احمدي نژاد روي چه حساب باز كرده است؟

سعید لیلاز فعال سیاسی و اقتصادی با بیان اینکه جامعه فروپاشیده از حیث اقتصادی و سیاسی می‌تواند در ناامیدی و بن‌بست به سمت هر نوع تحولی برود و کسی مانند احمدی‌نژاد برای بازگشت به صحنه روی ناتوانی دولت روحانی و شخص وی حساب کرده است در خصوص خطر ظهور پوپولیسم در جامعه ایران هشدار داد.

سعید لیلاز در گفت‌و‌گو با ایلنا، در خصوص فعالیت‌های اخیر محمود احمدی‌نژاد و اخبار اخیر در خصوص برگزاری جلسات منظم وی با همکاران و وزرای سابق و تاکید روی تدوین برنامه‌ای برای بازگشت به صحنه سیاست،‌ اظهار داشت: من اشکالی نمی‌بینم که آقای احمدی‌نژاد همواره در سیاست فعال باشد. با رفقایش جلسه بگذارد و بخواهد در انتخابات شرکت کند. سیاست ورزی یعنی همین.

وی در ادامه درباره دفاع مدوام احمدی‌نژاد از مشایی و امتناع برخی وزرای سابق برای شرکت در جلسات به دلیل حضور مشایی و منوط کردن حضور خود به عدم حضور وی، خاطرنشان کرد: من پایمردی احمدی‌نژاد روی آقای مشایی را فی نفسه امر مثبتی می‌دانم. این نشانه این است که او پای حرفش می‌ایستد. خوب است دیگران نیز در حوزه‌های دیگر در این خصوص از او یاد بگیرند و پیروی کنند. بنابراین فعالیت احمدی‌نژاد در سیاست به گمان من امری بسیار طبیعی است.

این روزنامه نگار به موضوع احتمال بازگشت احمدی‌نژاد اشاره کرد و در پاسخ به این سوال که چه شرایط اجتماعی می‌تواند زمینه ساز بازگشت گفتمان احمدی‌نژاد و ظهور دوباره مشی وی باشد‌، گفت: اگر احمدی‌نژاد بخواهد دوباره با همان شعار‌ها بازگردد، منوط به این است که جامعه ایران حالت توده وار پیدا می‌کند یا نه. اگر قیمت نفت مثلا به ۲۰۰ دلار برسد و به فرض صادرات نفت ایران به ۲ میلیون بشکه در روز برسد چرا احمدی‌نژاد دوباره بازنگردد؟ در این حالت اساسا حضور روحانی بلاموضوع می‌شود.

لیلاز ادامه داد: احمدی‌نژاد شعارهای پوپولیستی را به کار می‌گیرد. خطر پوپولیسم همیشه همه جوامع را تهدید می‌کند. این امر ربطی به درجه توسعه یافتگی جوامع ندارد. از کشوری مانند افغانستان تا ایالات متحده آمریکا همواره در معرض پوپولیسم قرار دارند. ظرف ۱۸ تا ۲۴ ماه آینده یا روحانی ناکام می‌شود یا می‌تواند مطالبات  مردم به ویژه مطاالبات طبقات و اقشار محروم از دولت را برآورده کند. اگر روحانی و دولت او نتوانند این مطالبات را برآورده کنند، امکان هر گونه تحول سیاسی شدیدی در کشور وجود دارد. از این جهت فرصتی ۱۸ تا ۲۴ ماه آینده از منظر تحولاتی که ممکن است اتفاق بیفتد بسیار مهم است.

این کار‌شناس اقتصادی با اشاره به وضعیت اقتصادی مردم و لزوم توجه به این امر در تحلیل احتمالات گوناگون افزود: دقت کنید که شرایط سیاسی اقتصادی ایران بسیار سیال است. امروز ۵۰ درصد از قدرت خرید نیمی از جمعیت کشور دچار مشكل شده است. حداقل دستمزد کارگران در کشور امروز ۳۵ تا ۴۰ درصد کمتر از ماه‌های پایانی سال ۱۳۸۹ است.در مورد کارمندان این کاهش قدرت خرید حتی بیش از ۵۰ درصد رخ داده است. قدرت خرید کارگران کشور امروز به قبل از سال ۱۳۸۴ و قدرت خرید کارمندان کشور به پیش از سال ۱۳۸۲ رسیده است. یعنی ده سال فروش نفت و کسب یک تریلیون دلار درآمد نفتی عملا هیچ تاثیری در زندگی و معیشت نیمی از مردم جامعه ایران نداشته است.

لیلاز تصریح کرد: اگر دولت آقای روحانی نتواند ظرف مدت کوتاهی به این مطالبات پاسخ دهد و یا نتواند به گونه‌ای شرایط را ساماندهی کند، طبعا مطالبات از دولت روحانی عبور خواهد کرد. من به شما گفتم که این شرایط به شدت مستعد ظهور پوپولیسم است. یعنی شعارهایی که طبقات فرودستی را جذب می‌کند که دولت روحانی نتوانسته است در ساماندهی و تحقق مطالبات آنان موفق عمل کند. دقت کنید که ۵۰ درصد از جامعه ایران عملا نادبده گرفته شده‌اند و ما فرصتی فراخ و طولانی و زمانی موسع برای برآورده کردن مطالبات فوری مردم و ساماندهی امر اقتصاد نداریم. ما برای احیای زندگی مردم فرصتی طولانی نداریم.

این تحلیلگر سیاسی هشدار داد: از درون فضای بن بست وناامیدی هرچیزی ممکن است دربیاید. بر اساس این تحلیل است که من اعلام و ادعا می‌کنم که حمایت از دولت روحانی دیگر حمایت از یک دولت از یک جناح سیاسی خاص نیست، موضوع ملی و مربوط به كل نظام است. اگر زندگی توده مردم احیا نشود، اگر نتوانیم بر یاس و ناامیدی غلبه کنیم، اگر نتوانیم به مطالبات مردمی پاسخ دهیم و اگر نتوانیم معیشت مردم را تامین نماییم با مشكل مواجه خواهیم شد.

وی تاکید کرد: به گمان من احمدی‌نژاد به شدت روی فرصت کم ما و کند بودن روند اصلاحات حساب کرده است. در دوره این دولت ما مشکل دیگری هم داریم. تناقض دولت روحانی این است که اگر روحانی سرعت اصلاحات را اضافه کند دچار شکستگی اجتماعی خواهیم شد. اگر شتاب اصلاحات را کم کند مطالبات از او عبور می‌کند. از این جهت احمدی‌نژاد روی ناتوانی روحانی حساب کرده است.

لیلاز در پایان با تاکید بر اینکه ناتوانی دولت روحانی فقط ناتوانی شخص و یا یک جناح نیست و حمایت از او نیز فرا‌تر از حمایت‌های جناحی موضوعی ملی و فراجناحی است، تصریح کرد: به گمان من همه گروه‌هایی که به نوعی با این گفتمان مخالف هستند روی ناتوانی دولت آقای روحانی در برآورده کردن مطالبات مردم و عدم توفیق او در ساماندهی به معیشت توده مردم حساب کرده‌اند.