توافقی که هنوز کار می کند!

با خروج امریکای ترامپ از برجام بسیاری از جریانات تندرو در داخل و خارج از کشور از واژه "لاشه برجام" در دوران پساخروج سخن گفتند لیکن گویی این لاشه آنچنان هم تبدیل به لاشه نشده است چرا که مخالفت با لاشه نیازمند تکرار مخالفت با آن در کنفرانسهای سیاسی و امنیتی مهم جهانی نیست.

نواندیش- اکبر مختاری: بیش از شش ماه از بازگشت مجدد تحریمها بر اثر خروج دونالد ترامپ از برجام میگذرد لیکن همچنان مقامات کاخ سفید به این توافق میتازند.

فی الواقع چه چیزی از برجام سبب شده است که مایک پمپئو،معاون دونالد ترامپ در دو فاصله زمانی کوتاه، خواستار خروج اروپاییان از آن شود و یا بهتر بگوییم چه بخشی از برجام همچنان کار میکند که جریان های دست راست جنگ طلب با آن سر ستیز دارند؟

توافق هسته ایران و قدرتهای بزرگ ملقب به برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام تنها توافقی با کارکرد سیاسی و اقتصادی نبود بلکه علاوه بر آن کارکردهای مهمی در حوزه امنیتی و حقوقی و همچنین نمادین برای ایران داشت.

اگرچه برجام هدف اصلی اش برداشتن تحریمهای اقتصادی و سیاسی علیه ایران بود لیکن با شکل گیری آن خودبه خود نتایج امنیتی و حقوقی نیز حاصل گردید.

پذیرش و برسمیت شناختن غنی سازی با درصد پایین در کنار پیامد سیاسی، پیامدی نمادین نیز برای ایران داشت اینکه پنج بعلاوه یک ایران را بعنوان یک بازیگر موثر در عرصه بین الملل پذیرفتند.

قطعنامه 2231 شورای امنیت ،برجام را از یک برنامه به توافقی ذیل قطعنامه ای از شورای امنیت ارتقاداد.

و در حوزه امنیتی و حقوقی با خارج شدن نام ایران از ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد، بعنوان مانعی مهم در جهت قانونی سازی نبرد علیه ایران عمل کرد.

اگرچه خروج آمریکا از برجام کارکرد اقتصادی آن را برای ایران به پایین ترین حد ممکن رساند لیکن ماندن ایران و پنج قدرت بزرگ اروپایی و آسیایی در این توافق سرعت ضربه خطرناک به ایران را از یکسو کند و از سوی دیگر فاقد توجیه ارزشی و قانع کننده نموده است.

مادامیکه ایران و قدرتهای حاضر در برجام ، همچنان به آن پای بند باشند ایجاد فضای مناسب برای ضربه نهایی به ایران از سوی راستهای جنگ طلب کنار ترامپ بسیار سخت و دشوار خواهد بود.

در نهایت ملاحظه هزینه و فایده حضور یا خروج از برجام در شرایط فعلی به ما یاداور میسازد که اگرچه برجام به ضعیف ترین جایگاه خویش رسیده است لیکن هنوز میتواند برای ایران در این شرایط پرآشوب منطقه در حوزه های امنیتی و حقوقی و سیاسی و حتی اقتصادی کارکردی نسبتا موثر را ایفا نماید.

خبرهای مرتبط