حضرت عباس(ع)، پدر فضل و بخشش بود

عضو هیئت علمی جامعة المصطفی(ص) گفت: حضرت ابوالفضل(ع) به علت بخشندگی نهادینه شده در وجودشان به پدر فضل و بخشش نامیده شدند.

حجت‌الاسلام و المسلمین سید حمید جزایری در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا منطقه قم، با بیان اینکه شخصیت‌های کربلا مصداق اتم الگوهای قرآنی محسوب می‌شوند، گفت: قرآن کریم، ائمه اطهار و پیامبران با توجه به نقش پیشوایان و الگوها چه در جهت مثبت و چه در جهت منفی برای رشد و سقوط انسان، به این مسئله توجه ویژه‌ای داشته‌اند و بحث ائمه کفر و هدایت در قرآن کریم و رهبران هر دو جبهه در روایات مورد توجه است.

وی افزود: یکی از عناصری که در آیات مختلف قرآن کریم به آن پرداخته شده، شخصیت‌های تراز و الگو و تاثیر آن‌ها در رشد یا سقوط جوانان و پیروان آنان است؛ شخصیت‌هایی که به ائمه هدایت و کفر تعبیر می‌شوند.

جزائری بیان کرد: افرادی مانند همسر حضرت نوح(ع)، نمرود، قارون و فرعون به الگوهای فساد، شیطنت و دوری از خداوند و در مقابل الگویی مانند پیامبر خاتم(ص) به عنوان اسوه حسنه و همنین حضرت مریم(س) و همسر فرعون الگوی مثبت معرفی می‌شوند و این الگوها، برای اقشار مختلف مردم و در ابعاد مختلف مطرح هستند.

عضو هیئت علمی جامعة المصطفی(ص) تصریح کرد: خداوند داستان اصحاب کهف را که از شرک و بت‌پرستی حاکمان زمان خود به کهف پناه بردند، به صورت مفصل بیان می‌کند و به اینها به عنوان الگو در قالب جوانمردان می‌پردازد؛ حضرت یوسف(ع) نیز یک جوان که از دوران نوجوانی مشکلاتی را تحمل کرد و در برخورد با زلیخا، به عنوان یک جوان مومن و الگو معرفی می‌شود.

مدیر گروه ادبیات عرب مدرسه عالی قرآن و حدیث المصطفی(ص) با بیان اینکه الگوها اگر دست نیافتنی باشند نمی‌توانیم اسم الگو را روی آن‌ها بگذاریم تصریح کرد: خداوند تاکید به معرفی افراد در مقاطع مختلف و از جهات مختلف دارد؛ اصحاب کهف را معرفی می‌کند که بار سیاسی، حکومتی و مبارزه انقلابی و اعتقادی در آن‌ها مشهود بود و حضرت یوسف(ع) که بر هوای نفس و شهوات شیطانی غلبه کردند را از این بعد به عنوان الگو معرفی کرده است.

وی با بیان اینکه یکی از کارکردهای مهم قرآن، توجه به الگوها و تشویق مردم به عبرت‌آموزی است، گفت: قطعا عنایت خاص خداوند شامل حال پیامبران بوده اما اینگونه هم نیست که پیامبران اراده و اختیاری از خود نداشته باشند، پیامبران هم در شرایط سختی و فشار قرار می‌گرفتند، آن‌ها هم دارای امیال نفسانی هستند ولی این اراده آن‌ها است که باعث می‌شود بر نفس خود غلبه کنند؛ از این رو پیامبران، والامقام و شایسته هستند ولی موجودات فرابشری نیستند.

جزایری با بیان اینکه قرآن در کنار الگوهای معصوم الگوهای غیرمعصوم را هم معرفی کرده است، اظهارکرد: الگوی دیگری که قرآن به عنوان الگوی متقابل معرفی می‌کند، فرزندان حضرت آدم(ع) هستند، هابیل و قابیل در اوج سن جوانی بودند، ولی یکی مظهر خداپرستی، توحید و انفاق در راه خدا است و دیگری هم به عنوان شخصی که در مقابل مسیر الهی می‌ایستد و حتی به دشمنی با برادر خود تن می‌دهد، معرفی می‌شود.

وی افزود: آیاتی هستند که به معرفی مومنان و ویژگی آنان، همچون افرادی که تحت‌الشجره با پیامبر (ص) بیعت کردند و افرادی که وقتی شرایط عزیمت به جنگ را نداشتند از چشمشان اشک جاری می‌شد، می‌پردازد که عمده این‌ها جوان بودند.

عضو هیئت علمی دانشگاه المصطفی با اشاره به آیه شریفه «وَعِبَادُ الرَّحْمَنِ الَّذِینَ یَمْشُونَ عَلَی الْأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا» و آیات بعدی آن گفت: بالاترین افتخار و درجه‌ای که یک انسان می‌تواند کسب کند همین مقام عبادالرحمن است، خداوند پیامبر (ص) را به عنوان عبدالله معرفی می‌کنند و در تجلیل از برخی پیامبران، آن‌ها را عبدصالح می‌نامند.

حضرت عباس(ع)؛ مصداق عبادالرحمان

جزایری با بیان اینکه شهدای کربلا و بویژه حضرت عباس(ع)، نماد و مصداق بارز و اکمل عبادالرحمان بودند تصریح کرد: عبادالرحمن افرادی هستند که تمام وجودشان در راه اطاعت و اراده خداوند است و تمام حرکات، سکنات، قیام و قعودشان چیزی جز خدا را نمی‌پذیرد؛ این ویژگی‌ها در صحنه کربلا و در شخصیت‌های آن نمود و بروز تمامی داشت.

جزائری عنوان کرد: حضرت عباس(ع) در برابر دشمنان بسیار عبوس و خشمگین بودند اما در برابر جبهه خودی‌، مهربان و دلسوز، با ایثار و فداکار، اهل قیام و قعود و تلاوت قرآن، پا به پای ولی و امام خود و چنین ویژگی‌ها و صفاتی، مسئله‌ای است که می‌تواند برای جوان امروزی نیز الگو باشد.

عضو هیئت علمی الصطفی(ص) با بیان اینکه نباید شخصیت‌پردازی الگوهای دینی و قرآنی و کسانی مانند حضرت ابوالفضل(ع) را به زور بازو و قدرت بدنی ایشان منحصر نکنیم افزود: اگرچه جوان دنیای معاصر در شرایط دشواری در مواجهه با آسیب‌ها قرار دارد اما جوانمردی اصحاب کهف، ولایتمندی حضرت عباس، صبر ایوب در برابر مشکلات، مقاومت حضرت یوسف(ع) در مواجهه با هوای نفس اموری فرازمانی و مکانی هستند که می‌تواند در برهه‌های مختلف مورد الگوگیری جوانان قرار گیرد.

وی تاکید کرد: حضرت ابوالفضل(ع) به علت بخشندگی نهادینه شده در وجودشان به پدر فضل و بخشش نامیده شدند و در عین حال صفاتی مانند تبعیت از رهبر و اطاعت‌پذیری و شجاعت را همراه با رشادت داشتند و این صفات باطنی بود که قدرت جسمانی را به خدمت ایشان و اهداف دینی به کار گرفت.

گزارش خطا