بقای "اصلاحات"، نیازمند اصلاح

شاید سخن گفتن از اصلاحات اکنون تبدیل به جریان عادی روزمره شده باشد، اما بی‌شک هنوز مهم‌ترین موضوع و مورد توجه مردم ایران است.

حامد روشن چشم در روزنامه آرمان نوشت:

جامعه ایران از دیرباز فریاد اصلاحات را سر داده و هر روز به امید فردای بهتر سر بر بالین خود می‌گذارد. هنوز اصلاحات و توسعه در ایران بازوی توانمند برای ساخت ایرانی قدرتمند، شاداب، آزاد و با رفاه است. با این حال، جریان اصلاحات در ایران دچار برخی از کاستی‌ها و در ابعادی ناکارآمدی در حصول اهداف و آرمان‌ها گردیده است.

اگر چه سیاست، دارای قواعد بازی مختص خود می‌باشد، به‌گونه‌ای که در ابعاد سیاست واقعی، رفتار عقلانی، بازتولید منافع در مناسبات قدرت معنا می‌دهد، اما چرخش منابع قدرت به دورن جامعه که همان توسعه و دموکراسی حقیقی هست، باعث می‌شود که رفتار عقلانی منافع جامعه را هدف قرار دهد تا بازآفرینی قدرت را به تعیین کنندگی جامعه گره بزند. به‌نظر می‌رسد، رویکرد محافظه‌کاری که از نتایج پیری و حل شدن در منافع موقتی هست، مانع اصلی در پویش و بالندگی اصلاحات در ایران به شمار می‌رود.

هر چند موانع فرهنگی، ساختار اقتصادی، ساخت قدرت را اندیشمندان جامعه‌شناس به‌عنوان مهم‌ترین موانع در توسعه ایران یاد کرده‌اند، با این حال رویکرد محافظه گرایی برای حفظ داشته‌های فعلی و قرار گرفتن در معادله تعریف شده با نقش معین مهم‌ترین سد در برابر جریان اصلاحات در ایران است. پدیده‌های اجتماعی جدیدی تایید‌کننده این شرایط برای جبهه توسعه در جامعه هستند، استعفا‌ها در برابر فشارها، فیلتر کردن گردش آزاد اطلاعات، عدم ایستادگی برای تامین حقوق شهروندی، ناکارآمدی در اجرا، نارضایتی و سرخوردگی اجتماعی در جامعه همگی بیانگر کاهش امید به تحول و افزایش ناکارآمدی در برابر خواست جامعه هستند.

از این رو، اولین اولویت برای بازآفرینی جریان پیشرو در جامعه ایران تعیین مرز مشخص با ساخت دولتی و به‌خصوص عملکرد دولت در برابر الصاق آن به اصلاحات و انتظار جامعه به‌عنوان رهیافت تغییر در ایران بوده و سپس شکل دادن به اصلاح ساختار اصلاحات در ایران است، به‌طوری که بازنمایی جدیدی از توان و آرمان در برابر دیدگان مردم را سامان داده و بر نقش‌آفرینی جوانان توانمند، تحول‌خواه و با اراده تاکید شود. اکنون جامعه ایران شاهد ناکامی‌های سیاسی پی‌درپی برای شکل دادن به توسعه و بهبود در ایران است.

از عملکرد دولت تدبیر و امید گرفته تا شکست‌ها در مجلس شورای اسلامی، پذیرش فشارها در شورای اسلامی شهرها که بیانگر کاهش اعتماد و چشم انتظار توسعه و بهبود هستند. لذا، تغییر برای اصلاح باید اولین گام در ساختار اصلاح‌طلبی باشد. تغییری که علاوه بر درک شرایط کنونی و سطح آگاهی اجتماعی با تزریق افکار و نیروهای پیشرو برای پویایی هر چه بیشتر و در نهایت شکل‌گیری نیروها برای توسعه در ایران گام بردارند. بی‌شک، جامعه هنوز در انتظار عملکرد این جریان و پاسخگویی در برابر اعتمادها می‌باشد.

مهم‌ترین بستر اصلاح در سطح سیاسی و اجتماعی ایجاد فضای عمل برای نیروهای تازه نفس، روشنفکر و تحول خواه در ساختار قدرتی است. نیروهای که زمینه‌های بهبود و به‌دنبال کاهش آلام اجتماعی هستند.

جریان اصلاحات اکنون در وضعیت تاریخی مهمی قرار گرفته که اعمال سیاست‌های جدید آن تعیین‌کننده آینده این جریان و نوع حرکت ایران به سمت توسعه خواهد بود. در صورت تغییر در نگرش و رویکرد سنتی در ساختار اصلاحات ایران و بهره‌گیری از اندیشه‌های جدید در سطح اجتماعی و سیاسی در کنار واگذاری جایگاه‌ها به افراد توانمند و فعال، بی‌تردید می‌توان همچنان به تغییر و توسعه در ایران امیدوار بود.

تاکید بر نیروهای اجتماعی فعال در کنار افزایش سطح آگاهی اجتماعی با بهره‌گیری از توانمندی‌های ارتباطی زمینه‌های تحول واقعی و نه نمایش تغییر را می‌تواند به ارمغان بیاورد. بنابراین، اصلاحات نیازمند یک پوست اندازی و استخراج منابع انسانی جدید از درون جامعه است تا بتواند فضای تحول راستین و اصلاحات را پیش ببرد.

گزارش خطا