کد خبر: ۵۷۲۸۲
تاریخ انتشار: ۳۱ ارديبهشت ۱۳۹۶ - ۰۶:۲۱

بت اصولگرایان فرو ریخت!


دکترعباس خلجی استاد دانشگاه - جمهوریت :

مرحوم اقبال لاهوری در «پیام مشرق» دو بیتی زیبا و پرمعنایی دارد که برای توصیف و تبیین شرایط کنونی پسا انتخاباتی ایران بسی کاربرد دارد.


هزاران سال با فطرت نشستم

به او پیوستم و از خود گسستم


ولیکن سر گذشتم این دو حرفست

تراشیدم ، پرستیدم ، شکستم


اما من اجازه می خواهم مصرع چهارم این دوبیتی را با اندکی تغییر برای توصیف و توضیح علل و عوامل شرایط اندوهناک کنونی در اردوگاه اصولگرایان تغییر دهم :


ولیکن سر گذشتم این دو حرفست

تراشیدم ، پرستیدم ، ولی مردم شکستند!


1. پس از رسوایی احمدی نژاد و ناکامی ایدئولوژی احمدی نژادیسم، اردوگاه اصولگرایی با خلاء رهبری سیاسی رو به رو شد. بنابراین، اصولگرایان در صدد آفرینش نیروی جدیدی در سطح رهبری سیاسی خویش برآمدند که هم جای خالی احمدی نژاد را برایشان پر کند و هم ایدئولوژی پوپولیستی احمدی نژادیسم را در قالب جدیدی صورت بندی کند. به گونه ای که با رویکرد سیاسی عوامفریبانه افزایش یارانه ها بار دیگر امکان بازگشت اصولگرایان به قدرت سیاسی فراهم گردد.
2. اما اصولگرایان از فقدان پایگاه اجتماعی در خور از سویی و ناباوری به نهادهای مدنی دموکراتیک و قابل اتکا از سوی دیگر در رنج بودند.
3. در چنین شرایطی غلتیدن چندباره اصولگرایان به بستر سیاست های پوپولیستی به منظور جلب آرای محرومان و حاشیه نشینان و جبران ضعف پایگاه اجتماعی از یک طرف و تراشیدن بت فرماندهی کاریزماتیک برای پر کردن خلاء رهبری سیاسی خود از طرف دیگر آمادگی بیشتری وجود داشت.
4. آنان که در انتظار گذار به دوران جانشینی به سر می برند، در جستجوی چهره ای بودند که هم واجد ویژگی های کاریزماتیک بوده و هم قابلیت جانشینی احمدی نژاد را داشته باشد و هم توانایی طرح و اجرای سیاست های پوپولیستی و جلب آرای طبقات پایین جامعه را داشته باشد.
5. در چنین شرایطی سید ابراهیم رئیسی مستعد ویژگی های مورد نیاز اصولگرایان معرفی شد. اما چنان درباره ویژگی های وی اغراق شد که تا حد گزینه نخست رهبری آینده برکشیده شد. گویی رئیسی از آسمان فرود آمده بود تا نقش فرشته نجات اصولگرایان و حتی نظام جمهوری اسلامی ایران را ایفا کند.
6. این گونه اصولگرایان کسی را که پیشینه روشنی در کارنامه قضایی خویش نداشت و مدت کوتاهی از تصدی تولیت آستان قدس رضوی را پشت سر نهاده بود، برای نیل به هدف جناحی خویش به قربانگاه سیاست ایران فرستادند. آنان متوهمانه بتی در قامت رئیسی تراشیدند و به پرستش او پرداختند و همه ایرانیان را به کرنش در برابرش فراخواندند.
7. رئیسی نیز که هیچگاه خود را در معرض آرای عمومی قرار نداده و امر سیاسی پاسخگویی به افکار عمومی را تجربه نکرده بود، ساده انگارانه جایگاه الوهی برساخته اصولگرایان را باور کرد و پای به عرصه رقابت های انتخاباتی نهاد. غافل از آن که کارزار سیاسی عرصه واقعیت های خشنی است که رئیسی تاب پایداری در برابر آنها را ندارد.
8. خوشبختانه عرصه رقابت های انتخاباتی و به ویژه مناظره های سه گانه عیار شخصیت و توانایی رئیسی را هم برای اصولگرایان و هم برای مردم ایران روشن ساخت و آشکارا نشان داد که رئیسی از ویژگی کاریزماتیک لازم و توانایی و کارآمدی کافی برای کسب پیروزی مورد نیاز اصولگرایان برخوردار نیست. مهمتر از آن، مردم ایران پس از تجربه تلخ دوران احمدی نژاد تمایلی به پرستش بت جدیدی در عرصه سیاسی ایران ندارند.
9. بدین سان، انتخابات 29 اردیبهشت 1396 و رای قاطع و آگاهانه ملت ایران به حسن روحانی و گزینش رویکرد عقلانی وی برای یک دوره دیگر به مثابه تبری بود که بر پیکر بت اصولگرایان فرود آمد و آن به کلی را در هم شکست. در این میان، اشتباهات راهبردی رئیسی در طرح شعارهای انتخاباتی کلی و بی بنیاد و رفتارهای لمپنیستی و چندش آوری چون دیدار با تتلو به عنوان اسطوره موسیقی زیرزمینی ایران فقط نقش عامل شتاب زا در فرایند ناکامی اصولگرایان را ایفا کرد.
10. اما این پرسش هنوز باقی است که آیا اصولگرایان تمایلی به اتخاذ رویکرد انتقادی و بازاندیشی گفتمانی و توان درک علل و عوامل ناکامی سیاسی و دلایل شکست انتخاباتی خویش را دارند؟ تجربه دو دهه اخیر نشان می دهد که اصولگرایان برای فرار از تلخی ناکامی راهی جز فرافکنی انتخاب نکرده اند. در حالی که اینک کسب یک رای 15 میلیونی می تواند به مثابه پشتوانه اجتماعی محکمی برای بازسازی اصولگرایی مورد استفاده قرار گیرد. امری که جامعه ایران و دولت مستقر به شدت نیازمند آن است.
برچسب ها: دکتر عباس خلجی
نظر شما
قابل توجه کاربران و همراهان عزیز: لطفا برای سرعت در انتشار نظرات، از به کار بردن کلمات و تعابیر توهین آمیز پرهیز کنید.
* کد کپچا:
captcha

استایل و چهره بهنوش طباطبایی در یک رویداد هنری (عکس)

با چند منطقه فرازمینی در کشور آشنا شوید (+تصاویر)

آهنگ جدید محسن چاوشی به نام ساعت دیواری (ویدئو)

ساخت ساختمان ۱۰ طبقه در ۲۸ ساعت در چین (ویدئو)

حضور چکامه چمن ماه در اکران «عزیز» پس از بازگشت از ترکیه و شبکه جم (ویدئو)

فراخوان گادپوری تهرانپارس را قفل کرد ! (ویدئو)

خلاصه بازی دورتموند 2 - 3 بارسلونا: با گزارش عادل فردوسی پور (ویدئو)

خلاصه بازی آتالانتا 2 - 3 رئال مادرید (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 2 - ملوان 1 : جذاب و سرنوشت ساز! (ویدئو)

خلاصه بازی فولاد 0 - استقلال 2 ؛ سوپرگل جدید از آبی پوشان! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 0 - 1 نساجی؛ شکست در نزدیکی صدر! (ویدئو)

تغییر چهره شگفت انگیز آزاده مهدی زاده ، ژوزفین قهوه تلخ در کنار جواد عزتی (عکس)

خلاصه بازی آرسنال 2 - 0 منچستر یونایتد (ویدئو)

خلاصه بازی نیوکاسل 3 - 3 لیورپول؛ پرگل و دیدنی! (ویدئو)

نوحه دشنه بر لب تشنه - حسین فخری ؛ خنجر بر تار حنجر / مداحی ماندگار (ویدئو)

خلاصه بازی دورتموند 1-1 بایرن مونیخ با گزارش عادل فردوسی پور (فیلم)

خلاصه بازی لاس پالماس 2 - 1 بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 3 - 2 بودا (فیلم)

نماهنگ نحن حزب الله (فیلم)

کنایه احسان علیخانی به نعیمه نظام دوست سوژه شد (ویدئو)

هنرنمایی گلوریا هاردی با ترومپت‌ در «جوکر ۲»! (فیلم)

خلاصه بازی الریان 1 - پرسپولیس 1 (فیلم)

خلاصه بازی النصر 3 - 1 الغرافه: رونالدو دبل کرد (فیلم)

خلاصه بازی ساوتهمپتون ۲ - ۳ لیورپول ؛ یکه و تنها در صدر جدول! (ویدئو)

خلاصه بازی زیبای سلتاویگو 2 - 2 بارسلونا (فیلم)

خلاصه بازی منچستر سیتی 0 - 4 تاتنهام؛ جذاب! (فیلم)

خلاصه بازی اینتر میلان 5 - هلاس ورونا 0 ؛ تورام دبل کرد (فیلم)

تغییر چهره بازیگر «عشق ممنوع» و «فاطماگل» 14 سال بعد 14 سال در 40 سالگی (عکس)

فیلمی عجیب از گربه ماهیِ رزه دار درحالِ صحرانوردی در جستجوی آب! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 3 - مس سونگون 0 (فیلم) - 1 آذر

آهنگ نگرانتم ، میثم ابراهیمی (موزیک ویدئو) + متن شعر ترانه

خلاصه بازی ایران 3 - قرقیزستان 2 ؛ گل های طارمی، حردانی و آزمون (فیلم)

گوسفند عاشق نوشیدن چای را ببینید! (ویدئو)

ماهی روز قیامت برای دومین بار دیده شد (عکس)

آهنگ ای دریغا - محسن چاوشی (موزیک ویدئو)

خاطره خنده دار مونا کرمی در شام ایرانی از تبلیغات ماهواره‌ای (ویدئو)

حمله یک قلاده خرس به خودروها در جاده چالوس (ویدئو)

مداحی دهه فاطمیه عبدالرضا هلالی؛ ناحلة الجسم یعنی؟! (ویدئو)

خلاصه بازی رئال سوسیداد ۱-۰ بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی چلسی 1- 1 آرسنال (ویدئو)

خلاصه بازی و گلهای رئال مادرید 4 - 0 اوساسونا (ویدئو)

مسابقه امیر علی اکبری، فایتر ایرانی مقابل مارکوس آلمِیدا، اسطوره برزیلی در MMA (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 2 - 0 پائوک (ویدئو)

خلاصه بازی و گل های بارسلونا ۵ - ستاره سرخ بلگراد ۲ (ویدئو)

تصویری از شیخ نعیم قاسم، دبیرکل جدید حزب الله لبنان در حرم امام رضا (عکس)

خلاصه بازی رئال مادرید ۰ - بارسلونا ۴ (ویدئو) / طوفان در لالیگا

تیپ پائیزی و چهره شاد شبنم قربانی در 35 سالگی (عکس)

تصاویر پربازدید از بازیگر زن ترک و حجابش در ایران (عکس)

استقبال دختران روس از پزشکیان (عکس)

تصویر شگفت انگیز از فرود هواپیما در بیروت در میانه آتش حملات اسرائیل (عکس)

تغییر چهره آناهیتا درگاهی پس از جدایی (عکس)

حزب الله با پهپاد خانه نتانیاهو را هدف قرار داد (+عکس و ویدئو)

دوقلوهای جدید جایگزین سارا و نیکا در پایتخت شدند (عکس)

بنر اعتراضی جالب هواداران استقلال جلوی درب دفتر هلدینگ (عکس)

قاب بامزه و خوش آب و رنگ از بهنوش طباطبایی (عکس)

تغییر چهره قابل توجه پریناز ایزدیار در 38 سالگی (عکس)

تصویر پربیننده از زنان آتش نشان در تهران (عکس)

تیپ جالب المیرا دهقانی در پشت صحنه یک نمایش (عکس)

استایل و آرایش متفاوت هدی زین العابدین وایرال شد (عکس)

چهره جذاب بهنوش طباطبایی در ۴۳ سالگی (عکس)

واکنش پسر ناصرملک مطیعی به حمله کیهان؛ «دل تاریکتان پر از کینه است» (عکس)

فیگورهای زیبای انفرادی هادی چوپان در فینال مسترالمپیا ۲۰۲۴ (گزارش تصویری)

عینک عجیب و ۲۱۰ میلیون تومانی علی صادقی در جوکر سوژه شد (عکس)

لوگوی عجیب روی لباس پیشکسوت جنجالی؛ هم استقلال هم پرسپولیس ! (عکس)

تصاویر مسابقه مقدماتی هادی چوپان در مستر المپیا ۲۰۲۴ و نتیجه آن (عکس)

تصویر جذاب سحر دولتشاهی در روز تولدش (عکس)

رونمایی شهرزاد کمال‌زاده از استایل جذاب و جدیدش (عکس)

شوک به استقلال: ستاره با هواداران خداحافظی کرد (تصویر)

حذف تصویر رئیسی از اتاق وزیر خبرساز شد (عکس)

عاشقانه حدیثه تهرانی برای همسرش (عکس)

استایل متفاوت لیلا بلوکات در پشت صحنه تئاتر (عکس)

تیپ و چهره تازه ندا قاسمی، «شیرین سریال نون خ» (عکس)

سلفی بدون آرایش نجمه جودکی، مجری سابق صداوسیما (عکس)

تیپ و چهره متفاوت المیرا دهقانی روی صحنه تئاتر (تصاویر)

تیپ و چهره پاییزی نازنین بیاتی در ۳۴ سالگی (عکس)

پرطرفدارترین