تندباد منطقه و چراغ ایران

دکتر محمدمهدی مجاهدی

قطع روابط دیپلماتیک عربستان، امارات، بحرین، و مصر با قطر به بهانه‌ تروریسم نقطه‌ عطفی حساس در روند تحولات شتابنده‌ منطقه است (لینک ۱).

پس از سفر پرسروصدای ترامپ به منطقه، و بالا گرفتن تنش لفظی میان حاشیه‌نشینان خلیج فارس، و هک شدن ایمیل سفیر امارات در آمریکا و درز اطلاعات حساس و سری، حالا قطع روابط کنسولی و دیپلماتیک این چهار کشور مهم عربی با قطر و بستن کلیه‌ خطوط مواصلاتی هوایی و دریایی این چند کشور بر روی قطر، و نیز اخراج شهروندان قطری از بحرین، و این همه به بهانه‌ مبارزه با تروریسم و حفظ امنیت ملی، ابعادی به تحولات منطقه می‌دهد، که می‌تواند به‌سرعت و آسانی به رخدادهایی ژرفاشوب بینجامد.

از سوی دیگر، ترامپ مانند الگوی سیاسی محبوبش، "دوایت د. آیزنهاور" (لینک ۲)، بویژه در مورد خاورمیانه یک مداخله‌جوی تمام عیار است.

سابقه‌ مداخله‌جویی آیزنهاور در خاورمیانه خصوصا به دکترین معروف او در قالب «پیام ویژه به کنگره درباره‌ وضعیت خاورمیانه» به‌ تاریخ پنجم ژانویه‌ ۱۹۵۷ مستند است.

ترامپ امروز بیش از هر زمانی دیگر، به صادر کردن بحران داخلی آمریکا در قالب جنگ و درگیری نیازمند است. حزب نتیانیاهو نیز برای پیروزی در رقابت‌های داخلی به بحرانی وسیع در خاورمیانه چشم دوخته است.

اکنون با سرعت بیشتری به موعد وضع حمل منطقه نزدیک می‌شویم. باید امیدوار باشیم با تدبیر قدرت‌های منطقه‌ای ‌بویژه ایران، مردم این منطقه‌ حساس و آسیب‌پذیر به دهلیز وحشت جدیدی کشانده نشوند و بیش از این خسارت نبینند.

چنانکه پیش‌تر در یادداشتی دیگر تحلیل کردم (لینک ۳)، اغلب قدرت‌های بزرگ و کوچک ذی‌دخل و ذی‌نفع و ذی‌نفوذ در خلیج فارس و خاورمیانه با انتخاب مجدد حسن روحانی و تداوم دولت تدبیر و امید آشکارا مخالف بودند (برای نمونه لینک‌های ۴ و ۵).

اینک با انتخاب هوشمندانه مردم، امکان تداوم تدبیر و امید در سیاست داخلی و خارجی ایران فراهم آمده است و کار قدرت‌هایی که به ناامنی ایران چشم طمع دوخته‌اند، چندان آسان نیست.

با این حال، حفظ امنیت و ثبات ایران در منطقه‌ای آبستن تحولات ژرفاشوب به پاسداری از چراغ لاله در مسیر تندباد می‌ماند.

تداوم یافتن تدبیر و درایت در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با انتخابات اردیبهشت ۹۶ در این شرایط خطیر منطقه‌ای نعمتی بزرگ برای ایران است که باید با همگرایی ملی در عرصه‌ سیاست خارجی، پاسدار و شکرگزار آن بود.

پی نوشت ها:

1. https://goo.gl/epo7k7

2. https://goo.gl/y8kj4H

3. https://telegram.me/MMojahedi/353

4. https://goo.gl/7g44Uh

5. https://goo.gl/Mvb4jU

دکتر محمدمهدی مجاهدی، استاد مدعو دانشگاه برلین در رشته علوم سیاسی تطبیقی

گزارش خطا