انتقاد از تبلیغی شدن یک عبادت

یک روزنامه نزدیک به جریان اصولگرا به برخی حاشیه‌های «اعتکاف» پرداخت و نوشت: متأسفانه تأثیر این عبادت فراموش شده و بیشتر دنبال تبلیغ و بالا بردن آمار معتکفین هستند. دعوت به ثبت‌نام کرده و اسامی آنان را اعلام می‌کنند. صداوسیما به گونه‌ای این رفتار عبادی را تبلیغ می‌کند که گویا افراد را تشویق می‌کند برای تماشای بازی فوتبال به استادیوم آزادی بروند. بیم آن می‌رود که در آینده بگویند «هرکس بیاید، جایزه هم می‌دهیم»!

 روزنامه «سیاست روز» نوشته است:

1- ارزش معنوی و جایگاه عبادت اعتکاف به گونه‌ای است که از تبلیغات و پرداختن در صداوسیما بسیار بالاتر است. تجربه نشان داده است هر پدیده و موضوعی که مورد تبلیغات قرار گیرد، رفته­ رفته از ارزش واقعی آن کاسته می‌شود. دلسوزانه می‌گویم، آن قدر این عبادت با ارزش است که هیچ رسانه و قلمی قادر به انعکاس اهمیت آن نیست. صداوسیما به گونه‌ای این رفتار عبادی را تبلیغ می‌کند که گویا افراد را تشویق می‌کند که برای تماشای بازی فوتبال به استادیوم آزادی بروند.

2- از طرفی اعلام آمار معتکفین بسیار دردآورتر و رنج‌آورتر است. اعلام آمار ۳۲ هزار نفر معتکف یعنی چه؟ هدف از اعلام عدد و رقم چه مقصودی را به دنبال دارد؟ فرض کنید اعلام کرده‌اند که ۵۰ هزار نفر به سفر رفته‌اند؛ یعنی اینکه نسبت به گذشته این آمار افزایش داشته است. حال آیا فکر کرده‌ایم ۸۰ میلیون ایرانیِ عاشق اسلام و اهل‌بیت(علیهم‌السلام) و در کشور شیعه، اعلام این آمار جزئی، هیچ دردی را دوا نمی‌کند و بی‌معنی است؟!

3- به دست خودمان و ناخواسته این عبادت عارفانه، خالصانه و صادقانه عبادی را ذبح کرده و فکر می‌کنیم باید آن را اینگونه تبلیغ کنیم و اثر تخریبی آن این است که این عبادت سازنده را به یک عمل عبادیِ ظاهری و ریاکارانه! تبدیل می‌کنیم.

4- انسان‌های بزرگ، عابدان و عارفان و معتکفین، در زمان قدیم به گونه‌ای عمل می‌کردند که گاهی همسر و فرزند آنان نیز از اعتکاف و عبادت آنان خبر نداشتند؛ اما حالا به شکلی عمل می‌شود که برخی کارمندان، دانشجویان و... اعلام می‌کنند مرخصی می‌خواهیم برای رفتن به اعتکاف و به دوستان و همکاران نیز می‌گویند که «داریم به اعتکاف می‌روم»!

5- متأسفانه تأثیر این عبادت فراموش شده است و بیشتر دنبال تبلیغ و بالا بردن آمار معتکفین هستند. دعوت به ثبت نام نموده و اسامی آنان را اعلام می‌کنند. بیم آن می‌رود که در سال‌های آینده بگویند «هرکس بیاید جایزه هم می‌دهیم»!

6- شیوه این کار در دانشگاه‌ها به مراتب بدتر است. از هزاران دانشجوی مسلمان و شیعه، ۲۰۰ یا ۳۰۰ نفر را ثبت‌نام می‌کنند و نام آنها را انگشت‌نمای خاص و عام می‌کنند و هنگامی که استاد، سراغ دانشجوی غایب را می‌گیرد، هم کلاسی‌ها می‌گویند که «رفته اعتکاف»! در صورتی که اولویت‌های زیادی در دانشگاه‌ها هست که بهتر است به آنها پرداخته شود؟ به عنوان نمونه می‌توان به این موارد اشاره کرد: - رعایت پوشش و حجاب صحیح - برخورد احترام‌آمیز و متقابل استاد و دانشجو - رعایت و تبلیغ رفتار و اخلاق حسنه و شئونات اسلامی و...

7- پدران و مادران برای فرزندان معتکف خود، غذا و میوه و افطاری می‌آورند؛ به دیدار فرزندانشان می‌آیند؛ صحنه‌هایی آفریده می‌شود که گویا پدر و مادر به استقبال فرزندانشان آمده‌اند که از سفر بازگشته‌اند. در صورتی که باید این دید و بازدیدها و ملاقات‌ها را ممنوع نمایند. معتکف باید از دنیا بریده شود. آیا دیدن زن و فرزند و دوستان و... خبر دنیایی نیست؟ و مگر اعتکاف، زمان محاسبه نفس نیست؟ آیا می‌شود به شکل دسته جمعی و با برنامه‌های مختلف و متنوع! به اصلاح و محاسبه نفس پرداخت؟!

8- چنانچه از سوی مراجع معظم تقلید و علمای بزرگ اسلام با این شیوه مقابله نشود، چنان ارزش این عمل عبادی پایین می‌آید که هرکس جرأت می‌کند خود را کنار معتکفین جای دهد.

در پایان ضمن ارج نهادن به مقام معتکفین گرانمایه، تأکید می‌کنم که این چند سطر را به احترام دل پاک و سیمای نورانی آن عزیزان نوشته تا ارزش حقیقی این عبادت خالصانه محفوظ بماند.