آیا ترامپ می‌تواند "برجام" را باطل کند؟

به گزارش آنا به نقل از پرس تی وی، ترامپ در تبلیغات انتخاباتی خود بارها توافق هسته‌ای با ایران را به سخره گرفته و تقبیح کرده بود.

روزنامه یو اس ای تودی، در این مقاله نوشته است ترامپ دو ماه پس از توافق هسته‌ای با ایران به‌شدت با آن مخالفت کرده و چندی پیش نیز این توافق را «احمقانه‌ترین توافق در تمام دوران» خوانده بود.

مایک پنس، معاون رئیس‌جمهور منتخب امریکا نیز می‌گوید این توافقنامه پس از مشورت با متحدان ایالات‌متحده باید «پاره شود».

یو اس ای تودی در پاسخ به این سؤال که آیا ترامپ می‌تواند توافقنامه با ایران را پاره کند؟ نوشته است: بله؛ مارک تونر، سخنگوی وزارت خارجۀ امریکا، چهارشنبه گفته است: «این توافق تنها تا زمانی معتبر است که همه طرف‌ها از آن حمایت کنند.»

امریکا یکی از امضاکنندگان توافق هسته‌ای با ایران است. این توافق 23 تیر سال گذشته بین ایران و کشورهای گروه 1+5 شامل امریکا، فرانسه، انگلیس، روسیه، چین و آلمان در وینِ اتریش امضا شد.

توافق هسته ای 23 تیر سال گذشته بین ایران و کشورهای گروه 1+5 شامل امریکا، فرانسه، انگلیس، روسیه، چین و آلمان در اتریش امضا شد.

بر اساس برنامۀ جامع اقدام مشترک (برجام)، قرار شد در ازای محدود شدن بخشی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران، همۀ تحریم‌های بین‌المللی و یک‌جانبۀ مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران لغو ‌شود.

تونر افزود: مقامات وزارت خارجۀ امریکا محاسن توافق با ایران را برای تیم ترامپ توضیح خواهند داد، هرچند هرگونه تصمیم‌گیری در مورد پایبندی به شرایط توافق بر عهدۀ دولت بعدی خواهد بود.

تونر گفت: جان کری، وزیر خارجۀ امریکا و دولت اوباما «قویاً احساس می‌کنند که توافق با ایران کارآمد بوده است. این (توافق) مانع دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای در کوتاه‌مدت شده است.»

سخنگوی وزارت خارجۀ امریکا گفت: این توافق، کاری که می‌بایست که همان «جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی» است را انجام می‌دهد.

این ادعاهای تکراری مقامات امریکایی در حالی مطرح می‌شوند که ایران قبل از این بارها اتهامات را رد کرده و اعلام کرده است که برنامۀ هسته‌ای این کشور کاملاً صلح‌آمیز است.

به نوشتۀ یو اس ای تودی به نقل از مارک دوبوویتز، مدیر اجرایی «بنیاد دفاع از دموکراسی» و منتقد توافق هسته‌ای با ایران، اگر ترامپ اعلام کند که توافق را رعایت نمی‌کند، «همه تحریم‌های ایالات‌متحده که لغو یا تعلیق شده‌اند، با فرمان اجرایی (ترامپ) مجدداً تحمیل خواهند شد.»

دوبوویتز افزود ترامپ به‌احتمال‌زیاد، توافق با ایران را پاره نمی‌کند، اما در اجرای آن، رویکردی تهاجمی در پیش خواهد گرفت و «هیچ‌گونه تقلب یا به چالش کشیدن توافق از سوی ایران را تحمل نمی‌کند.»

در پی تهدید ترامپ به «پاره کردن» برجام، آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی تأکید کرده بودند: «ما البتّه برجام را ابتدائاً نقض نخواهیم کرد؛ این را همه بدانند! ما نقض نمی‌کنیم برجام را، لکن اگر طرف مقابل نقض کند که حالا همین‌طور این کسانی که نامزد ریاست جمهوری آمریکایند، مدام دارند تهدید می‌کنند که ما می‌آییم پاره می‌کنیم، نقض می‌کنیم، این‌ها اگر پاره کردند، ما آتش می‌زنیم.»

حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران نیز در پی اعلام پیروزی ترامپ گفته بود: «هوشمندی ایران در توافق هسته‌ای این بود که برجام را نه به‌عنوان توافق با یک کشور یا یک دولت، بلکه به‌عنوان یک قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل تثبیت کرد که با تصمیم یک دولت قابل‌تغییر نیست.»

محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، چهارشنبه گفت: «رئیس‌‏جمهور آیندۀ امریکا موظف به رعایت تعهد چندجانبۀ برجام است و ما یقین داریم که جامعۀ بین‏‌الملل نیز این توقع را از ایالت متحده امریکا خواهد داشت.»

ظریف، پنجشنبه در پاسخ به سؤالی دربارۀ وضعیت برجام پس از انتخاب دونالد ترامپ، به‌عنوان رئیس‌جمهور امریکا، گفت: «توافق هسته‌ای میان ایران و 1 + 5 فقط تفاهم‌نامه میان ایران و امریکا نیست، بلکه سایر کشورها مثل چین و روسیه نیز این توافق‌نامه را امضا کردند.»