تحلیل رفتار آمریکا درباره تمدید معافیت مشتریان نفتی ایران

معافیت شش‌ماهه آمریکا به هشت مشتری نفت ایران رو به پایان است و باز هم آمریکایی‌ها بازی روانی خود با بازار جهانی نفت درباره این‌که این معافیت‌ها را تمدید خواهند کرد یا خیر، آغاز کرده‌اند. اما در این راستا، کارشناسان داخلی و خارجی بر این باورند که آمریکا معافیت‌ها را تمدید خواهد کرد.

به گزارش ایسنا، با خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت سال ۱۳۹۷، ترامپ اعمال تحریم‌های نفتی علیه ایران را اعلام کرد و مشتریان نفتی کشورمان را تهدید کرد که اگر خرید نفت از ایران را ادامه دهند، آن‌ها را تحریم خواهد کرد. آمریکا هدف خود را به صفر رساندن صادرات نفت ایران اعلام کرد، هدفی که بیژن زنگنه - وزیر نفت ایران - آن را رؤیای تعبیر نشدنی برای آمریکا دانست.

در نهایت زمانی که تنها دو روز به آغاز اعمال تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران باقی مانده بود، آمریکا در ۱۱ آبان‌ماه سال گذشته اعلام کرد به هشت کشور از جمله متحدان نزدیک خود مانند کره جنوبی و ژاپن و همین طور هند اجازه می‌دهد که پس از اعمال تحریم‌ها بر ایران به خرید نفت از ایران ادامه دهند، البته این معافیت‌ها نامحدود نخواهند بود. آمریکا از کشورهایی که شامل معافیت شدند خواست تا میزان خرید نفت از ایران را طی شش ماه کاهش داده و به صفر برسانند.

در حالی که اردیبهشت‌ماه مهلت شش ماهه آمریکا به مشتریان نفتی ایران به پایان می‌رسد، مسئولان آمریکا باز هم رفتار سابق خود را تکرار کرده و یک روز از تمدید معافیت‌ها حرف می‌زنند و روز دیگر تمدید معافیت‌ها را ناممکن می‌دانند. برایان هوک - نماینده ویژه آمریکا در امور ایران - هفته گذشته به خبرنگاران اعلام کرد برای دستیابی به هدف «صفر کردن همه صادرات نفت ایران»، شرایط بازار نفت در سال جاری میلادی بهتر از سال ۲۰۱۸ میلادی هستند. البته نظرسنجی "اس اند پی گلوبال پلاتس"، حاکی از آن است که آمریکا در اوایل ماه مه احتمالاً معافیت از تحریم‌های واشنگتن علیه صادرات نفت ایران را برای حداقل چهار کشور خریدار بزرگ نفت و میعانات ایران شامل چین، هند، کره جنوبی و ترکیه تمدید خواهد کرد.

نتایج نظرسنجی پلاتس از ده‌ها تحلیلگری که سیاست تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران را دنبال می‌کنند، نشان داد احتمالاً دولت ترامپ به چین، هند، کره جنوبی و ترکیه اجازه خواهد داد به واردات نفت و میعانات ایران به مدت شش ماه دیگر ادامه دهند، در حالی که معافیت از تحریم‌ها برای ایتالیا، یونان، ژاپن و تایوان منقضی خواهد شد.

از سوی دیگر، امیرحسین زمانی‌نیا - معاون وزیر نفت در امور بین‌الملل و بازرگانی - در هفته جاری در حاشیه بازدید ثامر غضبان - وزیر نفت عراق - از شرکت طراحی و مهندسی صنایع انرژی (EIED) در پاسخ به پرسشی مبنی بر پیش‌بینی تمدید شدن یا نشدن معافیت کشورهای واردکننده نفت ایران عنوان کرد: الان در این زمینه اظهارنظر نمی‌کنم، اما همه می‌دانند که بازار نفت، بازاری ثابت و راکد نیست، بلکه بسیار متلاطم است و قیمت بنزین در پمپ بنزین‌های آمریکاست که تعیین می‌کند این معافیت‌ها تمدید شود یا خیر.

آمریکایی‌های سخت‌گیر به واقعیت بازار تن می‌دهند

در این راستا، سید مهدی حسینی - تحلیلگر ارشد حوزه انرژی - با بیان این‌که تجربه حاکی از آن است که آمریکایی‌ها در اعمال تحریم‌ها سختگیرند، گفت: اما آن‌ها در نهایت مجبور می‌شوند به واقعیت‌های بازار تن دهند و کوتاه بیایند. این موضوع تجربه‌ای است که از رفتار آمریکا طی ۱۰ تا ۱۵ سال گذشته و در طول تحریم‌های یک جانبه سازمان ملل و تحریم‌های بعد از برجام برداشت شده است.

وی ادامه داد: از نظر فنی نمی‌توان نفت دیگری را به راحتی و به سرعت، با نفت کشور دیگری جایگزین کرد و این موضوع نیازمند زمان زیاد و هزینه بالایی است. البته ممکن است مصرف‌کنندگان کوچک نفت ایران بتوانند نفت کشور دیگری را جایگزین کنند، اما اگر مصرف‌کنندگان بزرگ بخواهند نفت کشور دیگری را جایگزین نفت ایران کنند، باید شرایط فنی پالایشگاه خود را تغییر دهند که این موضوع منطقی نیست.

حسینی با بررسی شرایط کشورهای مختلف گفت: برخی از مشتریان مانند ژاپن وابستگی شدیدی به واردات انرژی داشته و نگرانی آن‌ها درباره تأمین منابع انرژی به صورت دائم همواره وجود دارد و آن را امنیت ملی می‌داند؛ به طوری که این کشور اعلام کرده است به اکتشافات نفت در کشورهای مختلف دنیا را از نظر مالی حمایت می‌کند.

تحلیلگر ارشد حوزه انرژی ادامه داد: کشورهای مصرف‌کننده انرژی، هر کدام با زاویه دید خودشان به موضوع واردات نفت از ایران نگاه می‌کنند و انگیزه زیادی برای ادامه خرید نفت از ایران چه از لحاظ فنی و چه از لحاظ حساسیت‌هایی که از طریق تأمین انرژی وجود دارد، دارند.

وی درباره رفتار آمریکا توضیح داد: از سوی دیگر آمریکایی‌ها راه را برای مشتریان نفتی ایران باز گذاشته و اعلام کرده‌اند هر کشوری که می‌خواهد خرید نفت از ایران را ادامه دهد، باید از ما اجازه بگیرد. سیاست آمریکا این است که حداکثر فشار را درباره ایران به نمایش بگذارد. به همین دلیل اعلام می‌کنم به کشوری مانند چین مجوز ادامه‌ی واردات نفت از ایران را می‌دهند، اما چین باید ظرف شش ماه آینده میزان خرید نفت از ایران را کاهش دهد.

تحلیلگر ارشد حوزه انرژی در پایان تاکید کرد: من معتقدم معافیت‌های نفتی آمریکا تکرار می‌شود و میزان صادرات نفت ایران یک تا یک میلیون و ۱۰۰ هزار بشکه خواهد بود.

گزارش خطا