پايگاه اجتماعي جريان اصلاح طلب نااميد شده و ممكن است پاي صندوق هاي راي حاضر نشود. اصلاح طلبان چه راهبردي دارند براي اينكه بتوانند پايگاه اجتماعي شان را پاي صندوق هاي راي بكشانند؟ ضمن اينكه به هر حال انتخابات مجلس تفاوت ساختاري با انتخابات رياست جمهوري دارد.

     واقعيت اين است كه اين مشكل وجود دارد. انتخابات رياست جمهوري و انتخابات مجلس متفاوت هستند. شايد بتوان گفت در اين مورد مهم ترين وظيفه را رسانه هاي اصلاح طلب به عهده دارند كه اجازه ندهند انفعال در ميان جامعه راي اصلاح طلبان ايجاد شود. با همان رويكردي كه در سال ٩٢ توانستيم مردم را قانع كنيم كه پاي صندوق راي بيايند و به نامزدي با پيشينه اصولگرايي اما با گفتمان اصلاح طلبي راي دهند. اصلاح طلبان و پايگاه اجتماعي اين جريان در اسفند ٩٤ نيز اين اولويت را پيش روي خود دارند. با توجه به شرايط عمومي منطقه و شرايط كشور به هيچ وجه نمي توانيم صحنه را ترك كنيم. اصلاح طلبان و پايگاه اجتماعي جريان اصلاح طلب نبايد از اين مساله غافل شوند. جريان تندرو مشكلات سنگيني را در كشور پديد آورده است. با حركتي كه رسانه هايي امثال صدا و سيما در پيش گرفته اند فكر مي كنم جريان رقيب اصلاحات كه تاحدودي انتخابات را مديريت مي كند تمايل به اين دارد كه اصلاح طلبان و جامعه حداقل مشاركت را داشته باشد. به اين خاطر كه تصور مي كنند در مشاركت حداقلي پيروز هستند. ما بايد فضا را به گونه اي كنيم كه بازي را به هم بزنيم. همچنان كه در سال ٩٢ بازي آنها را به هم زديم. آنها فكر نمي كردند كه با ردصلاحيت آقاي هاشمي اصلاح طلبان بتوانند در صحنه رياست جمهوري پيروز شوند. اسفند ٩٤ نيز بايد همين قاعده را به كار ببريم. رسانه ها، نخبگان و همچنين فضاي مجازي نقش مهمي در اين زمينه دارند تا جامعه راي اصلاح طلبان را ترغيب كنند كه تحت هر شرايطي پاي صندوق راي بيايند. حتي اگر اقليت فعالي در مجلس داشته باشند بهتر از اين است كه شرايط مانند چند دوره اخير مجلس باشد.

     

    چه تضميني وجود دارد كه ليست كمتر شناخته شده از اصلاح طلبان راي بياورد؟ به هر حال براي اين مشكل هم بايد چاره اي انديشيد.

     اين مساله به ايام تبليغات باز مي گردد. بايد ببينيم چه سياست هايي مناسب تر هستند. نامزدهاي ردصلاحيت شده كه چهره هاي شناخته شده اي در سطح ملي هستند، مثل آقاي الياس حضرتي كه اميدوار هستيم تاييد صلاحيت شود و به صحنه انتخابات بازگردد مي توانند نقش مهمي ايفا كنند. بر فرض محال اگر امثال او تاييد صلاحيت نشدند بايد در زمان تبليغات افراد برجسته فعال شده و جامعه راي اصلاح طلبي را براي حضور در انتخابات و راي به فهرست هاي حداقلي آماده كنند. نخبگان كشور و افراد ردصلاحيت شده به عنوان گروه هاي مرجع مورد توجه جامعه اصلاح طلب در سراسر كشور هستند.

     

    اين راهبرد براي حوزه هاي انتخابيه كوچك تر هم مي تواند پاسخگو باشد؟

     بله اما ميزان اثرگذاري آن كمتر است. در حوزه هاي انتخابيه كوچك تر و جغرافياي محدود تر شرايط فرهنگي، اجتماعي و سنتي خاص حاكم است. اصلاح طلبان در حوزه هاي محدودتر و كوچك تر نيز افرادي را دارند كه بتوانند به عنوان گروه مرجع محسوب شده و همين مخاطب هاي سنتي با فرهنگ و قوميت خاص را نيز جذب كرده تا مردم را به نفع نامزدهاي كمتر شناخته شده و لااقل مستقل پاي صندوق راي بكشانند. تمام سياست ها بايد در اين جهت باشد كه ما به حداقل و كف مطالبات خود قناعت كنيم. هر چه بيشتر بتوانيم نامزد وارد مجلس كنيم، بهتر است. گام اول اين است كه از ورود جريان تندرويي كه در اين سال ها اثبات كرد به هيچ وجه مصالح كشور را در نظر نمي گيرد، جلوگيري شود. تندروها باعث شدند كساني مثل آقاي لاريجاني از اين حوزه كنار كشيده و مستقل وارد انتخابات شوند. فكر مي كنم در حوزه هاي انتخابيه كوچك هم بتوان اين راهبرد را سازماندهي كرد.

     

    بنابراين اين راهبرد و شعار وجود دارد كه اصلاح طلبان در هر شرايطي اجازه نمي دهند نيروهاي تندرو وارد مجلس آينده شوند؟

     اين اتفاق بايد ممكن شود. به هر قيمتي كه شده بايد طوري بازي كنيم كه جريان تندرو وارد مجلس نشود. من بر اين باور هستم كه جريان اصولگراي عاقل هم به اين نتيجه رسيده كه جريان تندرو براي كشور و جريان اصولگرايي پرهزينه بوده است. لذا امروز به اين نتيجه رسيده كه هر طور شده تلاش كند تا جريان تندرو وارد پارلمان نشود. چرا كه وقتي درون قدرت اين جريان هاي تندرو حضور پيدا مي كنند جريان هاي خودسر بيرون نهادهاي حاكميتي راحت مي توانند براي كشور هزينه بيافرينند. اتفاقاتي مانند حمله به سفارت عربستان يا انگليس كه حمايت هاي درون نهادهاي قدرت مي تواند براي كشور هزينه ساز باشد. هرچه جريان تندرو كمتر درون جريان هاي حاكميتي باشند به نفع كشور، منافع ملي و حتي اصولگرايان است.

    

منبع : اعتماد