"دیپلماسی چیست، دیپلمات کیست؟"

ماجرای استعفای دکتر ظریف از مسند وزارت برای همه ما فرصت خوبی بود تا یکبار هم که شده نشسته و نسبت به جفایی که در حق دستگاه دیپلماسی کشور نه فقط در طول این سال ها که در طی 4 دهه گذشته داشتیم، نظری بیافکنیم. متاسفانه باید اشاره داشت که حوزه سیاست خارجی و دیپلماسی در کشور ما هیچ گاه در جایگاه اصلی خود قرار نداشته و همواره درگیر آفتی بزرگ به نام رقابت های گروهی و جناهی شده است.

نواندیش - پرهام غنی: ماجرای استعفای دکتر ظریف از مسند وزارت برای همه ما فرصت خوبی بود تا یکبار هم که شده نشسته و نسبت به جفایی که در حق دستگاه دیپلماسی کشور نه فقط در طول این سال ها که در طی 4 دهه گذشته داشتیم، نظری بیافکنیم. متاسفانه باید اشاره داشت که حوزه سیاست خارجی و دیپلماسی در کشور ما هیچ گاه در جایگاه اصلی خود قرار نداشته و همواره درگیر آفتی بزرگ به نام رقابت های گروهی و جناهی شده است.

وقتی طی دو روز گذشته نگاهی به بحث ها و نظرات منتشره در فضای رسانه ای و مجازی می اندازیم به این نکته پی خواهیم برد که بخش عمده ای از این مغفول انگاشتن حوزه فعالیت های دیپلماتیک ناشی از نبود تعریفی درست و در عین حال واحد بر سر یک سری مفاهیم چون منافع ملی و دیپلماسی است. در چنین شرایطی کاملا طبیعی است که وقتی تعریفی واحد از این مفاهیم میان عموم مردم و بالاخص نحبگان وجود نداشته باشد، افراد دچار کجروی شده و دیپلمات را که در قامت سربازی برای وطن است بر اساس سلایق و منافع گروهی و جناهی خود قضاوت نماید.

برای رفع این تعارض و تذبذب آرا، اما نیاز به همتی همگانی و تشکیل نشست هایی در سطوح عالی است ما ابتدا باید ضمن اجماع بر سر منافع ملی(به این مفهوم حساس باشید) به دو سوال اساسی پاسخ دهیم که دیپلماسی چیست؟ و دیپلمات کیست؟ اگر همه بتوانیم بر سر تعریف این دو سوال به اجماع نظر برسیم و منافع کشور را در اولویت قرار دهیم آن گاه ضمن تفکیک حوزه منافع گروهی و ملی دیگر به خاطر صرف تفاوت سلیقه به یکدیگر تهمت های دشمن شاد کن، نمی زنیم.

اما دیپلماسی چیست؟ و دیپلمات کیست؟

این مفهوم اگرچه انواع مختلفی دارد، اما در معنای عام به فن مدیریت و هدایت روابط خارجی به دست نمایندگان رسمی کشور برای حفظ و تامین منافع ملی(به این مفهوم حساس باشید) اطلاق می شود.

حال با تعریف این مفهوم می توان به این سوال که دیپلمات کیست هم پاسخ داد، دیپلمات در واقع نماینده ای رسمی است که در زمینه روابط خارجی برای حفظ و تامین منافع ملی(به این مفهوم حساس باشید) یک کشور فعالیت دارد. یک دیپلمات به عنوان سرباز کشور خود همچون ویترینی برای کشور و فرهنگ سرزمین خود به حساب می آید بنابر این لازم است تا ضمن رعابت تمامی عرف ها و آداب بومی و جهان شمول دیپلماتیک در راستای تامین منافع و حفظ آبرو و حیثیت کشورش گام بردارد.

یک دیپلمات باید به دور از هر گونه منافع گروهی و حزبی تنها به کشور و نظام متعهد باشد و برایش تفاوتی نکند که چه گروهی قدرت را در دست دارد، در واقع جایگاه یک دیپلمات خوب نه چپ و راست که دقیقا در نقطه وسط است.

رهبر معظم انقلاب نیز در دیداری که با کارگزاران وزارت امور خارجه داشتند درباره بر این موضوع تاکید کرده و فرمودند: دستگاه دیپلماسی باید منافع ملی را حفظ و تأمین کند. این جمله در واقع همان شاه بیتی است که همه باید حول آن گرد آییم.

با توجه به آنچه گفته شد باید دقت کنیم که در قضاوت های خود دچار اشتباه نشویم، چرا که معیار خدمت و خیانت یک دیپلمات نه مذاکره، نه لبخند، نه کت و شلوار شیک و نه حتی پیاده روی کنار رودخانه است زیرا این ها در واقع جزو بدیهی ترین ابزار کار این حوزه است، معیار قضاوت تنها و تنها حرکت در راستای منافع کشور و نظام است و کسی را می توان خائن به کشور نامید که مواضعی جز در راستای این اهداف اتخاذ کرده باشد.

به هر روی امید است که روزی بتوانیم با تفکیک منافع ملی از منافع گروهی و جناحی این تعارض بزرگ را به نوعی حل کرده و بدانیم که وزارت امور خارجه به عنوان ویترین کشور و نظام باید باید باید و باید نماد وحدت همه ما باشد، نه تنها امروز بایستی با هر سلیقه ای که داریم از وزیر امور خارجه قانونی کشور با قدرت دفاع کنیم که بلکه باید به این نکته برسیم که حوزه سیاست خارجی تنها حوزه ای است که اختلاف سلیقه در آن معنایی ندارد و همه باید بر سر اصول آن صرف نظر از دولتی که بر سر کار است، وحدت نظر داشته باشیم.

گزارش خطا