۱۰ خطر مهم که در سال ۲۰۱۸ دنیا را تهدید می‌کنند

۱۰ سال بعد از سال بحران مالی در اروپا و آمریکا، سال ۲۰۱۸ در حالی آغاز شده است که به نظر نمی‌آید چالش‌های آن برای دنیا کمتر از سال‌های گذشته باشد.

در حالی که سیاست‌های آمریکا،‌ دنیا را هر روز در معرض خطر تازه‌ای قرار می‌دهد،‌ موسسه پژوهشی اوراسیا پیش‌بینی کرده است که سال ۲۰۱۸، آغازی برای آشفتگی بیشتر جغرافیای سیاسی در دنیا باشد.

اینها ۱۰ خطر مهم هستند که در سال ۲۰۱۸ دنیا را تهدید می‌کنند:

۱. چین می خواهد به کلوب رهبران دنیا وارد شود

در سال‌های گذشته، چین همیشه از وارد شدن به گفتمان رهبری جهان خودداری می‌کرد اما به نظر می‌رسد این کشور در سال ۲۰۱۸ رویه خود را تغییر خواهد داد. از بعد از فروپاشی شوروی تا کنون هیچ کنگره حزب کمونیستی شاهد سخنرانی‌های ایدئولوژیک نبود اما این روند در کنگره سال ۲۰۱۷ چین تغییر کرد. نگرانی‌های داخلی چین اخیرا به حداقل رسیده است و این مساله امکانات مورد نیاز برای افزایش نفوذ خارجی‌اش را بیشتر می‌کند؛ آن هم در شرایطی که نقش آمریکا در آسیا در سال‌های آینده با در نظر گرفتن مسائل داخلی این کشور و موقعیت ترامپ در جامعه جهانی زیر سوال است. به نظر می‌رسد چین فرصتی بهتر از این برای گسترش نفوذ منطقه‌ای‌اش نخواهد داشت!

۲. تصادفات و احتمال جنگ

دنیا در وضعیتی است که هر لحظه ممکن است گوشه‌ای از آن درگیر یک جنگ عظیم شود. با اینکه خیلی‌ها دوست دارند فکر کنند که در دنیایی که بحران موشکی بین کوبا و آمریکا را پشت سر گذاشته و تجربه حوادث ۱۱ سپتامبر را هم دارد،‌ احتمال بروز یک جنگ فراگیر دیگر بسیار کم است اما اوضاع امروز جهان چندان این خوش‌بینی را تایید نمی‌کند. درگیری‌های مرزی و ایدئولوژیک در بسیاری از نقاط دنیا،‌ بمب‌های ساعتی جنگی تازه هستند. البته این به معنی آن نیست که باید در سال ۲۰۱۸ منتظر جنگ جهانی سوم باشیم اما احساس ناامنی جهانی زیر سایه قدرت گرفتن بازیگران منطقه‌ای بین کشورها و داخل کشورها و تضاد منافع آنها با دولت‌ها، باعث می‌شود دنیا در سال جاری میلادی جای خطرناک‌تری به نظر برسد. حملات اینترنتی، خطر کره شمالی،‌ مساله سوریه، قدرت گرفتن بیشتر روسیه در آسیا و اروپای شرقی و بحران جهانی تروریسم، چالش‌هایی است که امسال هم مثل سال‌های گذشته سایه به سایه مردم را تعقیب می‌کند.

۳. جنگ سرد در حوزه تکنولوژی

در حالی که درگیری‌های مرزی بین بسیاری از کشورها دوباره زنده شده است،‌ نگرانی از اینکه بحران‌های روی زمین به دنیای وب و تکنولوژی سرریز شود هر روز بیشتر می‌شود. امروز بسیاری از دولت‌ها هم به کسانی که با نگرانی تحولات دنیای تکنولوژی را دنبال می‌کنند اضافه شده‌اند. تکنولوژی‌های داده‌بنیان و اختراعات بر مبنای آنها می‌توانند هر لحظه وارد درگیری‌های مرزی و جنگ‌های روی زمین شوند. توسعه الگوریتم‌ها،‌ مگاداده‌ها و شبکه‌های فوق سریع می‌توانند بازی‌ساز باشند. رقابت برای پیشرفت در دنیای تکنولوژی، تلاش برای کنترل بازارها و تقسیم‌بندی مشترکان تکنولوژی، چالش‌های مهم در این حوزه هستند.

۴. مکزیک

مکزیک در بهار امسال هم انتخابات ریاست جمهوری را در پیش دارد و هم دور دیگری از مذاکرات نفتا را. قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی (نفتا) هنوز امکان این را دارد که سرپا باقی بماند؛ هرچند ترامپ و سیاست‌هایش علیه کشورهای همسایه آمریکا،‌ خود به خود تهدیدی برای این پیمان تجاری و در نتیجه امنیت طولانی‌مدت مکزیک محسوب می‌شود.

۵. رابطه ایران و آمریکا

رابطه ایران و آمریکا در سال ۲۰۱۸ نه تنها در جغرافیای سیاسی بلکه در بازار هم نقش مهمی خواهد داشت. در حالی که احتمال بسیار قوی وجود دارد که برجام در سال ۲۰۱۸ هم پابرجا باقی بماند اما اگر همان احتمال اندک از بین رفتن برجام را هم در نظر بگیریم،‌ نابودی این قرارداد می‌تواند به بحرانی جدی‌تر بین ایران و جامعه جهانی منتهی شود.

۶. کاهش قدرت نهادهای اجتماعی

کشورهایی که در دهه گذشته در بالاترین رتبه آزادی و ثبات قرار داشتند،‌ با توسعه بحران‌های جهانی از جمله افزایش تهدید تروریسم،‌ به سمت کاهش ثبات و بسته‌تر شدن فضا حرکت می‌کنند. بی‌اعتمادی به سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی، از همان سنخی که به رای خروج مردم بریتانیا از اتحادیه اروپا منجر شده است،‌ سایر پیمان‌نامه‌های منتطقه‌ای را هم تهدید می‌کند و این مساله می‌تواند تاثیرات عمیقی بر تجارت،‌ اقتصاد و سیاست در سرتاسر دنیا داشته باشد.

۷. سیاست‌های حمایت از تولیدات داخلی

افزایش پوپولیسم سیاسی،‌ منجر به تغییر رفتار سرمایه‌داری هم شده است. رژیم‌های سیاسی امروز بیش از هر زمان دیگری درون‌گرا شده‌ و تمایل به حراست از بازار داخلی خودشان،‌ کنترل کارگران مهاجران و مرکزگرایی دارند. افزایش فشارهای پوپولیستی بر سیاست‌مداران منجر به آن شده است که حکومت‌ها از پشتیبانی سازمان‌های منطقه‌ای به نفع منافع داخلی کوتاه‌مدت خودداری کنند و سیاستشان را در رابطه با رقابت‌های اقتصادی تغییر دهند.

۸. بریتانیا

۲۰۱۷ برای بریتانیا سال سختی بود و شواهدی هم وجود ندارد که نشان دهد ۲۰۱۸ برای این کشور سال آسان‌تری باشد. علاوه بر اینکه این کشور درگیر مذاکرات نفس‌گیر خروج بریتانیا از اتحادیه اروپاست، دولت خانم می در عرصه داخلی با مشکلات بسیار زیادی روبه‌روست. مشکل دیگر بریتانیا، مساله ایرلند شمالی است. این کشور تلاش می‌کند از محکم شدن دیوارها بین ایرلند شمالی و جنوبی پیشگیری کند اما این کار با در نظر گرفتن سابقه تاریخی درگیری‌های بریتانیا با ایرلند شمالی کار راحتی نخواهد بود.

۹. سیاست‌های هویتی در جنوب آسیا

برنامه‌ریزان و سرمایه‌گذاران اقتصادی نگرانی زیادی در مورد مساله سیاست‌های هویتی در جنوب آسیا و هند دارند. در حالی که در سال‌های بعد از بحران اقتصادی جهانی سرمایه‌های زیادی به این منطقه اقتصادی سرازیر شده است، سیاست‌های هویتی در این منطقه می‌تواند برنامه‌ریزی‌ها، پیش‌بینی‌ها در مورد آینده این منطقه و سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی را به خطر بیندازد. جمعیت مسلمان رو به رشد در این منطقه به‌خصوص در کشورهای مالزی و اندونزی تحت فشارهای طبقاتی و بی‌عدالتی ناشی از حاشیه‌نشینی است و این مساله می‌تواند پایداری جوامع این منطقه را به خطر بیندازد.

۱۰. آفریقا

تحت تاثیر ناامنی در کشورهای حاشیه آفریقا،‌ کشورهای آفریقای مرکزی که تا حدودی از امنیت و مسیر رو به رشد برخوردار هستند در معرض خطر قرار خواهند گرفت. الشباب در شرق و القاعده در غرب، آفریقا را تهدید می‌کند. الشباب هنوز می‌تواند حملات بسیار شگفت‌انگیزی را در کشورهای آفریقایی سازمان دهد که موجب نگرانی عمیق است. همچنین داعش ممکن است بتواند بیش از پیش از خاورمیانه به غرب آفریقا سرایت کند و در این قاره گسترش یابد.

منبع: ایسنا

گزارش خطا