انواع و علل خیانت‌های زناشویی

خیانت در افرادی بیشتر دیده می‌شود که علایق جنسی شدیدتری دارند، ارزش‌های جنسی سهل گیرانه‌تری اتخاذ می‌کنند، رضایت کمتری از شریک زندگی خود دارند و روابط اجتماعی مشترک کمتری با همسر خود دارند.

به گزارش ایلنا روزنامه خراسان نوشت؛ بیشتر افراد تجربه مواجهه با خیانت را به شکل یک آسیب یا به اصطلاح تخصصی «تروما» تجربه می‌کنند. یعنی آسیبی دردناک که از طاقت بیشتر افراد خارج است؛ آسیبی شبیه به زمین لرزه یا مرگ عزیزان در پیش چشمانمان. در این نوشته به دنبال رسیدن به تعریفی از خیانت و انواع آن هستیم. در نهایت به بررسی علل خیانت خواهیم پرداخت.

خیانت به معنای شکسته شدن یک پیمان است. در اینجا منظور ما به طور خاص پیمان ازدواج است. خیانت در چارچوب پیمان زناشویی، وضعیتی است که به موجب آن، یکی از طرفین رابطه به شکل پنهانی قوانین و هنجارهایی را که ازدواج بر اساس آن بنا شده است، زیر پا می‌گذارد و با فردی جز همسر خود رابطه‌ای جنسی یا عاطفی بر قرار می‌کند.

در بسیاری مواقع هم فردی که خیانت می‌کند و هم فرد خیانت دیده دچار رنج روان شناختی شدیدی می‌شوند. این نشانه‌ها به ویژه برای فرد خیانت دیده شدیدتر است و تجربه اضطراب، خشم، کاهش احترام به خویشتن (حرمت نفس)، غم و افسردگی را در بر می‌گیرد. شیوع و میزان بروز خیانت به درستی مشخص نیست؛ اما پژوهشی در دانشگاه شیکاگوی آمریکا احتمال بروز خیانت را برای مردان 12 درصد و برای زنان 7 درصد برآورد کرده است؛ البته باید توجه داشته باشیم که میزان بروز خیانت در فرهنگ‌ها، برهه‌های تاریخی، گروه‌های اجتماعی- اقتصادی و سنین مختلف متفاوت است.

به طور کلی خیانت در افرادی بیشتر دیده می‌شود که علایق جنسی شدیدتری دارند، ارزش‌های جنسی سهل‌گیرانه‌تری اتخاذ می‌کنند، رضایت کمتری از شریک زندگی خود دارند و روابط اجتماعی مشترک کمتری با همسر خود دارند. خیانت انواع مختلفی دارد. بسیاری خیانت را در دو گروه کلی قرار می‌دهند. خیانت‌های عاطفی و خیانت‌های جنسی. خیانت عاطفی به معنی برقراری رابطه صمیمی احساسی با فردی جز شریک زندگی است. به همین ترتیب خیانت جنسی نیز به معنای برقراری روابط جنسی با فردی جز شریک زندگی خود است. ممکن است این دو شکل با هم ترکیب شوند و خیانت عاطفی و جنسی به طور همزمان رخ دهد.

معمولا گفته می‌شود وقوع خیانت‌های جنسی بیشتر برای مردان و وقوع خیانت‌های عاطفی بیشتر برای زنان رنج آور است؟

از طرف دیگر می‌توان انواع خیانت را با توجه به شرایط فرد و میزان علاقه و تعهد موجود در رابطه نیز طبقه‌بندی کرد، به این ترتیب انواع خیانت‌ها را می‌توان در چند دسته قرار داد:

1-خیانت موقعیتی؛ خیانت موقعیتی به معنای تسلیم شدن در مقابل میل جنسی است. در واقع در این نوع خیانت، فرد شریک زندگی خود را دوست دارد اما در موقعیتی خاص در برابر تکانه‌های جنسی خود تسلیم می‌شود.

2-خیانت تحت اجبار؛ در این نوع خیانت نیز فرد به شریک زندگی خود علاقه‌مند است و سعی می‌کند به او متعهد بماند اما از ترس واکنش‌های فردی که نسبت به او ماجراجویی جنسی نشان می‌دهد، تسلیم می‌شود. این واکنش‌ها ممکن است دامنه‌ای از تهدیدهای عاطفی (مثل ترک کردن یا بی‌توجهی) تا تهدیدهای جسمی را در بر بگیرد.

3-خیانت عشقی؛ زمانی رخ می‎دهد که فرد علاقه خود نسبت به شریک زندگی‌اش را از دست داده است و به فرد دیگری علاقه‌مند می‌شود.

4-خیانت عشقی متعارض؛ این نوع خیانت شکل پیچیده‌تری از خیانت عشقی است. در واقع در این حالت فرد به طور همزمان به چندین نفر علاقه‌مند است و ممکن است روابط پنهانی زیادی داشته باشد.

اما گذشته از تعریف و انواع خیانت یک سوال بسیار رایج این است که چرا افراد خیانت می‌کنند؟

به عقیده برخی انسان شناسان مانند هلن فیشر عوامل روان شناختی متعددی موجب گرایش افراد به خیانت می‌شود. برخی افراد به دنبال حل مشکلات رابطه زناشویی و جنسی خود هستند، برخی نیز به دنبال کسب توجه بیشتر، گرفتن انتقام یا ایجاد هیجان در رابطه فعلی هستند. علاوه بر این، به عقیده فیشر گرایش به خیانت ریشه‌های زیستی هم دارد. ما همان طور که گرایش بسیار زیادی به روابط صمیمی داریم، گرایش مشابه و خالصی هم برای کسب لذت جنسی بیشتر داریم. به نظر می‌رسد خیانت با غلبه این تمایلات جنسی نیز مرتبط باشد.

علل مسئله خیانت را می‌توان به شکل جداگانه در زنان و مردان بررسی کرد.

بیشتر مردانی که خیانت می‌کنند عمده‌ترین دلیل خود را نارضایتی جنسی از رابطه فعلی می‌دانند و بیشتر زنان دلیل اصلی خود را نارضایتی عاطفی می‌دانند. برخی پژوهش‌ها نشان داده است که مهمترین دلیل زنان برای خیانت نارضایتی از رابطه فعلی است و مهمترین دلیل مردان برای خیانت، نارضایتی‌های جنسی و همچنین نبود درک متقابل و مشکل در برقراری ارتباط با همسرشان است.

عوامل دیگری که با خیانت بیشترین همبستگی را دارد عبارت است از: ارزش‌های سهل گیرانه جنسی، اعتقاد به روابط بی‌قید، تعداد زیاد روابط جنسی پیش از ورود به رابطه متعهدانه، تحصیلات بالاتر و زندگی در مناطق شهری.اما اگر قرار باشد فقط و فقط به یک عامل مشترک میان زنان و مردان اشاره کنیم که بیشترین میزان خیانت را پیش بینی می‌کند، بی‌شک آن عامل نارضایتی زناشویی خواهد بود. رضایت زناشویی به معنی ارزیابی ذهنی زوج‌ها از رابطه خود است. به نظر می‌رسد تاثیر عوامل دیگر از گذرگاه این عامل می‌گذرد. به این معنا که عوامل دیگر به این دلیل باعث خیانت می‌شوند که موجبات نارضایتی زناشویی را فراهم می‌کنند.