گره‌های هسته‌ای کم شده‌اند / نگاه دنیا به ایران تغییر کرده است

نواندیش: پرونده هسته‌ای ایران روزهای حساسی را در حال تجربه کردن است و به نظر می‌رسد «تغییر» در سطوح مختلف آن ملموس است و به همین دلیل امیدواری زیادی به وجود آمده است تا جمهوری اسلامی و ۱+۵ بالاخره بعد از نزدیک به یک دهه تبادل نظر و حتی نزاع، به همصدایی لازم برسند.

 «در شرایطی که مذاکرات هسته‌ای وارد فاز جدید شده است که نگاه دنیا به جمهوری اسلامی پس از انتخابات ۲۴ خرداد تغییر کرده است و تغییرات ساختاری در مدیریت ایران در ‌‌‌‌نهایت به تغییر در روند مذاکرات پیچیده هسته‌ای هم منجر شده است که ناگفته پیداست این اتفاق، اتفاقی بسیار مهم برای ایران، طرفین مذاکره کننده و دنیا محسوب خواهد شد.»

دکتر داوود هرمیداس باوند در گفت‌و‌گویی با  نواندیش  ضمن گفتن این جمله، تاکید دارد که فضای فعلی با گذشت تفاوت زیادی به خود دیده است.

مشروح مصاحبه با این تحلیلگر مسایل بین الملل را در زیر می‌خوانید:

تغییر فضای هسته‌ای بین ایران و ۱+۵ را می‌توان به دخالت مستقیم وزارت خارجه ربط داد؟

حتما. باید این تصمیم را یکی از مهم و تاثیرگذار‌ترین تصمیم‌هایی بدانیم که رییس جمهوری در اولین روز‌ها دولتش گرفت.

چرا؟

ببینید! ارجاع پرونده هسته‌ای به وزارت خارجه یک انتقال عادی بین سازمانی نبود و حسن روحانی با این تصمیم، که باید تصمیمی بزرگ تلقی شود کاری کرد تا تیم مذاکره کننده با اختیار بیشتری نسبت به گذشته دور میز مذاکره بنشیند و به همین دلیل گزاف نیست اگر اینطور گفته شود که می‌توان احتمال پیشرفت در مذاکرات را احتمالی محتمل‌تر نسبت به زمانی دانست که دبیر شورای عالی امنیت ملی به عنوان نماینده جمهوری اسلامی مسئولیت مذاکره با ۱+۵ را بر عهده داشت. به همین دلیل وزیر امور خارجه با صلاحدید رییس دولت با اختیاری کامل پرونده هسته‌ای را پیگیری می‌کند.

می توان قاطعانه از تغییر فضای هسته‌ای گفت؟

در شرایطی که مذاکرات هسته‌ای وارد فاز جدید شده است که نگاه دنیا به جمهوری اسلامی پس از انتخابات ۲۴ خرداد تغییر کرده است و تغییرات ساختاری در مدیریت ایران در ‌‌‌‌نهایت به تغییر در روند مذاکرات پیچیده هسته‌ای هم منجر شده است که ناگفته پیداست این اتفاق، اتفاقی بسیار مهم برای ایران، طرفین مذاکره کننده و دنیا محسوب خواهد شد.

رابطه با آمریکا برای پرونده هسته‌ای ایران چقدر حائز اهمیت است؟

ناگفته پیداست که حرف و حدیثهای به وجود آمده درخصوص احتمال بهبود رابطه جمهوری اسلامی و ایالات متحده در پروند پرونده هسته‌ای ایران تاثیرگذار خواهد بود و اگر ایران و آمریکا بخواند و بتوانند نگاهی توام با تعامل به هم بیاندازد، بی‌شک بسیاری از گره‌های موجود بازخواهد شد.

یعنی باید نقش ایالات متحده جدی تر از دیگر طرف های مذاکره گرفته شود؟

بله. به هر حال آمریکا یکی از کشورهای موثر و مهم ۵+۱ است که می‌تواند در خلال مذاکرات حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشد و در تصمیمات ۱+۵ سهم پررنگی را به خود اختصاص بدهد. به همین دلیل باید گفت اگر امکان رابطه و همکاری با آن‌ها فراهم شود، مجبور به امتیازدهی به کشورهایی چون چین رو روسیه نخواهیم بود، پس تاکید این است که رابطه با آمریکا در همه امور، بالاخص در بحث هسته‌ای کارساز خواه بود.

جمهوری اسلامی با توجه به تغییرات به وجود آمده، چه انتظاری از ۱+۵ دارد؟

ایران با تغییرات زیادی به مذارکرات هسته‌ای بازگشته است و لحن و روشی متفاوت با آنچه در این هشت سال مشاهده می‌شد، از خود نشان داده است، این انتظار معقول از ۱+۵ به وجود آمده است که با در نظر گرفتن اینکه تغییراتی جدی در نگاه ایران به پرونده هسته‌ای به وجود آمده، تغییراتی در نظرات و رفتار خود داشته باشند تا بلکه دو طرف سرانجام بتوانند گره کور هسته‌ای را باز کنند.

چه شرایطی طرفین را به سمت توافق و تفاهم خواهد برد؟

با توجه به شرایط موجود، لازم است طرفین مواضع خود را تعدیل کنند تا تنگنای موجود پشت سر گذاشته شود. هر چه این مذاکرات در بن بست ادامه پیدا کند، به‌‌‌‌ همان میزان گره کور‌تر می‌شود و مشکلات بیشتر خودنمایی می‌کنند. امیدوارم در مذاکرات آتی حداقل تفاهم اولیه به دست آید تا بتوان با خوش بینی ادامه مذاکرات هسته‌ای را پیگیری کرد.

در جمع بندی ،سخنی برای پایان مانده است؟ 

گره‌های هسته‌ای کم شده‌اند.