وضعیت خطرناک ناوگان هواپیمایی کشور: خرید هواپیما جدید نه تجمل گرایی که از نان شب واجب تر است

هنوز علت سقوط هواپیما ATR شرکت هواپیمایی آسمان مشخص نیست و نمی توان در مورد نقص فنی احتمالی آن نظر داد، اما آنچه مسلم است این هواپیما مدت ها به دلیل نقص فنی زمین گیر بوده و حالا سوال این جاست که چرا چنین هواپیمایی با عمر بالای 20 سال در حالی که بارها دچار نقص فنی شده اجازه پرواز یافته است؟

نواندیش: متاسفانه دیروز صبح خبر ناگوار سقوط پرواز تهران- یاسوج بار دیگر موجی از غم و ناراحتی را ایجاد نمود و بهانه ای شد تا به بررسی وضعیت ناوگان هوایی کشور به لحاظ آماری و عمر این ناوگان بپردازیم.

به گزارش نواندیش، هنوز علت سقوط این هواپیما مشخص نیست و نمی توان در مورد نقص فنی احتمالی آن نظر داد، اما آنچه مسلم است این هواپیما مدت ها به دلیل نقص فنی زمین گیر بوده و حالا سوال این جاست که چرا چنین هواپیمایی با عمر بالای 20 سال در حالی که بارها دچار نقص فنی شده اجازه پرواز یافته است

از این قبیل هواپیماها در کشور کم نداریم و با این شرایط وقتی چنین رخدادهای دلخراشی رخ می دهد نباید چندان تعجب کرد، بعد از برجام تلاش هایی برای نوسازی این ناوگان انجام شد و طبق معمول برخی از افراد همیشه در صحنه به این اقدام تاختند و گفتند هواپیما در اولویت کشور نیست در حالی که اتفاقا این چنین موضوعاتی که با جان شهروندان سر و کار دارد از اوجب واجبات است

براساس آخرین آمار اعلام شده از سوی وزارت راه و شهرسازی که احتمالا تا امروز تغییرات اندکی کرده باشد از مجموع ۱۷ شرکت هواپیمایی بهره‌بردار در کشور در مجموع ۲۷۳ فروند هواپیما در کل ناوگان کشور وجود دارد که از این تعداد ۲۶۶ ناوگان به حمل مسافری و ۷ فروند به حمل بار اختصاص دارد. از سوی دیگر مجموع کل صندلی در کشور ۴۵ هزار و ۳۱۷ صندلی است که از این تعداد ۲۶ هزار و ۶۲۶ صندلی فعال و ۱۸ هزار و ۶۹۱ صندلی غیرفعال است که با این شرایط می‌توان گفت ۶۲ درصد از صندلی‌های هواپیمایی کشور فعال و ۳۸ درصد صندلی‌های موجود در کشور غیرفعال است. براساس داده‌های اعلام شده تعداد کل ناوگان فعال کشور نیز برابر با ۱۶۳ فروند هواپیما است. از سوی دیگر ۱۱۰ فروند هواپیما نیز در ناوگان کشور غیرفعال است. آمار اعلام شده بیانگر آن است که بیشترین عمر ناوگان هوایی کشور با میانگین سنی ۲۷ سال به شرکت ایران ایر اختصاص دارد.

تعداد کل ناوگان این ایرلاین برابر با ۵۳ فروند هواپیما است که ۵۰ هواپیمای آن مسافری و ۳ هواپیمای دیگر تجاری است. از سوی دیگر مجموع صندلی این شرکت برابر با ۱۰ هزار و ۴۸۶ صندلی است که ۴ هزار و ۲۲۶ صندلی آن فعال و ۶ هزار و ۲۶۰ صندلی غیر فعال است. هواپیماهای شرکت «هواپیمایی تهران» با ۲۷ سال سن دومین عمر طولانی را در ناوگان هواپیمایی کشور دارد که تعداد کل ناوگان این ایرلاین یک است که به ناوگان مسافری اختصاص دارد. نکته جالب در این خصوص این است که تعداد صندلی فعال این ناوگان صفر است که با این شرایط می‌توان گفت این ناوگان فعالیتی ندارد، اما هنوز در لیست ایرلاین‌های کشور قرار دارد. هواپیماهای شرکت هواپیمایی سپهران با عمر ۲۵ سال سومین ایرلاین با عمر بالا در کشور محسوب می‌شود که تعداد کل ناوگان این ایرلاین برابر با ۳ فروند هواپیما است که هر سه ناوگان به ناوگان مسافری اختصاص دارد. تعداد صندلی‌های فعال این ایرلاین برابر با ۱۳۰ و تعداد صندلی‌های غیرفعال نیز برابر با ۲۶۰ است.

چهارمین ایرلاین با عمر بالا به شرکت هواپیمایی زاگرس اختصاص دارد. این شرکت هواپیمایی دارای ۲۰ فروند هواپیما است که همگی به ناوگان مسافری اختصاص دارد. از سوی دیگر، مجموع صندلی‌های این ایرلاین برابر با ۳ هزار و ۴۲۹ صندلی است که ۲ هزار و ۶۴ صندلی آن فعال و هزار و ۳۶۵ صندلی دیگر آن غیرفعال است. هواپیماهای شرکت هواپیمایی آسمان نیز با عمر بیش از ۲۴ سال پنجمین ایرلاین به لحاظ سنی است. تعداد ناوگان این ایرلاین برابر با ۳۶ است که ۳۴ فروند هواپیمای این شرکت به مسافری و ۲ فروند هواپیما نیز به بخش باری اختصاص دارد. مجموع صندلی این ایرلاین برابر با ۳ هزار و ۹۱۲ صندلی است که ۲ هزار و ۳۱۰ صندلی آن فعال و هزار و ۶۰۲ صندلی دیگر غیر فعال است.

این ها در شرایطی است که براساس برآورد سازمان هوانوردی تجاری و غیرنظامی ایران (CAO) ایران برای تامین نیازهای بازار داخلی با توجه به جمعیت ۸۰ میلیون نفری، سالانه به حدود ۸۰ تا ۹۰ هواپیمای جدید طی پنج سال آینده و ۵۵۰ هواپیما در یک دهه نیاز دارد.

اما پس از برجام تحریم‌های صنعت هوایی ایران بعد از نزدیک به 37 سال برداشته‌ شد و باردیگر امکان خرید هواپیماهای نو به ‌صورت مستقیم از شرکت‌های بزرگ سازنده هواپیما در جهان فراهم شد به طوری که هم اکنون چهار شرکت ایرانی خرید 315 فروند هواپیمای جدید از شرکت های بوئینگ، ایرباس و ای تی آر را در دستور کار خود قراردارند.

ایران برای 10 سال آینده نیازمند بیش از 400 فروند هواپیمای مسافری است و هم اکنون شرکت های ایرانی برای نوسازی ناوگان فرسوده قراردادهای خوبی را با شرکت های سازنده منعقد کرده اند تا بتوانند تا حدودی این عقب ماندگی های بزرگ خود را جبران کنند.

بنابر این نوسازی ناوگان هواپیمایی و خارج کردن هواپیماهای فرسوده امروز بیش از هر زمان دیگری مورد نیاز است.