کد خبر: ۳۸۳۹۵
تاریخ انتشار: ۰۱ اسفند ۱۳۹۴ - ۱۶:۴۳

انتقاد از قدرت به معنای براندازی نیست/صداوسیما برآیند سلایق مختلف جامعه نیست

ما همه در یک کشتی زندگی می‌کنیم و همه ابعاد این کشتی به هم وصل است. یکی از علل این تحلیل‌ها یاس سیاسی و فلسفی است و عدم اهتمام به جامعه در درازمدت به کل جامعه ضربه می‌زند.

دکتر سیدجواد میری‌منیق؛ عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی است، وی مسائل اجتماعی را از دریچه‌ای متفاوت بررسی می‌کند. در آستانه انتخابات مجلس شورای اسلامی، از وی درخصوص رویکرد‌های سیاست‌گریزانه از استدلال معروف «دست همه‌شان در یک کاسه‌« است تا «اول خود را اصلاح کن، جامعه اصلاح می‌شود» پرسیدیم و او به نقد این دو پرداخت. وی معتقد است که تقدم اصلاح فرد بر اصلاح اجتماعی مبتنی بر نوعی یاس سیاسی و فلسفی است و جامعه مطلوب با بی‌توجهی به سیاست توهم است.

متن گفت‌وگو با میری در ادامه می‌آید؛

القای تزئینی بودن آرای مردم به جمهوریت نظام خدشه وارد می‌کند

همواره پیش از هر انتخابات پیش از ورود به تحلیل‌های سیاسی عده‌ای مطرح می‌کنند که «دست همه‌شان در یک کاسه است» این استدلال به‌صورت عمومی مطرح می‌شود، آن را چگونه ارزیابی می‌کنید.

سوال خیلی خوبی است، برخی از کارشناسان این نحوه استدلال را با خلقیات ایرانیان مرتبط می‌کنند. برخی‌ با تحلیل‌هایی که به تحلیل‌های «دایی جان ناپلئونی» مشهور شده است، دست بیگانه و یا گروهی مانند فراماسونری را در هر مسئله‌ای می‌بینند، اما در این‌جا باید به نکته‌ای اساسی توجه داشت. کسانی که در جامعه ایران، در بخش‌هایی از قدرت قرار گرفته و نهادهای قدرتمند را مدیریت می‌کنند، باید توجه کنند که رفتارهای سلبی آنها در برابر اراده ملت، در درازمدت می‌تواند بنیادهای جمهوری اسلامی را تهدید کند. اگر ما به مردم این باور را القا کنیم که نقش و اراده شما تزیینی است و اهمیتی ندارد، در درازمدت می‌تواند علل به‌وجود آورده جمهوری اسلامی را خدشه‌دار کند.

                                              نباید به مردم نگاهی ابزاری داشته باشیم

مساله دیگر به این مساله برمی‌گردد که ما به نقش مردم چگونه نگاه می‌کنیم، اگر ما همواره مردم را پیاده نظام درنظر بگیریم و به آن نگاهی ابزاری داشته باشیم، این مسئله ممکن است در مقاطعی به نفع ما عمل کند، اما در درازمدت و با تغییر نسل‌ها باعث می‌شود، قاطبه مردم خود را در تغییرات موثر نبینند و از خود این سوال اساسی را بپرسند که آیا اساسا کنش‌های ما جایی در تغییرات سیاسی دارد؟

این نگاه چرا و چگونه در سیاست ما شکل گرفته است؟

در پس این نگاه این سوال اساسی وجود دارد که آیا اساسا اراده ملت در تعیین سرنوشت خود مهم است و آیا مردم فاعلیت دارند و یا خمیر منفعلی در دست سیاستمداران هستند؟ باید پیش از توجه به کسانی که به استدلال«دست همه در یک کاسه است» دامن می‌زنند، به شیوه برخورد با مردم توجه کنیم. باید ببینیم رسانه‌ها، سیاسیون و نهادهایی که در حوزه انتخابات دخیل هستند، چه نگاهی را به مردم القا می‌کنند. آیا القا می‌کنند که شما مهم هستید و اراده شما تاثیرگذار است و کنش‌گری شما به سیاست تداوم می‌دهد و یا نه قضیه بلعکس است.

ممکن است برخی توجیهات قانونی برای کارهای خود داشته باشد و برای مثال دلایل فقهی و حقوقی برای ردصلاحیت‌ها ارائه شود، اما واقع امر این است که در تحولات اجتماعی این دلایل تاثیرگذار نیست، اتفاقا سیاستمداران قوی و باهوش کسانی هستند که بتوانند مدیریت روانی بکنند و روان جامعه را بشناسند و تنها به دنبال اعمال شیوه خود در تایید یا رد صلاحیت‌ها، به دلایل فقهی و حقوقی نپردازند. اساسا جامعه ایران به عنوان یک واقعیت بیرونی به تنهایی نتیجه تفکرات حقوقی و فقهی نبوده و در طول تاریخ براساس مولفه‌های زیادی شکل گرفته است.

                                              برخی نگاه شرکت‌محور به حضور مردم دارند

فارغ از عملکرد نهادهای موجود در انتخابات ما شاهد بودیم که در سالیان اخیر به خصوص از سال 76 به این سو هر وقت مردم حضور پیدا کرده‌اند و زمینه حضور ایشان تا حدودی ایجاد شده؛ ما شاهد چرخش‌های سیاسی بوده‌ایم. در انتخابات کنونی که آینده مجلس تعیین خواهد شد، چه ضرورت‌هایی برای فراخواندن مردم به مشارکت وجود دارد؟

دو مفهوم وجود دارد که با توضیح آنها باید به این سوال پرداخت. مفهوم شرکت به این معناست که مردم بیایند در چارچوبی که نهادها تعریف کرده‌اند، رای بدهند. نوع دیگر نگاه این است که مردم بیایند و مشارکت کنند. مفهوم مشارکت یعنی اینکه حضور مردم یا اراده مردم و ملت فقط معطوف به انتخابات نیست و نوع نگاه ما به جامعه طور دیگری خواهد شد که متولی سیاست تنها سیاسمتدارن نیستند، بلکه آنها مجری اراده ملت خواهند بود که برای تحقق این مساله نیازمند این خواهیم بود که مردم به‌صورت شهروند فعال در مشارکت‌های اجتماعی دخالت کنند.

                                              برخی موافق تشکیل جامعه مدنی نیستند

در نوع نگاه به حضور مردم که مبتنی بر شرکت است، نوع نگاه ما به مردم ابزاری است و از مردم می‌خواهیم تنها در دوره انتخابات شرکت کنند و هیچ مشارکتی نداشته باشند. لذا دو نوع کلان نسبت به نقش مردم وجود دارد. برخی نگاه شرکت‌محور به حضور مردم دارند و به دنبال جامعه مدنی نیستند. مراد از جامعه مدنی یعنی مردم بتوانند تجمع داشته باشند انجمن و گروه داشته باشند، حکومت و سیاست‌های دولتی را بازخواست بکنند. در نگاه مشارکت‌محور، مشارکت به معنای حضور فعال است. این نگاه می‌گوید، نقش مردم مبتنی بر الگوی مشارکتی است و مردم باید مشارکت فعال داشت باشند. این تقابل باعث شده است که ما نتوانیم در مدیریت روانی جامعه موفق باشیم و یکی از جاهایی که به این مشکل دامن‌زده است، صداوسیماست که نتوانسته برآیند نگاه‌ها و سلایق مختلف در جامعه باشد و عملا یک شیوه را نشان می‌دهد.

                                        انتقاد از قدرت یا سیاست‌های دولتی به معنای براندازی نیست

شما نگاهی به برنامه‌هایی که مقداری تم انتقادی دارد بکنید، خواهید دید که بسیار مورد استقبال مردم است و این نشان‌دهنده آن است که در جامعه ما عطش انتقاد وجود دارد. انتقاد از قدرت یا سیاست‌های دولتی به معنای براندازی نیست، بلکه  ظرفیت‌ساز است. اگر بتوانیم در جامعه خودمان و جامعه مدنی یک ظرفیتی ایجاد کنیم که بتوانیم از هم انتقاد کنیم و این انتقادها به شیوه‌های سیاست‌ورزی مطلوب‌تری منجر شود، می‌توانیم از این بحران‌ها عبور کنیم.

                 رسیدن به جامعه مطلوب با بی‌تفاوتی به سیاست و سیاستگذاری، خیال واهی است

یکی از بحث‌هایی که در جامعه مطرح می‌شود این است که برای اصلاح جامعه، خودمان را اصلاح کنیم و اگر خودمان را اصلاح کنیم، جامعه نیز اصلاح خواهد شد. این نگاه سیاست را نتیجه رفتار فردی می‌داند، شما این نگاه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

این نگاه نوعی مبتنی بر نوعی یاس فلسفی و سیاسی است چراکه جامعه ایران مبتنی بر تغییراتی بنیادین در حوزه سیاسی یعنی آگاهی اجتماعی است که منجر به انقلاب و جمهوری اسلامی شد. چون در جمهوری اسلامی برخی از حرکت‌ها به بن‌بست ‌رسید برخی از سیاست فاصله گرفتند. برخی معتقدند که سیاست به معنی قدرت سیاسی است اما باید ملاحظه کرد سیاست آن‌طور که  شریعتی می‌گفت،  یعنی آگاهی سیاسی و زندگی من در یک شبکه است که همه ارکان هستی من را دربرگرفته و اگر جایی مانند اقتصاد، ضعیف باشد، امکان ندارد فرهنگ قوی داشته باشد. شما نمی‌توانید کشوری را پیدا کنید که همکاری تیمی بین مردم پایین باشد اما تولید اقتصادی بالا باشد. حوزه‌های مختلف اجتماعی به هم ربط دارند. طرح این بحث که انسان باید در درون خود خودسازی کرده، ذکر بگوید و عبادت داشته باشد و در یک معنا به معنویت بپردازد، به این معنی نیست که انسان باید به نهادها  و شبکه‌های اجتماعی بی‌تفاوت باشد. رسیدن به جامعه مطلوب با بی‌تفاوتی به سیاست و سیاستگذاری، خیال واهی است.

ما همه در یک کشتی زندگی می‌کنیم و همه ابعاد این کشتی به هم وصل است و من فکر می‌کنم یکی از علل این تحلیل‌ها یاس سیاسی و فلسفی است و عدم اهتمام به جامعه در درازمدت به کل جامعه ضربه می‌زند. حدیثی از پیامبر می‌خوانیم که مسلمانی که به امور مسلمان توجه نکند، مسلمان نیست و این حدیث را می‌توان این طور تفسیر کرد که اگر شما به کلیت وضعی که در آن زندگی می‌کنید توجه نکنید در دراز مدت کل بنیاد جامعه ممکن است از هم بپاشد.

منبع : ایلنا
نظر شما
قابل توجه کاربران و همراهان عزیز: لطفا برای سرعت در انتشار نظرات، از به کار بردن کلمات و تعابیر توهین آمیز پرهیز کنید.
* کد کپچا:
captcha

درباره جوزف نای؛ نظریه ‏‌پرداز قدرت نرم

هشدار متخصصان؛ این ادویه را زیاد مصرف نکنید !

رسوایی شاهانا حاجیوا

سارا طالبی‌‌ زاده،، همسر حمیدرضا درجاتی دوباره داغدار شد

مذاکرات ایران و آمریکا وارد فاز جدیدی می‌شود!

دکتر پزشکیان در تبریز دست به تیغ شد

استایل پریناز ایزدیار در کنار پیمان معادی و سعید روستایی روی فرش قرمز کن (عکس)

پرسپولیس «درو» می‌کند، استقلال «نگاه»؛ مدیران وعده!

در نامه وزیر امور خارجه به سازمان ملل تاکید شد: اتخاذ تدابیر ویژه برای حفاظت از تاسیسات و مواد هسته‌ای

جزئیات انتقال 2 میلیون دلاری بیفوما به پرسپولیس که موجب اعتراض مالک شد

آغاز پاتک باشگاه سپاهان به پرسپوليس

بلومبرگ: فرانسه و عربستان به دنبال غیرنظامی کردن حماس هستند

این میوه دشمن دندان است

آخوندی: فرد متهم به اعدام می‌خواهد در راه‌آهن سرمایه‌گذاری کند و ما تحت عنوان «وفاق» باید سکوت کنیم

خرید جدید سرنوشت دو ستاره پرسپولیس را به خطر انداخت!

استایل و چهره بهنوش طباطبایی در یک رویداد هنری (عکس)

با چند منطقه فرازمینی در کشور آشنا شوید (+تصاویر)

آهنگ جدید محسن چاوشی به نام ساعت دیواری (ویدئو)

ساخت ساختمان ۱۰ طبقه در ۲۸ ساعت در چین (ویدئو)

حضور چکامه چمن ماه در اکران «عزیز» پس از بازگشت از ترکیه و شبکه جم (ویدئو)

فراخوان گادپوری تهرانپارس را قفل کرد ! (ویدئو)

خلاصه بازی دورتموند 2 - 3 بارسلونا: با گزارش عادل فردوسی پور (ویدئو)

خلاصه بازی آتالانتا 2 - 3 رئال مادرید (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 2 - ملوان 1 : جذاب و سرنوشت ساز! (ویدئو)

خلاصه بازی فولاد 0 - استقلال 2 ؛ سوپرگل جدید از آبی پوشان! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 0 - 1 نساجی؛ شکست در نزدیکی صدر! (ویدئو)

تغییر چهره شگفت انگیز آزاده مهدی زاده ، ژوزفین قهوه تلخ در کنار جواد عزتی (عکس)

خلاصه بازی آرسنال 2 - 0 منچستر یونایتد (ویدئو)

خلاصه بازی نیوکاسل 3 - 3 لیورپول؛ پرگل و دیدنی! (ویدئو)

نوحه دشنه بر لب تشنه - حسین فخری ؛ خنجر بر تار حنجر / مداحی ماندگار (ویدئو)

خلاصه بازی دورتموند 1-1 بایرن مونیخ با گزارش عادل فردوسی پور (فیلم)

خلاصه بازی لاس پالماس 2 - 1 بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 3 - 2 بودا (فیلم)

نماهنگ نحن حزب الله (فیلم)

کنایه احسان علیخانی به نعیمه نظام دوست سوژه شد (ویدئو)

هنرنمایی گلوریا هاردی با ترومپت‌ در «جوکر ۲»! (فیلم)

خلاصه بازی الریان 1 - پرسپولیس 1 (فیلم)

خلاصه بازی النصر 3 - 1 الغرافه: رونالدو دبل کرد (فیلم)

خلاصه بازی ساوتهمپتون ۲ - ۳ لیورپول ؛ یکه و تنها در صدر جدول! (ویدئو)

خلاصه بازی زیبای سلتاویگو 2 - 2 بارسلونا (فیلم)

خلاصه بازی منچستر سیتی 0 - 4 تاتنهام؛ جذاب! (فیلم)

خلاصه بازی اینتر میلان 5 - هلاس ورونا 0 ؛ تورام دبل کرد (فیلم)

تغییر چهره بازیگر «عشق ممنوع» و «فاطماگل» 14 سال بعد 14 سال در 40 سالگی (عکس)

فیلمی عجیب از گربه ماهیِ رزه دار درحالِ صحرانوردی در جستجوی آب! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 3 - مس سونگون 0 (فیلم) - 1 آذر

آهنگ نگرانتم ، میثم ابراهیمی (موزیک ویدئو) + متن شعر ترانه

خلاصه بازی ایران 3 - قرقیزستان 2 ؛ گل های طارمی، حردانی و آزمون (فیلم)

گوسفند عاشق نوشیدن چای را ببینید! (ویدئو)

ماهی روز قیامت برای دومین بار دیده شد (عکس)

آهنگ ای دریغا - محسن چاوشی (موزیک ویدئو)

خاطره خنده دار مونا کرمی در شام ایرانی از تبلیغات ماهواره‌ای (ویدئو)

حمله یک قلاده خرس به خودروها در جاده چالوس (ویدئو)

مداحی دهه فاطمیه عبدالرضا هلالی؛ ناحلة الجسم یعنی؟! (ویدئو)

خلاصه بازی رئال سوسیداد ۱-۰ بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی چلسی 1- 1 آرسنال (ویدئو)

خلاصه بازی و گلهای رئال مادرید 4 - 0 اوساسونا (ویدئو)

مسابقه امیر علی اکبری، فایتر ایرانی مقابل مارکوس آلمِیدا، اسطوره برزیلی در MMA (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 2 - 0 پائوک (ویدئو)

خلاصه بازی و گل های بارسلونا ۵ - ستاره سرخ بلگراد ۲ (ویدئو)

تصویری از شیخ نعیم قاسم، دبیرکل جدید حزب الله لبنان در حرم امام رضا (عکس)

خلاصه بازی رئال مادرید ۰ - بارسلونا ۴ (ویدئو) / طوفان در لالیگا

تیپ پائیزی و چهره شاد شبنم قربانی در 35 سالگی (عکس)

تصاویر پربازدید از بازیگر زن ترک و حجابش در ایران (عکس)

استقبال دختران روس از پزشکیان (عکس)

تصویر شگفت انگیز از فرود هواپیما در بیروت در میانه آتش حملات اسرائیل (عکس)

تغییر چهره آناهیتا درگاهی پس از جدایی (عکس)

حزب الله با پهپاد خانه نتانیاهو را هدف قرار داد (+عکس و ویدئو)

دوقلوهای جدید جایگزین سارا و نیکا در پایتخت شدند (عکس)

بنر اعتراضی جالب هواداران استقلال جلوی درب دفتر هلدینگ (عکس)

قاب بامزه و خوش آب و رنگ از بهنوش طباطبایی (عکس)

تغییر چهره قابل توجه پریناز ایزدیار در 38 سالگی (عکس)

تصویر پربیننده از زنان آتش نشان در تهران (عکس)

تیپ جالب المیرا دهقانی در پشت صحنه یک نمایش (عکس)

استایل و آرایش متفاوت هدی زین العابدین وایرال شد (عکس)

چهره جذاب بهنوش طباطبایی در ۴۳ سالگی (عکس)

واکنش پسر ناصرملک مطیعی به حمله کیهان؛ «دل تاریکتان پر از کینه است» (عکس)

فیگورهای زیبای انفرادی هادی چوپان در فینال مسترالمپیا ۲۰۲۴ (گزارش تصویری)

عینک عجیب و ۲۱۰ میلیون تومانی علی صادقی در جوکر سوژه شد (عکس)

لوگوی عجیب روی لباس پیشکسوت جنجالی؛ هم استقلال هم پرسپولیس ! (عکس)

تصاویر مسابقه مقدماتی هادی چوپان در مستر المپیا ۲۰۲۴ و نتیجه آن (عکس)

تصویر جذاب سحر دولتشاهی در روز تولدش (عکس)

رونمایی شهرزاد کمال‌زاده از استایل جذاب و جدیدش (عکس)

شوک به استقلال: ستاره با هواداران خداحافظی کرد (تصویر)

حذف تصویر رئیسی از اتاق وزیر خبرساز شد (عکس)

عاشقانه حدیثه تهرانی برای همسرش (عکس)

استایل متفاوت لیلا بلوکات در پشت صحنه تئاتر (عکس)

تیپ و چهره تازه ندا قاسمی، «شیرین سریال نون خ» (عکس)

سلفی بدون آرایش نجمه جودکی، مجری سابق صداوسیما (عکس)

تیپ و چهره متفاوت المیرا دهقانی روی صحنه تئاتر (تصاویر)

تیپ و چهره پاییزی نازنین بیاتی در ۳۴ سالگی (عکس)

پرطرفدارترین

اطلاعیه صندوق بازنشستگی درباره پرداخت معوقات ۸ ماهه متناسب‌ سازی بازنشستگان کشوری و فرهنگیان بازنشسته

شمارش معکوس برای اجرای توافق بزرگ پرسپولیس - تراکتور: بازگشت مهدی ترابی در ازای رضایت در پرونده بیرانوند!

واریز اولین قسط از معوقات ۸ ماهه همسان سازی حقوق بازنشستگان کشوری و فرهنگیان با حقوق اردیبهشت ماه

سید محمد خاتمی: مذاکره به معنای تسلیم شدن‌ نیست/ درست نیست صدای بلند در اختیار کسانی‌ باشد که تحریم را نعمت می‌دانند

واکنش احمد زیدآبادی به اظهارات محسن رضایی درباره طوفان در مشهد همزمان با سقوط بالگرد رئیسی