چرا صحبت های ظریف در مورد "پولشویی" برخی از آقایان را آشفته کرد؟!

مجموع این گزارش ها نشان می دهد که بحث پولشویی نه یک اتهام که یک مشکل است که اگر نبود اصلا دلیلی بر بررسی لایحه ای برای مبارزه با آن نمی شد پس این شائبه به وجود می آید که بحث در مورد آن تنها کسانی را برآشفته می کنند که احیانا مشکلی با مبارزه با این قضیه داشته باشند!

نواندیش- رضا امیری: وزیر امور خارجه ایران در گفت‌وگو با «خبرآنلاین» گفت: «بالاخره پولشویی یک واقعیت در کشور ماست و خیلی‌ها از پولشویی منفعت می‌برند. من نمی‌خواهم این پولشویی را به جایی نسبت دهم؛ اما جاهایی که هزاران میلیارد پولشویی می‌کنند حتما آنقدر توان مالی دارند که ده‌ها و صدها میلیارد هزینه تبلیغات و فضاسازی کنند.»

محمد جواد ظریف افزود: «با این وضعیت ما نمی‌توانیم با فضا‌سازی‌ها مقابله کنیم. کسانی که یک قلم معامله‌شان ممکن است ۳۰ هزار میلیارد باشد فضاسازی کرده‌اند. آنها می‌توانند بودجه وزارت خارجه را هزینه یک قلم فضا‌سازی‌شان کنند.»

او در ادامه نیز اضافه کرد: «مجموع بودجه دلاری و ریالی وزارت امور خارجه ١١٠٠ میلیارد تومان است؛ یعنی کمتر از بودجه برخی دستگاه‌های فرهنگی که با ارگان‌های قدرتمند کشور ارتباط دارند و ما نمی‌توانیم با آن فضاسازی مقابله کنیم.» ظریف اما بلافاصله یادآوری کرد که قصد ندارد دستگاه خاصی را متهم به فضاسازی علیه تصویب لوایح مبارزه با پولشویی کند: «من هیچ دستگاهی را متهم نمی‌کنم. من افرادی را که در این قضیه منافع دارند، پشت القای این تصورات می‌دانم.»

این صحبت های چند روز پیش وزیر امور خارجه کشورمان در مورد پولشویی بود که برخی از آقایان را به شدت آشفته ساخت تا جایی که حتی خواستار محاکمه کردن آقای ظریف هم شدند! این که چرا بدون اینکه ایشان اسمی بیاورند برخی آن را به خودشان گرفتند خود نکته جالبی است که جای بسی تامل دارد، اما این ادعا از جهات بسیاری جای بحث دارد.

همانگونه که وزارت خارجه نیز در بیانه ای که توسط سخنگوی این وزارت خانه اعلام شد مشکل پولشویی پیش از این نیز بارها از سوی بسیاری از مقامات عالی رتبه کشور در قوای سه گانه و در دولت‌های مختلف، بیان شده و یافتن راه های قانونی برای مقابله با آن، همواره مورد تاکید نظام و ارکان عالی آن بوده است. سخنان وزیر امور خارجه در این باب نه ادعایی جدید است و نه جنبه افشاگری داشته است، بلکه صرفا نگاهی واقع بینانه و آسیب شناسانه به یکی از آفات جانبی این پدیده یعنی استفاده برخی از منابع مالی نامشروع برای فضاسازی و فشار روانی در برابر اقدامات قانونی و تدابیر شفافیت ساز دولت است.

سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به گزارش‌ها و آمارهایی که تاکنون برخی از سازمان‌های نظارتی و مسئول در خصوص برخی از معضلات و آسیب‌های اقتصاد کلان کشور ارائه کرده‌اند، اظهار داشت: بارها توسط بسیاری از دستگاه‌های ذی‌ربط گفته شده است که به طور مثال روزانه ده‌ها میلیون‌ لیتر انواع سوخت از کشور قاچاق می‌شود، همچنین آمارها و گزارش هایی از حجم قابل توجهی از قاچاق انواع کالا و ارز منتشر می‌شود که مراجع رسمی ارزش آن را ده ها میلیارد دلار برآورد می کنند؛ همچنین گفته می شود که سالانه حدود ۱۴ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی وجود دارد.

قاسمی تاکید کرد: همانگونه که وزیر امور خارجه در مصاحبه خود بیان کردند بسیاری از منتقدان اف ای تی اف از دلسوزان کشور هستند و مطلقا به فرد یا ارگانی اشاره نداشته اند؛ اما واقعیت پولشویی توسط باندهای تبهکار داخلی یا قاچاقچیان بین‌المللی قابل کتمان نیست و چه بسا همان‌ها برای جلوگیری از شفافیت و جرم‌انگاری این پدیده با پول‌های کثیف به فضاسازی و گل آلودکردن شرایط برای فرار از مسئولیت و مجازات روی آورند.

طبق گزارش سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD) ایران از بین 100 کشور جهان در ردیف هشتاد‌و‌ششم مبارزه با مفاسد اقتصادی قرار دارد و در این میان کشور دانمارک رتبه اول را داراست. از این گزارش این‌گونه برداشت می‌شود که ایران برای دستیابی مؤثر به یک اقتصاد سالم نیاز به قوانین بازدارنده علیه مفاسد اقتصادی دارد که لایحه مبارزه با پول‌شویی می‌تواند یکی از مهمترین عوامل بازدارنده این نوع مفاسد باشد.

برخی اعتقاد دارند کشورهای در‌حال‌توسعه، از‌جمله ایران به دلیل کمبود منابع مالی می‌توانند بستر مناسبی برای عملیات پول‌شویی باشند که در‌نهایت اقتصاد کشور هم می‌تواند از منافع آن بهره‌مند شود، ولی آنهایی که به عمق فاجعه پول‌شویی پی‌برده‌اند اعتقاد دارند که پول کثیف، بنابر ماهیت خود پدیده‌ای سیال و بی‌ثبات است که به بخشهای سایه‌ای و زیر‌زمینی اقتصاد نفوذ می‌کند. از‌این‌رو پول سیاه نه‌تنها نمی‌تواند تأمین‌کننده منابع مالی توسعه باشد، بلکه مختل‌کننده سیاستهای توسعه و موجد بی‌ثباتی و ناپایداری در اوضاع اقتصادی است.

حال با توجه به بعد بین‌المللی موضوع مبارزه با پول‌شویی و لزوم کار کارشناسی و منطبق‌کردن قوانین با منشأهای پیدایش پولهای کثیف، هر کشور می‌باید قوانینی را وضع کند که منشأهای فعال تولید پول کثیف را کور کند.

طبق گزارش سازمان همکاری اقتصادی و توسعه، ایران از بین 100 کشور جهان در ردیف هشتاد‌وششم مبارزه با مفاسد اقتصادی قرار دارد.

در ایران هم در سیاستهای مصوب طرح ساماندهی اقتصاد آمده است که بانکهای ایرانی در مورد حواله ارزی از خارج از کشور، کنترلهای مربوط به صحت و سلامت منبع حواله‌کننده و جلوگیری از ورود پول سیاه را اعمال کنند.

با توجه به این مقدمه می‌‌توان گفت که اندیشة مبارزه با پول‌شویی از زمان ارائه طرح ساماندهی اقتصادی مطرح‌ شده بود تا به امروز که لایحه آن در هیأت‌دولت در دست بررسی است،‌ ادامه دارد.

یکی از موضوعهایی که در‌خصوص پول‌شویی در کشورهای مختلف جهان با توجه به نوع استعداد آنها در این زمینه باید مورد بحث و بررسی قرار گیرد، این است که در چه کشوری،‌ چه نوع فعالیتی مستعد پول‌شویی است؟ می‌‌توان گفت که هر کشور با توجه به موقعیت جغرافیایی و جهانی خود می‌‌توانند منشأ تولید پولهای کثیف باشد. به طور مثال در ایران درآمدهای حاصل از نقل‌و‌انتقال مواد‌مخدر، نقل‌و‌انتقال عتیقه‌جات و در کشورهای آسیانه‌میانه قاچاق انسان و ... همه و همه منشأ پولهای کثیف هستند.

کارشناسان اقتصادی کشور در مورد لایحه مبارزه با پول‌شویی اختلاف‌نظرهایی دارند، به‌طوری‌که برخی از آنها اعتقاد دارند مبارزه با پول‌شویی در ایران نمی‌تواند اهداف جامعه بین‌المللی را تحقق بخشد، چون از آنجا که یکی از دلایل مبارزه با پول‌شویی مسدود‌کردن منابع مالی تروریستها است، ولی با توجه به شناخت مؤلفه‌های سیاسی، مفهوم تروریسم از دیدگاه کشوری همچون ایران با مفهوم تروریسم از دیدگاه غرب کاملاً متفاوت است و شاید ایجاد این نوع قانون نتواند ایران را در جرگه کشورهای مبارزه با پولهای کثیف قرار دهد.

نگاه اعتقادی دیگر آن است که در قوانین پولی و بانکی کشور موضوع مبارزه با پولهای کثیف دیده نشده است و سیستم بانکی کشور آمادگی مبارزه با این وجوه را ندارد.

این در‌ حالی است که موافقان این موضوع اعتقاد دارند قبول یا رد اندیشه مبارزه با پول‌شویی در حوزه اختیارات کشور نیست و مقتضیات زمان و شرایط سیاسی و اقتصادی جهان کشور ما را نیز همچون دیگر کشورها وادار می‌کند که هر‌چه سریعتر قوانین مبارزه با پول‌شویی را تدوین کنیم.

مخاطبان گرامی : به شما عزیزان پيشنهاد مى كنيم "مطالب پیشنهادی" زير را هم مطالعه كنيد

گزارش خطا