روش‌های پیشگیری از هپاتیت C

ویروس هپاتیت سی (HCV) یکی از شش ویروس شایع هپاتیت‌های ویروسی (A، B، C، D، E و G) است که تا سال‌های اخیر به نام هپاتیت «Non A, Non B» خوانده می‌شد.

به گزارش ایسنا، پیش از این خطرناک‌ترین عارضه تزریق خون، ابتلا به هپاتیت ویروسی بوده است. بانک‌های خون در سراسر دنیا، از شروع استفاده از خون و فرآورده‌های آن برای نجات جان بیماران، تلاشی مضاعف در جهت سالم‌سازی خون و فرآورده‌های آن به عمل آورده‌اند.

پس از سال 1970 که خون‌های اهدایی از نظر HBV کنترل شدند و همچنین از زمان تغییر اهداکنندگان حرفه‌ای خون به اهدا‌کنندگان داوطلب، هپاتیت پس از انتقال خون از 30 درصد به 10 درصد کاهش یافت و از سال 1990 که خون‌های اهدایی از نظر HCV کنترل شدند نیز خطر ابتلا به هپاتیت وابسته به انتقال خون به حدود سه در 10 هزار واحد خون تزریق شده، تقلیل پیدا کرد.

200 - 170 میلیون نفر در جهان به ویروس هپاتیت C آلوده‌اند. شیوع HCV در افرادی نظیر معتادان تزریقی و بیماران هموفیلی حدود 90 درصد، در افرادی که قبل از سال 1992 خون دریافت کرده‌اند، حدود 10 درصد و در سایر افراد، نظیر همسران افراد آلوده به HCV یا کارکنان بهداشتی که با سوزن آلوده تماس داشته‌اند، حدود دو تا پنج درصد است. در کشورهای مختلف جهان، شیوع آلودگی به این ویروس در بیماران همودیالیز چهار تا 59 درصد است.

با اخذ شرح‌ حال و پرسش مناسب از بیمار، در 90 درصد موارد می‌توان عوامل خطر انتقال را تعیین کرد. هر بیماری که قبل از سال 1987 فرآورده‌های خونی دریافت کرده‌ است و همچنین تمام بیماران معتاد تزریقی، باید از نظر ابتلا به این ویروس بررسی شوند.

تزریق خون آلوده، اعتیاد تزریقی، تماس جنسی خارج از چارچوب خانواده و استفاده از وسایل شخصی آلوده مثل تیغ، از علل مهم ابتلا به این بیماری است. بسیاری از بیماران آلوده بدون علامتند و فقط هنگامی که پس از اهدای خون آزمایش‌های کبدی انجام می‌گیرد یا ارزیابی‌های متداول برای سایر مشکلات انجام می‌پذیرد، شناخته می‌شوند. ویروس هپاتیت C مزمن می‌تواند به صورت تدریجی و به آهستگی پیشرفت کند و منجر به سیروز و نارسایی کبد پس از سالیان متوالی شود.

ویروس هپاتیت C به وسیله تکنیک‌های بیولوژی مولکولی در سال 1998 شناخته شد. این ویروس جزو خانواده فلاوی ویروس‌ها است. ژنوم HCV که یک مولکول RNA است، به علت جهش‌هایی که در طی تکثیر ویروس رخ می‌دهد، هتروژنوسیتی زیادی از خود نشان می‌دهد (ایجاد شبه‌گونه) و احتمالا وجود این تغییرات علت تداوم عفونت است.

در حال حاضر، برعکس هپاتیت‌های A و B، واکسن موثری برای پیشگیری از هپاتیت C وجود ندارد و در پیشگیری پس از تماس، ایمنوگلوبولین موثر نیست. البته درمان‌های استاندارد و موثری در این باره وجود دارد. پیشگیری از ابتلای به این بیماری صرفا از طریق غربالگری محصولات خونی، بالا بردن سطح آگاهی مردم و اجتناب از رفتارهای پرخطر ممکن است.

گزارش خطا