نظر امام موسی صدر درباره چراییِ قتل دکتر شریعتی

«شریعتی برای‌ ما ثروتی‌ است‌ که‌ با هیچ‌ قیمتی تعویض‌ نمی‌شود، از افکار بزرگ‌ و اصیل‌ او استفاده‌ می‌کنیم‌ و به‌ او احترام‌ می‌گذاریم‌.»

به گزارش ایسنا، در بین متفکران و اندیشمندان روحانی، امام موسی صدر - رهبر ایرانی شیعیان لبنان - از جمله شخصیت‌هایی است که برای دیدگاه‌های شریعتی جایگاهی ممتاز و بکر قائل بود. بر همین مبنا جا دارد در سالروز درگذشت دکتر علی شریعتی، به بازخوانی بخشی از گفته‌های امام موسی صدر در رابطه با افکار این جامعه‌شناس، واکنش رژیم پهلوی به برگزاری مراسم بزرگداشت او و تأثیری که اندیشه‌های شریعتی بر دانشجویان و جوانان در داخل و خارج از ایران داشته بپردازیم.

امام موسی صدر در یکی از سخنرانی‌هایش با طرح این پرسش که «چه‌ رابطه‌ای‌ میان ما و او (علی شریعتی) هست‌ و چه‌ چیزی‌ او را به‌ ما مربوط‌ می‌سازد؟» ذهن مخاطبان خود را به سمت و سویی هدایت می‌کند تا به این مسأله مهم پی ببرند که دکتر علی شریعتی از جمله روشنفکران دینی و انقلابی است که اندیشه‌هایش برای مبارزه با تحجر و ستم، برای هر فرد انقلابی یک ضرورت انکارناپذیر است.

افکار اصیل شریعتی او را به یک ثروت تبدیل کرد

امام موسی صدر در یک سخنرانی با عنوان «مبارز کیست؟» اظهار کرد: چون‌ خوب‌ به‌ افق‌ می‌نگریم‌، می‌بینیم‌ که‌ مردی‌ به‌ نام‌ دکتر علی‌ شریعتی‌ ظاهر شده‌ است‌ که‌ می‌تواند به‌ خوبی‌ انقلاب‌ اصیل‌، افکار اصیل‌ و ایدئولوژی‌ اصیلِ منطقه‌ ما را توضیح‌ دهد. بنابراین‌، او برای‌ ما ثروتی‌ است‌ که‌ با هیچ‌ قیمتی تعویض‌ نمی‌شود. از افکار بزرگ‌ و اصیل‌ او استفاده‌ می‌کنیم‌ و به‌ او احترام‌ می‌گذاریم‌. افکار او توانسته‌ تجربه‌ عظیم‌ تاریخی‌ِ ما را که‌ تاریکی‌ها را به‌ نور و کفرها را به‌ ایمان‌ و پراکندگی‌ها را به‌ هماهنگی‌ تبدیل‌ کرده‌، نشان‌مان‌ دهد؛ کلمات‌ دکتر علی‌ شریعتی‌ با تمام‌ وضوح‌ ثروت‌ عظیمی‌ در مقابل‌ ما می‌گذارد.»

دلیل احترام گروه‌های انقلابی به شریعتی چیست؟

این عالِم شیعه با اشاره به این مفهوم که اندیشه‌های دکتر شریعتی موجب همگرایی نیروهای مومن انقلابی شده است توضیح می‌دهد: ما به‌ دکتر شریعتی‌ احترام‌ می‌گذاریم‌، زیرا او مبارزِ نمونه‌ و نماینده‌ مبارزه‌ اصیل‌ و عظیم‌ است‌ و به‌ همین‌ علت‌ نیز تسلی‌ می‌یابیم، ‌ زیرا فکر دکتر شریعتی‌ در بین‌ ما درخشان‌ است‌ و افکارِ مبارزِ جهان‌ را در هر جا که‌ باشند، به‌ دور یکدیگر جمع‌ کرده‌ است‌. بنابراین‌، دکتر شریعتی‌ با مرگِ خود به‌ ما موهبت‌ دیگری‌ عطا کرد که‌ ما را دور هم‌ جمع‌ کرد و توانستیم‌ با هم‌ و در کنار هم‌ بنشینیم‌ و به‌ دشمنان‌ خود بیندیشیم‌ و سعی‌ کنیم‌ افکار خود را با یکدیگر در میان بگذاریم‌ و وضع‌ بهتری‌ برای‌ خود و مردم‌ خود در نظر بگیریم‌ و ایجاد کنیم‌.

واکنش رژیم پهلوی به بزرگداشت شریعتی در لبنان

امام موسی صدر در مراسمی که برای بزرگداشت چهلمین روز درگذشت دکتر شریعتی در بیروت - پایتخت لبنان - برگزار شد، نکات ارزشمندی را پیرامون دلایل قتل دکتر شریعتی عنوان می‌کند و در جمع انقلابیون لبنانی و فلسطینی می‌گوید: اگر خِیر شیعه‌ را می‌خواستند، چرا دکتر شریعتی‌ را کشتند؟ اگر خِیر شیعیان‌ و خدمت‌ علمای‌ دین‌ را می‌خواستند، چرا طالقانی‌ را زندانی‌ کردند؟ چرا علما و متفکران‌ بزرگ‌ مسلمان‌ را در ایران‌ و به‌ دست‌ ساواک‌ زندانی‌ می‌کنند؟ این ساواک است‌ که‌ صفوف‌ شیعه‌ را پاره‌پاره‌ می‌کند و مردم‌ را به‌ زندان‌ می‌اندازد و وجود ما را به‌ خطر انداخته‌ است‌. آن‌ها می‌خواهند برای‌ ما خطی‌ انتخاب‌ کنند که‌ ما آن‌ را نمی‌پذیریم‌. ما به‌ هیچ‌ وجه‌ قبول‌ نمی‌کنیم‌ که‌ یک‌ دست‌ خارجی‌، وحدتِ مذهبیِ ما و وطن‌ ما را پراکنده‌ و متشتت‌ کند. به‌ هیچ‌ وجه‌ این‌ روش‌ را نخواهیم‌ پذیرفت. درست‌ است‌ که‌ ما در جنگ‌ ضعیف‌ شدیم‌ و مشکلات‌ فراوان‌ داریم‌ و مشکلات‌ داخلی‌ و پریشانی‌ها و گرفتاری‌های‌ ما از حد تمکن‌مان‌ خارج‌ است، ولی‌ هنوز آن‌قدر خون‌ در بدن‌مان جریان‌ دارد و همتی‌ در ما هست‌ که‌ بتوانیم‌ به‌ این‌ تصمیم‌های‌ خطرناک‌ نه‌ بگوییم‌. بزرگان‌ و رهبران‌ ما، یکه‌ و تنها، در مقابل‌ تاریخ‌ می‌ایستادند و نه‌ می‌گفتند. آن‌ها می‌خواهند شیعه‌ را از راه‌ حقیقی‌ خود، که‌ راه‌ مبارزه‌ و راه‌ علی‌ و حسین‌ است‌، باز دارند. آن‌ها می‌خواهند ما را از راه‌ رد کردن‌ فساد و نه‌ گفتن‌ به‌ استثمار و استعمار و استحمار بنا بر قول‌ مرحوم‌ دکتر شریعتی‌ باز دارند.»اقامه نماز بر پیکر دکتر شریعتی توسط امام موسی صدراسلام ترقی‌خواهانه و انقلابی در دعوت شریعتی وجود داشت

امام موسی صدر در بخشی از سخنرانی خود به مناسبت میلاد امیرالمؤمنین علی(ع) گفته است: دعوت دکتر شریعتی به اسلام، دعوتی ترقی‌خواهانه و انقلابی بود یا آن‌گونه که ما همواره در اجتماعات خود می‌گوییم دعوتی انقلابی بود، نه دعوت سازمانی و حزبی؛ بدین معنا که اسلام دکانی نیست که بخواهیم منافع آن را حفظ کنیم و مردم را برای خدمت به آن مُسخر کنیم، یعنی شیوه‌ای که سازمان‌ها و نهادهای دینی پیش گرفته‌اند.

همچنین این عالم شیعه در جای دیگر تأکید کرد: دکتر شریعتی، همان‌طور که می‌دانید تاثیر فراوانی در جوانان مسلمان و محصلین و حتی در بسیاری از جوان‌های خوب و متدین، از کوچک و بزرگ، دختر و پسر گذاشته است و آنان را که از وابستگی به کمونیست‌ها امتناع دارند و در عین حال نمی‌خواهند همدست و هم‌روش دولت‌ها و دست‌راستی‌ها باشند و تمایلات اصلاحی دارند، آنان را به اسلحه فکری مناسبی مجهز کرده است و شاید بدانید که کتاب‌هایش دست به دست و چاپ پشت سر چاپ و در جلسات و حوزه‌های جوانان مسلمان خوانده می‌شد. جوانانی که بدون مبالغه در اروپا و آمریکا خودشان را حفظ کرده، عبادت و طاعت و معصیت و هوا و هوس و همه‌چیز را بر طبق اوامر اسلام مراعات می‌کنند و خدا شاهد است که وضع این دختران و پسران را از نزدیک دیده‌ام.» (بخشی از نامه امام موسی صدر به آیت الله حاج سید باقر طباطبایی قمی)

گزارش خطا