ایران، پیروز واقعی همه پرسی استقلال کردستان

همه پرسی استقلال کردستان تنها یک پیروز داشت و آن هم جمهوری اسلامی ایران بود که نه تنها در بازپس گیری کرکوک نقش داشت که نفوذ خود را در میان سایر گروه های کرد مخالف بارزانی نیز افزایش داد.

نواندیش: اکنون بعد از گذشت چند هفته از برگزاری رفراندوم، بارزانی مجبور شده است ریاست جمهوری را ترک کند؛ دشمنان سیاسی کرد به تحرکات خود پایان داده و مردم کرد، که با قاطعیت رای به جدایی از عراق داده اند، احساس آرامش بیشتری نسبت به گذشته دارند.

به گزارش نواندیش، خبرگزاری رویترز امروز در تحلیلی به بررسی نقش ایران در بحران کردستان پرداخته و از جمهوری اسلامی ایران به عنوان پیروز این بحران نام برده است. رویترز در این مقاله نوشت: تحلیل گران می گویند، برنده نهایی این ماجرا ها ایران است و این کشور به طور گسترده ای از حیدر العبادی، نخست وزیر عراق، برای تسخیر مناطق حاشیه ای کرد، از جمله شهرک کرکوک، حمایت کرد.

حسن شابان، مفسر سیاسی و فعال حقوق بشر در بغداد نیز معتقد است که ایران پشت پرده تسخیر کرکوک و عقب راندن کرد ها بوده و در این باره موضع به مراتب قدرتمند تر و فعال تری نسبت به آمریکا داشته است. اکنون ایران به دنبال بهره برداری از پیامدهای سیاسی است و تلاش می کند تا مرکز قدرت را از منطقه اربیل، جایی که بارزانی ها و حزب دموکرات کردستان (KDP)،مستقر هستند به متحدان کرد خود در شهر سلیمانیه انتقال دهد.

رند منصور، از کارشناسان عراقی اندیشکده چتم هاوس نیز در این باره گفت: ایران همیشه یک قدم جلوتر از همه پرسی بود. آنها می دانستند که بارزانی هرگز نمی خواهد همه پرسی را به تعویق بیاندازد، وی افزود: در شرایطی که ایالات متحده سردرگم بود ایرانیان کاملا برنامه داشتند.

سرلشکر قاسم سلیمانی،سالها با اتحادیه میهنی کردستان (PUK)، رقیب اصلی حزب کارگری بارزانی، در ارتباط بوده است. اما این رفراندوم فرماندهی قدرتمند ایرانی ها را اثبات نمود و نشان داد که نفوذ ایران فراتر از حکومت مرکزی در بغداد گسترش یافته است. طبق گفته مقامات کردی و عراقی، سلیمانیه پیش از رای گیری، به رهبران کرد در شمال عراق هشدار داد که نیروهای خود را از کرکوک بیرون بیاورند وگرنه از نیروهای عراقی و جنگجویان تحت حمایت ایران حمایت خواهد کرد.

موفقیت بی نظیر

اقدامات و مجازات های سیاسی و نظامی از سوی بغداد که توسط ایران و ترکیه پشتیبانی می شود موقعیت قدرت نسبی را که کردها برای سالها از آن استفاده کرده اند را تضعیف کرد.اکنون فشار زیادی بر روی بارزانی چه از سوی مخالفان سیاسی کرد که با ایران متحد شدند و چه از سوی متحدان غربی اش احساس می شود.

در روز یکشنبه، قانونگذاران کرد توافق کردند که در صورت عدم انتخاب مجدد ریاست جمهوری و یک جانشین نامزد اختیارات ریاست جمهوری بارزانی را بین مجلس، قوه قضاییه و دولت تقسیم کنند. بارزانی رئیس مجلس نمایندگان باقی مانده و بر پارلمان و حکومت حکمرانی می کند و هنوز یز کرسی ریاست شورای عالی سیاسی که یک سازمان غیر دولتی مبهم اتکیه زده، بنابراین او توانایی خود را برای تأثیرگذاری در سیاست حفظ خواهد کرد.

بارزانی که از سال 2005 ریاست اقلیم را به دست گرفته همواره در این سال ها سعی نموده قدرت نمایندگان سیاسی خود و خانواده اش را تقویت کند به همین خاطر پیش از برگزاری همه پرسی از پسر مسعود بارزانی، به عنوان جانشین احتمالی او نام برده می شد، اما اکنون با شرایط به وجود آمده جایگاه او متزلزل شده است.

در عوض، نچریوان بارزانی، برادرزاده مسعود و نخست وزیر منطقه، به جلو حرکت کرده است. او برخی از قدرت های ریاست جمهوری جدید بارزانی را به دست آورده است و روابط خود با مخالفان کرد را حفظ کرده است.

نیروهای عراقی، از جمله شبه نظامیان شیعه حمایت شده از ایران، اکنون مرزها در شمال را کنترل می کنند، راه هایی که مسیرهای تجاری حیاتی برای کردها به حساب می آیند. عملیات نظامی در کرکوک، به لحاظ حیثیتی و مالی، منجر به خسارات وارده به کردها شد و درآمد صادرات نفت منطقه را به نصف کاهش داد.

یک فرمانده پیشمرگه ها گفت که ما از رهبران ما در کرکوک خیانت کردیم، که ما را در مبارزه با شبه نظامیان شیعه (عراق) تنها گذاشتند،"آنها به نفع خود ما را به ایران فروختند. به هر روی مجموع این مسائل و ناکامی بارزانی پس از همه پرسی نشان داد که این اقدام عجولانه او تنها یک پیروز داشت و آن هم جمهوری اسلامی ایران بود که نه تنها در بازپس گیری کرکوک نقش داشت که نفوذ خود را در میان سایر گروه های کرد مخالف بارزانی نیز افزایش داد.

گزارش خطا