کد خبر: ۸۴۷۲۰
تاریخ انتشار: ۱۳ آذر ۱۳۹۷ - ۰۸:۰۶
مدتی است در میان بخشی از اصلاح‌طلبان، اخبار مربوط به پروژه عبور از روحانی، دست‌به‌دست می‌شود و مخالفان دولت نیز با ذوق‌وشوق و با آب‌وتاب به بزک‌کردن آن مشغول‌اند.
مدتی است در میان بخشی از اصلاح‌طلبان، اخبار مربوط به پروژه عبور از روحانی، دست‌به‌دست می‌شود و مخالفان دولت نیز با ذوق‌وشوق و با آب‌وتاب به بزک‌کردن آن مشغول‌اند.

به گزارش شرق، فارغ از نگاه فکری روسای جمهوری اخیر با نگاهی اجمالی به سه پروژه عبور، به برخی از شباهت ها و تفاون های آن ها اشاره می کنیم: 

۱- پروژه عبور از خاتمی:  در سال پایانی دولت اول اصلاحات، به‌دلیل برخی برخوردهای تند و سیاسی و بالارفتن چگالی بحران‌ها، نوعی نومیدی در بخشی از حامیان دولت اصلاحات به‌ وجود آمده بود، به‌طوری‌که دولت را در پیگیری مطالبات خود ناتوان دیدند و این موضوع باعث شد جرقه‌های اولیه عبور از خاتمی، قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری، به‌طور رسمی در نشست دفتر تحکیم وحدت (اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان دانشگاه‌های سراسر کشور) در گرگان زده شود. عده‌ای از اعضای شورای عمومی و مرکزی تحکیم وحدت بر این عقیده بودند که خاتمی در برآورده‌کردن مطالبات جامعه و عمل به شعارهایی که داده است، کوتاهی کرده و درباره انتخابات جدید ریاست‌جمهوری (خرداد ۸۰) سه راهکار وجود دارد: 

الف: از ایشان حمایت نکنیم و به گزینه دیگری برسیم. 

ب: سکوت کنیم یا انتخابات را تحریم کنیم. 

ج: مشروط و در منشوری از ایشان حمایت کنیم. 

البته جمع دیگری شرایط را برای مطرح‌شدن این موضوعات کاملا نامناسب تشخیص دادند و با توجه به زمان اندک، حتی حمایت مشروط را نیز قبول نداشتند، اما در نهایت منتقدان خاتمی زورشان در حدی بود که بتوانند منشور را به رأی بگذارند. هرچند منشور رأی نیاورد و حمایت بدون پیش‌شرط، خروجی آن نشست بود، اما تیتر فردای آن روز روزنامه رسالت جمله زیر بود: 

«پروژه عبور از خاتمی در گرگان کلید خورد»

البته در نهایت این عبور اتفاق نیفتاد و آقای خاتمی در دور دوم با رأی بیشتری در مسند ریاست‌جمهوری ابقا شد، ولی آثار و تبعات این نارضایتی‌ها و میل به عبور، در نهایت، خستگی و نومیدی و چنددستگی را بین اصلاح‌طلبان به وجود آورد که عملا هیچ برنامه مشخص و مشترکی برای پیروزی در انتخابات بعدی نداشتند، گو اینکه برای رفع تکلیف و شاید هم جلوگیری از پیروزی هم‌جبهه‌ای‌های خود، در سه خاکریز، روبه‌روی هم ایستادند و درحالی‌که ادعا می‌کردند رقیب آنها در پشت خاکریز چهارم است، اما عملا هر سه گروه به‌نفع رقیب کار کردند و غالب ترکش‌های آنها به سمت خودی‌ها پرتاب شد و در نهایت دودستی به مدت هشت سال قدرت را تقدیم کردند. 

ضعف هدایت و راهبری هسته مرکزی اصلاح‌طلبان، به‌ویژه در سال پایانی دوره هشتم ریاست‌جمهوری که نتوانستند بر اختلافات داخلی فائق آیند، در برآمدن دولت بعدی کاملا مشهود و مؤثر بود. 

در واقع نتیجه پروژه عبور از خاتمی، در خرداد و تیر ۸۴، واگذاری نتیجه به رقیب بود. 

۲- پروژه عبور از احمدی‌نژاد: داستان عبور از احمدی‌نژاد اما اندکی متفاوت بود. برای حامیان اصولگرای احمدی‌نژاد، دوره اول ایشان واقعا مانند معجزه‌ای بود که در هزاره سوم رخ داده بود. ریخت‌وپاش‌ها و بذل‌وبخشش‌هایی که به لطف افزایش بی‌سابقه قیمت نفت رخ داده بود کمتر نهاد، گروه یا هیئتی را در بین بخش‌های منتسب به اصولگرایان ناراضی نگه داشته شده بود. در این دوره فضای سنگین دستگاه‌های تبلیغاتی نیز رئیس‌جمهور وقت را تا حد یک موجود قدسی چنان به تصویر کشاندند که هاله نور اطراف ایشان، کمتر فرصتی برای نقد احمدی‌نژاد و آسیب به چهره ایشان در طبقه پایین‌دست جامعه به وجود آورد. 

در چنین شرایطی و با هزینه‌های زیادی که به کشور وارد شد، احمدی‌نژاد وارد دور دوم ریاست‌جمهوری شد. اما کم‌کم تغییر رویه‌هایی در رفتارهای سیاسی احمدی‌نژاد نمودار شد که سال‌ها قبل اصلاح‌طلبان و رقبای او در انتخابات ریاست‌جمهوری به آن اشاره کرده بودند. پیداشدن زاویه با گروه‌های حامی رونمایی از چهره دیگر ایشان بود. تشدید تحریم‌ها، تلاطم ارز و تورم شدیدی که انتظار آن بعد از افزایش قیمت نفت می‌رفت، دوره دوم احمدی‌نژاد را به یکی از سیاه‌ترین دوره‌های اقتصادی تبدیل کرد که جریان اصلی‌ای که در برآمدن او نقش ایفا کرده بودند، برای فرار از قرارگرفتن در برابر سؤالات بی‌شمار مردم، خصوصا طبقات فرودست جامعه که حالا صدای شکستن آنها شنیده می‌شد، کم‌کم کنار کشیدند. در همین ایام بود که واژه «جریان انحرافی» در حال جا بازکردن در ادبیات سیاسی سال‌های اخیر شد. 

 اصولگرایان سعی کردند بهانه‌های عامه‌پسندی برای رهاکردن احمدی‌نژاد و شانه خالی‌کردن از زیر بار مسئولیت، پیدا کنند. آنها با طرح مسائلی درباره رحیم‌مشایی و برخی اطرافیان، تلاش کردند در ذهن مردم چنین جا بیندازند که احمدی‌نژاد مفتون شده و تغییر کرده است و این همان احمدی‌نژادی که آنها از او حمایت تمام‌قد کرده بودند، نیست. هرچند به نظر می‌رسد با توجه به گذر احمدی‌نژاد به دور دوم، او سعی کرده بود کمتر به آنها باج دهد و یک‌سری از بسترهای منفعت آنها را تخریب و برخی اسکله‌های ثروت‌اندوزی را از دست آنها بگیرد اما در ظاهر موارد عامه‌پسند دیگری گوش‌های مردم را نوازش می‌داد. به این صورت، اصولگرایان آرام آرام از زیر بار مسئولیت شانه خالی کردند و خود را از مخالفان سرسخت احمدی‌نژاد معرفی کردندبه امید اینکه انتخابات ۹۲ را از آن خود کنند، با حمایت از چهره‌ای دیگر که طلعت و خلعت دیگری داشت و عملا خود را منتقد و مخالف احمدی‌نژاد نیز معرفی می‌کرد، به میدان آمدند. اما نتیجه چیز دیگری شد. در واقع این عبور نیز منتج به واگذاری نتیجه به رقیب شد.

۳- پروژه عبور از روحانی: روحانی در شرایط بسیار نامساعدی در سال ۹۲ دولت را تحویل گرفت. اما قطعا با علم و آگاهی این کار را کرده است و اصلاح‌طلبان و اعتدالیون نیز با اشراف کامل به شرایط بسیار بد آن دوران، پذیرفتند که پس از آن‌همه دردسر، که پس از انتخابات سال ۸۸ برایشان درست شده بود، وارد کارزار شوند و منتخب آنها پیروز میدان شود.نقش اصلاح‌طلبان در پیروزی حسن روحانی بر کسی پوشیده نیست و خوب و بد روحانی(یا لااقل بخش زیادی از آن) در محکمه تاریخ قطعا به پای اصلاح‌طلبان نوشته می‌شود.

صرف‌نظر از روش‌ها و متدهای به کار گرفته شده، در حوزه نتیجه، دولت روحانی در چهارساله اول به نحو بسیار خوبی عمل کرد. آرامش را به اقتصاد برگرداند. شاخ‌های غول تورم را شکست و بر گردن او افساری نهاد. در تشخیص مشکل اصلی جامعه نیز تا حدودی خوب عمل کرد و برای فرار از طغیان سیل خانمان‌براندازی که سال‌ها در پشت سدی نیمه‌جان جمع شده بود (بی‌کاری) چاره کار را ایجاد اشتغال دید.اما برای ایجاد اشتغال راهی جز سرمایه‌گذاری کلان نبود که با توجه به وضعیت خزانه و بدهی‌های دولت و واگذارشدن شرکت‌های مادر به بخش مثلا خصوصی، عملا امکان سرمایه‌گذاری داخلی نبود. دولت تدبیر و امید چاره کار را در سرمایه‌گذاری خارجی و جذب سرمایه‌های خارجی دید. و در این راه تحریم‌ها مانع عظیمی بود.

به همین خاطر تمام تلاش خود را معطوف‌به تغییر نگاه دنیا به ایران و برداشته‌شدن تحریم‌ها کرد. برنامه‌ای که بعدا به برجام معروف شد یکی از معتبرترین اسناد تاریخی بین‌المللی بوده است که در تاریخ جمهوری اسلامی بی‌نظیر بود. تخریب‌ها و سیاه‌نمایی‌های مخالفان دولت و اصولگرایان تندرو نتوانست مؤثر واقع شود و چهارساله اول دولت روحانی با درخشش برجام، دوران روشنی ماند و مردم بازهم با رأی مناسبی روحانی را برگزیدند. با شروع دوره دوم و درحالی‌که هنوز، یک‌سالی از آن نگذشته بود، اتفاقات داخلی عجیبی رخ داد.

هم‌زمان روی کار آمدن ترامپ که به هیچ قاعده سیاسی بین‌المللی‌ای پایبند نبود و رفتارهای جدید او در قبال ایران، خیلی از محاسبات را به‌هم ریخت. اعلام خارج‌شدن از برجام، لگدزدن به میزی بوده است که بازی پذیرفته‌شده جهانی روی آن انجام شده بود. شرایط اقتصادی به‌هم ریخت. بازار ارز دچار تلاطم جدی شد و دولت عملا رفتارهای عجولانه و محاسبه‌نشده‌ای را به‌صورت سریالی از خود نشان داد. اما هیچ‌کدام از آنها تاکنون به‌صورت مطلوب مؤثر نبوده است تا اینکه در ۱۳ آبان ۹۷، تحریم‌هایی که ترامپ از ماه‌ها قبل رجزخوانی آن را شروع کرده بود، اتفاق افتاد.

همه این شرایط، کافی بود تا بستر عبور از روحانی، بتواند به‌صورت رسمی در داخل کلید بخورد. اما یک سر دیگر ماجرا را در واقع در بی‌بی‌سی فارسی می‌توان دنبال کرد که از ماه‌ها قبل با توجه به شرایط داخلی توانسته بود کلید بزند.

خطی که دقیقا به دنبال این بوده است که مردم از جریان اصلاح‌طلبی و نه از روحانی، عبور کنند. شنیدن شعاری چون «اصلاح‌طلب اصولگرا، دیگه تمومه ماجرا» در اعتراضات زنجیره‌ای دی‌ماه ۹۶ را در همین راستا می‌توان واکاوی و جست‌وجو کرد.

چنین شرایطی که اصلاح‌طلبان نه به‌طورجدی بازی داده می‌شوند و نه برنامه‌ جدی‌ای هم برای گذر از آن دارند، بخشی از اصلاح‌طلبان را به این فکر وامی‌دارد که هرچه سریع‌تر فاصله خود را با روحانی و دولتش حفظ کنند و بحث عبور از روحانی رسما در ساختار داخلی کلید می‌خورد. اما مجموعه سؤالاتی که در اینجا قابل طرح‌شدن است، از جنس همان سؤالاتی است که درباره اصولگرایان نیز مطرح می‌شود و آن اینکه آیا اصلاح‌طلبان به همین راحتی می‌توانند شانه از زیر بار مسئولیت خارج کنند؟آیا از تمام عبورهای پیشین نباید عبرت گرفت که تقدیم دودستی قدرت به رقیب است؟ و چرا باید به‌راحتی همان بازی را انجام داد که رقیب طراحی کرده است؟

مخالفان دولت در کوتاه‌مدت به فکر بدبین‌کردن مردم نسبت به دولت، دولتی که ثمره اصلاح‌طلبان و اعتدالیون است، هستند. پس‌ازآن با رویگردان‌کردن مردم از اصلاح‌طلبان و اعتدالیون و نیز با پشتیبانی همه امکانات مرئی و نامرئی دیگر، امیدوار به فتح مجلس آینده و در نهایت بی‌صبرانه منتظر برگشت به قدرت در ۱۴۰۰ هستند. مدعیان چنین طرحی، باید از گذشته پند بگیرند و تصمیم خردمندانه و غیراحساسی در زمان کنونی بگیرند و از آینده اندیشه کنند.

مخاطبان گرامی : به شما عزیزان پيشنهاد مى كنيم "مطالب پیشنهادی" زير را هم مطالعه كنيد:
نظر شما
* کد کپچا:
captcha

عربستان «با این دختر» برای اولین بار در مسابقه دختر شایسته جهان شرکت می‌کند (عکس)

کاظم صدیقی از سخنرانان شب قدر دانشگاه امام صادق حذف شد + بهانه عجیب!

افشاگری مهم محمد توسلی، اولین شهردار تهران پس از انقلاب درباره ساخت مسجد در پارک قیطریه

تصاویر جنجالی مجری زن تلویزیون باکو در کنار سفیر ایران و در محل سفارتخانه / عکس

خدا کند این کار رئیسی، زاکانی و نمایندگان انقلابی برای خدا باشد! (عکس)

درخواست مشترک سردار سلیمانی و فرماندهان سپاه از روحانی که عکس آن عمل شد!

سیدحسین حسینی بمب انگیزه استقلال شد (عکس)

این خارجی پرسپولیس با همسرش به بازار تهران رفت (عکس)

آندرتیکر در راه ایران / گران‌ترین تبلیغات تاریخ با چهره جنجالی کشتی کچ!

کاظم صدیقی فردا در این مراسم سخنرانی می کند + تصویر

شمارش معکوس برای یازدهم فروردین؛ دردسر بزرگ استقلال به خاطر سند یک ورزشگاه!

آخرین وضعیت ثبت نام و انصراف از قرارداد بیمه تکمیلی درمان فرهنگیان بازنشسته و بازنشستگان کشوری

پژمان جمشیدی از نگار فرهمند، همسر بلاگرش با عکسی مشترک رونمایی کرد

رهبر انقلاب: غزه، تا این لحظه پیروز اصلی میدان است

۴ عکس از تیپ جالب و متفاوت هان هیو جو ، بازیگر نقش «دونگ یی»

عکس‌های فراگیر از خانم خواننده و عشق جدیدش

عربستان «با این دختر» برای اولین بار در مسابقه دختر شایسته جهان شرکت می‌کند (عکس)

خدا کند این کار رئیسی، زاکانی و نمایندگان انقلابی برای خدا باشد! (عکس)

این خارجی پرسپولیس با همسرش به بازار تهران رفت (عکس)

خاطره آقای همساده از «بده بزنیم» در گفتگو با پشه و ایرج طهماسب! (ویدئو)

ژست های عجیب الناز شاکردوست در سفر به بیستون (تصاویر)

عاشقانه بانو سوسانو با دخترش (تصاویر)

پوشش و استایل خوش آب و رنگ و نوروزی پریناز ایزدیار / تصاویر

جشن زیبای نوروز در آتشکده بهرام (تصاویر)

مراسم تشییع مرحومه زهرا شجاعی با حضور خاتمی (تصاویر)

پست آبی رنگ در پیج پرسپولیس! (عکس)

تیپ و استایل متفاوت الناز حبیبی و بهرام افشاری (عکس)

تبریز سفیدپوش شد (عکس)

زیبایی های قشم، بزرگترین جزیره ایران (تصاویر)

عکس خانوادگی وایرال شده وریا غفوری که به تازگی منتشر شده / همه درباره زیبایی این خانواده حرف می زنند (+عکس)

تصویری بی نظیر از رنگین کمان در میدان نقش جهان اصفهان (ویدئو)

تصویری متفاوت از نازنین بیاتی (عکس)

هادی چوپان در کنار مجسمه خودش و گرگ (تصاویر)

تغییر چهره ایرنه پاپاس، بازیگر هند جگرخوار در ۹۳ سالگی (تصاویر)

2 عکس جدید از تیپ و ژست دیدنی «سوسانو» در یک روستای زیبا در فرانسه

عکس / اتاق فرمان اتمی شوروی را ببینید

ماجرای سفر شاه به قم و ملاقات ۴۵دقیقه‌ای با آیت‌الله بروجردی (عکس)

تصاویر / تغییر تیپ و چهره سارا و نیکای سریال پایتخت بعد 10 سال

فیگور عضلات شکم هادی چوپان و رقیب آمریکایی او؛ کدایک بهتر است!؟ (عکس)

تصویری دیدنی از آنتونیو کوئین در اصفهان (عکس)

تغییر چهره جالب طناز طباطبایی در طی ۱۵ سال! (تصاویر)

استقبال پر شور از هادی چوپان در شیراز (تصاویر)

تصاویر دیدنی و وایرال شده از دونگ یی (هان هیو جو)

استوری سحر دولتشاهی از سریال افعی

هانیه توسلی با چهره بدون آرایش آفتابی شد (عکس)

کف و سوت برای معین و هایده در برنامه زنده شبکه سه با حاضران دستچین شده در استودیو! (ویدئو)

کنایه ستاره پرسپولیس به عدم دعوتش به تیم ملی + تصویر

سلفی هادی چوپان با کلاه قشقایی پس از قهرمانی در آرنولدکلاسیک (ویدئو)

این کلیپ «آقای همساده» با ماجرای کاظم صدیقی «وایرال» شد (ویدئو)

ژست علی دایی در کنار همسرش و خانم بازیگر (عکس)

نظر جالب عادل فردوسی پور درباره عملکرد نکونام در استقلال (ویدئو)

درج نام «خلیج فارس» در تصویر اکانت رسمی ناسا از زمین (عکس)

آرایش و پوشش متفاوت بهنوش طباطبایی! (عکس)

پوشش محسن افشانی بازیگر جنجالی و همسرش در افطاری ابراهیم رئیسی! (تصاویر)

اجرای زیبای داوود کیم (جای) خواننده کی پاپ کره ای در شبکه سه (ویدئو)

سعدالله امیر شقاقی مافیای شرط بندی، در ترکیه بازداشت شد + ویدئو

دیدار «عباس قادری» با ابراهیم رئیسی ! (عکس)

کیم جای (داوود کیم) خواننده موسیقی کی پاپ کره‌ جنوبی در برنامه محفل درخواست تسبیح کرد (+عکس و ویدئو)

استایل زیبا، ساده و خیره کننده «بهنوش طباطبایی» / عکس

بهاره افشاری و تغییر چهره‌اش ۱۸ سال پس از «او یک فرشته بود» (عکس)

آتش گرفتن یک پراید با نارنجک در چهارشنبه سوری پرند (ویدئو)

همسر و پسر نجم الدین شریعتی (عکس)

چهارشنبه سوری دیشب تهران از داخل هواپیما (ویدئو)

باشگاه پرسپولیس در آستانه دربی اینگونه پیام انگیزشی داد (تصویر)

تصاویر چهارشنبه سوری از برج میلاد: تهران شهر جنگ زده شد! (ویدئو)

انفجار مهیب در شب چهارشنبه سوری در استان خوزستان ! (ویدئو)

مجادله «خورشید خانم» مو طلایی با رضا رشیدپور بر سر جریمه ۳ میلیونی حجاب (+تصویر)

«یاسمین مقبلی» به زمین برگشت (ویدئو)

تجمع بازنشستگان در اعتراض به حقوق های زیر خط فقر + عکس

محمدرضا گلزار در جمع ملی‌پوشان ایران + عکس

رهبر انقلاب به فرماندهان کل ارتش و سپاه مدال داد (+عکس)

سرمربی پرتغالی سپاهان و همسر جوان و بازیگرش، شیدا مقصودلو در کنسرت علیرضا قربانی (ویدئو)

فیلم وایرال شده از حسین یکتا در شبکه افق در شب قبل انتخابات: هر کی نمی خواد رای بده بره ! (ویدئو)

حوادث چهارشنبه آخر سال: لحظه افتادن بمب دست ساز از دستان یک نوجوان (ویدئو)

استایل شیک و ورزشی مریم معصومی در ۳۶سالگی (عکس)

حفظ کرامت شهروندان به سبک دولت انقلابی: آقای رئیسی این عکس را دیده اید!؟ (تصویر)

حضور سحرگاهی رهبری در شهر ری (+ عکس)

عاشقانه اوسمار، سرمربی پرسپولیس با همسرش (عکس)

عاشقانه شهاب حسینی و همسر جدیدش در یک اکران خصوصی (تصاویر)

مجری زن صداوسیما آرزو کرد همه چیز به دوران قبل از رییسی بازگردد! / جبران مافات ژیلا صادقی با حمله به حسن روحانی! (ویدئو)

واکنش طنزآمیز عبدالکریم حسن به مردود شدن گلش در دیدار پرسپولیس - فولاد + تصویر

پیام سیدحسین حسینی به هواداران استقلال (اینستاپست)

استایل شیک و خاص بهاره افشاری در مراسم بزرگداشت علی نصیریان (عکس)

رونمایی بهنوش طباطبایی از مجسمه‌ زیبای خودش ! (عکس)

سخنان قدیمی سخنگوی دولت درباره قیمت ها وایرال شد! (ویدئو)

دختر ترامپ، بیل گیتس، ریانا و زاکربرگ در عروسی پسر ثروتمندترین مرد آسیا (+عکس)

واکنش باشگاه پرسپولیس به هت تریک اوسمار ویرا + عکس

آخرین حضور حسن روحانی در اجلاس خبرگان رهبری (عکس)

اولین جلسه دادگاه تتلو برگزار شد (تصاویر)

واکنش انتقادی محسن چاوشی به سیل در جنوب بلوچستان (تصویر)