آغاز دور جديد مذاكرات

مذاكرات هسته يي با جنبه هاي فني و حقوقي آغاز مي شود و به تصميمات سياسي منتهي خواهد شد. مذاكرات ايران و گروه 1+5 در روزهاي آتي در مرحله توافقي و قراردادي است. آنچه كه قبلادر اين مذاكرات روي داده بيانيه و تفاهمي بوده كه تا حدودي از جانب طرفين اعمال شده است. اما مذاكرات بايد به يك موافقتنامه يي منتهي شود. انتظار اين است كه دور جديد از اين مذاكرات قرين موفقيت شود. البته هرچه كه به جلو گام برداشته مي شود مسائل پيچيده تر شده و احتمالاموضوعات ديگري مطرح خواهد شد،مسائل و موضوعاتي مانند سيستم موشك ها و حقوق بشر. در مرحله يي كه در پيش است طرفين مذاكرات سعي مي كنند پيرامون تكنولوژي هاي هسته يي و مساله تحريم مذاكرات را ادامه دهند. مذاكرات قبلي ايران با گروه 1+5 تفاهمي بود كه البته طرفين نيز تا حدودي توانستند به تعهدات خود عمل كنند. در مورد ايران تعهدات اين گونه بود كه غني سازي 20 درصدي را به 5 درصد تقليل داده و فراتر از آن را تبديل به هيدرواكسيد يا ميله هاي سوخت كند. يا 5 درصد از آن را سايت دانشگاه تهران در موارد پزشكي استفاده كند. سايت اراك نيز آب سنگين و فردو و نطنز هم سانتريفوژها را كاهش دهد، كه ايران همه اين تعهدات را انجام داده و با بازرسان آژانس بين المللي هم كه به ايران آمدند همكاري گسترده يي صورت گرفت. از سوي طرف مقابل نيز نقل و انتقال پتروشيمي آزاد شد و دارايي هاي ايران كه در خاور دور و آسياي جنوب شرقي (ژاپن، هند، چين، كره جنوبي و تايوان) مسدود شده بود مقرر شد به ايران بازگردانده شود و نقل و انتقال طلاو خريد لوازم يدكي هواپيماي كشوري هم آزاد شد. اما برداشتن گام نهايي در اين دور از مذاكرات مساله پيچيده يي است. قطعنامه هاي كنگره امريكا مسائل حقوق بشر و عدم حمايت از تروريسم بين الملل را مطرح كرده است و همچنين قطعنامه هاي شوراي امنيت عليه ايران و به خصوص قطعنامه هاي سوم و چهارم آن صرفا محدود به موضوع تكنولوژي هسته يي نيست بلكه به سيستم موشكي و حتي سيستم دفاعي متعارف ايران تسري پيدا كرده است. با اين تفاسير مراحل بعدي مذاكرات دشوارتر خواهد بود و احتمالازمان بيشتري را براي رسيدن به توافق نهايي مي طلبد. به هر حال احتمال مطرح كردن موضوعات جديد در اين دور از مذاكرات وجود دارد كه در حال حاضر نيز صحبت هايي در مورد آن انجام شده است. بايد توجه داشت كه مذاكرات ايران و گروه 1+5 گام به گام بوده و بيشتر جنبه سياسي دارد. طرف مقابل مسائل و مشكلات مالي فراواني دارد. اكنون با توجه به اينكه كمپاني هاي بزرگ اروپايي براي حضور در ايران ابراز تمايل كرده اند به نظر مي رسد دور جديد مذاكرات ايران و 1+5 حداقل در مراحل ابتدايي درباره لغو تحريم ها و ايجاد فضايي جديد در ايران باشد تا اروپايي هاي بتوانند وارد سرمايه گذاري در ايران شوند. بنابراين انتظار مي رود مذاكراتي كه در پيش است در مراحل اوليه به توافقات نسبي منتهي شود گرچه ممكن است در مراحل بعدي پيچيدگي هايي در روند آن به وجود آيد. منطقا اين دور از مذاكرات بايد موفقيت آميز باشد. چون مصلحت سياسي منطقه و كشورهاي طرف مذاكره و خصوصا خود ايران كه در شرايط اقتصادي خاصي قرار دارد اقتضا مي كند كه نتايج مذاكرات مثبت باشد.

   

□ روزنامه اعتماد