شعر بحث‌برانگیز حداد عادل روی دیوار

شعری که غلامعلی حداد عادل برای زبان فارسی سروده و چندی پیش درج آن در کتاب‌های درسی بحث‌برانگیز شد، بر دیوار بنیاد سعدی نقش بسته است.

به گزارش ایسنا، بنیاد سعدی از بهار سال 92 به ریاست غلامعلی حداد عادل که حکم ریاستش را محمود احمدی‌نژاد صادر کرد، فعالیتش را آغاز کرده است. محل استقرار و فعالیت این بنیاد ساختمان هفت‌طبقه‌ای در خیابان ولنجک است که طبقه هفتم آن به صورت مهمان‌پذیر در اختیار مهمانان بنیاد سعدی قرار می‌گیرد.

در حالی‌که در طبقات مختلف بنیاد سعدی تعمیرکاران مشغول کارند و هنوز این ساختمان کامل نشده، شعری از غلامعلی حداد عادل درباره زبان فارسی بر یکی از دیوارهای آن روی چند کاشی آبی حک شده است. این در حالی است که سال گذشته درج همین شعر در کتاب فارسی ششم ابتدایی با انتقادهای فراوان مواجه شد و در نهایت در سال جاری تحصیلی آن شعر را از متن کتاب به پشت جلد منتقل کردند و بیتی هم که در آن تبریز جزو قلمرو زبان فارسی محسوب شده بود، حذف شد. ضمن آن‌که سعدی خود از شاعران بنام نه‌تنها در کشور، بلکه در منطقه است که حتا شایعه‌هایی چون درج شعر او بر سردر سازمان ملل نیز مطرح بوده است. در دولت یازدهم محمدجواد ظریف - وزیر امور خارجه - عکسی را در کنار فرش مزین به شعر بنی‌آدم در سالن مذاکرات ملل متحد منتشر کرد و نوشت: «افتخار می‌کنم که از این طریق آن‌چه را سال‌ها در کتاب‌ها خوانده بودیم و هیچ جای سازمان ملل متحد اثری از آن ندیده بودیم، بالأخره به ملل متحد آوردیم.»

در متنی که روی دیوار بنیاد سعدی نقش بسته، بیت بحث‌برانگیزی هم که در آن «تبریز» مُلک زبان فارسی برشمرده شده درج شده است.

شعر حداد عادل:

ای زبان فارسی، ‌ای درّ دریای دَری / ای تو میراث نیاکان،‌ ای زبان مادری

در تو پیدا فَرّ ما، فرهنگ ما، آیین ما / از تو برپا، رایتِ دانایی و دانشوری

کابل و تهران و تبریز و بخارا و خُجند / جمله، ملک توست تا بلخ و نشابور و هری

جاودان زی،‌ ای زبان دانش و فرزانگی / تا به گیتی، نور بخشد آفتاب خاوری

فارسی را پاس می‌داریم، زیرا گفته‌اند / قدر زر، زرگر شناسد، قدر گوهر گوهری

غلامعلی حداد عادل درباره این شعر به خبرنگار ایسنا گفته بود: «در این شعر نگفته‌ایم که زبان مردم تبریز فارسی است. گفته نشده است زبان مادری مردم تبریز زبان فارسی است. در این شعر می‌گویم «ای زبان فارسی ای در دریای دری/ ای تو میراث نیاکان ای زبان مادری». در این‌که زبان فارسی زبان مادری است، شکی نیست، منتها گفته نشده است که زبان فارسی زبان مادری همه‌ مردم ایران است. آن بیتی که در آن تبریز آمده است، به این بیت زبان مادری ربطی ندارد. در این بیت گفته شده است که «کابل و تهران و تبریز و بخارا و خجند/ جمله ملک توست تا بلخ و نشابور و هری». در این بیت تبریز آمده است. برخی‌ این‌ را اشتباه فهمیدند و فکر کردند شاعر منظورش این است که زبان مادریِ مردم تبریز فارسی است؛ در حالی‌که می‌دانیم مردم آذربایجان زبان مادری‌شان زبان ترکی است. به این زبان هم احترام می‌گذاریم. به همه مردم آذری‌زبان افتخار می‌کنیم. آن زبان‌ها هم عزیز هستند و زبان فارسی هم زبان رسمی ملت ایران است.»

گزارش خطا