لغو اجراي بانوان موزيسين: باز هم وزير، منفعل

آرمان- مطهره شفیعی: موضوع جدیدی نبود و پرسشی که با «چرا» آغاز می‌شد این بار به ذهن خطور نکرد چرا که پاسخش مشخص بود. کنسرت ارکستر ملی اصفهان روزهای 22 و 23 دی با خوانندگی سالار عقیلی درحالی در سالن کوثر این شهر روی صحنه رفت که همچون سالیان گذشته اداره کل فرهنگ و ارشاد این استان از حضور بانوان موزیسین روی سن ممانعت به عمل آورد. شهروز بلوچستانی (نوازنده فلوت) درباره ممانعت از حضور بانوان اعضای این ارکستر در اجرای روزهای 22 و 23 دی در اصفهان به ایلنا گفت: اجرای اخیر ارکستر ملی اصفهان در سالن کوثر شهر اصفهان با خوانندگی سالار عقیلی برگزار شد که طی آن جمعه 22 دی از ساعت 18:30 و شنبه 23 دی از ساعت 20:30 به اجرا پرداختیم. ارکستر ملی اصفهان از سال 84- 1383 مشغول فعالیت است. در اجراهایی که این ارکستر قرار است روی صحنه ببرد، بانوان به عنوان اعضای این ارکستر در تمرینات همواره حضور دارند ولی مشکل اینجاست که اجازه حضور بانوان در اجراها داده نمی‌شود و ارکستر بدون حضور بانوان در اصفهان روی صحنه می‌رود. در واقع سال‌هاست که بانوان موزیسین اصفهانی حق روی استیج رفتن در این استان را ندارند. وی در ادامه افزود: این در حالی است که حدود دو ماه قبل ارکستر ملی اصفهان تقریبا با حضور تمامی اعضایش از جمله بانوان ارکستر در شیراز به اجرای برنامه پرداخت. این گروه اول بهمن ماه نیز با حضور همین بانوان در شهرکرد روی صحنه خواهد رفت. وی گفت: در این زمینه بسیار صحبت شده است و همیشه گفته می‌شود که مساله حضور بانوان روی صحنه در حال بررسی است اما واقعا مشخص نیست این بررسی‌ها چه زمانی به اتمام می‌رسد. در بسیاری از فعالیت‌های اجتماعی دیگری که در کشورمان انجام می‌شود بانوان و مردان همپای هم فعالیت می‌کنند؛ در موسیقی نیز بانوان جزو جامعه موسیقی هستند که فعالیت می‌کنند ولی نمی‌دانم چرا در این حوزه بانوان در اصفهان نمی‌توانند همپای مردان روی صحنه حضور داشته باشند. اینکه چرا بانوان موزیسین اصفهانی در شهر خودشان نمی‌توانند روی صحنه کنسرت بیایند هیچ توضیح منطقی ندارد.

ممانعت قدیمی

این ممانعت‌ها تازه نیست و سال‌هاست وجود دارد به‌طوری که در شهرستان‌ها به موضوع عادی تبدیل شده بود چنان که ایسنا در سال 93 نوشت: «حلقه حضور بانوان نوازنده در شهرستان‌ها هر روز تنگ‌تر می‌شود و بر‌اساس یک‌ قانون نانوشته، اجازه حضور روی سن را ندارند و بر این اساس تنها باید تماشاگر کنسرت باشند و اجازه نوازندگی یا همخوانی در کنسرت‌های عمومی شهرستان‌ها را ندارند.» در آن مقطع حسین علیزاده، نوازنده تار و آهنگساز از شیوع این مساله در بسیاری از شهرستان‌ها خبر داد: «در گذشته تنها در چند شهر، خانم‌ها اجازه حضور روی صحنه نداشتند اما در حال حاضر تقریبا در بسیاری از شهرها گفته شده در گروه، نوازنده خانم نباشد. اخیرا در کنسرتی که با گروه هم‌آوایان در گرگان اجرا کردیم نیز این مساله مطرح شد و این رویکرد در طول زمان، منجر به حذف بانوان از عرصه موسیقی می‌شود. همه اعضای گروه، با موسیقی زندگی می‌کنند و از این راه امرار معاش می‌کنند. در این شرایط، هم مساله اقتصادی مطرح است و هم مساله معنوی.» این روند ادامه داشت به نحوی که در آذر 94 تهران هم طعم محدودیت برای نوازدگان زن را چشید. در آن روز اجرای کنسرت ارکستر سمفونیک تهران در افتتاحیه‌ رقابت‌های کشتی باشگاه‌های جهان به‌دلیل نوازندگی زنان، لغو شد. علی رهبری که مدیریت هنری ارکستر سمفونیک تهران را برعهده دارد، به‌ایسنا توضیح داد:‌ دلیل اصلی لغو این اجرا، خیلی ساده بود؛ ما به مجموعه‌ ورزشی آزادی دعوت شدیم و آنجا همه‌چیز برای اجرا آماده بود. صندلی‌ها را برای نوازندگان چیده بودند و همه‌چیز خوب به‌نظر می‌رسید، اما وقتی 15 دقیقه به زمان اجرا مانده بود و ما داشتیم برای اجرای سرود رسمی کشور آماده می‌شدیم، یک‌دفعه اعلام کردند که زنان نباید روی صحنه ساز بزنند.او ادامه داد: من از این اتفاق ناراحت شدم و گفتم امکان ندارد این اهانت را بپذیرم؛ یا همه با هم اجرا می‌کنیم یا سالن را ترک می‌کنیم. بعد عده‌ای رفتند که رایزنی کنند تا این مشکل حل شود. در نهایت هم گفتند، اصلا نمی‌شود، خانم‌ها ساز بزنند. من هم پاسخ دادم، اصلا اجرا نمی‌کنیم.

وزیر ارشاد وعده داد

وزیر ارشاد دولت دوازدهم هم نقش دولت در این ممنوعیت را رد می‌کند وی در حالی که خبرنگاران به مساله ممانعت از اجرای بانوان عضو ارکستر ملی اصفهان طی روزهای ۲۲ و ۲۳ دی ماه جاری اشاره کردند، عنوان کرد: حتما اگر مساله‌ای خلاف دستورالعمل و رویه عمومی باشد؛ مورد نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیست و همکاران من در وزارتخانه حتما پیگیر قضیه خواهند بود. سیدعباس صالحی افزود: به هر حال اجرای صحنه‌ای بانوان برای بانوان‌‌‌ همان مسیری است که در همه استان‌ها باید با یک رویه عمل شود. قطعا از نظر ما حضور نوازندگان خانم روی صحنه کنسرت‌های ارکسترال اشکالی ندارد و همه جا هم باید با همین رویه نسبت به حضور هنرمندان خانم روی صحنه اقدام کنند. در حوزه تکنوازی هم ما دستورالعمل‌هایی داریم که در همه جای کشور به صورت یکسان وجود دارد. وی در ادامه افزود: به هر ترتیب من از آقای حسینی به عنوان معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌خواهم دستورالعمل‌های مربوط به اجرای زنده بانوان نوازنده در اجراهای صحنه‌ای شهرستان‌ها به صورت کاملا شفاف تدوین شود.ضمن اینکه همه مدیران ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها نیز براساس این دستورالعمل کار‌ها را انجام داده و پای این داستان باقی بمانند. به هر حال ما در این حوزه گفت‌وگوهای زیادی نیز انجام داده‌ایم و امیدوارم با جدیت آقای حسینی این دستورالعمل‌ها به صورت واحد در تمامی استان‌ها اجرایی شود.