کد خبر: ۴۶۳۳۵
تاریخ انتشار: ۱۹ شهريور ۱۳۹۵ - ۱۳:۲۹
حسین موسویان/ حسام رحمانی
در 14 جولای 2016 ایران و قدرتهای جهانی موفقیت در حصول توافق هسته ای بنام برجام را اعلام کردند با این وجود اجرای این توافق همچنان با ریسک مواجه است. کنگره آمریکا با اکثریت جمهوریخواهان مخالف توافق هسته ای است و آن را نشانه آشکار ضعف رییس جمهور اوباما تلقی می کند. از طرف دیگر منتقدین برجام در ایران هم آن را فصل دیگری از تاریخ خیانت و خصومت آمریکا علیه ایران قلمداد می کنند.
حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم ایران اخیرا در سخنرانی خود برجام را نمونه بیهوده بودن مذاکره با آمریکا دانستند. ایشان و بسیاری از دیگر مقامات رسمی ایران معتقدند که آمریکا به تعهداتش در قالب برجام عمل نکرده است. باوجودی که ایران از نتایج ملموسی همچون دوبرابر شدن صادرات نفت، دسترسی به 30 میلیارد دلار از سرمایه های بلوکه شده و عقد 60 میلیارد دلار قراردادهای جدید سرمایه گذاری و اقتصادی و صنعتی بهره مند شده، اما نشانه های دلسردکننده ای در رفع کامل تحریمها بویژه در بخش بانکی مشاهده می شود که مانع عادی سازی روابط اقتصادی ایران با جهان غرب شده است. زیرا شرکتهای جهان غرب برای تجدید روابط اقتصادی خود با ایران،نگران مجازاتهای مجدد آمریکا بخاطر سایر تحریمهای یکجانبه غیر هسته ای این کشور علیه ایران هستند.
باوجودیکه اوباما قول داده که مصوبات کنگره در نقض برجام را وتو خواهد کرد، اما لابی ضد برجام در واشینگتن به تلاشهای خود برای جلوگیری از عادی شدن روابط اقتصادی جهانی با ایران ادامه میدهد. با توجه به فشارها در واشینگتن برای شکست برجام و نشانه های ناامیدی در تهران، باید توجه داشت که برندگان اصلی شکست برجام چه کسانی هستند؟

**اسراییل:
نتانیاهو، نخست وزیر فتنه انگیز اسراییل با رسوایی تمام برجام را یک اشتباه تاریخی آمریکا خوانده است. اخیرا هم یاکوامیدرور، مشاور سابق امنیت ملی نتانیاهو برجام را موجب از دست رفتن فرصت تاریخی نابود کردن توان هسته ای ایران دانست. لابی اسراییل در واشینگتن همچون' بنیاد دفاع از دموکراسی'، مستمرا درپی فلج کردن برجام است زیرا دولت دست راستی تل آویو بهبود روابط آمریکا با ایران و عادی شدن شرایط جهانی ایران را تهدیدی میداند که باید از طریق تخریب برجام این تهدید را کاهش داد. درصورت شکست برجام ایران ظرفیت هسته ای خود را به قبل از برجام ارتقاء داده و قدرتهای جهانی هم تحریمها و فشارهای گذشته را تجدید خواهند کرد. این وضعیتی است که تل آویو درراستای منافع خود دانسته و منتفع خواهد شد.

**عربستان:
تنش بین ایران و عربستان در چندساله اخیر شدت گرفته در حالیکه دوطرف سیاستهای متضادی را در یمن، سوریه و بحرین دنبال می کنند. روابط این دوکشور با شهادت هزاران ایرانی در مناسک حج گذشته و اعدام شیخ نمر، روحانی عالی مقام شیعه و تعداد دیگری از شیعیان حق طلب توسط سعودیها و متعاقبا حمله به سفارت سعودی در تهران وخیم ترشد. حمایت اخیر سعودیها از گروهک تروریستی منافقین، وضعیت را به گونه ای تخریب کرده که شانس بهبود روابط دوکشور در آینده نزدیک را بسیار کاهش داده است. اتحاد سعودی با اسراییل علیه ایران وخامت روابط را بگونه ای تشدید کرده که روابط ریاض-تهران با ' جنگ سرد' توصیف می شود. درچنین شرایطی لازم به توضیح نیست که چگونه شکست برجام موجب تضعیف ایران و تقویت جایگاه منطقه ای سعودی خواهد شد.

**بلوک شرق:
دردوران تحریمهای هسته ای روابط اقتصادی ایران با غرب شدیدا کاهش و متقابلا این روابط با شرق افزایش چشمگیر یافت. چین بعنوان شریک اول اقتصادی ایران جایگزین اروپا شد درحدیکه روابط اقتصادی پکن با ایران به 60 میلیارد دلار افزایش یافت.
بعد از برجام روسیه و هند گامهای بلندی بسمت توسعه روابط با ایران برداشته اند. روسیه بسیار فراتر از چالش جاری رفع تحریمها، مسیرروابط استراتژیک با ایران را تقویت مینماید. مسکو سیستم موشکهای دفاعی اس 300 را در اختیار ایران گذاشت، از یکی از پایگاههای هوایی ایران برای تسهیل برای عملیات علیه داعش استفاده کرد وساخت دونیروگاه هسته ای جدید با ایران را کلید زد. هند خرید نفت از ایران را افزایش داد و در صدد 500 میلیون دلار سرمایه گذاری در بندر چابهار است. پس از برجام ایران تلاش می کند روابط اقتصادی خود را متنوع کند. طبیعتا با شکست برجام، این تلاشها هم بی نتیجه خواهد ماند و روابط اقتصادی با شرق افزایش بیشتر و روابط اقتصادی با غرب با عقبگرد بیشتر مواجه خواهد یافت.
علاوه برمنافع زیادی که کشورهای متعدد از اجرای برجام بهره مند خواهند شد،موفقیت برجام به نفع کل جامعه جهانی خواهد بود زیرا از ظرفیتهای توسعه روابط با ایران در سطح وسیعتری منتفع خواهد شد.
اوباما رییس جمهور آمریکا در پیام 15 جولای 2015 خود گفت که برجام فرصتی برای حرکت بسمت پیش است که باید آن را محقق ساخت. چنین فرصتی نه فقط برای آمریکا و ایران بلکه کل جهان وجود دارد که امروز و بیش از همیشه لازمه آن پایبندی به اجرای برجام و دستاوردهای آن است.
جامعه جهانی باید برای اجرای کامل برجام همت والایی بخرج دهد زیرا که این جامعترین توافق در تاریخ عدم اشاعه سلاحهای هسته ای است.در حالیکه ایران به تمام تعهداتش در اجرای برجام عمل کرده، این وظیفه آمریکاست که قدمهای لازم جهت پرکردن خلاء موجود در اجرای کامل برجام را بردارد. با چنین روندی میتوان از تجربه برجام برای حل سایر بحرانهای منطقه از طریق دیپلماسی استفاده کرد.
فرای منافع خاص برخی از کشورها، شکست برجام شانس سیاستهای معتدل در تهران و واشینگتن را کاهش و روند تخاصم و دشمنی بیشتر را افزایش خواهد داد. مخالفین برجام درکنگره آمریکا، اسراییل و عربستان برای اعمال سیاستهای ضد ایران مشروعیت لازم را کسب خواهند کرد. در ایران هم بی اعتمادی دیرینه تقویت شده و لذا شانس هرگونه گفت و گو کاملا منتفی و راه برای جنگ طلبان گشوده خواهد شد. لذا هزینه های جهانی شکست برجام بسیار فراتر از منافع محدود برخی از کشورها خواهد بود.

***اخبار آنلاين مرتبط با اين مطلب را در كانال نوانديش دنبال كنيد***


-حسین موسویان محقق ارشد دانشگاه پرینستون و معاون پیشین سیاست خارجی دبیرخانه شورایعالی امنیت ملی
-حسام رحمانی دانشجوی دکترای علوم سیاسی دانشگاه ایروین کالیفرنیا

** این یادداشت در هافینگتون پست منتشر شده است
نظر شما
* کد کپچا:
captcha

پاسخ سازمان تامین اجتماعی در مورد افزایش مستمری بازنشستگان/ حقوق‌ها چقدر زیاد می‌شود؟

رونمایی از اولین خرید بزرگ پرسپولیس برای فصل بعد: مهاجم لژیونر در آستانه بازگشت

آیت الله نوری همدانی: آغاز برنامه «طرح نور» مبارک است / درباره حجاب به شدت حساس هستیم

انتظار رئیسی از معلمان

چرا سردار سلیمانی با شهید شدن بابا پنجعلی در سریال پایتخت ۵ مخالفت کرد؟

برنامه مسابقات ۴ هفته پایانی لیگ برتر اعلام شد

مشروبات تقلبی از جامعه پزشکی هم قربانی گرفت

مرتضی شفیعی درگذشت

ناگفته‌های بازیکنی که از پشت به پرسپولیس خنجر زد/ تا دیروز می‌گفتند پرسپولیس من را می‌خواهد، امروز می‌گویند استقلال

متناسب سازی حقوق بازنشستگان از اول فروردین امسال لازم الاجرا است

تدریس خصوصی زبان آلمانی در منزل

گام به گام برنامه ریزی سفر ارزان و رویایی

۶ نکته برای ترکیب کفش پاشنه بلند مجلسی با لباس

ابهامات قرارداد ۲ میلیارد یورویی شهرداری تهران با چین

رازگشایی از ۷ علت ابتلا به سرطان؛ این نقطه ایران بیشترین ابتلا به سرطان در دنیا را داشت

شیدا مقصودلو، همسر دهه هفتادی ژوزه مورایس که دل و دین سرمربی سپاهان را برده، کیست!؟ (تصاویر)

پوشش و استایل جذاب گلاره عباسی در جنوب (تصاویر)

تیپ جذاب بازیگر دونگ‌یی به سبک باربی (عکس)

بالگردهای ارتش اسرائیل در حال انتقال بوستر موشک های ایرانی (عکس)

مسابقه عجیب شترسواری زنان در عربستان! (ویدئو)

همسر شهید مصطفی خمینی در قم تشییع شد (تصاویر)

کنایه یک پرسپولیسیِ ارزشی، به لباس رزم طلاب برای حجاب + تصویر

واکنش یک روحانی به ماجرای مسلمان شدن مورایس بعلت ازدواج با شیدا مقصودلو (تصویر)

باشگاه پرسپولیس به حذف از جام حذفی واکنش نشان داد + تصویر

کاظم صدیقی در آغوش وزیر رئیسی (عکس)

گفتگوی پربیننده عادل فردوسی پور با فریدون زندی درباره کلمات و تلفظ آلمانی! (ویدئو)

بهترین صبحانه برای متولد هر ماه چیست! + عکس

اولین تصویر از ترانه علیدوستی پس از ترخیص از بیمارستان (عکس)

دیگر کسی این دولت را گردن نمی‌گیرد، حتی مسعود‌ ده نمکی! (ویدئو)

شوخی هوتن شکیبا با ستاره های هالیوود! (تصاویر)

راهپیمایی برنامه‌ریزی شده، پس از عدم استقبال، خودجوش معرفی شد! (+تصاویر)

ترانه علیدوستی به همراه همسرش و امین حیایی در بیمارستان (عکس)

بیانیه مهم هلدینگ خلیج فارس درباره استقلال + تصویر

بازگشت حمید لولایی بعد از ۲۰ سال به کوچه سریال خانه به دوش ! (ویدئو)

چهرۀ 600 سالۀ «بچه‌جنّ» در توالت یک خانۀ قدیمی! (تصاویر)

اجرای طرح موسوم به نور در فرودگاه کیش (ویدئو)

حضور طناز طباطبایی در فیلم جدید کارگردان یاغی + عکس

ماجرای جنجال عکس یک دختر نیمه برهنه در خیابان های تهران و واقعیت آن (تصاویر)

طعنه پرویز پرستویی به مهران رجبی ؛ کلیددار خودشیفته تلویزیون (عکس)

تیپ و استایل بهنوش طباطبایی در باشگاه ورزشی (عکس)

اولین بوسه زن و شوهری در سریال ایرانی ؛ ساترا سانسور نکرد (عکس)

طنین نوای «هزار دف» در پالنگان (ویدئو)

سخنان زاکانی هم بنر شد! (عکس)

تصاویری از دختر زیبای تام کروز و کتی هولمز در ۱۸سالگی

عذرخواهی سیدحسین حسینی از هواداران استقلال (تصویر)

تصویر وایرال شده از اختلاف قدی ستاره بسکتبال با بازیکن استقلال! (عکس)

تغییر چهره و استایل (غزل شاکری) «آذر گل دره ای» سریال شهرزاد بعد 9 سال + تصاویر

درخواست نکونام از هواداران استقلال (تصویر)

فرودگاه دبی در آب غرق شد (ویدئو)

تصویر وایرال شده از زنان نظامی در رژه ارتش (عکس)

تجمع مقابل سفارت اردن در تهران (عکس)

پیتزا داوود پلمب شد (عکس)

تصویر بارش باران در ساحل سرخ جزیره هرمز (ویدئو)

تیپ جذاب و شیک آزاده صمدی (عکس)

با پادشاه اردن، همسر و فرزندانش آشنا شوید؛ از پرنسس ایمان تا پرنسس سلما

واکنش آرش رضاوند به تغییر نحوه تعیین قهرمان لیگ برتر + تصویر

تصاویر دلبرانه بازیگر دونگ‌ یی در طبیعت کره‌ جنوبی (عکس)

چهره جدید خانم مجری تلویزیون همه را شوکه کرد (عکس)

تصویر همسر واقعی جومونگ (عکس)

صحنهٔ زورگیری در بزرگراه صدر بازسازی شد (ویدئو)

محافظ مسی بالاخره شکست خورد! (ویدئو)

عکس یادگاری یک اسرائیلی با بدنه موشک ایرانی در کنار بحر المیت

بقایای موشک‌های سپاه در اراضی اشغالی (تصاویر)

استایل جدید ستاره استقلالی و همسر خارجی‌اش (عکس)

مدلینگ «دونگ‌ یی» (تصاویر)

واکنش رامین رضاییان به حمله موشکی ایران به اسرائیل (تصویر)

واکنش ملیکا زارعی به حمله ایران به اسرائیل (تصویر)

بمب الکترومغناطیسی چیست و چگونه عمل می کند؟ (+عکس)

تغییر چهره مهتاب کرامتی از «هلن» و «ماری» سریال مردان آنجلس تاکنون (عکس)

تصاویر عصبانیت شدید آل کثیر و اعتراض به کادر فنی پرسپولیس

پای هدیه تهرانی به وسط بحث درباره چهره سحر دولتشاهی باز شد! (تصاویر)

تیپ جوان‌پسند و متفاوت بهاره رهنما در کالیفرنیا (+عکس)

خبرگزاری اصولگرا خواستار محرومیت حضور زنان در ورزشگاه‌ها شد: گلر استقلال دختر بی حجاب را بغل و به پلیس حمله کرد! (عکس)

توییت جدید رسول خادم درباره زنان کپرنشین سیستان و بلوچستان (تصویر)

تغییر چهره «محیا دهقانی» بازیگر نقش «نجلا» در 32 سالگی (تصاویر)

تغییر چهر «بانو یومیول» در سریال جومونگ بعد از 18 سال (تصاویر)

تصویر خوش و آب رنگ و پوشیده بهنوش طباطبایی

«جونگ‌ یی»؛ سریالی کره‌ای که طرفداران «دونگ‌ یی» باید ببینند + تصاویر

خبر خوش بیرانوند برای هواداران پرسپولیس (عکس)

سانسور مومنانه هم رسید: پخش زنده سخنان منصور ارضی در زمان انتقاد از پناهیان قطع شد! (ویدئو)

واقعیت زورگیری در اتوبان صدر؛ چه‌کسی تیراندازی کرد؟+ عکس

پوشش متفاوت زهرا داوودنژاد در مراسم ختم برادرش (عکس)

نظر 3 کارشناس برنامه فوتبال برتر درباره داوری پر حاشیه استقلال - مس رفسنجان + ویدئو

تیپ تازه «بانو سوسانو» در پشت صحنه یک تئاتر (+عکس)

شیخ علیرضا پناهیان در جلسه اقتصادی دولت رئیسی ! (عکس)

واکنش امیررضا رفیعی به کلیش شیت برای پرسپولیس (تصویر)

عکس‌های شخصی سو سو، خانم بازیگر سریال جومونگ (تصاویر)

اکران همزمان «مست عشق» در ایران و ترکیه/ «هانده ارچل» به ایران می آید؟ (+تصاویر)

قاب سه نفره رضا داوودنژاد با نیکی کریمی و دختر عمویش (عکس)

حرکت قشنگ ستاره پرسپولیس در قبال بازیکن استقلال + تصویر

پرطرفدارترین