ضيافت "سران اصلاحات و اعتدال" در سعد‌آباد

تصويري که چند روز پيش در حساب اينستاگرام حسن روحاني منتشر شد، روايتگر افطار سال ٩٤ بود. هاشمي‌رفسنجاني پيش‌نماز ايستاده است، حسن روحاني و ناطق‌نوري و رئيس دولت اصلاحات پاي سجاده‌هاشان هستند و همگي لبخندي بر لب دارند. رئيس‌جمهوري منتخب اين تصوير را منتشر کرده و در توضيح به همين عبارات بسنده کرده است: «ماه رمضان سال ١٣٩٤...»

به ياد رمضان ٩٤؛ تقريبا همان جمع دوباره دور هم جمع شدند، اين‌بار بدون آيت‌الله هاشمي. عصر جمعه با دعوت دفتر حسن روحاني، حجت‌الاسلام ناطق‌نوري، حجت‌الاسلام سيدحسن خميني، رئيس دولت اصلاحات و اسحاق جهانگيري به صرف افطار به سعدآباد رفتند و اين‌بار در فقدان آيت‌الله، پشت سر ناطق‌نوري قامت بستند. همين پنج نفر بودند بدون اينکه همراهي با خود داشته باشند. از جزئيات اين افطاري مطلبي منتشر نشده، اما به نظر مي‌رسد بايد درباره انتخابات رياست‌جمهوري  صحبت کرده باشند يا احتمالا چيدمان کابينه دوازدهم. بعيد هم نيست که درباره آينده گفتمان اصلاح‌طلبي، اصولگرايي و اعتدالي صحبت به ميان آمده باشد. حسن روحاني هم در اولين افطاري خصوصي، حلقه اول متعهدين و آنها را که در اين مسير به ياري‌اش شتافتند، ميزباني کرد. سال ٩٤، البته اسحاق جهانگيري و سيدحسن خميني نبودند، اما در سال ٩٦ به ترکيب ثابت روحاني- هاشمي- خاتمي و ناطق، اضافه شده‌اند. حلقه‌اي که به نظر مي‌رسد بتواند تغييراتي را هم در نقشه و آرايش سياسي کشور بدهد. در اين حلقه، نقش سيدمحمد خاتمي و اسحاق جهانگيري، براي تثبيت روحاني غيرقابل انکار است. اسحاق جهانگيري، معاون‌اول دولت يازدهم در جريان رقابت‌هاي رياست‌جمهوري چهره‌اي از خود نشان داد که تا قبل از آن اين وجه از شخصيت او مورد توجه قرار نگرفته بود. جهانگيري همان‌طور که بارها اعلام شد، با درخواست روحاني و رئيس دولت اصلاحات وارد عرصه انتخابات شد تا در کارزار رقابت تسهيل‌کننده نقش روحاني باشد. همين هم شد. او از ابتدا هم اعلام کرده بود از جانب جريان اصلاحات و براي کمک به روحاني وارد ميدان رقابت شده است. رقابتي که يکي از برگ‌هاي برنده‌اش حضور اسحاق جهانگيري هم در مناظره‌ها و هم در سخنراني‌ها بود. در نهايت هم وقتي کناره گرفت، اعلام کرد: «موظف و مكلف به خدمت در راه اصلاحات و اعتدال هستم، حمايت از دكتر روحاني و رأي قاطع به ايشان را حمايت از ملت توانمند ايران مي‌دانم». رئيس دولت اصلاحات هم که از دور اول از روحاني حمايت کرده بود، بار ديگر چند روز مانده به انتخابات، در يک پيام ويدئويي مردم را به حمايت مجدد از روحاني دعوت کرد و از آنها خواست تا پاي صندوق رأي حاضر شده و به روحاني رأي دهند. بدنه هوادار جريان اصلاح‌طلب هم بر همين اساس وارد ميدان شد. همين بود که روحاني در اولين گفت‌وگوي خود با مردم در تلويزيون از حمايت‌هاي سيدمحمد خاتمي و اسحاق جهانگيري تشکر کرد. حالا در اولين افطاري بعد از پيروزي روحاني، بار ديگر از آنها که ياري‌اش کردند در ضيافتي دعوت کرد تا نشان دهد اين حلقه را حفظ خواهد کرد و اگر روزگاري نه چندان دور، همين حلقه پشت هاشمي‌رفسنجاني به نماز مي‌ايستاد، حالا پشت سر ناطق نماز مي‌خواند؛ مردي از جنس اصولگرايي سنتي که مدت‌هاست سفره‌اش را از هم‌قطارانش جدا کرده و به طيف رقيب ساليان دور خود پيوسته. در ضمن براي آنکه فعاليت‌هاي سياسي او شائبه نداشته باشد در همان اثناي انتخابات از رياست دفتر بازرسي مقام معظم رهبري استعفا داد.او که در اين انتخابات از حسن روحاني حمايت کرد، حالا در اولين افطاري خصوصي با رئيس‌جمهور منتخب در کنار چهره‌هايي مانند رئيس دولت اصلاحات و اسحاق جهانگيري قرار گرفته است تا احتمالا بار ديگر به عرصه سياست‌ورزي بازگردد. آخرين‌باري که در عرصه حاضر شده بود، آمده بود تا نيروهاي اصولگرايي را براي انتخابات سال ٨٤ با عنوان شوراي هماهنگي نيروهاي انقلاب جمع کند، شکاف‌ها که زياد شد، او هم قهر کرد و روانه نور شد. در جريان انتخابات رياست‌جمهوري دوزادهم هم اگرچه به دليل مسئوليتش ورود مستقيم به فعاليت‌هاي انتخاباتي نداشت، اما به گفته عباسعلي منصوري آراني، اعضاي ستاد اصولگرايان معتدل در انتخابات رياست‌جمهوري را نزديکان به تفکر ناطق‌نوري و علي لاريجاني تشکيل مي‌دادند. منصوري که خود از اعضاي هیئت مؤسس و نيز شوراي راهبردي و سياست‌گذاري ستاد اصولگرايان معتدل است، در گفت‌وگوي خود با «شرق» ضمن بيان اين مطلب ادامه مي‌دهد ناطق‌نوري و علي لاريجاني از ظرفيت‌هايي هستند که مي‌توانند به تداوم اين جريان، يعني اصولگرايان و مستقلان حامي روحاني کمک کنند.

گرايش اصولگرايان معتدل به کار تشکيلاتي

اصولگرايان حامي روحاني به گفته منصوري، جمعي از اصولگرايان با گرايش اعتدالي بودند که در کنار چهره‌هاي مستقل در آستانه انتخابات رياست‌جمهوري  براي حمايت از تداوم دولت روحاني ستاد تشکيل دادند. منصوري مي‌گويد در جلسات ستاد درباره حفظ اين ترکيب و ظرفيت صحبت شده است. منصوري درباره احتمال ديدار و کمک‌گرفتن از ناطق‌نوري براي حمايت از اين جمعيت هم مي‌گويد: هنوز فرصتي پيدا نشده است که با آقايان ناطق و لاريجاني ديدار يا گفت‌وگويي داشته باشيم، اما چنانچه اين فرصت فراهم شود، يقين دارم آنها هر کمکي که لازم باشد در جهت پيشرفت کشور انجام خواهند داد. منصوري احتمال فعاليت تشکيلاتي حاميان اصولگراي روحاني در ستادهاي انتخاباتي را هم بعيد ندانسته و مي‌گويد: فکر مي‌کنم اين تصميم همچنان پابرجا باشد که آن جمع را نگه داريم و در آينده بتوانيم به عنوان يک حزب با چارچوب مشخص فعاليت کنيم. البته ما به نشست‌هاي بيشتري احتياج داريم تا بتوانيم اين ايده را تقويت کنيم و در همين راستا از تمام ظرفيت‌هاي کشور، به‌ويژه ظرفيت آقاي ناطق و لاريجاني استفاده خواهيم کرد.راه‌اندازي اصولگرايان حامي روحاني در سايه حمايت ناطق، خود مي‌تواند شوک بزرگي بر پيکره جريان اصولگرايي باشد. اتفاقي که اگر رخ بدهد، بعيد نيست معادلات آن از دل همين افطاري‌هاي خصوصي طراحي شود. حفظ گروه‌هاي حامي رئيس‌جمهوري از اصلاح‌طلبان و بيت امام گرفته تا اصولگرايان حامي روحاني، مي‌تواند تقویت‌کننده رأي روحاني در انتخابات بيست‌ونهم ارديبهشت باشد. از يک سو جريان جديدي در نقشه سياسي کشور شکل خواهد گرفت که همپاي اصلاح‌طلبان و معتدل‌ها، ضلع ديگر حامي روحاني خواهد شد که احتمالا در ذيل حمايت‌هاي ناطق‌نوري فعاليت خواهد کرد. اين مي‌تواند بازگشت مجدد شيخ نور به عرصه بازي‌هاي سياسي باشد. بازگشتي نه از جنس اصولگرايانه که اين بار با عباي اعتدال‌گرايانه، حتي اعتدالي اصلاح‌طلبانه و اين مي‌تواند همان تغييراتي باشد که نقشه سياسي کشور را تغيير خواهد داد.

شرق