کد خبر: ۷۸۴۶
تاریخ انتشار: ۲۸ بهمن ۱۳۹۲ - ۱۱:۲۰

ایران به‌دنبال دیپلماسی متوازن

گفتگو با دکتر ابراهیم متقی
گفتگو با دکتر ابراهیم متقی استاد دانشگاه تهران

مذاکرات ایران و 1+5 در وین از صبح فردا به‌صورت رسمی آغاز می‌شود. با توجه به اینکه این دور از مذاکرات برای رسیدن به گام نهایی در توافق است، چه مشکلاتی در این دور از مذاکرات می‌تواند پیش‌پای مذاکره‌کنندگان قرار داشته باشد؟
فرآیند اجرایی‌شدن توافق ژنو از ماه گذشته آغاز شده است و در این ارتباط نگاه ایران و 1+5 و آژانس نسبتا به یکدیگر نزدیک شده‌اند. اما بحث اصلی در مذاکرات وین مربوط به شرایطی است که زمینه‌های برطرف‌کردن اختلافات در حوزه‌های مختلف مثل غنی‌سازی، آب سنگین و اکسیدکردن را فراهم کند. اما مشکل اصلی مربوط به فضایی است که موافقتنامه جامع باید در آن شکل گیرد. موافقتنامه جامع در شرایطی شکل می‌گیرد که ایران، قطعنامه‌های شورای امنیت را بپذیرد. به‌عبارت دیگر این مساله به‌منزله نادیده‌گرفتن حقوق ایران در زمینه غنی‌سازی تلقی می‌شود. از سوی دیگر توافق جامع همزمان با تصویب پروتکل الحاقی حاصل خواهد شد. درحالی‌که مجلس چنین اقدامی نخواهد کرد. به این ترتیب مشکلات زیادی پیش‌رو خواهد بود. از همه مهم‌تر فضایی است که در ارتباط با تحریم‌های مضاعف در حال شکل‌گیری است چراکه آمریکا در زمینه رفع تحریم‌ها به جز آنچه در توافق ژنو آمده، هیچ انعطافی از خود نشان نمی‌دهد. سیاست متوازن را می‌توان به‌عنوان الگوی سیاست خارجی ایران تلقی کنیم. این مساله به این مفهوم است که روند محدودسازی قابلیت هسته‌ای ایران با چگونگی کاهش تحریم‌های ایران ادامه پیدا کند. بنابراین احتمالا تحریم‌ها و مساله مربوط به رآکتور اراک و آینده غنی‌سازی از مباحث وین خواهد بود.

  درحالی‌که ایران غنی‌سازی را خط قرمز خود اعلام کرده و طرف مقابل هم سعی در توقف غنی‌سازی ایران دارد، یعنی هر دوطرف بر سر حرف خود ایستاده است، آیا مذاکره موضوعیت خواهد داشت؟
در توافق ژنو غنی‌سازی پنج‌درصد ایران مورد پذیرش قرار گرفته است. همچنین بحث مربوط به قطعنامه شورای امنیت نیز به‌صورت ضمنی اشاره شده که این‌هم پایان غنی‌سازی را نشان می‌دهد. اما ایران غنی‌سازی پنج‌درصد را ادامه خواهد داد، ولی وضعیت اورانیوم غنی‌شده، نسل جدید و نصب سانتریفیوژها چگونه خواهد بود، از جمله مواردی است که به‌طور جدی در وین مورد بحث قرار خواهد گرفت.

  در هفته‌های اخیر مقامات آمریکایی خواستار گنجاندن مباحثی مانند توانمندی موشکی یا حقوق بشر در مذاکرات گام نهایی شده‌اند. آیا این مسایل می‌تواند باعث بی‌اثرشدن مذاکرات شود؟
توافق ژنو از ابتدا طوری تنظیم شده که بحث موشکی را می‌توان از آن استنباط کرد. یعنی گام اول باعث شده که حقوق ملی ایران در ارتباط با روند غنی‌سازی و حوزه‌های راهبردی در ابهام قرار گیرد و در آینده مشکل ایجاد شود. راهبرد آمریکا کاهش قدرت ملی ایران است. اما مذاکرات ادامه پیدا خواهد کرد، یعنی ایران تلاش می‌کند موضوع مربوط به دیپلماسی متوازن را پیگیری کند. اما اینکه به چه میزان به نتایج متوازن برسد، برای نتیجه‌گیری زود است.

 پس از توافق ژنو بیشتر مقامات آمریکایی بودند که در مورد ایران به اتخاذ موضع می‌پردازند و اروپایی‌ها نسبتا ساکت بوده‌اند. آیا این می‌تواند نشان‌دهنده دنباله‌روی اروپا از آمریکا باشد؟
سیاست‌های آمریکا و اتحادیه اروپا در برخورد با مساله هسته‌ای ایران و موافقتنامه ژنو تا حد زیادی به یکدیگر نزدیک هستند. با این حال تفاوت‌هایی بین انگلیس و فرانسه و آلمان با آمریکا وجود دارد. علت این امر را باید در سیاست‌گذاری آمریکا و اروپا دانست. در آمریکا گروه‌های اسراییل‌محور، نقش زیادی در فشار به کابینه آمریکا دارند. در اروپا این نقش محدودتر است. در آمریکا لابی‌هایی فعالیت دارند که فعالیت‌های هسته‌ای ایران و توافقنامه ژنو و فرآیندهای دیپلماتیک را از زوایای مختلف بدون نگرانی بررسی می‌کنند. بخش بزرگی از این لابی‌ها مربوط به اسراییل است. بنابراین طبیعی است که در این شرایط زمینه برای تنظیم سازوکارهای محدود‌کننده و گسترده‌تر علیه ایران و آمریکا بیشتر از اروپا خواهد بود.

 در این بین روسیه از برخی اقدامات آمریکا انتقاد می‌کند. آیا این امر می‌تواند باعث شکاف در 1+5 شود؟
گرچه روسیه از ادبیات آمریکایی‌ها انتقاد کرده اما روس‌ها زمان تنظیم موافقتنامه و فرآیند مربوط به تحریم‌ها حتی قطعنامه 1929 حمایت لازم را انجام دادند. هرچند سیاست کلان روس‌ها در قبال ایران با سیاست‌های آمریکا متفاوت است، اما روس‌ها چه در سطح دولت و چه در سطح نخبگان و مراکز مطالعاتی‌شان از فعالیت‌های هسته‌ای ایران نگرانی دارند. بنابراین طبیعی است که روس‌ها در مقابل آمریکا نمی‌توانند نقش محدودکننده بازی کنند.

*شرق
نظر شما
قابل توجه کاربران و همراهان عزیز: لطفا برای سرعت در انتشار نظرات، از به کار بردن کلمات و تعابیر توهین آمیز پرهیز کنید.
* کد کپچا:
captcha

هوش مصنوعی چهره‌ مریم مقدس را بازسازی کرد/ عکس

فعال سیاسی اصولگرا: مذاکره مستقیم ایران و آمریکا حرام نیست؛ ترامپ باید رفتار خود را اصلاح کند

رئیس صندوق بازنشستگی کشوری تغییر کرد: وحید محمودی کیست؟

لاریجانی: ایران در حال آماده‌سازی پاسخ به اسرائیل است

استوری تازه ملیکا شریفی‌نیا درباره خبر ازدواجش (عکس)

ایران و آمریکا در دوره ترامپ بر سر میز مذاکره می نشینند؟!

مربی پرسپولیس در کنفرانس خبری پیش از جدال مقابل الریان: نمی‌گوییم حتما باید ببریم!

صحبت های کنعانی زادگان در کنفرانس خبری پیش از جدال حساس پرسپولیس

کریس رونالدو برای استقلال مهاجم جذب می کند؟!

نحوه اجرای متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی چگونه خواهد بود؟

حضور ایلان ماسک در مذاکرات هسته ای ایران و اروپا؟!

کدهای کتز داگز امروز ۴ آذر و ۵ آذر : جواب تسک‌ های یوتیوب گربه سگ  5 Al Tools You Wont Believe Are Free by DOG CAT

رونمایی رسمی از کیت جذاب جدید پرسپولیس (عکس)

پرداخت ۴۰ میلیون تومان در صورت فوت بازنشستگان تأمین اجتماعی

خبر مهم درباره وضعیت جداول جدبد متناسب سازی حقوق بازنشستگان کشوری، فرهنگیان بازنشسته و…

خلاصه بازی زیبای سلتاویگو 2 - 2 بارسلونا (فیلم)

خلاصه بازی منچستر سیتی 0 - 4 تاتنهام؛ جذاب! (فیلم)

خلاصه بازی اینتر میلان 5 - هلاس ورونا 0 ؛ تورام دبل کرد (فیلم)

تغییر چهره بازیگر «عشق ممنوع» و «فاطماگل» 14 سال بعد 14 سال در 40 سالگی (عکس)

فیلمی عجیب از گربه ماهیِ رزه دار درحالِ صحرانوردی در جستجوی آب! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 3 - مس سونگون 0 (فیلم) - 1 آذر

آهنگ نگرانتم ، میثم ابراهیمی (موزیک ویدئو) + متن شعر ترانه

خلاصه بازی ایران 3 - قرقیزستان 2 ؛ گل های طارمی، حردانی و آزمون (فیلم)

گوسفند عاشق نوشیدن چای را ببینید! (ویدئو)

ماهی روز قیامت برای دومین بار دیده شد (عکس)

آهنگ ای دریغا - محسن چاوشی (موزیک ویدئو)

خاطره خنده دار مونا کرمی در شام ایرانی از تبلیغات ماهواره‌ای (ویدئو)

حمله یک قلاده خرس به خودروها در جاده چالوس (ویدئو)

مداحی دهه فاطمیه عبدالرضا هلالی؛ ناحلة الجسم یعنی؟! (ویدئو)

خلاصه بازی رئال سوسیداد ۱-۰ بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی چلسی 1- 1 آرسنال (ویدئو)

خلاصه بازی و گلهای رئال مادرید 4 - 0 اوساسونا (ویدئو)

مسابقه امیر علی اکبری، فایتر ایرانی مقابل مارکوس آلمِیدا، اسطوره برزیلی در MMA (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 2 - 0 پائوک (ویدئو)

خلاصه بازی و گل های بارسلونا ۵ - ستاره سرخ بلگراد ۲ (ویدئو)

تصویری از شیخ نعیم قاسم، دبیرکل جدید حزب الله لبنان در حرم امام رضا (عکس)

خلاصه بازی رئال مادرید ۰ - بارسلونا ۴ (ویدئو) / طوفان در لالیگا

تیپ پائیزی و چهره شاد شبنم قربانی در 35 سالگی (عکس)

تصاویر پربازدید از بازیگر زن ترک و حجابش در ایران (عکس)

استقبال دختران روس از پزشکیان (عکس)

تصویر شگفت انگیز از فرود هواپیما در بیروت در میانه آتش حملات اسرائیل (عکس)

تغییر چهره آناهیتا درگاهی پس از جدایی (عکس)

حزب الله با پهپاد خانه نتانیاهو را هدف قرار داد (+عکس و ویدئو)

دوقلوهای جدید جایگزین سارا و نیکا در پایتخت شدند (عکس)

بنر اعتراضی جالب هواداران استقلال جلوی درب دفتر هلدینگ (عکس)

قاب بامزه و خوش آب و رنگ از بهنوش طباطبایی (عکس)

تغییر چهره قابل توجه پریناز ایزدیار در 38 سالگی (عکس)

تصویر پربیننده از زنان آتش نشان در تهران (عکس)

تیپ جالب المیرا دهقانی در پشت صحنه یک نمایش (عکس)

استایل و آرایش متفاوت هدی زین العابدین وایرال شد (عکس)

چهره جذاب بهنوش طباطبایی در ۴۳ سالگی (عکس)

واکنش پسر ناصرملک مطیعی به حمله کیهان؛ «دل تاریکتان پر از کینه است» (عکس)

فیگورهای زیبای انفرادی هادی چوپان در فینال مسترالمپیا ۲۰۲۴ (گزارش تصویری)

عینک عجیب و ۲۱۰ میلیون تومانی علی صادقی در جوکر سوژه شد (عکس)

لوگوی عجیب روی لباس پیشکسوت جنجالی؛ هم استقلال هم پرسپولیس ! (عکس)

تصاویر مسابقه مقدماتی هادی چوپان در مستر المپیا ۲۰۲۴ و نتیجه آن (عکس)

تصویر جذاب سحر دولتشاهی در روز تولدش (عکس)

رونمایی شهرزاد کمال‌زاده از استایل جذاب و جدیدش (عکس)

شوک به استقلال: ستاره با هواداران خداحافظی کرد (تصویر)

حذف تصویر رئیسی از اتاق وزیر خبرساز شد (عکس)

عاشقانه حدیثه تهرانی برای همسرش (عکس)

استایل متفاوت لیلا بلوکات در پشت صحنه تئاتر (عکس)

تیپ و چهره تازه ندا قاسمی، «شیرین سریال نون خ» (عکس)

سلفی بدون آرایش نجمه جودکی، مجری سابق صداوسیما (عکس)

تیپ و چهره متفاوت المیرا دهقانی روی صحنه تئاتر (تصاویر)

تیپ و چهره پاییزی نازنین بیاتی در ۳۴ سالگی (عکس)

شادی عجیب ایلان ماسک در سخنرانی ترامپ (عکس)

شکایت استقلال از اکرم عفیف به خاطر این خوشحالی (عکس)

عراقچی وارد فرودگاه دمشق شد (عکس)

زندگی خصوصی، عکس‌های شخصی و بیوگرافی ساناز سعیدی (تصاویر)

حضور فرزندان رهبر انقلاب در دفتر حزب الله لبنان (عکس)

عذرخواهی کاپیتان استقلال از هواداران و پیام به نکونام (تصویر)

واکنش رامین رضاییان به جدایی جواد نکونام از استقلال (تصویر)

عکس: رقص عاشقانه عروس و داماد فلسطینی زیر موشک های ایرانی

پوشش دختران شادی کننده در پی حمله موشکی ایران به اسرائیل (عکس)

وقتی آهنگ عروسی پس از مشاهده موشک های ایران بر فراز اسرائیل تغییر می کند! (ویدئو)

عکس یادگاری اهالی رام الله با موشک های ایران (تصاویر)

آثار حمله موشکی ایران به تل آویو (عکس)

این خانم مجری سوری هدف حمله هوایی اسرائیل قرار گرفت (عکس)

گیتی قاسمی و مریم مومن در یک اکران مردمی (عکس)

ادعای ترور ماهر الاسد برادر بشار اسد + تصویر

حضور سردار قاانی در دفتر حزب الله تهران (عکس)

استایل سحر دولتشاهی در فرش قرمز فستیوال روسیه (عکس)

این جنگنده عامل ترور سیدحسن نصرالله بود +عکس

لحظه طلاق پرویز یاحقی و حمیرا (تصاویر)

مهدی کوشکی بازیگر و همسرش با لباس لری (عکس)

تیپ و چهره متفاوت ریما رامین فر، «هما» سریال پایتخت با همسر و پسرش در ایتالیا / عکس

ارتش اسرائیل تصاویر حمله به مقر حزب الله لبنان را منتشر کرد (ویدئو)

بیلبورد شهری در تهران در واکنش به اقدام به ترور سیدحسن نصرالله (عکس)

تغییر چهره رعنا آزادی ور «سمیرا» سریال زخم کاری در 41 سالگی (عکس)

پرطرفدارترین

تصمیم سرمربی استقلال درخصوص جذب جوئل کوجو و مسعود جمعه مشخص شد

نوشیدنی روی میز در دیدار پزشکیان با مولوی عبدالحمید جنجال ساز شد!(عکس)

آغاز ثبت نام و فروش فوری خودرو فیدلیتی پرایم - بهمن موتور آذر ماه + جدول قیمت، اقساط و زمان تحویل

حکم قصاص برای همسر معاون شهردار تهران و همدستش

حسن روحانی: آقای خاتمی را زیر بالم گرفتم و او را بردم به بالا، به آسمان!