تندروها از زدن مهر و تسبیح به سر "لاریجانی" هم دریغ نمی‌کردند/اصلاح‌طلبان جلوی ورود "تندروها" به مجلس را گرفتند

استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت: مجلس باید در جهت تحقق مطالبات مردم حرکت کند و برخی نهادهای غیرپاسخگو را در چارچوب قانون بیاورد و مجبور به پاسخگویی کند.

صادق زیبا کلام استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با ایلنا به پایکوبی رسانه‌های اصولگرا بعد از انتخاب لاریجانی به عنوان رئیس مجلس اشاره کرد و گفت: بعد از شکست هولناک اصولگرایان در تهران انتخاب لاریجانی به عنوان رییس مجلس دو مرتبه لبخند پیروزی را بر لبان اصولگرایان آورد.

او با بیان اینکه رسانه‌های اصولگرا از ترکیدن حباب اصلاحات حرف می‌زنند،خاطرنشان کرد: پیش بینی ریاست مجلس کاملا محرز بود و همه ما می‌دانستیم که اگر بنا به وزن کشی باشد همین روال اتفاق خواهد افتاد.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه استدالال ما برای عدم ورود به رقابت با لاریجانی برای کرسی ریاست مجلس این بود که نمایندگان لیست امید که ما با تسامح به آنها اصلاح طلب می‌گوییم از سه جریان عمده تشکیل می‌شوند، گفت: جریان اول اصلاح‌طلبانی بودند که سبقه و شناسنامه اصلاح طلبی‌شان فوق العاده کمرنگ بود چرا که اگر پررنگ می‌بود رد صلاحیت می‌شدند.

او این دسته را اصلاح طلبانی نامید که با حداقل نمره قبولی یعنی ده، به عنوان اصلاح طلب شناخته می شدند.

زیباکلام دسته دوم را اصولگرایان معتدل خواند که وارد لیست امید شدند و گروه سوم را افراد ناشناخته نامید که در حوزه انتخابیه‌شان از محبوبیت و معروفیت به واسطه حرفه‌شان برخوردار بودند و در عین حال افراد تندرو و رادیکال هم نبودند. 

او در خصوص جریان سوم تصریح کرد: رنج سنی این گروه ۳۰ تا ۵۰ سال است و علت حمایت از اینها این بود که شاید در چهار سال آینده کادر اصلاح طلبان بعدی را تشکیل دهند.

زیبا کلام در خصوص هدف و استراتژی  اصلاح طلبان از ورود به مجلس عنوان داشت: هدف این نبود که پیروز شوند. با توجه به اینکه نامزدهای اصلاح طلب شناسنامه‌دار همه در دور اول رد صلاحیت شدند چطور می‌توانستند ادعا کنند قرار است پیروز شوند.

او هدف اصلی اصلاح‌طلبان را از شرکت در انتخابات مجلس دهم جلوگیری از ورود جریان تندروی اصولگرا یعنی پایداری خواند و ابراز داشت قرار بود افراد تندرو و جبهه پایداری مانند مجلس با پنج الی ده درصد آرای واجدین شرایط در تهران و یا مراکز استان‌ها وارد مجلس شوند. 

او با همین مقدمه خاطر نشان کرد: بنده معتقدم اصلاح طلبان پیروز شدند و جلوی ورود تندروها به مجلس را گرفتند.

این استاد دانشگاه ضمن یادآوری اهداف کوتاه مدت اصلاح طلبان در این انتخابات که همان حذف تندروها از مجلس بود، خاطرنشان کرد: دو سوم اصولگرایان تندرو در این دوره موفق به ورود به مجلس نشدند.

زیباکلام با بیان اینکه ائتلاف نانوشته اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان اصولگرا باید حفظ می‌شد، گفت: از این جهت معتقد بودم نباید با دست خودمان لاریجانی را به سمت اصولگرایان تندرو هول دهیم.

او افزود: اهداف اصلی فراکسیون امید دموکراسی‌خواهی، قانون مداری و اصلاح قانون انتخابات است که افراد فراتر از قانون رد صلاحیت نشوند. به طور مثال در این انتخابات تنها مستند ردصلاحیت برخی کاندیداها این بوده که صلاحیت این افراد احراز نشده است که این درست و قانونی نیست.

وی گفت: فراکسیون امید تلاش دارد با در دست داشتن کمیسیون‌های مهم نظیر کمیسیون امنیت ملی و اصل نود بتواند مراکز قدرت را که خود را پاسخگو نمی‌دانند مجبور به پاسخ گویی به مجلس در قبال سیاست‌ها و عملکردشان بکند.

زیباکلام در توضیح اهداف بلند مدت اصلاح طلبان اضافه کرد: حضور اصلاح طلبان در مجلس با هدف ارتقای جایگاه مجلس صورت گرفت که در نتیجه عملکرد مجلس هفتم، هشتم و نهم در دوازده سال گذشته سقوط کرده  است.

این فعال سیاسی اصلاح طلب ضمن تاکید بر اینکه برخی دیگر از دوستان اصلاحات در خصوص هیات رئیسه دیدگاه من را نداشتند، گفت: آنها معتقد بودند میلیون‌ها نفر از مردم به دعوت اصلاح‌طلبان پای صندوق‌های رای آمده‌اند و مطالبات آنها باید منظور شود چرا که مردم می‌گفتند در مجالس هفتم و هشتم و نهم شرکت نکردیم و امثال آقای لاریجانی و حداد عادل رئیس مجلس شدند و حالا هم که شرکت کردیم باز تغییری حاصل نشد. در نتیجه با این استدلال در یک چارچوب غیر خصمانه و دوستانه وارد رقابت با لاریجانی شدند.  

او با بیان اینکه صد و پنج رای لیست امید در مجلس یعنی چهل درصد مجلس  گفت: با این تعداد آرا خیلی تغییرات را می‌شود در مجلس به دست آورد. از این رو فراکسیون امید باید به دنبال اهداف بلند مدت خود برود.

این استاد دانشگاه ضمن یادآوری این نکته که علمداری مجلس نهم بنا به دلایلی در دست پنجاه شصت نماینده تندرو پایداری و طرفداران احمدی‌نژاد بود، خاطرنشان کرد: خیلی وقت‌ها این افراد خواست و اراده‌شان را بر مجلس تحمیل می‌کردند چون سازمان‌یافته بودند و در برابر همه می‌ایستادند و این افراد از زدن مهر و تسبیح به سر لاریجانی هم دریغ نمی‌کردند از این رو این مجلس را به هیچ وجه نمی‌توان با مجلس قبل مقایسه کرد.

زیباکلام با تاکید بر اینکه طبیعتا فراکسیون امید قرار نیست لایحه‌ای با قید دو فوریت برای آزادی زندانیان سیاسی یا رفع حصر به مجلس ببرد، افزود: مجلس باید در  جهت تحقق مطالبات مردم حرکت کند و برخی نهادهای غیرپاسخگو را در چارچوب قانون بیاورد و مجبور به پاسخگویی کند. 

زیبا کلام ضمن یادآوری این نکته که همه نمایندگان مجلس در نهایت از یک رای بیشتر برخوردار نیستند، گفت: فراکسیون امید باید در  جهت قانون مدار کردن نهادها حرکت کند. صرف نظر اینکه هیات رییسه مجلس همگی اصلاح طلب باشند یا اصولگرا آنچه مهم است تقسیماتی است که در سطح کمیسیون‌ها گرفته می‌شود. در نتیجه با برنامه کار کردن رمز موفقیت تدریجی اصلاح‌طلبان در مجلس خواهد بود.

این استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران به نقش لابی‌من‌ها در برنامه محور و سازمان یافته حرکت کردن اصلاح طلبان مجلس تاکید کرد و گفت: برخلاف اصولگرایان که سابقه طولانی در مجالس یک دهه اخیر داشتند، اصلاح طلبان در دوازده سال گذشته مجلس، حضور جدی و فعال تشکیلاتی نداشتند.

او ادامه داد: چند چهره انگشت‌شمار نظیر تابش و پزشکیان بودند که این‌ها هم آنقدر در اقلیت  بودند که کاری از دستشان بر نمی‌آمد. حال بعد از یک دهه اصلاح طلبان وارد مجلس شدند و به تدریج باید خودشان را پیدا کنند.

این استاد دانشگاه شکل‌گیری لابیمن‌های توانمند را یک پروسه تدریجی خواند و گفت: کم کم باید چنین شخصیت‌هایی جلو بیایند و یقین دارم از میان این صد و پنج نفر خیلی‌ها توانمند هستند و می‌توانند لابی‌گری‌ها را به خوبی انجام دهند.

او ضمن تاکید بر اینکه نمی‌توان رای قطعی اصلاح طلبی را در مجلس تخمین زد، گفت: ممکن است اصولگرایانی باشند که در برخی حرکت‌ها و لوایح به سمت اصلاح طلبان بیایند و اصلاح طلبانی باشند که در برخی مواقع به اصولگرایان رای بدهند از این رو به سختی می‌توان عدد و رقم داد. 

استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران دلیل چنین تحلیلی را غیر حزبی بودن انتخابات‌ها در ایران خواند و گفت: اصلاحات مانند یک حزب  سیاسی نبوده که ادعا کند حزب چند کرسی در مجلس دارد بلکه یک جبهه ائتلافی بوده است از این رو در طرح‌های اصلاح‌طلبانه یا اصول‌گرایانه نمی‌توان عدد قطعی نمایندگان را پیش بینی کرد.

او به سفرهای خود در دور دوم انتخابات به استان‌های مختلف اشاره کرد و گفت: من از نزدیک شاهد بودم خیلی از جوانان و دانشجویان که رادیکال‌تر و داغ‌تر بودند از  لیست امید گله داشتند و می‌گفتند اینها اصلاح‌طلب نیستند و تا پریروز بعضا با احمدی نژاد همکاری می‌کردند.

زیباکلام گفت: من به این جوانان می‌گفتم چاره‌ای نبوده و شورای هماهنگی اصلاح‌طلبان استان این افراد را انتخاب کرده و حال باید با آنها همکاری کرد.

این استاد دانشگاه با بیان این موضوع یادآور شد: از این رو نمی‌توان انتظار داشت که این افراد با ورود به مجلس از دستور حزب پیروی کنند.

زیباکلام در پایان تاکید کرد: وضعیت اصلاح طلبان تا حدودی دشوارتر از اصولگرایان است چرا که با حداقل بضاعت و امکانات وارد انتخابات شده‌اند اما تردیدی ندارم که به مرور وضعیت اصلاح طلبان در تعقیب اهداف بلندمدت‌شان بهتر خواهد شد.