«سفر رایگان به تركيه و ارمنستان»

فاطمه صفری- شهروند: «سفر خارجی رایگان بروید» این جمله به تازگی برای بسیاری از مشترکان تلفن همراه ارسال می‌شود و البته تعجب خیلی‌ها را به دنبال داشته است. با کمی جست‌و‌جو می‌توان فهمید که آژانس‌های مسافرتی برای فرستادن شما به سفر خارجی رایگان یک شرط دارند: «ارز مسافرتی‌تان را به ما بدهید» حالا بانک مرکزی برای مسافرانی که امسال برای نخستین بار قصد سفر خارجی دارند، ٥٠٠ تا ١٠٠٠ یورو ارز مسافرتی پرداخت می‌کند. برای رفتن به کشورهای همسایه و البته کشورهایی که بیشتر محبوب ایرانی‌ها هستند مانند ترکیه، ارمنستان، گرجستان، دوبی و ... تنها ٥٠٠ یورو عایدتان می‌شود. قیمتی که بانک مرکزی برای یوروی مسافران در نظر گرفته است تنها ٥‌هزار و ٣٠٠ تومان است و قیمت یورو در بازار ایران حدود ٩‌هزار و ٥٠٠ تومان خرید و فروش می‌شود. این اختلاف ٤‌هزار و ٢٠٠ تومانی درواقع به معنی یارانه ٢‌میلیون و ١٠٠‌هزار تومانی است که دولت به هر مسافر آن سوی مرزها می‌دهد. آژانس‌های مسافرتی درواقع با این ترفند شما را به یک تور کوتاه ٢‌میلیون و ١٠٠‌هزار تومانی می‌فرستند. این درحالی است که قیمت تورهای مشابه با امکانات بیشتر برایتان ارزان‌تر درمی‌آید و یا درنهایت با این قیمت برابری می‌کند.

ماجرای تورهای رایگان چیست؟

٤ روز و ۳شب کاملا رایگان به ایروان بروید. این متن تبلیغی یکی از آژانس‌های مسافرتی است که برای مشترکان تلفن همراه ارسال شده است و البته گفته‌اند این موضوع فقط شامل حال سفر اولی‌های‌سال ٩٧ می‌شود. آنها به شما می‌گویند بلیت رفت و برگشت و هتل برای این دسته افراد رایگان است و غذا و سایر هزینه‌ها با خودتان است. چنین پیام‌هایی از تور‌های مسافرتی مدتی است که باب شده است، اما مگر می‌شود سفر رایگان را تجربه کرد چه کسی ذینفع چنین سفر‌هایی می‌شود؛ آژانس‌ها، مردم یا دولت؟ محمد حسن کرمانی، مدیر آژانس‌های مسافرتی به «شهروند» می‌گوید: هتل‌هایی که این آژانس‌ها در اختیار افراد می‌گذارند هتل‌های درجه چندم یا هتل‌های رایگان تبلیغاتی است. او توضیح می‌دهد: «کشورهای خارجی سیاست‌های مختلفی برای جذب توریست دارند، به همین جهت ممکن است هتل‌هایی از طریق سرویس رایگان جاذبه‌ای ایجاد و پس از آن از نقاط دیگری درآمد ایجاد کنند؛ موضوعی که در ترکیه وجود داشته و در ارمنستان هم به وجود آمده، که برای جذب توریست فعالیت می‌کنند؛ بنا بر سیاست جذب توریست.»

چارتری‌ها ارزان‌ترند

بلیت‌های چارتری هم که این آژانس‌ها مسافران خود را با آن می‌فرستند بسیار ارزان‌قیمت است تا جایی که در برخی روزهای سال بلیت یکسره ارمنستان به ١٠٠‌هزار تومان و بلیت یکسره گرجستان به ٦٠‌هزار تومان هم رسیده است. بلیت اما برای آژانس‌ها به صورت چارتری بسیار ارزان‌تر هم درمی‌آید.

معمولا آژانس‌های مسافرتی تعدادی از بلیت‌های برخی از مسیرهای پر رفت‌وآمد را به صورت عمده خریداری می‌کنند. زیرا در صورت خرید عمده، قطعا مبلغ کمتری به نسبت خرید تکی پرداخت خواهند کرد؛ به همین دلیل خرید به صورت چارتری برای آژانس‌ها و شرکت‌ها مقرون به صرفه‌تر است. بزرگترین و مهمترین مزیت بلیت‌های چارتری برای مسافران این است که با کمی حوصله و جست‌وجو می‌توانند بلیت مورد نظر را با کمترین و بهترین قیمت تهیه کنند. شرکت‌های چارترکننده برای جلوگیری از متضرر شدن، همواره تلاش می‌کنند بلیت‌های چارتر شده را با کمترین سود ممکن به فروش برسانند و به همین دلیل امروزه از روش‌های مختلف به خصوص از طریق شبکه‌های اجتماعی در این مورد اطلاع‌رسانی می‌کنند. یکی از معایب بلیت‌های چارتری این است که معمولا قابلیت استرداد، کنسلی، تغییر روز و ساعت پرواز را ندارند و درصورت ایجاد پیش‌آمدی غیرمنتظره برای مسافر، بلیت سوخت می‌شود. یکی دیگر از معایب بلیت چارتری این است که برخلاف بلیت سیستمی هیچ‌گونه تخفیفی برای کودکان قایل نمی‌شود و هزینه بلیت پرواز کودکان همانند بزرگسالان محاسبه می‌شود؛ اما در مقابل، قیمت ارزان بلیت چارتری یکی از مزایای مهمی است که موجب شده اکثر مسافران به خرید این نوع بلیت گرایش پیدا کنند.

حال تصور کنید که موعد سفر فرا رسیده و آژانس مسافرتی که میزان متعارفی بلیت را از شرکت‌های هواپیمایی خریداری کرده، موفق به فروش صندلی‌های خود نشده است. در این شرایط اگر پرواز چارتر خالی بماند، چارتر‌کننده متحمل هزینه‌های گزافی می‌شود شاید برای همین است که بلیت‌های لحظه آخری چند سالی است که باب شده. بهترین راه حل معامله‌ای برد – برد است. به همین جهت چارتر، برای به حداقل رساندن ضرر و زیان بلیت‌های خود را با تخفیف‌های چشمگیری به فروش می‌رساند. این تخفیف‌ها از ١٠درصد شروع می‌شوندو تا ٨٠‌درصد هم دیده شده است.

شاید بسیاری گمان کنند که بلیت‌های لحظه آخری مشکلی دارند یا نمی‌توان به آنها اطمینان کرد، اما این طور نیست. بلیت هواپیماهای لحظه آخری، تفاوتی با بلیت‌های عادی ندارند. پس نباید گمان کرد که لحظه آخری‌ها شرایط مساعدی ندارند؛ فرض کنید در طول هفته بلیت رفت و برگشت کیش ٤٥٢‌هزار تومان باشد. اما به هر دلیلی یکی از صندلی‌ها خالی می‌ماند و آژانس برای این‌که متضرر نشود آن را درآخرین ساعت با قیمتی بالغ بر ١٢٠‌هزار تومان به فروش می‌رساند. در این شرایط لحظه آخری‌ها فروش خوبی دارند و با استقبال روبه‌رو می‌شوند. البته باید در نظر داشت که بلیت‌های لحظه آخری حتما نباید ارزان‌ترین بلیت هواپیما باشند چرا که به عوامل متعددی ازجمله فصل و داخلی و خارجی بودن پرواز هم بستگی دارد.

ترکیه مقصد ایرانیان

همچنین باید در نظر داشت که مقصد بیشتر مسافران ایران ترکیه است. به دلیل مزیت‌هایی که دارد. ازجمله می‌توان به لغو روادید اشاره کرد. زیرا با لغو روادید راحت‌تر می‌توان به کشور‌های دیگر سفر کرد. همچنین نه هزینه‌ای برای ویزا لازم است و نه نیازی به آن است تا برای دریافتش صبر کنیم. اما در چند‌سال آخر گرجستان و ارمنستان هم پیشرفت خوبی داشته‌اند. کرمانی با تأکید بر این موضوع توضیحاتی را ارایه می‌دهد: «علاوه بر کشور‌هایی چون ترکیه، گرجستان و ارمنستان کشور‌های سی‌ای اس (کشور‌های مشترک المنافع) به این موضوع ورود پیدا کرده‌اند که یا نیازی به ویزا ندارند یا دریافت ویزا بسیار آسان است تا از این طریق مسافر به آن‌جا سفر کند. حتی به لحاظ استاندارد نخستین مقصد ایرانیان ترکیه است. زیرا ترکیه به لحاظ استانداردی، استاندارد بالاتری هم دارد. برای همین سهم درآمدی ٣٥ میلیونی از توریست دارد. امکانات هم باید در نظر گرفت.» «پایاپای کردن ارز در ازای سفر رایگان در گذشته هم وجود داشته است. اما چنین اقداماتی نه تنها حرفه‌ای نیست بلکه متعارف با اقداماتی که در دنیا می‌شود هم نیست. اما به‌هرحال باید در نظر داشت که این موضوع بخش تبلیغات است به همین جهت بخشی از واقعیت پنهان می‌ماند. و در مواجهه با واقعیت باید به ریز موضوعات آگاه بود . آن چه در تفاوت ارز اتفاق می‌افتد نزدیک به ٣‌میلیون تومان است. البته به نظر نمی‌رسد که این سفر در حد یک استاندارد متوسط یا بالا باشد که با٢میلیون تومان انجام شود و یکی از بدیهیات است که آژانس‌های قدیمی و پخته وارد چنین کار‌هایی شوند به نفع هر دو است.» اینها را کرمانی می‌گوید.

آیا سفرتان واقعا رایگان است؟

اما این موضوع درحالی اتفاق افتاده که در سایت برخی از آژانس‌های هواپیمایی کمترین قیمت سفر به ارمنستان ٤شب را یک‌میلیون و ٢٠٠‌هزار تومان و بیشترین قیمت را یک‌میلیون و ٩٠٠هزار اعلام کرده‌اند. درحالی‌که سفر با آژانس‌های هواپیمایی با دریافت سود ارز مسافرتی به میزان ٥٠٠ یورو مبلغی بالغ بر ٢میلیون می‌شود. حال با فرض این‌که ارز‌های مسافرتی به فروش برسد، این آژانس‌ها تقریبا دو برابر سود می‌کنند؛ چرا که یورو در بازار آزاد ٩‌هزار و ٣٠٠تومان است و برای مسافران ٥هزار تومان است. این موضوع برد_ برد برای مسافران و آژانس‌های هواپیمایی است. اما نه به معنای ذینفع شدن مسافران بلکه به معنای خیال آسوده‌شان. البته موضوع به همین جا ختم نمی‌شود، چرا که جاذبه‌ای را ایجاد می‌کنند که به وسیله آن مسافر به آن کشور سفر کند. از این طریق درآمد‌های جانبی جبران چنین تخفیفاتی می‌شود. ضرورت این موضوع آن است که باید با نگاه درآمد ملی به آن نگاه کرد و دولت هم از آن حمایت و نظام توازن بین این درآمد‌ها ایجاد کند. زیرا سفر درآمدی بر آنها تحمیل می‌کند، این تنها ظاهر تبلیغات است. به‌عنوان مثال اگر هتلی از شما به جای ٥٠٠هزار تومان، ١٠٠‌هزار دریافت کند، به وسیله خدمات دیگر هزینه مربوطه را جبران می‌کند. و این موضوع به معنای رایگان بودن نیست. در بسیاری از تبلیغات ما شاهد این موضوع هستیم و جابه‌جایی ارقام صورت میگیرد.

البته نمی‌توان به اصل این معامله خرده گرفت و تعهدی برای این موضوع وجود دارد . اما چگونگی آن باید مورد واکاوی قرار بگیرد زیرا ارز را فرد باید با گذرنامه‌اش در فرودگاه دریافت کند و به نوعی اخلال در نظام مالی است. اما در صورتی که مسافر ارز مورد نظر را دریافت کند و به تور‌ها بپردازد ایرادی وجود ندارد که در غیراین صورت نشان‌دهنده رابطه‌های نادرست بین بانک و آژانس‌هاست.

گزارش خطا

X Share

Telegram Google Plus Linkdin

Cloob Facenama

لینک کپی شد

نظر شما

قابل توجه کاربران و همراهان عزیز: لطفا برای سرعت در انتشار نظرات، از به کار بردن کلمات و تعابیر توهین آمیز پرهیز کنید.

پربازدید ها
پربحث ترین

آخرین اخبار
عکس و فیلم