جامعه سیاسی آمریکا به کجا میرود‎؟

مداقه مقالات سیاسی متعدد طی یکسال اخیر در مورد ریاست جمهوری آمریکا، تقریبا کمترین شانس را برای دونالد ترامپ بعنوان کاندیدای نهایی جمهوریخواهان قائل بود.در حالیکه امروز نتایج چیز دیگری را نشان میدهد.باید واقعا پرسید جامعه آمریکا را چه شده است؟

نواندیش-اکبر مختاری: مطالعه و بررسی سیستم رای گیری مقدماتی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از شکل گیری نظام سیاسی فدرال این کشور در سال 1787 تاکنون نوعی نخبه گرایی دموکراتیک را در عرصه سیاسی نشان میدهد.سیستم رای گیری برپایه توجه به اکترال های ایالتی به این دلیل شکل گرفت که تمام پنجاه ایالت تشکیل دهنده آمریکا از تاثیر پذیری نسبی متناسب با جمعیت خویش در این کشور برخوردار باشند و هیچ ایالتی با توجیه تبعیض سیاسی نتواند خود را تافته جدا بافته ای از مرکز اصلی سیاسی کشور در واشنگتن دی.سی تعریف نماید.

از ویژگی های مثبتی که کارشناسان انتخاباتی در ایالات متحده در دفاع از سیستم انتخاباتی الکترال کالج بیان میکنند عادلانه بودن و شایستگی فردیست که کاندیدای نهایی انتخابات ریاست جمهوری میشود.چرا که آنها براین باورند زمان نسبتا طولانی یکسال مبارزات مقدماتی درانتخابات سبب میگردد که انتخاب کننده ها که نمایندگان مردمان حزبی می باشند بتوانند بهترین فرد را برای نامزدی نهایی ریاست جمهوری انتخاب نمایند.لیکن در انتخابات 2016 نوعی شگفتی در حال رخ دادنست.

شگفتی که میتواند برخی از تحلیل های حتی علمی سیاسی را با چالش جدی روبرو سازد.کسب عدد 1238دلیگیت توسط دونالد ترامپ و به تبع آن نامزدی نهایی حزب جمهوریخواه در حالی رخ میدهد که حتی قویترین کارشناسان و سیاستمداران حزب جمهوریخواه نیز تا یک سال و نیم پیش حتی به ذهنشان موفقیت این چنینی فردی چون ترامپ خطور نمیکرد.

در زمانیکه اقتصاد این کشور از رکود برآمده از دوران جورج دبلیو بوش بطور کامل خارج شده و آمارها از بهبود فضای کسب وکار در این کشور خبر میدهند چگونه فردی با شعارهای شناور جذاب و پرطمطراق اینگونه در حال پیشرویست.مرور انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از سال 1945تاکنون براین تحلیل مهر تایید میزند که هیچ رییس جمهور از دو حزب دموکرات و جمهوریخواه بیش از دو دوره در کاخ سفید نبوده است مگر استثنا ریاست جمهوری جورج هربرت واکر بوش ؛که آن را نیز میتوان برآمده از موفقیت رونالد ریگان در برابر شوروی سابق دانست.چرا که سیاستهای تیم سیاسی ریگان در فروپاشی شوروی سابق نقش مهمی را ایفا کرد.و قرار گرفتن نام ریگان بعنوان سه سیاستمدار محبوب تاریخ آمریکا این موضوع را بخوبی تایید میکند.

بواقع جدا از استثنا فوق، جامعه سیاسی آمریکا هر هشت سال از شعاری خاص بعنوان نمادی برای تغییر حمایت کرده است.اگر ترومن دموکرات و آیزنهاور جمهوریخواه بعنوان تامین کنندگان امنیت آمریکا با سیاست مهار شوروی جایگاه والایی داشتند جان اف کندی و کارتر با شعار دفاع از گسترش آزادی و حقوق بشر زمینه موفقیت نسبی خویش را فراهم ساختند.حتی انتخابهای افراد محافظه کاری از دوحزب دموکرات و جمهوریخواه همچون جانسون و ریچارد نیکسون از سوی مردم بدون خواست تغییر در روند جنگ ویتنام و به سرانجام رساندن آن میسر نبود.

زمینه های موفقیت سیاستمداران بدون واکاوی رای دهندگان و خواست آنها ممکن نیست.دونالد ترامپ در حال پیشرویست چرا که از تغییر، سخن میگوید تغییر بسمت ساختن آمریکای عالی به تعبیر خویش همان آمریکایی که مهاجرانش کمتر باشد و تابعینش شاغلتر، تغییری که از مداخله بیشتر فیزیکی آمریکا درجهان میکاهد و این کشور را بیشتر معطوف بداخل میکند.تغییری که از شخصیت ایده آل امریکایی استقبال میکند شخصیتی رک و روراست همراه با ویژگی برتری طلبی و استثنا گرایی توام با پرداختن به داخل ،مگر منفعتی در حضور در خارج باشد.

اگر موفقیت بیل کلینتون با شعار اهمیت اقتصاد و باراک اوباما بعنوان اولین رییس جمهور رنگین پوست آمریکا با شعار تغییر نمادی از تحول خواهی جامعه سیاسی آمریکا و شیفت مردم از راست محافظه کار و نومحافظه کار به راست و چپ میانه بود.خیز دونالد ترامپ و پیروزی احتمالی وی با توجه به شگفتی های اخیرش را میتوان نمادی از عقب گرد جامعه سیاسی آمریکا از میانه روی و صلح طلبی به سمت راست گرایی شناور دانست.همانی که با توجه به در نظر گرفتن متغیر تغییرخواهی ملت آمریکا و مطرح گشتن هیلاری کلینتون بعنوان نامزد حفظ وضع موجود ودونالد ترامپ بعنوان مخالف وضع موجود آنچنان هم دور از دسترس نیست.

اکبر مختاری مدرس مدعو دانشگاه و کارشناس ارشد روابط بین الملل

گزارش خطا