مولایی: اقدام آمریکا علیه سپاه مغایر تمام اصول و تعهدات بین‌المللی است

یک حقوقدان معتقد است: اقدام آمریکا علیه سپاه مغایرمنشور سازمان ملل و تمامی اصول و تعهدات بین‌المللی است و ایران باید برای محکوم کردن اقدام آمریکا از قابلیت و ظرفیت حقوق بین‌الملل استفاده کند.

یوسف مولایی در گفت‌وگو با ایسنا درباره این‌که حقوق بین‌المللی چه نظر و دیدگاهی نسبت به اقدام آمریکا علیه سپاه دارد؟ گفت: حقوق بین‌الملل برای هر مساله‌ای پاسخی ندارد، با توجه به این که چنین اقدامی برای نخستین بار است که رخ داده هنوز رویه بین‌المللی برای آن ایجاد نشده است که از نظر حقوقی چگونه می‌توان با آن برخورد کرد.

وی تصریح کرد: چنین مواردی به موضع‌گیری دولت‌های تاثیرگذار در جامعه بین‌المللی هم بستگی دارد، اما تا به امروز اگر خواسته باشیم از کلیات حقوق بین‌الملل استنباط کنیم،‌ هیچ اقدام مشابهی صورت نگرفته است، از سوی دیگر دولت‌ها مجاز هستند در چارچوب صلاحیت خود هر اقدامی را انجام دهند، از جمله این‌که اعلام کنند کدام جریان،‌گروه یا نیروی نظامی از نظر آن‌ها واجد تعریف تروریست است.

این استاد حقوق بین‌الملل خاطرنشان کرد:‌ خلاء عمده حقوق بین‌الملل هم این است که تروریست را تعریف نکرده، بنابراین دست دولت‌ها تاحدودی باز است. از طرف دیگر اگر ایران‌،‌این موضوع را خلاف حقوق بین‌الملل می‌ داند که حتما می‌داند، این ایران است که باید برای محکوم کردن اقدام آمریکا از قابلیت و ظرفیت حقوق بین‌الملل استفاده کند.

مولایی افزود:‌ در غیر این صورت هر دولتی در چارچوب صلاحیت‌های خود می‌تواند، اقداماتی را انجام دهد، لذا مغایر بودن را کشوری که زیان دیده باید اعلام کرده و برایش اقدام کند و گرنه حقوق بین‌الملل به خودی خود تعریفی ندارد.

وی درباره این‌که در صورت پی‌گیری کدام مرجع صلاحیت رسیدگی به این قبیل اقدامات را دارد، اظهار کرد:‌ در حال حاضر دو مرجع رسیدگی وجود دارد، یکی شورای امنیت سازمان ملل است که مرجعی کاملا سیاسی به شمار می‌رود، البته ایران در این مورد اقدامات لازم را انجام داده و نارضایتی خود را به سازمان ملل اعلام کرده است، دیگری هم دیوان بین‌المللی دادگستری (دادگاه لاهه) است که صلاحیت دیوان نیز اجباری نیست. در واقع هیچ محکمه‌ای که صلاحیت رسیدگی داشته و دولت‌ها به آن مراجعه کنند در جامعه جهانی و از نظر حقوق بین‌الملل وجود ندارد.

این حقوقدان در ادامه یادآور شد:‌ بنابراین صلاحیت دیوان لاهه اختیاری است، یعنی اگر دولت‌ها توافق کنند به آن مراجعه می‌کنند،‌ لذا ایران باید به دنبال معاهده‌ای باشد که در آنجا صلاحیت دیوان به رسمیت شناخته شود و به این موضوع هم ارتباط داشته باشد. البته ایران در موارد دیگر با استناد به عهدنامه 1955 مودت از این ظرفیت استفاده کرده، اکنون اگر در این مورد هم کارشناسان وزارت خارجه همین نظر را دارند،‌ جزو اختیارات دستگاه دیپلماسی است که این موضوع را بررسی کند.

مولایی در پایان تاکید کرد:‌ اقدامی که آمریکا علیه سپاه پاسداران انجام داده، مغایر منشور سازمان ملل متحد و به معنای تعرض به حاکمیت کشوها است، در واقع این اقدام مغایر همه اصول و تعهدات بین‌المللی است. البته این مساله فعلا یک دعوای سیاسی است اما اثر حقوقی هم دارد، زیرا بسیاری از کشورهایی که با ایران طرف معامله هستند به ویژه‌ شرکت‌ها، احتیاط شان را در ورود به بازار بیش‌تر می‌کنند.

گزارش خطا