اعدام صدام به روایت شاهد عینی

شرق- تانیا تجلی:  شاهد اعدام صدام از آخرین لحظات دیکتاتور عراق می‌گوید. صدام‌ حسین درست هفت‌سال پیش به‌ دار آویخته شد؛ تصویری مبهم که ظاهرا از طریق دوربین یک موبایل گرفته شده بود تنها شاهدی بود که به آن استناد می‌شد؛ با این حال دنیای دیجیتال هرگز برای همه سندی معتبر نیست. تا همین یکی، دو سال گذشته همه از «حربه» صحبت می‌کردند؛ از اینکه صدام اعدام نشده و با ترفند آمریکایی‌ها به جایی دوردست برده شده؛ از اینکه همه چیز یک «شو» بیشتر نبود. حالا اما به غیر از آن فیلم موبایل، یک شاهد عینی لب به سخن گشوده؛ موفق الربیعی، مشاور نخست‌وزیر سابق عراق. احساسی که ربیعی را وادار به توصیف لحظه مرگ می‌کند «غریب» است. برای فردی که در دوران صدام حسین سه بار سابقه زندان رفتن دارد مرگ صدام حس پیچیده‌ای است. او با اینکه می‌گوید تا لحظه آخر هیچ اثری از پشیمانی در چهره صدام دیده نشده؛ هیچ ترسی در او دیده نشده؛ اینکه هیچ تقاضای عفوی از خدا نداشته با این حال جمله‌ای که در انتها می‌گوید کار را یکسره می‌کند: «صدام به‌خاطر جنایاتی که کرد باید هزار بار اعدام می‌شد.» موفق الربیعی، مشاور سابق نخست‌وزیر عراق در حالی با خبرگزاری فرانسه، (AFP) به مصاحبه نشست که مجسمه‌ای از صدام حسین به همراه طناب‌دار به دور گردنش در پشت‌سر او بود تا لحظات پایانی مرگ صدام را بار دیگر یادآوری کند. الربیعی گفت: «یک جنایتکار؟ صحیح. یک قاتل؟ صحیح. یک سلاخ؟ صحیح. اما او تا پایان قوی ماند.» الربیعی که خود هنگام به‌‌دارآویختن صدام حضور داشت، می‌گوید اثری از ندامت و ضعف در دیکتاتور سابق عراق ندیده است. مشاور سابق امنیت ملی نخست‌وزیر عراق می‌گوید: «من صدام را دم در تحویل گرفتم. هیچ‌کس با ما وارد نشد. هیچ خارجی‌ای و هیچ آمریکایی‌ای. او ژاکتی با پیراهن سفید به تن داشت، عادی و آرام. من هیچ نشانه‌ای از ترس در او ندیدم.» او گفت: «البته بسیاری از مردم می‌خواهند، من بگویم که او داشت از حال می‌رفت یا اینکه دارو مصرف کرده بود، اما اینها (توضیحات من) حقایقی هستند برای تاریخ.» او گفت: «من هیچ‌ ابراز تاسفی از او نشنیدم، هیچ تفاضایی برای اینکه خدا او را ببخشد یا تقاضایی برای عفو از او شنیده نشد.» صدام که بیش از دو دهه مملو از سرکوب‌های بیرحمانه، جنگ‌های فلاکت‌بار و تحریم‌های تنبیهی بین‌المللی بر عراق حکومت راند، سرانجام بعد از اینکه به دلیل جنایت علیه بشریت در سال ۱۹۸۲ و قتل‌عام ۱۴۸ نفر از شیعیان روستای دوجیل محکوم شد، به‌دار آویخته شد. صدام از ژوییه سال ۱۹۷۹ تا مارس ۲۰۰۳ و حمله نیروهای بین‌المللی به رهبری آمریکا به عراق، حاکم این کشور بود. در دسامبر همان سال نیروهای آمریکایی صدام را در گودالی در نزدیکی یک خانه روستایی در زادگاهش، تکریت پیدا کردند. سه سال بعد او اعدام شد؛ در 30دسامبر سال ۲۰۰۶. او ادامه داد: وقتی او را آوردم دستبند به دستش زده بودند و قرآنی در دست داشت. او را به اتاق اجرای حکم آوردم؛ جایی که قرار بود فهرست کیفرخواستش خوانده شود. صدام مرتبا می‌گفت، مرگ بر آمریکا، مرگ بر اسراییل، زنده باد فلسطین، مرگ بر مغان پارسی. الربیعی عنوان می‌کند، صدام سپس به اتاقی که باید در آنجا جان می‌داد، آورده شد. در آنجا بود که «ایستاد، به دریچه‌های اعدام نگاه کرد، بعد سراپایم را برانداز کرد و گفت، دکتر این برای مردان است.» درست قبل از اعدام او، چندنفر شعار دادند: «زنده‌باد محمدباقر صدر... مقتدی مقتدی»، تا یادی از فقیه شیعه‌ای که به دست صدام کشته شده بود و همچنین شناخته‌‌شده‌ترین چهره از بازماندگان خانواده او و دشمن صدام کرده باشند. صدام جواب داد: «این مردانگی است؟» موفق الربیعی می‌گوید، خود اهرم دریچه‌های اعدام را کشیده است، اما اهرم عمل نکرد. بعد فردی دیگر که نامش برده نشد، اهرم را برای دومین بار کشید، اهرم عمل کرد و صدام به ‌دار آویخته شد. صدام حسین کمی پیش از اعدام خود شروع به خواندن «اشهد» کرد اما به گفته الربیعی، اعدام او قبل از اینکه «اشهد»ش به پایان برسد، انجام شد. الربیعی می‌گوید، بعد به پایین رفته است تا جسد صدام را ببیند. جسد با هلی‌کوپتری آمریکایی از زندان محل اجرای حکم به مقر نوری مالکی، نخست‌وزیر عراق حمل شد. به گفته الربیعی، اطراف هلی‌کوپتر را مردم احاطه کرده بودند، جسد صدام را بر کف هلی‌کوپتر گذاشتند و درهای هلی‌کوپتر نیز در طول پرواز باز ماند. اومی‌گوید: «به‌روشنی به خاطر دارم، زمانی که هلی‌کوپتر به سمت بغداد پرواز کرد خورشید هم طلوع کرد.» به گزارش دویچه وله، مشاور سابق نخست‌وزیر عراق عنوان می‌کند که در آن زمان احساس «غریبی» داشته است. وی می‌گوید، صدام جنایات زیادی انجام داد و سزاوار هزاران بار اعدام بود اما در هر صورت احساس او «غریب» است. به گفته او، اعدام صدام بعد از کنفرانس ویدیویی مالکی و جورج بوش، رییس‌جمهور وقت آمریکا انجام گرفت. بوش از نخست‌وزیر پرسید: «شما می‌خواهید با این جنایتکار چه کنید؟» مالکی جواب داد: «به دارش می‌آویزیم.» بوش در پاسخ انگشت خود را بالا برد و با این علامت موافقت خود را اعلام کرد.