داووس، غرب و مشوق‌های اقناعی ایران

سعید آقاعلیخانی/ پژوهشگر امور خاورمیانه: هفته گذشته، روزنامه الشرق الاوسط طی گزارشی در بخش «حصاد الاسبوع» به آخرین داده‌های «مرکز بین‌المللی پژوهش در مورد افراطی‌گری» وابسته به «کینگز کالج» لندن اشاره کرده است که براساس تحلیل داده‌های 15 مرکز آماری معتبر تهیه شده است و نشان می‌دهد که اکنون 2 هزار نفر از ستیزه جویانی که در سوریه حضور دارند از مسلمانان اروپایی تبارند که از هر 9 نفر دست کم یک نفر آماده انجام عملیات انتحاری در صورت بازگشت به اروپاست.

روزنامه «السفیر» نیز در گزارشی از آنچه «پشت پرده مذاکره بندر بن سلطان با ولادیمیرپوتین» نامیده است، ادعا می‌کند که بندر بن سلطان، رئیس سرویس اطلاعاتی عربستان در یکی از این دیدارها به شکل ضمنی به پوتین می‌گوید که: «عربستان حاضر است برای تضمین امنیت المپیک زمستانی سوچی از نفوذ خود بر جنگجویان چچنی استفاده کند.»

مجموع این دست از اخبار به خوبی نشان‌دهنده افزایش خطر و نفوذ جریان تندروی سلفی برامنیت غرب است؛ امری که زنگ خطر آن حتی به گوش اعضای پارلمان اروپایی نیز رسیده است.

در چنین شرایطی ایالات متحده و همپیمانان اروپایی آن به خوبی می‌دانند که هرگونه اقدامی در جهت برهم زدن توازن منطقه‌ای و کاستن از نقش مهم و کلیدی ایران شیعی که اکنون گفتمان اعتدال را نیز سرلوحه راهبرد داخلی و خارجی خود کرده است در نهایت به افزایش نفوذ و گستره گفتمان سلفی تکفیری خواهد انجامید که بیش از همه چالشی برای منافع غرب خواهد بود. با این همه ایالات متحده در ماجرای لغو دعوت از ایران برای شرکت در اجلاس ژنو 2 نشان داد که در ملاحظه واقعیت‌های منطقه، هنوز با موانع جدی روبه‌روست و آن چنان که «دیوید راد»‌نویسنده سایت تحلیلی آتلانتیک (22 ژانویه) اذعان می‌کند، عدم حضور ایران، دورنمای موفقیت در حل بحران سوریه را در هاله‌ای از ابهام فرو برده است.

در فضایی که شرح داده شد، ایران در وضعیتی باثبات، در تریبون‌های مختلف رسمی از جمله داووس به صراحت از آمادگی خود برای تعامل با جهان و بویژه غرب سخن می‌گوید و حسن روحانی از موضعی عزتمندانه می‌گوید: «انتخابِ من از سوی مردم ایران، در چارچوب یک نظام مردم‌سالار صورت گرفته و هم‌اکنون فرصت آن را پیدا کرده‌ام تا به آرمان‌های توسعه اقتصادی، مدنیت و بهبودِ روابط خارجی ایران بپردازم.»

این سخن آنگاه واجد اهمیتی فزاینده می‌شود که در نظر آوریم تعارضی که تا چندی پیش در داخل مرزهای کشور نیروهای اصیل انقلابی را در آستانه رویارویی قرار داده بود اکنون به نوعی همدلی در جهت تقویت گفتمان اعتدال تبدیل شده است و درعوض مرزهای تعارض به حوزه‌های دیگری چون رابطه عربستان و امریکا، اسرائیل با امریکا و دولت امریکا با کنگره انتقال یافته است.

مخلص کلام آنکه گفتمان اعتدال اکنون به پشتوانه حمایت مردمی ازمشوق‌های مستدل و منطق اقناعی خویش برای جهانیان -آن هم در یکی از مهم‌ترین تریبون‌های رسمی و بین‌المللی نظیر داووس - بهره برده است و فرصتی برای راستی آزمایی غرب بخصوص ایالات متحده در دفاع و تقویت دموکراسی و کمک به توسعه تجارت است و بی‌تردید هر وجدان منصف و راهبرد معطوف به مقوله امنیت و توسعه را ناگزیر به شنیدن دعوت به اعتدال در منطقه‌ای از آشوب و سرگردانی می‌کند.

*منبع: روزنامه ایران

گزارش خطا