روایت بعیدی‌نژاد از اجلاس اخیر سازمان همکاری اسلامی

یک دیپلمات وزارت خارجه کشورمان تاکید کرد که عربستان با سوء استفاده از حوادث حمله به سفارت این کشور در تهران با جمع کردن تمامی قوای سیاسی و اقتصادی خود، اصرار کرد که بندهایی را که پیش از این اجلاس اضطراری وزیران خارجه کشورهای اسلامی برای تقبیح حمله به سفارت و دخالت ایران در کشورهای منطقه تصویب کرده بود به تایید این اجلاس هم برسد.

به گزارش ایلنا، حمید بعیدی‌نژاد در کانال تلگرامی خود به تحلیل سیزدهمین اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی در استانبول پرداخت که متن این یادداشت به شرح زیر است:

برجستگی سیاسی مهم سیزدهمین اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی در استانبول اختلاف چهار کشور مهم منطقه یعنی عربستان و ایران از یک طرف و مصر و ترکیه از جانب دیگر بود. با وجود بیان سازنده آقای دکتر روحانی مبنی بر آنکه ایران، مشکل عربستان نیست و عربستان، مشکل ایران نیست بلکه مشکلف تعصب، افراطی‌گری و تروریسم است، عربستان تا لحظه آخر بر طبل اختلاف و تفرقه کوبید.

بر خلاف اختلافات ایران و عربستان که ماهیت منطقه‌ای دارد، اختلاف ترکیه و مصر ماهیتی عمدتا دو جانبه دارد. بعد از آنکه آقای السیسی به قدرت رسید، آقای اردوغان این روند را کودتای رسمی علیه آقای مرسی رئیس منتخب مصر اعلام کرد.

به دنبال این موضع‌گیری رابطه دو کشور بسیار تیره شد. برنامه حضور پادشاه عربستان در ترکیه به گونه‌ای تنظیم شده بود که او بعداز دیدار از قاهره و جلب توافق مصر، برای میانجی‌گری بین مصر و آنکارا در دیداری پنج روزه به ترکیه سفر کند اما هیچ شواهدی که نشان دهد میانجیگری پادشاه عربستان برای بهبود روابط دو کشور مقرون به موفقیت بوده، دیده نشده است، بلکه بر عکس شواهد نشان می‌دهد که روابط خصمانه دو طرف کماکان ادامه دارد.

در این حال عربستان با سوءاستفاده از حوادث حمله به سفارت این کشور در تهران، با جمع کردن تمامی قوای سیاسی و اقتصادی خود، اصرار کرد که بندهایی را که پیش از این اجلاس اضطراری وزیران خارجه کشورهای اسلامی برای تقبیح حمله به سفارت و دخالت ایران در کشورهای منطقه تصویب کرده بود به تایید این اجلاس هم برسد.

با مخالفت ایران و عدم حمایت برخی دیگر از اعضای اجلاس نتوانست در خصوص تصویب این بند‌ها به اجماع برسد ولی با فشار سعودی و هم پیمانانش بدون اجماع بند‌ها وارد اعلامیه نهایی گردید. در خصوص بحث حزب‌الله نیز علیرغم آنکه عربستان اصرار داشت که مانند مصوبه اخیر اتحادیه عرب، اینجا نیز حزب الله به عنوان گروه تروریستی شناسایی شود، با توجه به مخالفت‌های اعضا با این موضع، اجلاس نهایتا تنها به محکومیت برخی اقدامات حزب الله بسنده کرد.

این موضع‌گیری نیز البته بدلیل مخالفت‌های ایران، لبنان و عدم همراهی سه کشور دیگر با اجماع کشور‌ها روبرو نشد.

در جلسه اختتامیه آقای اردوغان برای عدم انجام هرگونه بحث در مورد این بند‌ها، چهار سند اصلی اجلاس در مورد: ١- اعلامیه فلسطین ٢-برنامه ده‌ساله سازمان ٣- بیانیه کلی استانبول  ۴- بیانیه تصمیم‌های نهایی اجلاس را بدون قرائت محتوای هیچ‌یک یک از آن‌ها با سرعت تمام به تصویب رسانید.

یکی از ضعیف‌ترین نمونه‌های عملکرد دبیرخانه و ریاست اجلاس در بخش نهایی اجلاس، برگزاری بحثی مربوط به جلب کمک‌های داوطلبانه اعضا بود که قبلا در برنامه کار اجلاس هم قرار داده شده بود.

در این بخش دبیر کل سازمان ابتدا با اشاره به مشکلات مالی سازمان درخواست کرد که کشورهای عضو علاوه بر پرداخت سهمیه‌های خود با حمایتهای مالی داوطلبانه نیز سازمان را در انجام ماموریت‌های خود یاری کنند.

رئیس جمهور ترکیه نیز اضافه کرد که از میان ۵۷ کشور عضو سازمان فقط ۲۰ کشور سهمیه‌های خود را به موقع می‌پردازند و رئیس کنفرانس و دبیر خانه پیشنهاد می‌کنند که در همین جلسه کشورهای عضو ضمن اعلام تعهد به پرداخت سهمیه‌های خود، بطور داوطلبانه مبالغی را نیز به عنوان کمک به سازمان اعلام کنند.

آقای اردوغان اعلام کرد که وی به عنوان اولین داوطلب، یک میلیون دلار به دبیرخانه سازمان و یک میلیون دلار به برخی از سازمانهای تخصصی سازمان اختصاص می‌دهد.

اما با وجود درخواست‌های مکرر دبیرکل و ریاست کنفرانس، هیچ کشوری داوطلب کمک نشد و برای شکست این سکوت منفی فقط عربستان اعلام کرد که به عنوان میزبان دبیرخانه سازمان، خود بطور جداگانه برای تعیین میزان و نوع کمک با دبیرخانه تماس خواهد گرفت.

 سپس اجلاس در هاله‌ای از سکوت که به نوعی به معنای فقدان اشتیاق اعضا به مشارکت در برنامه‌های دبیرخانه سازمان بود پایان یافت.