اعضای جامعتین با آیت‌الله هاشمی دیدار کنند

محسن غرویان، استاد حوزه و دانشگاه، معتقد است که «وظیفه انقلابی­گری اعضای جامعه روحانیت و جامعه مدرسین اقتضا می‌كند به دیدار آیت‌الله هاشمی بروند و نشست داشته باشند تا كشور مسیر بهتری را بپیماید.»

 روزنامه «آرمان» آورده است: جامعتین همواره یك مرجع اصلی تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی در كشور بوده است كه البته در سال‌های اخیر به ویژه در نیمه دوم دهه ۸۰ این بخش از عملكرد دو تشكل روحانی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و جامعه روحانیت رنگ و بوی سیاسی بیشتری پیدا كرد و پس از پایان دولت دهم و روی كار آمدن دولت یازدهم عملكرد جامعتین از آن وضعیت گذشته خارج شد و از آنجا كه رئیس‌جمهور یعنی حجت‌الاسلام حسن روحانی عضو جامعه روحانیت است، از آن هشدارها به عملكرد دولت كاسته شده است.

بیش از سه سال كه دولت یازدهم بر سر كار بود، فرصت برای بازنگری در عملكرد جامعتین وجود داشت اما هنوز هم مشاهده می‌شود اعضایی از این دو تشكل روحانی نسبت به وضعیت و رویكردهای برخی دیگر از اعضا انتقاد دارند و معتقدند كه آن برخی مواضع و عملكردها تنها در حد شعار و حرف باقی مانده است. از جمله این منتقدان آیت‌ا... محسن غرویان است كه گفتار او از صراحت بالایی برخوردار است. او بیان كاستی‌ها را یك تكلیف می‌داند و تاكید می‌كند كه باید ضعف‌ها را علنی كرد تا راهكاری برای رفع آن ارائه شود. در راستای وضعیت جامعتین و بایدها و نبایدهای این دو تشكل روحانی آیت‌الله محسن غرویان با «آرمان امروز» به گفت‌وگو پرداخته كه در ادامه می‌خوانید.

چند روز پیش نشستی از سوی جامعه مدرسین برگزار شد كه بازتاب‌هایی داشت. برگزاری این مراسم به معنی بازگشت یا آغاز فعالیت‌های این تشكل روحانی با رویكردهای جدید است؟

آنچه اشاره كردید، جلسه جامعه مدرسین با علمای بلاد مختلف بود كه بنده هم در آن حضور داشتم. در ابتدا باید به این نكته اشاره كنم كه موضوعی در آن نشست بود كه علاوه بر بنده، برخی دیگر هم به‌ آن انتقاد داشتند. در نشست مذكور بحث‌هایی درباره حوزه انقلابی مطرح شد و سوالی كه برخی طلاب و فضلا داشتند این بود كه بهترین الگوی انقلابی بودن حوزه، امام خمینی و اندیشه‌های ایشان است و در این نشست باید از آیت‌الله سید حسن خمینی دعوت می‌شد تا سخنرانی كند و ملاك‌های انقلابی بودن حوزه از دیدگاه امام خمینی را مطرح ‌می‌كردند چرا كه اندیشه، اسرار و اسناد امام خمینی در اختیار یادگار ایشان است و جا داشت در این نشست ایشان به عنوان سخنران دعوت می‌شد اما چنین نشد و این مطالبه بخش وسیعی از حضار و فضلای حوزه بی‌پاسخ ماند.

به یادگار امام اشاره كردید؛ پس از مباحثی كه درباره دارایی شخصیت‌ها در این روزها مطرح شد، برخی مخالفان اعتدال و مشی یادگار امام چنین مطرح كردند كه باید مشخص شود اداره مؤسساتی كه منتسب به امام خمینی و بیت ایشان است به چه شكلی است و هزینه آن از كجا تامین می‌شود. شما چه پاسخی به این دسته از دلواپسان دارید؟

منظورشان حرم امام است كه بودجه آن را مردم با نذر و نذورات خودشان و اراده و انتخاب خودشان تامین می‌كنند. از سوی دیگر وجوهات شرعیه هم هست. باز هم مردم به دلیل اعتقاداتی كه به امام و بیت ایشان دارند، این وجوه را برای امورات دینی و فرهنگی در اختیار می‌گذارند و مساله‌ای روشن است.

به هر حال مخالفان اعتدال و دلواپسان بیش از هر موضوعی درصدد انگ زدن به بیت امام بودند و برخی معتقدند با استفاده از این شیوه درصدد پنهان كردن تخلفات خودشان هستند.

متاسفانه بی‌اخلاقی‌ها در فضای جامعه و به‌ویژه در فضای سیاسی در شرایط امروز به اوج خود رسیده است، آنچه باید مورد توجه قرار گیرد این است كه این نوع بی‌اخلاقی‌ها برای مردم مشمئز‌كننده شده است. برخی نباید فراموش كنند كه این‌گونه اقدامات باعث تضعیف نظام اسلامی در برابر اتحادی می‌شود كه می‌بینید ۹۹ نفر از نمایندگان كنگره به‌صورت متحد برنامه خود علیه ایران را به تصویب می‌رسانند اما در همین حین ما این همه اختلاف داریم و همدیگر را تضعیف می‌كنیم. باید به خدا پناه برد كه ان‌شاءا... امیدواریم خداوند، دل‌ها را عوض كند.

در نشست‌هایی كه علما با یكدیگر دارند همواره بر ایجاد وحدت تاكید می‌شود، اما به نظر می‌رسد این وحدت فقط در جلسات مطرح می‌شود و درعمل آن‌چنان نتایجی مشاهده می‌شود. برای مثال ما شاهد هستیم كه آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی و ناطق نوری در این چهارچوب نیستند. چنین وضعیتی را چگونه ارزیابی می‌كند؟

آنچه اشاره كردید مشكلی است كه با آن مواجه هستیم یعنی حرف‌ها و زبان‌ها در تایید یكدیگر است اما دل‌ها و قلب‌ها جدای از یكدیگر و متفرق است كه از عذاب‌های الهی است، در ادعیه هم داریم قلوب بعضی افراد از یكدیگر جداست، اما در شكل، ظاهرسازی می‌كنند. باید فكر كرد. واقعا برای چنین مشكلی باید چاره‌اندیشی شود، نیاز به تفكر در این زمینه هستیم، ما هم متحیریم كه چرا این‌گونه شدیم و ظاهر‌سازی و ظاهرگرایی تا این اندازه تقویت شده است و باطن‌ها متفاوت و از یكدیگر دور شده‌اند. آیت‌الله هاشمی و ناطق نوری و مرحوم آیت‌الله موسوی اردبیلی اركان انقلاب بودند و هستند و از شاگردان امام بودند. یادگار امام آیت‌الله سید خمینی امروز یكی از استوانه‌های انقلاب هستند، چنین افرادی منابع انسانی و سرمایه‌های نظام هستند. باید هرچه زودتر در رفتار‌مان تجدیدنظر كنیم و اعتماد واقعی و قلبی لازم را داشته باشیم و به وجود بیاوریم كه این امر نیازمند تشكیل جلسات با اراده واقعی است تا این اختلاف‌ها از میان برود.

البته باید توجه داشت كه تفاوت دیدگاه و داشتن نظرات مختلف و حتی مخالف مذموم نیست و برای پیشرفت لازم است، یعنی اختلاف و تفاوت نظر نشانه رشد یك جامعه است. باید این اختلاف دیدگاه كه البته نشانی از غرض ورزی و دشمنی ندارد را پاس داشت و بتوان آن را در جهت اعتلای كشور مدیریت كرد. باید از افراد با دیدگاه‌های مختلف دعوت كرد تا پس از شنیدن مواضع و دلایل آنها در موضوعات مختلف بهترین نتیجه را گرفت و در نهایت افراد جامعه هستند كه قضاوت نهایی را می‌كنند. روحانیون، استادهای دانشگاه و حتی مسئولان باید فارع از گلایه‌ها و مقاصد سیاسی به دور هم جمع شوند و جلساتی را برگزار كنند. باید این جلوه از دوستی و محبت از طریق رسانه‌ها به مردم اطلاع داده شود تا آنها هم دلگرم شوند. موضوع دیگراین كه نباید محدودیت‌هایی برای بیان عقاید قائل شد، یعنی اصلاح‌طلبان و اصولگرایان در فضای مطلوب به بیان دیدگاه‌ها و نظراتشان بپردازند.

در روزهای اخیر حجت‌الاسلام مصباحی مقدم در گفت‌وگویی عنوان كرد كه با آیت‌الله هاشمی جلسه‌ای داشتند اما دو طرف به نتیجه نرسیده‌اند و مواضع یكدیگر را نپذیرفتند. این اختلاف دیدگاه را چطور ارزیابی می‌كنید؟

آیت‌الله هاشمی در جایگاهی از نظام و انقلاب هستند كه دیگران باید به محضر ایشان بروند و از تجربیات، نظرات و دیدگاه‌های رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام استفاده كنند. در چنین شرایطی من فكر می‌كنم وظیفه انقلابی­گری جامعه روحانیت و جامعه مدرسین اقتضا می‌كند كه به دیدار آیت‌الله هاشمی بروند و نشست داشته باشند تا كشور مسیر بهتری را بپیماید. باید توجه داشت كه حضور فیزیكی افراد در جامعه روحانیت و جامعه مدرسین ملاك نیست، آنچه اهمیت دارد همدلی است. باید به این نكته حائز اهمیت برسیم كه با استفاده از نظرات شخصیت‌هایی چون آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی و آقای ناطق نوری كه استوانه‌های انقلاب و نظام هستند راه انقلاب را ادامه دهیم.

شما به عنوان یك چهره شناخته شده در زمینه افزایش وحدت و رفع گلایه‌ها، چه اقداماتی انجام داده‌اید؟

من در موقعیت یك طلبه تلاش كرده‌ام كه دیدگاه‌های امام را مطرح كنم و شاخص‌هایی كه خط امام را تعریف می‌كند را برجسته كنم. در واقع تلاش من در این راستا بود كه دیدگاه‌های وحدت بخش و دل‌ها را به هم نزدیك كنم تا در نتیجه آن، اختلافات كمتر و تلاش شود تا در یك مسیر همدلی به اختلافات دامن نزنیم. تلاش‌های بنده در این جهت است برخلاف آنكه مشاهده می‌شود برخی افراد وظیفه شرعی خود را اختلاف افكنی می‌دانند اگر چنین دیدگاه‌هایی كمتر شود دل‌ها در عمل به یكدیگر نزدیك می‌شود این امری است كه امروز ما به آن نیازمندیم. تلاش‌های بنده بر این است كه با طرفین صحبت ‌كنم، در جلسات شركت ‌كنم و همچنین نظراتی را كه میل به همدلی است را در مصاحبه با روزنامه‌ها و خبرگزاری‌های مختلف مطرح می‌كنم تا فضایی آرام ایجاد شود اما برخی افراطیون به دنبال مخدوش كردن چنین فضایی هستند و به نظر می‌رسد منافع خود را در فضایی آرام نمی‌بینند و پیوسته به دنبال اختلاف افكنی هستند. در خود جامعه مدرسین هم اختلاف نظر هست و طیف‌های موافق و مخالف آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی وجود دارد كه گاهی همراهی نمی‌كنند اما تلاش بر این است كه با برگزاری جلسات بتوانیم دل‌ها را به هم نزدیك كنیم و به وحدت مورد نظر برسیم. یكی دیگر از موضوعات مهم این روزها بحث انتخابات اردیبهشت۹۶ است، جناح رقیب اصلاح‌طلبان و اعتدالیون در تلاش برای معرفی یك رقیب با پشتوانه در مقابل روحانی است.

اخیراً مشاهده شده گروهی كه به نظر می‌رسد حامی سعید جلیلی برای انتخابات آینده هستند خود را انقلابیون نامیده‌اند. آیا اصولگرایان و اصلاح‌طلبان انقلابی نبودند كه این گروه نزدیك به انتخابات داعیه انقلابی‌گری دارد؟ این‌گونه اقدامات قبلا هم شكل گرفته است، یك بار نام پایداری را مطرح كردند، این‌بار هم چنین نامی را برای خود انتخاب كردند و در واقع تلاش می‌كنند در آستانه انتخابات با این راهكارها عد­ه‌­ای از رای‌دهندگان را به سمت خود جذب كنند تا بتوانند مقبولیت بیشتری برای خود به دست آورند اما باید توجه داشته باشند این قبیل اقدامات فایده‌ای ندارد و باید اصل انقلابی­گری را به شكلی باطنی درك كنند و به دنبال آن باشند. طرفداری و حمایت از اندیشه‌های امام و بیت امام و پیروی از مقام معظم رهبری و شاخص‌هایی كه ایشان به عنوان خط امام معرفی كردند و حمایت از استوانه‌های نظام همچون آیت‌الله هاشمی و ناطق نوری راه درست انقلابی‌گری است. این عناوین كه جدیدا تولید می‌كنند اقداماتی قشری‌گری و سطحی نگرانه است و مردم آگاه هستند.

این افرادی كه خود را انقلابیون معرفی می‌كنند، به هرحال بخشی از این افراد نزدیك به جریان احمدی‌نژاد بودند و حالا به سمت آقای جلیلی گرایش پیدا كرده‌اند، این درحالی است كه انقلابیون ما بسیاری از اقداماتی كه این طیف انجام می‌دادند را قبول ندارند. این نام‌گذاری آنها توهین به انقلابیون نیست؟

بله، به هرحال اینها كه توهین‌های عادی و سطح پایین است. در سطح بالاتر می‌بینید چه برخوردهایی با یادگار امام می‌شود، چه مانع‌هایی در برابر آیت‌الله هاشمی و حتی رئیس‌جمهور منتخب ملت ایجاد می‌كنند، اینها متاسفانه جلوه‌های مختلف افراطی‌گری است كه هر روز با یك عنوان مطرح می‌شود. حالا باید منتظر ماند و دید كه اراده ملت و انتخاب ملت چه خواهد كرد من امیدوارم ملت بیدار باشند كه هستند و ان‌شاءالله مردم پشتیبان انقلاب، خط امام، دولت و رئیس‌جمهور دكتر روحانی خواهند بود و از دكتر روحانی حمایت می‌كنند. به هر حال این اراده ملت است كه نقشه‌های انحرافی با هر عنوان باشد را برملا خواهد كرد.