مهم ترين "گام" اصلاح طلبان

علي محمد حاضري عضو شوراي عالي سياستگذاري انتخاباتي اصلاح طلبان مي گويد: مهم ترين گام اصلاح طلبان در مرحله دوم انتخابات، جلوگيري از ورود اصولگرايان افراطي به مجلس است تا از قدرت تاثيرگذاري آنها بر سرنوشت كشور كاسته شود.

اين فعال سياسي اصلاح طلب در گفت و گوي تفصيلي با ايرنا تاكيد كرد: نتيجه مرحله اول انتخابات براي هيچ كدام از طرفين، امكان كسب اكثريت را در مجلس دهم فراهم نكرده است.

وي يادآور شد: دور دوم انتخابات مشخص مي كند كه كدام جريان مي تواند در مجلس قدرت تصميم گيري و راي اكثريت را داشته باشد.

عضو شوراي عالي سياستگذاري انتخاباتي اصلاح طلبان همچنين براين باور است: قانون انتخابات دچار سه ضعف عمده است، نخستين آن عدم شفافيت در مفهوم تاييد صلاحيت است.

حاضري استاد جامعه شناسي تصريح كرد: در چند انتخابات اخير يكي از مساله سازترين مسائل همين تاييد يا احراز صلاحيت ها است، حتي بين خود اعضاي شوراي نگهبان هم درباره اين ملاك ها وحدت رويه وجود ندارد.

وي ادامه داد: ضعف دوم به زمان بندي تقويم اجرايي انتخابات برمي گردد. اينكه فرصت كافي براي مقاطع پيش بيني شده انتخابات وجود ندارد. از جمله زمان لازم براي بررسي صلاحيت ها يا فرصتي كافي براي تبليغات نامزدها نيست.

اين فعال سياسي كاستي سوم را تدوين ساز و كارهايي كارآمد براي مقابله با فساد اقتصادي در تبليغات نامزدها مي داند يا آنچه از آن به عنوان پول كثيف ياد مي شود.

ماحصل گفت و گوي ايرنا با عضو شوراي عالي سياستگذاري انتخاباتي اصلاح طلبان در پي مي آيد:

** در انتخابات اخير، صحبت هاي زيادي درباره ضعف هاي قانون انتخابات صورت گرفت، حتي در ميان اصولگرايان نيز افراد زيادي بودند كه فرصت كوتاه شوراي نگهبان در بررسي صلاحيت ها را يك نقص عمده تلقي مي كنند، رهبر معظم انقلاب هم تلويحا به اين ضعف قانوني اشاره فرمودند. اين قانون نياز به چه بازنگري و اصلاحي دارد؟

پاسخ: اصل اين ماجرا يك بحث فني كارشناسي است كه بايد توسط كارشناسان حقوق سياسي و مجريان مورد بررسي قرار گيرد.

اما از منظر يك فعال سياسي بايد بگويم كه قانون فعلي دچار سه ضعف عمده است. نخستين آن عدم شفافيت در مفهوم تاييد صلاحيت است. در چند انتخابات اخير يكي از مساله سازترين مسائل همين تاييد يا احراز صلاحيت ها است. حتي بين خود اعضاي شوراي نگهبان هم درباره اين ملاك ها وحدت رويه وجود ندارد.

ضعف دوم به زمان بندي تقويم اجرايي انتخابات برمي گردد. اينكه فرصت كافي براي مقاطع پيش بيني شده انتخابات وجود ندارد. از جمله زمان لازم براي بررسي صلاحيت ها يا فرصتي كافي براي تبليغات نامزدها نيست.

كاستي سوم هم تدوين ساز و كارهايي كارآمد براي مقابله با فساد اقتصادي در تبليغات نامزدهاست يا آنچه از آن به عنوان پول كثيف ياد مي شود.

** دهم ارديبهشت مرحله دوم انتخابات مجلس براي تعيين 69 نماينده باقي مانده مجلس برگزار مي شود. دور دوم چه اهميتي براي گروه هاي سياسي دارد؟

پاسخ: نتيجه مرحله اول براي هيچ كدام از طرفين، امكان كسب اكثريت را در مجلس دهم فراهم نكرده است. دور دوم مشخص مي كند كه كدام جريان مي تواند در مجلس قدرت تصميم گيري و راي اكثريت را داشته باشد. از اين مهمتر تعداد نمايندگاني است كه دور دوم به جريان افراطي حاضر در مجلس دهم اضافه خواهد شد. هر چند نتيجه دور دوم هر چه باشد موجب اكثريت يافتن افراطيون در مجلس نمي شود اما هر چه تعداد كمتري از تندروها به پارلمان راه يابند صدا و قدرت تاثيرگذاري شان محدودتر خواهد شد كه بر سرنوشت كشور موثر است.

** اين روزها بحث رياست مجلس از سوي برخي رسانه هاي منتسب به جريان افراطي مطرح مي شود. عده اي اين را ترفند اين گروه مي دانند تا با دامن زدن به اين بحث بين اصولگرايان معتدل مجلس به رهبري آقاي لاريجاني و اصلاح طلبان مجلس به رهبري آقاي عارف تفرقه انداخته و ائتلاف اصلاح طلبان و اصولگرايان معتدل را بشكنند علاوه بر اين باعث نزديكي جريان جبهه پايداري به اصولگرايان معتدل شوند.

پاسخ: اصل اين تحليل درست است. اساس بحث انتخاب رئيس مجلس، پس از مشخص شدن تكليف كرسي هاي خالي موضوعيت مي يابد و تا قبل از آن طرحي عقيم و نارس است. استراتژي جريان اصلاح طلب و اعتدال گرا در اين انتخابات حفظ ائتلاف و وحدت با يكديگر است. اين استراتژي نقش مهم تري در توسعه كشور دارد تا اين كه چه كسي رئيس مجلس شود. به نظر اصلاح طلبان، هر تصميم، اقدام و موضع گيري كه اين وحدت را بشكند زيان بار است.

** يكي از دلايل پيروزي اصلاح طلبان و حاميان دولت در هفتم اسفند از سوي منتقدين دوقطبي سازي جامعه عنوان شد. اين بحث از سال 76 به اين سوء همواره مطرح بوده است. به عنوان يك استاد جامعه شناسي، دو قطبي بودن جامعه را مفيد ارزيابي مي كنيد يا مضر؟

پاسخ: دو قطبي بودن اگر در سطح گفتماني و فكري و استدلالي باشد هيچ ضرري ندارد. نه تنها دو قطبي بلكه چند قطبي بودن جامعه هم به صلاح كشور است. جامعه اي كه قطب هاي فكري آن براي تسري افكار خود به بدنه مردمي آن تلاش مي كنند و درصدد جلب هر چه بيشتر شهروندان به سوي خود هستند امكان پويايي انديشه و نظارت پذيري اش فزوني مي يابد. آنچه ما آن را امري مخرب تلقي مي كنيم و آنرا در كشور خود تجربه هم كرده ايم قطب بندي هايي است كه هر كدام به حذف قطب ديگر مي انديشد. يعني دو قطبي يا چند قطبي بودن وقتي خسارت بار است كه نگاه و استراتزي حذف فيزيكي يا حداقل حذف امنيتي و سياسي رقيب بر آن حكفرما باشد.

**يكي از اصولگرايان اخيرا گفت اصلاح طبان در انتخابات خود را در يك قطب و نظام را در قطب ديگر مي دانند و مي خواهند با اصل نظام رقابت كنند؟ تحليل شما چيست؟

پاسخ: اگر منظور از اصل نظام، جمهوري اسلامي باشد هيچ اصلاح طلب واقعي به آن معترض و در موضع براندازي نيست. اما دو گفتمان حكومت اسلامي بدون توجه به راي مردم و گفتمان جمهوريت ناب بدون توجه به اسلام هر دو براندازانه هستند چون با قانون اساسي كه قائل به همنوايي هر دو وجه جمهوريت و اسلاميت است در تضادند.

متاسفانه نگاهي كه شما به آن اشاره كرديد ادامه همان نگاه توطئه پندارانه اي است كه بر بخشي از تفكر سياسي كشور حاكم است. چقدر ناموجه است كه نزديكترين ياران و وفاداران به امام خميني(ره) كه همه زندگي سياسي خود را در خدمت و وفاداراي به انديشه هاي ايشان سپري كرده اند متهم به اين حرف و حديث ها شوند. جريان اصلاح طلب جرياني وفادار به امام و نظام است البته با قرائت دموكراتيك ومردم گرايانه از اسلام ونظام.

** بحث ورود احمدي نژاد به انتخابات اين روزها كمابيش وجود دارد. ورود وي به كارزار رياست جمهوري 96 را چقدر جدي مي دانيد؟

پاسخ: احمدي نژاد به عنوان ابزاري براي مقابله با جريان اصلاح طلب و اعتدال گرا ممكن است مورد حمايت يا مطلوب طيف هايي قرار گيرد اما اگر بر اساس همان شاخص هاي اصولگرايي كه از سوي خود اين جناح عنوان مي شود به موضوع بنگريم، مي بينيم پرونده سياسي احمدي نژاد بسته شده است. اين جناح كه مدعي اصولگرايي كاملا پيرو و مطيع رهبري است بارها شاهد بود كه پيروي و اطاعت از رهبري بارها توسط احمدي نژاد نقض شد.

از منظر جريان اصلاح طلب هم كه گفتمان احمدي نژاديسم خط مشي كاملا ويرانگر و نابود كننده براي كشور است و از همان ابتدا با آن مخالف بود. لذا هيچ كدام از اين دو نمي توانند پذيراي چنين فرد يا انديشه اي باشند.

فقط آن طيفي به جا مي ماند كه نه پيروي از ولايت به تعبير خودشان برايشان مهم باشد و نه مصالح و منافع كشور. ايجاد حفره هاي فساد و غارتگري براي اين اشخاص مفيد بوده و از اين رو مي خواهند از احمدي نژاد به عنوان تسهيل كننده اين مسير حمايت كنند.

** به خصوص بعد از انتخابات اخير، شدت حملات به آقايان روحانيِ، هاشمي و بيت امام راحل افزايش پيدا كرده است. علت را در چه مي دانيد؟

پاسخ: اين همگرايي و وحدتي كه بين شخصيت هاي نامبرده ايجاد شده براي تندروها خطرآفرين بوده و هست. اين شخصيت ها و طيف فكري شان داراي اختلافات مبنايي و انديشه اي با افراطي ها هستند. اگر تفكر نفي يا حضور انديشه نظامي گيري در سياست و عرصه فعاليت جناحي يا حزبي را خطر و آسيبي براي حاكميت مردم قلمداد كنيم اين چند شخصيتي كه اشاره كرديد يك وجه اشتراك بارز دارند. آن هم در تضاد دانستن مداخله نظاميان در سياست با مصالح كشور و توصيه هاي امام خميني است. از اين رو افرادي كه مي خواهند به نام دفاع از انقلاب و كشور پاي نهادهاي نظامي را به سياست باز بگذارند به روحاني، هاشمي و بيت امام (ره) حمله مي كنند.

** اين روزها نقدهاي زيادي هم از سوي تندروها به دولت و برجام وارد مي شود

پاسخ: اگر نقد به اين معني باشد كه بگوييم دولت يازدهم بهتر از اين هم مي توانست كار كند هيچ جرياني مصون از اين نوع نقد نيست. نمي شود گفت تمام تصميمات و اقدامات دولت هميشه قابل دفاع است و اين درباره همه دولتها صادق است. اگر نقدي از منظر نظارت واقعي بر عملكرد دولتمردان باشد به سالم سازي، شفافيت و بهينه سازي تصميمات و اقدامات نيز منجر خواهد شد.

اما آنچه مهم است اينكه تمام طيف ها و جرياناتي كه در 8 سال گذشته در مقابل اقدامات مخرب دولت قبل سكوت اختيار كرده يا از آن حمايت مي كردند امروز مدعي كم كاري دولت آقاي روحاني شده اند. اين نشان مي دهد نقدها از موضع دلسوزي و منصفانه نيست.

** مجلس دهم از هفتم خرداد به طور رسمي آغاز به كار مي كند. رد صلاحيت هاي گسترده باعث شد نيروهاي داراي سبقه كار پارلماني كمتري به آن راه پيدا كنند. طوري كه شايد آنرا بتوان مجلسي كم تجربه تر ولي جوان و با انگيزه تر دانست. پيش بيني تان از نوع رويكرد پارلمان دهم چيست؟

پاسخ: به نظر من مجلس آينده در سياست هاي كلان كه به تنش زدايي در روابط بين الملل مي انجامد يا در مسيري كه تحقق نتايج و دستاوردهاي برجام را در پي داشته باشد به مراتب از مجلس گذشته بهتر و كارآمدتر عمل خواهد كرد. نگاه اين مجلس نسبت به حق مداخله مردم در سرنوشت خود نيز مثبت تر است.

اما بخشي ازاين نمايندگان به اندازه كافي حامل تجارب سياسي و چهره هاي شاخصي كه وزن كارشناسي و تجربه عملي لازم را درباره كشور داشته اند نيستند. لذا اين مجلس احتياج به بدنه كارشناسي و مشاوره بيشتري دارد كه البته در بطن خود نكته مثبتي را نهفته دارد. آن هم اينكه فرصتي را براي رفع يكي از عيوب بسيار مهم و ساختاري مجلس يعني ضعف كارشناسي آن فراهم مي كند. اصولا مجلس هيچ گاه نمي تواند از نظر كارشناسي به توانايي خود نمايندگان متكي باشد. مجلس بايد اين ظرفيت و امكان را ايجاد كند كه نهادهاي مدني و تخصصي و مجامع صنفي مختلف بتوانند ديدگاه ها و راه حل هاي كارشناسي خود را با نمايندگان مطرح و نمايندگان از آن استفاده كنند. به نظر من مجلس دهم آماده اتخاذ چنين رويكرد تازه اي است كه مي تواند بسيار سازنده باشد.

** آقاي روحاني صحبت از برجام 2 مي كنند. آيا چنين مدلي اساسا قابل تحقق است؟

پاسخ: ببينيد، اگر ما اين نگاه را داشته باشيم كه در فضاي بين الملل به جاي درشت گويي و برخوردهاي تخاصمي مي توانيم بر اساس تعامل روي منافع مشترك تاكيد كنيم و دنبال راه حل باشيم چرا در منازعات داخلي اين نگاه را نداشته باشيم؟ تلقي من از برجام 2 داخلي تلاش براي ايجاد و حاكميت رويكرد تسامح و مدارا بر رقابت هاي سياسي داخلي و كوشش به سوي تكيه كردن بر اشتراكات و كاهش اختلافات است. با اين نگاه من كاملا مدافع برجام 2 هستم و تلقيم از آن رفتن به سوي افزايش عناصر وحدت بخش و كاهش عناصر نزاع آفرين است كه امكان تحقق آن هم وجود دارد.

** عملكرد دولت يازدهم را چطور مي دانيد؟

پاسخ: اين كه اظهر من الشمس است. مردم شاهدند در شرايطي كه ديگر خبري از آن منابع درآمدي زمان احمدي نژاد نيست و بودجه و درآمد دولت به شدت كاهش يافته است، كشور به گونه اي توسط دولت يازدهم اداره مي شود كه تورم لجام گسيخته كاملا كنترل شده است. همين نكته هم نشان دهنده اين است كه روند مديريتي كشور بهبود يافته است و ان شاءلله با كمك وهمراهي مجلس آينده گامهاي اساسي تر هم برداشته خواهد شد.

گزارش خطا