اندیشکده کارنگی: روش جدید آمریکایی ها برای مقابله رقیبان، "بالا بردن هزینه تا فروپاشی از درون" است

ایده اصلی آمریکا این است که اراده رهبران رقیب را از بین ببرد یا هزینه‌های سیاست‌هایشان را تا حد زیادی افزایش دهد تا مناقشات داخلی در این کشور‌ها تشدید شود. در نهایت مناقشات داخلی منجر به تصحیح خط‌مشی جدید رهبران رقیب شده و آن‌ها مایل به پذیرش قوانین آمریکا خواهند شد.

نواندیش: بحران اخیر آمریکا و روسیه در سوریه از جهاتی با بحران موشکی کوبا در سال 1341 قابل مقایسه است. بعد از بحران موشکی کوبا خطر یک جنگ هسته‌ای میان این دو ابرقدرت بسیار قابل پیش‌بینی بود و زندگی بشریت در آن برهه از زمان در معرض خطر قرار گرفت.

به گزارش نواندیش، اندیشکده کارنگی با بررسی سیاست جنگ ترکیبی آمریکا نوشت: در آن زمان احتمال تقابل محلی میان نیروهای آمریکایی و روسی در منطقه وجود داشت، علاوه بر اینکه که ممکن بود این درگیری به سطح بالاتری ارتقا یابد و حتی امنیت جهانی را در معرض خطر قرار دهد. طی بیش از نیم قرن اخیر یعنی از زمان سیاست تنش‌زدایی به این سو درگیری چشمگیری میان این دو ابرقدرت رخ نداده است. با این حال امسال حملات موشکی آمریکا علیه متحد روسیه یعنی سوریه گام دیگری برای افزایش تنش بین واشنگتن و مسکو بود. اکنون مصداق‌های بیشتری هم برای اشاره در مورد تنش دو طرف وجود دارد. در مجموع جنگ جدید ترکیبی با شرایطی متفاوت از جنگ سرد در حال وقوع است.

تجزیه و تحلیل تنش اخیر ما را به نتایجی جدید رهنمود می‌سازد. به عنوان مثال دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، کاملاً مصمم است که مجددا از سیاست اولویت جهانی آمریکا پیروی کرده و از نیروی نظامی برای نظارت بر رقبای خود استفاده کند.

سوریه که نخستین بار توسط همین دولت ترامپ دقیقاً یک سال پیش مورد حمله قرار گرفته بود، از بسیاری جهات یک هدف آسان برای آمریکایی‌ها به حساب می‌آید. در این بین کشورهای دیگر مخصوصاً ایران و کره شمالی باید بیشتر از قبل هوشیار باشند.

امتناع کاخ سفید از تأیید انطباق تهران با توافق برجام که در سال 1394 به تصویب رسیده بود، می‌تواند منجر به حملات آمریکا علیه اهداف ایران شود. تأسیسات هسته‌ای و پایگاه‌های موشکی در ایران به اضافه دارایی‌های ایران در سوریه و گروه‌های طرفدار این کشور در غرب آسیا می‌تواند از جمله اهداف احتمالی آمریکا باشد. ایرانی‌ها به وضوح این خطر را می‌بینند و برای هر گونه حمله احتمالی آمریکا آماده می‌شوند.

در حال حاضر ترامپ تصمیم گرفته که در کره شمالی با کارت صلح بازی کند. او باید امیدوار باشد که کیم جونگ اون طی شش هفته آینده با او ملاقات کند و برنامه‌های هسته‌ای و موشکی کشورش را به کلی تعلیق نماید. با این حال، مفهوم خلع سلاح هسته‌ای برای پیونگ یانگ با واشنگتن بسیار متفاوت است. در حقیقت انجام این کار برای اون چیزی جز تسلیم شدن و کنار گذاشتن توانایی بازدارندگی کشور نیست.

بعد از خلع سلاح هسته‌ای رهبر کره شمالی باید به جای اتکا بر سلاح اتمی برای بقای خود تنها به وعده‌های کلامی آمریکا متکی باشد. کیم مطمئناً نمی‌خواهد سرنوشت معمر قذافی را تجربه کند. هنگامی که ترامپ این موضوع را متوجه شود ممکن است مواضع خود را تغییر داده و تلاش برای دستیابی به صلح در نهایت منجر به جنگ شود.

یکی دیگر از مسائل این روز‌ها در کنار موضوع خروج آمریکا از سوریه، بحث مسمومیت جاسوس دو جانبه روس اسکریپال، در سالسبری است. این رخداد از این جهت حائز اهمیت است که بار دیگر ارزش اتحاد آمریکا با متحدانش را نشان داد و آمریکایی‌ها دوباره این ارزش سیاسی را درک کردند. رویکرد اول آمریکا نزدیکی با متحدانش است و اکنون نیز کاخ سفید در حال نزدیک شدن به متحدان خود و تقویت ائتلاف‌های سیاسی و نظامی با کشورهای غربی علیه رقبایش است. امروز کسانی که آمریکا آن‌ها را رقبای خود می‌داند کشور‌های روسیه و چین هستند.

در حال حاضر، بیشتر فشار به روسیه به عنوان دشمن ضعیف‌تر اعمال می‌شود، اما چین به وضوح به عنوان رقیب اصلی در تهدید نظم آمریکایی به شمار می‌رود. آنچه بر سر موضوع کره شمالی، دریای جنوبی چین و احتمالاً تایوان رخ می‌دهد همه ویژگی‌هایی تأثیرگذار بر روابط استراتژیک چین و آمریکا هستند. همچنین این موضوعات علاوه بر تأثیرگذاری بر روابط دو کشور آینده نظم جهانی را نیز تعیین خواهد کرد. روابط روسیه با همسایگان اروپایی‌اش بسیار متفاوت از روابط چین با بقیه کشور‌های آسیایی است. با این حال در هر دو مورد، آمریکا به دنبال انزوای دو رقیب خود در مناطقشان است.

در هر دو موضوع مسمومیت اسکریپال و حمله سلاح‌های شیمیایی در دوما پیش از انجام هرگونه تحقیقات و نتیجه‌گیری آمریکا دست به اقدام فوری زد. در محیط روان‌شناختی فعلی، هر آنچه توسط آمریکا و متحدانش اعلام می‌گردد مورد پذیرش قرار می‌گیرد. در حقیقت این روز‌ها در عرصه عمومی جهانی بحث وجود شواهد و یا عدم آن نیست بلکه بحث اعتماد به گفته‌های آمریکا و متحدان آن است.

با این حال، برخی از درس‌های مهم جنگ سرد هنوز هم قابل استفاده است. ارتش آمریکا در سوریه به شدت مراقب بود که اهداف روسیه را به اشتباه هدف قرار ندهد. هشدار ژنرال والری گویرسیموف، رئیس ستاد مشترک ارتش روسیه در مورد انتقام‌جویی از آمریکا در صورت آسیب دیدن شهروندان روس بسیار مورد توجه آمریکایی‌ها قرار گرفت.

نه پنتاگون و نه کاخ سفید قصد ندارند که رقبای استراتژیک و هسته‌ای خود را تحریک کنند. با توجه به برتری نظامی منحصر به فرد آمریکا نسبت به سایر قدرت‌های بزرگ جنگ ترکیبی راهی قابل پیش‌بینی برای آن کشور‌ها خواهد بود، اما در عین حال باید از ورود تنش به سطوح واقعاً خطرناک جلوگیری کرد.

عصر جدید ممکن است به اندازه قرن بیستم خطرناک باشد، اما دیگر تکرار شرایط آن زمان ممکن نیست. اکنون پکن و مسکو در حال اتحاد سازی و همراه نمودن متحدان جدیدی با خودشان هستند. در حقیقت این دو کشور مشغول مشخص نمودن اهدافی خاص در هماهنگی با یکدیگر و سایر ملل هستند. در مجموع رقابت قدرت‌های اصلی در حال افزایش است.

در واقع ایده اصلی آمریکا این است که اراده رهبران رقیب را از بین ببرد یا هزینه‌های سیاست‌هایشان را تا حد زیادی افزایش دهد تا مناقشات داخلی در این کشور‌ها تشدید شود. در نهایت مناقشات داخلی منجر به تصحیح خط‌ مشی جدید رهبران رقیب شده و آن‌ها مایل به پذیرش قوانین آمریکا خواهند شد.

گزارش خطا